Ae ba nösi

Nagole

Moroi ba Wikipedia

Nagole no föfö mboto sombuyu-mbuyu ba gotalua guli ba töla simane si tola mufera'ö ba mbörö danga ma zui ba waha. Baero da'ö so göi nifotöi nagole, ya'ia ndriwo.[1]

Nagole no botoŵa sombuyu-mbuyu sombalugö töla, he ba niha ba he ba gaurifö. Eluahania lö fao ba da'ö zimane alakhaö.[2]

Ba gaurifö si so töla hulu, oroma ombuyu nagole ba abe'e döla.[3] Fabö'ö ma'ifu nifotöi nagole ba zinumbua, ya'ia ndroto mboto zinumbua so'ida-idanö, he töla, ŵa'a ma zui bua.[4] Ba nandröta lafotöi nagole fefu zi so barö guli tanö yaŵa.[5]

Nagole safusi ba nagole soyo

So dombua ngawalö nagole si tobali ndriwo: nagole safusi ba nagole soyo. Nagole manu awö mbebe lafotöi nagole safusi, ba nagole mbawi awö göröbao lafotöi nagole soyo. Oi fabö'ö zu'a-su'a dawö si so bakha ba nagole safusi ba ba nagole soyo awö wa fabö'ö göi lala wondrino ya'ia. Faigi tabela andre si tou ba wangila zu'a-su'a ha wa'oya protein awö dawö si so bakha ba zi ero nagole:[6]

Ngawalö Protein Tawö
Manu Oya Fagölö
Bebe Fagölö Fagölö
Bawi Ma'ifu Oya
Öröbao Fagölö Oya

Moguna wangönöni zu'a-su'a protein awö dawö ba nagole andre, ena'ö tola ta'ila ta'öna'ö wemanga ya'ia. Duma-dumania na andrö manö zi tobali ndriwo ha nagole mbawi, ba ta'ila wa oya sibai dawö-tawö ba da'ö, ba ha ma'ifu protein. Börö da'ö na lö famalali gö ba tola mo'amböta mboto ba protein, ba falawu töra dawö.

Sindruhunia lö salania na oya mu'a dawö, bahiza monöi zu'a-su'a kolesterol ba mboto na mu'a tawö-tawö si so ba nagole si mane nagole mbawi andrö. Ba molo'ö ira sangi'ila, itugu alaŵa zu'a-su'a kolesterol ba itugu tola te'asogö wökhö dödö (li Indonesia: sakit jantung) ba ma zui kanker.[7]

Fabö'ö ia nagole manu. Bakha ba nagole manu no oya so protein ba ha ma'ifu dawö. Börö da'ö abölö moguna ba mboto na mu'a dua kali manu ba sakali nagole mbawi. Baso zura sanandrösa ba ndriwo ba wangi'ila hadia guna wemanga nagole ba mboto.

  1. Ayyıldız, Esat. “Klasik Arap Edebiyatında Et Motifi”. International Malatya Gastronomy Culture and Tourism Conference. ed. Aynur Ismayilova – Gunay Rzayeva. 19-24. Malatya: IKSAD Publishing House, 2022.
  2. "Definition of FLESH". www.merriam-webster.com (ba li Inggris). 2024-01-20. Mufaigi me 2024-01-31. 
  3. "Flesh". dictionary.reference.com. Mufaigi me 14 February 2013. 
  4. "Flesh Definition & Meaning | Britannica Dictionary". www.britannica.com (ba li Inggris). Mufaigi me 2024-01-31. 
  5. Jaeger, Edmund Carroll (1959). A source-book of biological names and terms. Springfield, IL: Thomas. ISBN 978-0-398-06179-1. 
  6. Farrimond, Stuart, The science of cooking. London, 2017, nga'örö 30.
  7. BBC News, How safe is eating meat?