Wikipedia:Mi fehlt dat Woort/Archiv/2008
Eidechsen
[Bornkood ännern]Gifft da dorför en platt Woort?? --Iwoelbern 20:44, 13. Jan. 2008 (CET)
- Jo, bi K. W. Kahl sünd Abdisse un Hiëgdisse to finnen, bi Herrmann-Winter blangen dat ut dat Hoochdüütsche övernahmene Eidechs ok Älditsch, Älditz, Äditz, Haiditsch, Heiditsch, Hekdis, Ellerhecks, Erditz, Ellritz (opfallen deit de Neegd to Hexen mit de Wöör Ellerhecks un Haagdisse (etymoloogsche Wuddel för dat Woort Hex)). Un dat gifft bestimmt noch mehr ;-) --::Slomox:: >< 21:58, 13. Jan. 2008 (CET)
- Eevtaske btw. Heevtaske. Termo 22:57, 13. Jan. 2008 (CET)
- Un ünner welken Begreep schüll man dat Verlenken? --Iwoelbern 22:00, 13. Jan. 2008 (CET)
- Bi Steernbild hebbt wi "Eerdkrüper" un ik meen, dat steiht so ok in den Sass. (Den hebb ik bloots opstunns nich op den Disch.) Op Nedderlannsch is dat "Hagedissen" (Mehrtall) un dat gifft dor ok en "Zandhagedis". Wat is denn dor de Eentall? Hagedis oder Hagedisse. En "e" an't Enn geiht ja egentlich nich. Op een mutt wi uns as Lemma fastleggen. Un nu? HeikoEvermann 23:05, 13. Jan. 2008 (CET)
- In’n Sass steiht nix, dor harr ik al to Anfang nakeken... --Iwoelbern 23:12, 13. Jan. 2008 (CET)
- Hermann Böning hett Steertüze, so kenn ik dat ok. Man dat warrt ok för Pielepoggenbruukt. Peter Neuber hett för Dithmarschen Eerdslieker. Man dat hebb ik süms noch nich höört...---Bolingbroke 00:05, 14. Jan. 2008 (CET)
- Lowlands-l harr dat Woort ok al: [1] --::Slomox:: >< 12:30, 14. Jan. 2008 (CET)
- Dor giff't (geef't) all in Mäkelborg väle Wüür vör, Äditz (Norden), Äfditz von Woren bet Malchin, Älditz in Stargard bet nah Parchen ranner. Un denn gifft dat noch Ell-, Ill-, Ele-, Eller-, Edel-, Iddelditz (ook -ditsch) in Stargard, in Ludwigslust Häw-, Häwe-, Häwer-, Hätietsch, -ditsch. In Westen würd dat denn oewer ook noch ümschräben mit Veirfäutsch (-bein, -faut), Veirtietsch, -disch, in Boizenborg heit sei ook noch Äwtasch, in Klütz Äwtatz un in Rostock Ädicks (Äldicks) (Mecklenburgisches Wörterbuch, Bd. 1, Sp. 80). --IP-Los 15:45, 29. Apr. 2008 (CEST)
Oase
[Bornkood ännern]Ik nehm mol an, dat dat op platt keen Woort för Oase geven deit. Man müss dat woll dorüm so laten as en Frömdwoort, man dat höört sik nich so fein an, finn ik. Schüll man dorvör nich villicht en plattdüütsch Begreep söken, dat wi an de Steed bruken künnt? Ik dach dor an Gröönsteed. Aver villicht hett dor een noch’n beteren Vörslag. Wat denkt ji? --Iwoelbern 11:29, 14. Jan. 2008 (CET)
- Ik dee Oaas bruken (heff ik so ok al in Artikels bruukt). Wenn du en Neologismus hebben wist, villicht Wööstenborn? --::Slomox:: >< 12:56, 14. Jan. 2008 (CET)
- Mit Oaas künn ik woll ok klor kamen... --Iwoelbern 13:14, 14. Jan. 2008 (CET)
- Bün ik ok för. HeikoEvermann 20:28, 14. Jan. 2008 (CET)
- Mit Oaas künn ik woll ok klor kamen... --Iwoelbern 13:14, 14. Jan. 2008 (CET)
Verletzung
[Bornkood ännern]Wat gifft dat dorför op Platt? So ganz allgemeen, also een Woort, dat nich blots op en Wunnen passt... --Iwoelbern 22:25, 20. Jan. 2008 (CET)
- To Hansetieden geev dat sêrnisse [2] (wat hüüt Sehrnis heten dee), seringe, serige (Sehren), sericheit, sêrheit (Sehrheit), serede (Sehrd(e)), seregede, sereget (Sehrchde?) [3], sêr, sere (Sehr). Aver ik mutt togeven, dat ik bi keeneen vun disse Wöör seggen kann, dat de hüüt noch in wiederen Bruuk sünd (wenn överhaupt). --::Slomox:: >< 04:10, 21. Jan. 2008 (CET)
- Doch, dat gift dat noch. En "Verletzung" is bi uns en "Sehr" of'n "Besehrnis", een "besehrt" sük of'n anner un daarbi "deit he sük sehr". Termo 07:30, 21. Jan. 2008 (CET)
- Dat höört sik doch gor nich slecht an... Dormit kann ik wat anfangen. --Iwoelbern 08:31, 21. Jan. 2008 (CET)
- Ik hebb dat Problem hüde noch mol bi den Artikel över Arjen Robben harrt. He konn nich mitspelen, wiel he verletzt ween is. Dat Woort Sehr warrt in't Oosfreesche bruukt, bi us (un in Ollnborg) al nich mehr. Denn, glööv ik, kennt se dat noch wieter weg vun dor gor nich mehr. Hier warrt dat hoochdüütsche Frömdwoort bruukt, oder de Saak warrt ümschreven (He hett en gegen't been kregen etc.). Schöllt wi nu würklich besehren usw. as dat nee plattdüütsche Standardwoort för verletzen (künstlich) inföhren? Oder gifft dat noch annere plattdüütsche Wöer? Oder umschrieven? Hett sik wehdaan? Hett wat afkregen?--Bolingbroke ✍ 13:31, 21. Mai 2010 (CEST)
- Dat geiht ok nich jümmer, aver in dissen Fall geiht dat good: Eenfach schrieven, wat he hatt hett. Arjen Robben hett sik en Knaken in'n Middelfoot braken. --::Slomox:: >< 13:49, 21. Mai 2010 (CEST)
- Ik heff besehrt nu al fakener bruukt. Vun Huus ut kenn ich dat aver ok nich. Wi seggt denn ok meist verletzt, wat aver kloor hoochdüütsch is. Ik heff mit dat Woort Sehr oder besehrt an sik keen Problem (in’t Hoochdüütsche gifft dat ok noch den Utdruck Versehrheit, wat jo ok in de Richt geiht), ’n anner’t plattdüütsch Woort dorför kenn ik nich. Wenn een dat in’n Text ümschrieven kann, is dat ok fein. Aver geiht man nich jümmer, un denn finn ik besehrt gor nich so verkehrt. --Iwoelbern ✍ 14:17, 21. Mai 2010 (CEST)
Grammatikfraag
[Bornkood ännern]Op de Sieden vun dat plattdütsche Afdeel vun de Uni Kiel ([4]) warrt een mit Ji weest hartlig willkomen op us Huussieden in't Internet! begrööt. Kummt blot wi dat en beten kruus vör? Ji weest? Ji sünd willkomen oder Weest willkomen, oder? Oder bün ik nu ganz dör'n Wind? Sünd de Unilüüd in Kiel en beten tüdelig oder warrt dat annerwegens würklich so seggt? --::Slomox:: >< 04:10, 21. Jan. 2008 (CET)
- Ik dee dat noit so seggen, nee. Man ik wunner wunner mi faken, wat hier umto Kiel so seggt word. Villicht sall dat wat ollmodsk wesen of is en bietje petüt. Termo 08:02, 21. Jan. 2008 (CET)
- Dat höört sik för mi na’n Imperativ an: Seien Sie gegrüßt. Ik harr aver de Wöör anners rüm schreven Weest ji... oder da ji ganz weglaten. --Iwoelbern 08:38, 21. Jan. 2008 (CET)
- .Nee, dat kann ook Präsens sien: "veraltete Formen zu wäsen: ji wäst, sei wäsen (neben siet und sünd), (Meckl. Wb.) Dat gellt nu oewer man bloß vör dat Mäkelborgsche. Lasch, Mnd. Gr., S. 246 un Schiller/Lübben hemm bloß "sint", usw. Ook dat nds.-bremische Wb. hett dat nich in. Mag also bloß vör einige Regionen gellen un noch wat jünger sien.--IP-Los 14:54, 13. Nov. 2008 (CET)
Friedrich
[Bornkood ännern]Noch mol woller en Königsnaam, as baven bi Heinrich. Friedrich gifft dat up Platt as Fiete, Fietje, Fidi, Freerk, Früderk un Frerich, dorto Freesch as Fedde(r). Man en König Fidi I. geiht ja woll gor nich!De Grundform is, dücht mi, Frederik. Man dat warrt up Platt nargens bruukt.Wat vun Naam schöllt wi de Königen denn nu geven: Frederik? Friedrich? Oder Frerich?---Bolingbroke 12:18, 21. Jan. 2008 (CET)
- Dat eerste, wat mi in’n Sinn kamen is dorto weer Freerk, man Frerich lett sik ok goot an. --Iwoelbern 12:37, 21. Jan. 2008 (CET)
- Denn nehm ik Frerich, as bi Frerich I. Barbarossa
Eroberer
[Bornkood ännern]As in Wilhelm, der Eroberer: Willem, de dat Land innahmen hett is mi to lang, för en Binaam. Is ja keen Indianer...---Bolingbroke 15:45, 24. Jan. 2008 (CET)
- To Hansetieden hett dat erover(e)n/eröver(e)n heten [5]. Willem, de Eröverer/Eroverer/Eroberer schull dat denn heten. --::Slomox:: >< 16:43, 24. Jan. 2008 (CET)
- Intressant is övrigens, dat de Sweedschen Erövrar hebbt un de Däänschen Erobrer. Dat ene stammt ut de Hansetiet, dat annere ut de hoochdüütsche Tiet. --::Slomox:: >< 16:45, 24. Jan. 2008 (CET)
- In de Nedderlannen seggt se Willem, de Veroveraar - passt all! --Iwoelbern 16:47, 24. Jan. 2008 (CET)
- In de freesche Wiki hefft se Willem, de Oermasterder. Gifft dat up Platt dat Woort övermeestern? Gifft dat woll, heet avers doch ehr soveel, as ünnerkriegen, oder? Dat Problem is woller mol, dat wi up Platt an sik nich so veel Substantiven bruukt. Dat Woort Övermeesterer gifft dat nich un Ünnerkrieger klingt ok afsunnerlich. Man erovern hefft wi just so wenig, as verovern. Erobern un Eroberer warrt woll bruukt, man dat is eendüdig en Frömdwoort. Schöllt wi dat liekers nehmen? An sik gefallt mi övermeestern för erobern an'n Besten, man de Lüde lacht sik een, wenn wi hier so'n „Neeplatt“ togange bringt...---Bolingbroke 17:14, 24. Jan. 2008 (CET)
- övermeestern seggt mi nix, harr ik aver ok mehr as so wat wi ünnerkriegen verstahn. Ik denk, dat passt nich so recht. As platt maakt Frömdwoort füll mi noch annekteeren in, höört sik as Binaam aver ok nich goot an. Willem, de Innehmer weer noch'n Möglichket, mag ik aver ok nich geern höörn. Veroverer oder Ver(b)överer seegt mi noch an'n eersten to... --Iwoelbern 17:32, 24. Jan. 2008 (CET)
- Menno. Wat gefallt jo denn nich an miene Wöör? Dat is echtet Platt un lett sik bet to de Hansetieden trüchverfolgen. Nu hett de Plattdüütsche nich so'n groten Eroberungswillen un bruukt dat Woort nich so faken, aver liekers hebbt wi dit Woort un dat deit jüst dat bedüden, wat wi söcht. erövern/erovern. erövern is en beten mehr Standard - Utgliek - Sass un erovern is en beten mehr de Kompromissform to dat Hoochdüütsche (erobern phonoloogsch anpasst an dat Plattdüütsche). Nu fangt dat Woort mit er- an un dat Plattdüütsche is bekannt dorför, dat dat meist keen Wöör mit er- hett, aver de Blick in'n Schiller-Lübben lehrt, dat eerst dat moderne Plattdüütsch den groten Deel vun de Wöör mit er- afleggt hett (un wenn wi nich blot op Küstenplatt kieken doot, denn süht dat ok noch wedder anners ut). Mehr as dörtig Sieden Wöör mit er-! Dat gifft keen Woort för erobern dat op Platt allgemeen is. Wi mööt op jeden Fall en Woort bruken, dat nich ut de Alldag-Spraak kummt. Un dor is mi denn reaktiveren lever as utdenken oder nee utlehnen. Tominnst, wenn dat Verstahn dor nich ünner lieden mutt un dat mutt dat hier nich, ganz in'n Gegendeel. --::Slomox:: >< 18:31, 24. Jan. 2008 (CET)
- Wat hest Du denn? Mi gefallt de Wöör doch. :-) Is blots dat V wesen, dat ik noch vöran stellt harr. Bi erklären bruukt wi doch ok verkloren, dücht mi so... --Iwoelbern 18:37, 24. Jan. 2008 (CET)
- Lübben hett in sien middelnedderdüütsch Lexikon op Siet 515 "voroveren" un ok "voroveringe"="Eroberung". Na de Standardvokalverännern siet diesse Tiet bün ik vör "verövern", aver dat Problem is ok, dat dat so nich bekannt is. HeikoEvermann 09:11, 25. Jan. 2008 (CET)
- Wat hest Du denn? Mi gefallt de Wöör doch. :-) Is blots dat V wesen, dat ik noch vöran stellt harr. Bi erklären bruukt wi doch ok verkloren, dücht mi so... --Iwoelbern 18:37, 24. Jan. 2008 (CET)
Strafvollzug
[Bornkood ännern]In den Bremer Senat geev dat mol en Senator för Rechtspflege und Strafvollzug---Bolingbroke 15:49, 4. Feb. 2008 (CET)
- Rechtspleeg un Knast villicht ;-) --::Slomox:: >< 18:31, 4. Feb. 2008 (CET)
- Rechtspleeg un Straafwesen harr ik vörtoslahn... --Iwoelbern 18:53, 4. Feb. 2008 (CET)
- De Vörslag vun Ingo klingt nich slecht. Eastfrisian 19:58, 4. Feb. 2008 (CET)
Salzlake
[Bornkood ännern]Weet een, wat Lake op plattdüütsch is? --Iwoelbern 19:50, 15. Feb. 2008 (CET)
- Dat Woort is plattdüütsch! Lake is ut dat Plattdüütsche in dat Hoochdüütsche kamen un höört to Hoochdüütsch Lache un Engelsch lake. Bedüüd toeerst lütt See, Pütt. Över de lütten solten Seen an de noorddüütsche Küst (Punkt twee ünner de:Lake) stünn dat denn vör allen för Soltwater. Un över den Hieringshannel vun de Hanse hett sik denn de Bedüden mit Soltwater wieder utbreedt. Ok na Süden. Also: Laak. Oder wenn dat düüdlicher maakt warrn schall: Soltlaak oder Pökellaak. --::Slomox:: >< 21:24, 15. Feb. 2008 (CET)
- So heff ik mi dat woll dacht hat mit Laak, weer mi aver nich seker. Dat -e hett mi dörenanner bröcht... --Iwoelbern 21:29, 15. Feb. 2008 (CET)
- Naja, in'n Süden (ungefähr desülve Gegend as in de Wenker-Koort Aap/Ape/Aff/Affe seggt se ok Lake dorto. --::Slomox:: >< 10:39, 16. Feb. 2008 (CET)
Exekutive un Legislative un Judikative
[Bornkood ännern]Dor gifft dat woll verscheden Möglichkeiten. Een kann bi de Wöör blieven, just so as de sünd. Denn sünd de mit de hoochdütschen un engelschen Wöör övereen. De Nedderlanners, Norwegers un Dänen hefft al en Partizip, as: uitvoerende macht, udövende macht etc. Partizip könnt wi nich goot maken, oder? Hööchstens uplösen: Macht, de ut-fören/öven deit. Dat versteht avers numms. Oder schöllt wi de Frömdwöör verplattdüütschen: Exekutiev, Judikatiev? Ik weet ne recht...---Bolingbroke 14:28, 21. Feb. 2008 (CET)
- Vör dat Problem stünn ik ok al mol. Ik weet gor nich mehr, wat ik maakt heff. Ik glööv, ik heff de Wöör laten as se sünd. Wenn ik mi dat ankiek, mutt ik seggen, dat verplattdüütschen gefallt mi an’n wenigstens. Man, de Saak mit dat Partizip finn ik nich slecht. Utövend, Gesettgevend un Rechtsnackend Macht - worüm egentlich nich? Aver de Frömdwöör schüll man tomindst as Wiederleiden behollen. --Iwoelbern 14:39, 21. Feb. 2008 (CET)
- De Wenker-Atlas hett nu leider kene Koort to dat Partizip Präsens, dat is schaad. Wat sik seggen lett: För en groten Deel vun dat Plattdüütsche is dat Partizip Präsens nich mehr produktiv, siet dat al in temlich fröhe Tiet mit'n Infinitiv tohoopfullen is (nadem dat -d wegfullen is). Dat gifft en poor faste Utdrück, in de sik dat Partizip Präsens hollen hett: fleten Water, kaken/kakendig Water, tokamen Week, sitten Moors. De Ostfalenpost hett in de Utgaven 40, 42 un 43 vun dat Thema hatt (sünd all op't Internett natolesen). In de Volksspraak is dat as dood antosehn. Hett sik aver ok een mellt, de seggt hett, dat bi Göttingen dat Partizip Präsens noch bruukt warrt. Wi sünd nu aver all Noordneddersassen un för uns is dat Partizip Kunstspraak. Schullen wi also vermeiden.
- Un wenn, denn ok Rechtspreken un nich Rechtsnacken, meen ik :-) --::Slomox:: >< 15:59, 21. Feb. 2008 (CET)
- An un for sik geiht mi dat en beten, as Iwoelbern. Utövend Macht, Gesettgevend Macht un Rechtsprekend Macht höört sik egentlich goot an. De Wöör gifft up Platt nich, dat is woll wohr, man de konn dat geven, oder? De klingt jedenfalls, as wenn se Plattdüütsch weern un dat gefallt mi...Wi weer dat denn, wenn wi dat lang vergeten Partizip woller ut'n Schapp hoolt? ---Bolingbroke 13:58, 22. Feb. 2008 (CET)
- Wobi mi dat d ann Enn nu ok noch egal is. Wenn dat wegfallt sünd wi wedder bin Inifitiv, man de Begreep höört sik jümmer noch meist gliek an. --Iwoelbern 14:01, 22. Feb. 2008 (CET)
- Dat is nu jümmer de Fraag: woveel Innovation is toveel Innovation? Ik mutt togeven, dat ik ok al fakener de Schuuv wedder opmaakt heff. An un för sik is mi dat aver lever, wenn wi mit dat arbeiden doot, wat wi an uns Spraak hebbt, ahn dor Flicken optosetten. --::Slomox:: >< 19:24, 22. Feb. 2008 (CET)
Wewolk
[Bornkood ännern]Hüüt mal annersrüm: Ut Fehrs sien Maren: Na den bunten Harvst keem as ümmer de Winter in slowitten Mantel un sülvern Kroon, un as dat Fröjaar em utspannt harr, wokern as ümmer Gras un Kruut; Blomen slogen de reinen klaren Ogen op, Swolk, Haadbar un Wewolk trocken in, de Nachtigal sung in selige Andacht, de Wind wööl in 't Halmfeld un weeg bi Lerchenleed un Himmelblau dat Saatkorn groot. Allens allerbest, aver wat för'n Vagel is de Wewolk? --::Slomox:: >< 18:16, 14. Mär 2008 (CET)
- Ik kenn dat Woort nich un hebb dat ok noch nienich höört. Man Hermann Böning hett in sien Wöörbook in den Süüdollenborger Deel Wielwaal, Wi'ewaal, Wiwagel (un) Wigewagel. In't noordollenborger Land heet de bloß Wigelwagel. Up Nedderlannsch: wielewaal. Düsse Vogel is Oriolus Oriolus, up Düütsch: Pirol. Mi dücht, Fehrs sien Wewolk schall woll desülbige Vogel ween...---Bolingbroke 00:19, 16. Mär 2008 (CET)
- Jo dat höört sik good an. Dat kann good angahn. Wenn aver noch een annere Ideen hett, denn seggt dat man. Perfekt passt de Wöör ja nich (eenmal e, annermal i; un denn eenmal g-l un annermal lk). De Ünnerscheed is nich allto groot, aver groot noog, dat dor villicht doch mehr achtersteckt. Besten Dank aver al, Bolingbroke --::Slomox:: >< 02:19, 16. Mär 2008 (CET)
- Doch, du hest Recht, dat mutt de Pirol wesen. Bi Grimms hebbt se wedewal. Un dor is nu Wigelwagel en Variant vun. Un Wewolk höört denn woll to de Variant, de ünner Wiedewalch steiht. Dat Woort hett woll temlich veel Volksetymologie afkregen un dorvun sünd de Wöör so verscheden. Nochmal velen Dank, du harrst allens richtig ;-) --::Slomox:: >< 02:50, 16. Mär 2008 (CET)
- Na, dat freut mi ja. Unner wat for'n Lemma scholl denn en Artikel stahn? Bi Grimm heet dat ja, de Grundform weer woll wiedewal, allens annere weern Varianten. Wie seht Ji dat denn?---84.137.122.67 16:55, 16. Mär 2008 (CET)
- wiedewal is aver Hoochdüütsch! Plattdüütsch is wedewal. Dat helpt uns aver ok noch nix, wenn hüüt nüms mehr wedewal seggt. Nehm eenfach een vun de Naams (de di opbest gefallt) un denn kummt in'n Artikel ene List vun de annern Varianten. --::Slomox:: >< 17:59, 16. Mär 2008 (CET)
Aufklärung
[Bornkood ännern]Meent is: Dat Tietöller vun de Aufklärung. Dor gifft dat ok al en lange Diskuschoonsiet to. Man ik meen, dat schöllt wi hier nu mol vör'n Dag kriegen. Dor gifft dat verscheden Vörslääg: Opkloren (bi Sass), Opklären, Opklärung, oder bi dat Hoochdüütsche Woort blieven. Dat düch mi avers nu ganz verkehrt. Jedenfalls wüss ik nich, worüm wi nu just bi düt Woort, wat to kriegen hett mit Licht, Wetenschup, moderne Tieden usw., vör de ganze Wiki-Welt wiesen schollen, dat us dor nich to richtig wat to infallen deit? Dat wi dor keen egen plattdüütschet Woort för hefft? Nu hebb ik in en Vörlaag vun dat Ministerium för Unnericht in Sleswig-Holsteen (weet leider nich mehr, wo dat stünn) leest, bi Klaus Groth geev dat Geschichten över de Unoperklärte Tid. Mol dorvun af, dat de vun Sass noch nix afwüss: En schöön Woort is dat ok nich. Man ik bun vundeswegen dor doch up kamen, dat aufklären wat mit erklären to doon hett. Up Platt: verkloren. Schöllt wi dat Tietöller nich slichtweg Verkloren nömmen, oder Tietöller vun de Verkloren?---84.137.122.67 17:12, 16. Mär 2008 (CET)
- To operklärt mal Referenzen: [6] Groth sien De Sünndagmorgen vun 1852:
Ik weet ni, wa dat rut schall mit de Tid.
Dat gährt un wöhlt vun ünnern bet na baben,
Dat's all as een Getös', as in en Imkorf.
Dat's jüs ni häßli, un se nährt sik all,
Ik weet ni mal, wa't moegli - een vun annern,
De all nix hebbt un dochen allens mitmakt;
Un operklärter ward se, dat's gewiß,
Un afpoleert bi all dat ewi Driben;
Ok is dat rech en drifti munter Lèben,
Vun morgens fröh bet abends lat to gang:
Doch ward mi't all to larmdi un to lud.
Een ward to Mot, as fahr man opt Carussel:
Wenn man ok still sitt, dreiht man doch herum,
Un endli löppt de Borrn een ünnern Föten. -
- Groth sien Rumpelkamer ut'n Quckborn (oldwikisource:Rumpelkamer):
Dar sitt de ole Tid to drömn,
De künnt de operklärten Herrn
Gottlof! mi doch ni operklärn.
...
Un Abends brennt der langs den Stig
An jede Pahl en glasern Lüch.
Ja, ja! so ward wi afpoleert,
An alle Ecken operklärt. -
- Dat is doch al wat. Denn is dat tominnst keen Neologismus. Verkloren gefallt mi ok nich. Dor hebbt bestimmt noch mehr Lüüd op Platt över disse Tiet schreven, wi mööt disse Texten blot finnen. Een Grund mehr, dat wi an'n Wikiborn wiederarbeiden doot. Dat is dat beste Middel, dat wi uns nich all de Möh nochmal maken mööt, de richtigen Wöör to finnen, wo annere al lang en fein Woort för funnen hebbt. Noch sünd disse Wöör in Biblioteken un private Bökerschappen versteken, aver wi köönt jem wedder vörhalen! --::Slomox:: >< 18:15, 18. Mär 2008 (CET)
Eisenach
[Bornkood ännern]Wie schall de Stadt heten? Hoochdüütsch Eisenach, na Fritz Reutern Isenack (oldwikisource:De Reis’ nah Konstantinopel: Vörwoort) oder den Middelweg Isenach (oldwikisource:Dom büst du då?)? De letzten beiden wahlwies ok mit Iesen-. --::Slomox:: >< 17:51, 18. Mär 2008 (CET)
- Un bi Schiller-Lübben steiht isenack as eine Art Kleiderstoff (aus Eisenach?). --::Slomox:: >< 18:00, 18. Mär 2008 (CET)
- Iesenack dücht mi vernünftig.... --Iwoelbern 16:38, 19. Mär 2008 (CET)
Flecken
[Bornkood ännern]Is dat en Plattdüütschet Woort? Ik meen, as Woort för en grötter Dörp oder en Minnerstadt? Ik hebb leest, dat de allerwegens in Neddersassen Flecken heet. Oder mössen de up Platt Placken heten? Dat weer doch wedder en Fall för usen Middelöller-Spezi: Flecken hett dat just in de Tiet doch veel geven, denn mutt dat doch ok middelnedderdüütsche Wöer dorför geven. En Henwies: Bi den Hoochdüütschen Artikel över Minderstadt hebb ik funnen, dat dat fröher in Westfalen den Naam Wigbold för dat geev, wat bi us hüdigendags Flecken heten deit. Kann angahn, dat Wiegbold nu dat ole plattdüütsche Woort för Flecken weer. Placken dücht mi nu bloß as en Trüchöversetten ut dat Hoochdüütsche...---Bolingbroke 12:32, 19. Mär 2008 (CET)
- Tsüh, harr ik man eersten noch en beten fudder leest: Nu hebb ik ok noch funnen, dat de Flecken in Westfalen ok noch den annern Naam Freiheit harrt hefft. Kann also ok angahn, dat wi in't Middelnedderdüütsche bi Freeheit (oder wie schrifft sik dat dor) lannen doot...Also: Ik glööv ja ehrder nich an Placken. Avers mol sehn...---Bolingbroke 12:37, 19. Mär 2008 (CET)
- Wigbold höört to de:Weichbild. In'n Schiller-Lübben staht vlecke un placken all beid in, aver bi beide nix to'n Oort. Mien dtv Etymoloogsch Wöörbook maakt etymoloogsch keen Ünnerscheed twischen den Oort un den Smuddelfleck un dorvun mutt dat to vlecke höörn. Placken is woll würklich verkehrt.
- To vriheit steiht hier wat, to wigbeld hier. --::Slomox:: >< 18:20, 19. Mär 2008 (CET)
- Ik bün woll en beten dösig, man ik hebb nu just nich verstahn, wat du meenst. Wulltu seggen, Flecken is richtig? Un wat hett dat mit dien dtv-Etymologie to doon? Verkloor dat doch noch mol even een Dummen...Wat dor över Wigbeld usw. steiht, is intressant. Leider geevt de neen Wöerböker dor woll gor nix her...---Bolingbroke 20:32, 19. Mär 2008 (CET)
- Jo, Flecken dücht mi richtig. In mien Wöörbook steiht en Indrag to Fleck, Flecken in. Achter dat Lemma steiht denn jümmer kort, wat dat Lemma bedüden deit: „von der Oberfläche sich abhebende Stelle, loses Stückchen, Ortschaft, bildlich Fehler, Makel“. Dat bedüüdt, dat de Oortschop un de Stell, de sik afheevt, een un datsülve Woort sünd un nich vun twee verschedene Wöör vun afkaamt. Denn steiht in'n Indrag mnd. vlek, vlecke in. Dat f is in dat Woort nich dör verschavene Luden rinkamen, dat weer al jümmer dor (ooldnoorsch hett ok f). Placken is also gornich mit Flecken verwandt (ok wenn dat so utsehn mag). --::Slomox:: >< 20:54, 19. Mär 2008 (CET)
- Wat? Dat verstah ik nu nich. Wenn Du meenst, dat beids dat sülve Woort is, denn mutt dat doch jüst Placken heeten. "Bildlich: Fehler Makel" dat is doch nix anners as’n Plack. So sütt dat de Sass tomindst ok... --Iwoelbern 21:03, 19. Mär 2008 (CET)
- In Oostfreesland blifft de Flecken een Flecken, steiht ok so in Woordenbook. Also de Oortskupp. Man of dat oll Platt is, dat weet ik neet. 62.227.49.185 21:48, 19. Mär 2008 (CET)
- Placken bedüüdt Stell, de sik rutheevt un Flecken bedüüdt ok Stell, de sik rutheevt. Flecken bedüüdt aver tosätzlich Oort mit bestimmte Rechten. Dat is reinen Tofall, dat de Wöör all beid Stell, de sik rutheevt bedüden doot, denn se sünd liekers nich verwandt (oder tominnst blot wenn wi bet na de indogermaansche Tiet trüchgaht). De twete Bedüden vun Flecken hebbt se nich gemeen. --::Slomox:: >< 21:51, 19. Mär 2008 (CET)
- Dat mit de twete Bedüden kann’s hollen as Du wull. Wenn ik ’n schöne Landschap bekieken do, denn kann en Dörp ok ’n Makel wesen. Kann ok wesen, dat de Begreep twee verscheeden Bedüden hebben kann - Homonyme gifft dat jo noch annere. Wat seggt se denn bi jo in’n Landkreis? --Iwoelbern 21:59, 19. Mär 2008 (CET)
- Gewiss, dorvun kummt dat ok bestimmt. Nich unbedingt Makel, man Stell, de sik ut de Landschop rutheevt. Aver eben blot bi Flecken hett sik dit Bedüden inbörgert. Bi Placken nich.
- Bi uns kennt se all beids för den Makel. För den Oort weet ik dat nich, Harsfeld is doch to wied weg. --::Slomox:: >< 22:17, 19. Mär 2008 (CET)
- Dat mit de twete Bedüden kann’s hollen as Du wull. Wenn ik ’n schöne Landschap bekieken do, denn kann en Dörp ok ’n Makel wesen. Kann ok wesen, dat de Begreep twee verscheeden Bedüden hebben kann - Homonyme gifft dat jo noch annere. Wat seggt se denn bi jo in’n Landkreis? --Iwoelbern 21:59, 19. Mär 2008 (CET)
- Hest ja ok na Freiheit fraagt: [7] Nobers! Wänn so dä Piäpperpotthastgerück dör dä Stroten van use olle Freiheit tüt, dann weit en jeder, et es Sup-Peiter. Kennt se also ok noch jümmer. --::Slomox:: >< 19:09, 21. Mär 2008 (CET)
- Un to Flecken/Placken noch wedder: De Nedderlandschen hebbt ok nl:Vlek (nederzetting). --::Slomox:: >< 22:32, 31. Mär 2008 (CEST)
- Ik heff to Oostern min Öllern besocht un jem mol dorna fraagt. Wohrhaftig seggt se ok blots Flecken un nich Placken. Mutt ik mi woll inbillt hebben... --Iwoelbern 23:28, 31. Mär 2008 (CEST)
Gebietskörperschaft un Rechtspersönlichkeit
[Bornkood ännern]Wenn een över Fragen vun Verwalten un Recht schrieven will, denn so geiht dat woll nich ahn substantivhaftige Spraak...---Bolingbroke 12:39, 19. Mär 2008 (CET)
- Is dor en Ünnerscheed twischen Rechtspersönlichkeit un Rechtsperson? Dat twete müss doch gahn.
- Gebietskörperschaft, pfuh. Dat is en Utdruck vun dat düütsche Recht, den gifft dat ans narms so. Gornich bruken, solang dat man geiht, un wenn't wesen mutt, denn so laten. Wat beters weet ik nich. --::Slomox:: >< 18:34, 19. Mär 2008 (CET)
- vörsichtig inplattdüütschen villicht to Rebeetskörperschaft? --Iwoelbern 18:37, 19. Mär 2008 (CET)
- Wenn Persönlichkeit datsülvige is (jedenfalls hier), as Person, denn schall dat doch mööglich ween, dat Körperschaft datsülvige is, at Körper. Un dat weer ja denn dat Lief. Een Woort, as Rebedenlief kann ik mi dor nu avers gor nich vörstellen. Dat weer en Monster. Man villicht kann dat ut'neentagen weern: de Rebeden sünd vun/vör dat Recht as en Lief ansehn wurrn oder De Gemarken weert vun/vör dat Recht tohopenfaat as en Lief?---Bolingbroke 20:32, 19. Mär 2008 (CET)
- Höört sik nich dull an :-) Villicht schriffst du mal diene hoochdüütschen Sätz dorto op. Villicht warrt dat denn ehrder wat. --::Slomox:: >< 20:42, 19. Mär 2008 (CET)
- Ik denk, dat is mehr in’n physikaalschen Sinn meent: Körper as en Gebilde, so as dat bi Himmelskörper to verstahn is. Ik weer dor nich op den Gedanken kamen, dat as Himmelslief to beteken.
- Man künn dor villicht noch en Rebeetsliefschop ut maken. Ümschrieven geiht natürlich jümmer, maakt sik aver nich fein, wenn dat as Lemma bruukt warrn schall. --Iwoelbern 20:50, 19. Mär 2008 (CET)
- Nadem ik op de mol in Körperschaft rinluschert heff, mutt ik seggen, kummt dat woll doch mehr vun Körper in’n sinn vun Lief... --Iwoelbern 20:54, 19. Mär 2008 (CET)
- Ik hebb mol eenfach den Artikel Eenheit vun dat Rebeet nömmt. Ik mag de Genitiven nich so geern, as in Staatsrecht etc. Anners konn een woll ok Rebeetseenheit nehmen. Nu hebb ik in Knabbe sien Artikel Landkreis just leest: Rebeetsverband. Dat güng woll ok. Mit Staatsrecht weet ik avers nich so richtig Bescheed. Is en Verband oder en Eenheit beter för en Körperschaft? Mi schall't egol ween. Man eerst mol en beten över snacken, ehr wi dat verschuuvt...Un bi Körperschaft des öffentlichen Rechts slah ik Eenheit vun dat apentliche Recht vör. Höört sik en beten verdwars an, man leest mol den Hoochdüütschen Artikel: Dat is Afkatenspraak, de mutt dat ok geven...---Bolingbroke 00:51, 1. Apr. 2008 (CEST)
- Wat hollt ji vun Korporatschoon an Steed vun „Körperschaft“ - dücht mi, as harr dat den glieken Woortstamm mit dat latiensch corpus. Wobi mi Rebeetsverband ok gefallen künn... --Iwoelbern 01:26, 1. Apr. 2008 (CEST)
keusch, Keuschheit
[Bornkood ännern]Kennt een dorför en plattdüütch Woort? --Iwoelbern 15:44, 19. Mär 2008 (CET)
- Schiller-Lübben hett kûsch as Kognaat, dat ok jüst so as dat mhd. bruukt warrt ([8]). Aver is vun dit Woort nu ok noch wat nableven? Ik heff noch nix funnen.
- Du wist wat hebben, wat exakt op de:Keuschheit passt, oder? Oder mehr so na jungfräulich, enthaltsam? Bi dat eerste dee ik denn eenfach Küüschheit nehmen. --::Slomox:: >< 18:55, 19. Mär 2008 (CET)
- An’n Enn schall dat dorto jo ok mol’n Artikel geven. Dorüm lever gliek dat passend Woort... Küüschheit is doch ok nich slecht... Bruukt warrt dat Woort woll vundaag nich mehr so faken. ;-) --Iwoelbern 19:24, 19. Mär 2008 (CET)
- Küüschheit, dat weer ja man ok mehr en Thema bi de Kark un bi de Börgerslüüd. Dat eenfache plattdüütsche Buurnvolk hett sik över so abstrakte Werte keen Kopp maakt. Wenn't Betttied weer, weer't Betttied, dat regelt sik vun sülvst ahn Preddigen vun küüsch wesen. Nich, dat se all glieks in'e Kist stegen sünd, ik nehm an, dat duur länger as vundagigendaags, aver dat weer eenfach keen groot Thema. --::Slomox:: >< 20:11, 19. Mär 2008 (CET)
- Na, ik weet nich: Ik bün vundagen in Bassen ween un hebb mi de Stiftskarken ankeken. De doren Deerns wüssen bestimmt wat vun dat, wo hier na fraagt is. Weern ja nich allens bloß Buerndeerns hier in'n Noorden. Ik meen ok: küüsch un Küüschheit klingt ne slecht, man höört hebb ik dat noch nich. Nedderlannsch heet dat kuis. Dat Woort is en vun de velen, de in de plattdüütsche Spraak verschütt gahn sünd, glööv ik. Anners mutt een villicht seggen: trüchhöllern, se hett sik teert. Man dat is natüürlich keen Lemma weert...---Bolingbroke 20:22, 19. Mär 2008 (CET)
- Ik denk ok, mit Küüschheit as Lemma künnt wi wat anfangen... --Iwoelbern 20:33, 19. Mär 2008 (CET)
- Aver mit de Nonnen in Bassen is dat doch ok al länger her, oder? Hett dat na Napoleon noch veel ole Kloosters geven in Plattdüütschland? Un wannehr sünd de Nonnen vun Plattdüütsch na Hoochdüütsch as Ümgangsspraak övergahn? Un hebbt se överhaupt in jemehr Ümgangsspraak över sone Themen snackt? --::Slomox:: >< 20:39, 19. Mär 2008 (CET)
- Sülvst wenn se doröver snackt hebbt, warrt se dat nich wietervertellt hebben, man villicht, dat se en Daagbook schreven hebbt... --Iwoelbern 20:41, 19. Mär 2008 (CET)
- Passend Woorden, de in dit Tosamenhang up Platt bruukt worden of wurren, bünd seker "Tucht" (as Hoog "Zucht"), Schaamachtigheid "(to Hoog "Schamhaftigkeit"), man ok, dat Minsken "süver" (of "söver", Hoog "sauber") bünd. Daar kunn man dat Nomen "Süverheid" van maken. "Kuusch" of "Küüsch" hebb'k noit höört. "Söver" hebb ik tolesd eerst weer höört, man dat was freesk. En jung Froo wurr daar as "stolt un söverlik" betekent, umdat se nix mit'n Mann harr, as hör dat vörsmeten wurr. 62.227.49.185 21:39, 19. Mär 2008 (CET)
- Ik hebb mal in de Bugenhagen-Bibel (överarbeidt 1885 vun Johannes Paulsen) un in dat plattdüütsch Niee Testament vun Schade nakeken
- Bi Luther steiht "Keusch" in Gal 5,23 (Bugenhagen: Keuschheit, Schade: Trüchhollen) un in Tit 2,5 dor hett Bugenhagen för "keusch" sittsam schreven. Schade schrifft "anstännig".
- De Elberfelder hett "keusche Jungfrau" in 2 Kor 11,2: Bugenhagen hett dor "reine Jumfer", Schade hett "hillig".
- In welken Sinn söchst Du na "keusch".
- Un dat dat dat Woort küüsch op Platt gifft, dat glööv ik nich. HeikoEvermann 22:35, 19. Mär 2008 (CET)
- Aver mit de Nonnen in Bassen is dat doch ok al länger her, oder? Hett dat na Napoleon noch veel ole Kloosters geven in Plattdüütschland? Un wannehr sünd de Nonnen vun Plattdüütsch na Hoochdüütsch as Ümgangsspraak övergahn? Un hebbt se överhaupt in jemehr Ümgangsspraak över sone Themen snackt? --::Slomox:: >< 20:39, 19. Mär 2008 (CET)
- Ik söök en naue Översetten, de as Lenk un as Lemma döögt --Iwoelbern 22:41, 19. Mär 2008 (CET)
- Na, Heiko, wenn du Bibel seggst: Wat ik bi Heinrich Stolte ([9]) funnen heff:
- Gal 5,23: Wat doe Goest Geoes bringet, est auk bekannt: Loefte, Froöde, Fruide, Geduld, Fründskop, Geothoet, Glauwe, Sachtmeot, Kuüskhoet.
- Tit 2,5: doe süöt soe anleren, dat soe iaren Mann un iare Kinner loef häwwet, sittsam un kuüsk send, iar Hius in Ordnung hault, un iaren Männern laiwet
- 2 Kor 11,2: oene Briut iawergiewen, an der niks iutteosedden est
- Alltohoop kummt 16 Maal kuüsk vör! Also doch küüsch :-) --::Slomox:: >< 00:00, 20. Mär 2008 (CET)
- Un de Grunnenger Bibel ([10]) gifft Eastfrisian (weer he doch mit de IP, oder?) in 2 Kor 11,2 mit süver recht, dor heet dat zuvere. --::Slomox:: >< 00:05, 20. Mär 2008 (CET)
- OK, denn nehmt wi küüsch. HeikoEvermann 00:09, 20. Mär 2008 (CET)
- Un de Grunnenger Bibel ([10]) gifft Eastfrisian (weer he doch mit de IP, oder?) in 2 Kor 11,2 mit süver recht, dor heet dat zuvere. --::Slomox:: >< 00:05, 20. Mär 2008 (CET)
- Ik harr do nichts mit to doon (nix: IP), aber "küsch" schient mi ok richtig to wesen. Eastfrisian 16:14, 20. Mär 2008 (CET)
- Noch en lütten Nadrag: dat Woord zipp bedüüdt ok sowat in de Oord. Nich keusch so as en Nunn keusch is, man prüde un trüchhollern. --::Slomox:: >< 03:11, 8. Mär 2010 (CET)
Flüchtling
[Bornkood ännern]...wat nehmt wi dorför? Oder laat wi dat eenfach so stahn, as dat is. --Iwoelbern 13:49, 1. Apr. 2008 (CEST)
- stahn laten...---Bolingbroke 14:07, 1. Apr. 2008 (CEST)
- Lü, de se van tohuus wegjaggt hebben. 62.227.50.166 14:54, 1. Apr. 2008 (CEST)
- Nee! To’n een sünd nich all wegjaagt. Welk gaaht ok ut egen Andriev. Un to’n annern, is dat nix för en Lemma. --Iwoelbern 15:21, 1. Apr. 2008 (CEST)
- Dat hangt en beten dorvun af, woför du dat Woort bruukst. Verdreven Lüüd is good för Lüüd, wenn anner Lüüd een rutsmeten hebbt, so as t.B. in de Oostrebeden. Wenn een sülvst weglopen deit, kann een ok "Utneiher" bruken (kummt ut Neuber sien Book). HeikoEvermann 23:46, 1. Apr. 2008 (CEST)
- Dat is ok vun Sinn her tomindst richtiger. Wegjaagt oder Verdreven is aver nich jümmer richtig. Weglopen mag noch angahn - dor is wegjaagt oder freewillig gahn nich fastleggt. Aver wenn ik op disse Siet wat schrieven do, denn heff ik tomeist in’n Achterkoppen, dat wi en Begreep bruukt, de jichtens ok as Lemma döögt. --Iwoelbern 23:59, 1. Apr. 2008 (CEST)
- Wenn du blot na en Begreep söchst, de as Lemma döggt, denn nehm Flüchtling. Flucht is ok en plattdüütsch Woort un -ling as Sülv to'n Woortbillen is ok good plattdüütsch. Welk Dialekten hebbt de Sülv -ling afslepen to -el (ut Düümling warrt denn Dümel), aver annere hebbt ehr behollen. Flüchtling passt also un geiht denn ok övereen mit all de annern germaanschen Spraken. --::Slomox:: >< 00:20, 2. Apr. 2008 (CEST)
Volkstümliche Musik
[Bornkood ännern]Volkstümliche Musik warrt faken ok eenfach Volksmusik to seggt. Aver Volksmusik is noch wat anners as Volksmusik. Volkstümliche Musik is Marianne un Michael oder de Wildecker Herzbuben oder sowat. Volksmusik is Musik, de vun dat Volk maakt warrt, Kinnerleder, Hochtietsleder un all sowat. Dorvun mööt wi en extra Woort för volkstümliche Musik hebben. Volksdömliche Musik höört sik nich an. 'Keen weet wat beters?
Un denn noch glieks en Fraag, de nich direkt en Woortfraag is: Bün ik överhaupt richtig, wenn ik Fiede Kay bi de volkstümliche Musik insorteer? --::Slomox:: >< 03:59, 2. Apr. 2008 (CEST)
- Över den Ünnerscheed heeff ik mi noch nienich en Kopp üm maakt. --Iwoelbern 11:51, 2. Apr. 2008 (CEST)
- De Unnerscheed is gewaltig. Volksmusik is sowat, wat in Bayern Alpha wiest warrt: Dree Deerns vun'n Buernhoff speelt up de Zither ole Leeder. Man gifft ok nee Volksmusik, de vun so'n Wuddeln rutwussen is. Hugo von Goisern maakt sowat. Volkstümliche Musik gifft dat in'e ARD bi de Volkstümliche Hitparaad etc. Kannst di nich anhöörn...Dat gifft plattdüütsche Gruppen, de maakt bestimmt ehrder Volkstümliche Musik. Ik meen, Godewind weer so een. Fiete Kay döen wi postum Unrecht, wenn wi em dormank insorteern wullen. He maakt plattdüütsche Folkmusik, wat noch wedder wat anners is. Ik dö em unner Leedermaker faten. Just so, as Hannes Wader, Knut Kiesewetter, Helmut Debus un wat dor noch is...To Volkstümliche Musik fallt mi nich just veel in, villicht eenfach Düütschen Slager"" oder Folkpop oder Volks-Slager (höört sik gresig an, is avers ja ok gresig...)---Bolingbroke 15:04, 2. Apr. 2008 (CEST)
- Na, aver Slager un volkstümliche Musik sünd noch düchtig verscheden. Dat künnt wi nich tohopenkehren... --Iwoelbern 15:12, 2. Apr. 2008 (CEST)
Gewächshaus
[Bornkood ännern]Ik heff jüst mien Sass nich bi de Hand... Steiht dor wat to dit Woort binnen? Oder is dat al mol jichtenswo besnackt worrn? Wasshuus höört sik nich schön an, denk ik. Gröönhuus villicht? --Iwoelbern 11:50, 2. Apr. 2008 (CEST) Ach jo, Drievhuus... hebb ik sülvst al brukkt, ik Schaap! --Iwoelbern 12:44, 2. Apr. 2008 (CEST)
- Wi seggen daar "Glashuus" to. Hebb'k nett nochmaal nakeken, da steiht sogaar in't Woordenbook. Termo 15:56, 2. Apr. 2008 (CEST)
Gaumen
[Bornkood ännern]Wat maakt wi dorvun? Warrt dorut Gumen (analog to Daumen un Dumen)? --Iwoelbern 20:18, 3. Apr. 2008 (CEST)
- Nee. Dor gifft plattdüütsche Wöör för. Dat Woort Böhn oder Böön finnt sik bi Peter Neuber för Dithmarschen un bi Hermann Böning för Ollborg. Is woll begäng. Karl Emil Schade hett in sien Oolt Testament jummers wedder Gabels un en mol Kekelreem, wat avers ja wat anners is...Gabels hebb ik noch nich höört. Söök di wat ut, ik dö Böön seggen. ---Bolingbroke 21:07, 3. Apr. 2008 (CEST)
- Jau, Böhn of Gagel. Termo 21:10, 3. Apr. 2008 (CEST)
Hm, in’n Sass finn ik ünner Gagel „Zahnfleisch“, un ünner Böhn steiht „Dachboden“ (wat jo nich ganz afwegig is...) --Iwoelbern 21:14, 3. Apr. 2008 (CEST)
- Jo, Dachboden heet ok Böhn. Termo
- Jo, dat kenn ik woll ok so. --Iwoelbern 00:08, 4. Apr. 2008 (CEST)
- Böhn is Dachboden UN Gaumen. Gagels is Zahnfleisch, man heet denn een vun Jo al mol dat Woort Gabels höört? Hangt dat mit Gagels tosamen?---Bolingbroke 10:13, 4. Apr. 2008 (CEST)
- hebb ik noch nich höört... Aver ik nehm denn mol Böhn --Iwoelbern 10:40, 4. Apr. 2008 (CEST)
- Gawel/Gabel steiht in dat Holsteensche Idiotikon (dat Book bi Google Böker) op Siet 7 as Utspraak-Variant vun Gagel so as se in Sleswig un Eiderstedt begäng is. Osselgagel warrt dor mit palais de boeuf översett un dat nu is franzöösch för den Gaumen (fr:palais (anatomie)). Gagel is Zahnfleisch un Gaumen tohoop. --::Slomox:: >< 21:34, 4. Apr. 2008 (CEST)
- Un Richey sien Idioticon Hamburgense (dat Book bi Google Böker, Siet 18) bestätigt denn ok dat, wat een sik al meist denken kunn: Böhn ... Decke ... Daher wird auch der obere Gaumen im Munde de Böhn genannt. Passt also good to Gaumen. Kannst allens beids nehmen, Gagel un Böhn. Wat beter passt, kummt woll op'n Kontext op an. --::Slomox:: >< 21:55, 4. Apr. 2008 (CEST)
- Wat mi jüst mol intresseert: Snackt ji dat ok Böhn ut? Un Öllern harrn dat mehr mit’n 'm' an’n Enn, wenn se vun’n Dachböhm snacken deen... --Iwoelbern 23:23, 4. Apr. 2008 (CEST)
- Bi uns is dat en n. Wenn dat bi jo aver m utspraken warrt, denn is dat so ok richtig. Gifft mehr Wöör, bi de sik n un m afwesselt. börnen/bör'n un börmen/börm’. Bodden is nedderlandsch bodem un engelsch bottom. Dat kummt fakener vör. --::Slomox:: >< 23:34, 4. Apr. 2008 (CEST)
Heidschnucke
[Bornkood ännern]Dat is doch bestimmt nich de plattdüütsche Naam, oder? Kümmt hier een ut de Heid? Hermann Böning hett Snuck(e) oder ok Heidsnuck(e). Man enerwegens bi us hebb ik al Heidschnuck leest. Wo schall dat denn heten? Ik dö an'n leevsten Snucke schrieven...---Bolingbroke 21:23, 9. Apr. 2008 (CEST)
- Mien Lüüd tohuus seggt Heidschnuck, wat nich heten mutt, dat dat nich noch annere Wöör gifft. Mi is dat eens - dorvör hebbt wi de Wiederleidens... --Iwoelbern 21:36, 9. Apr. 2008 (CEST)
- Danneil hett för de Oltmark Snuck för Mutterschaf (also dat, wat du nu as Auschaap hest. Nehm ik an, 'k harr Auschaap ans noch nich höört ;-) ). Dorvun müss denn ja Heidsnuck beter wesen. --::Slomox:: >< 23:45, 9. Apr. 2008 (CEST)
- Auschaap he'ck ook noch nie hüürt. Ick kenn bloß dat Aulamm, dat ist oewer kein "Mutterschaf". "Au" hett woll früher mal "Mutterschaf", "Schaf" heiten (gotisch awi). So'n Aulamm is bi uns 'n Schap, dat noch kein Lämmer krägen hett. Ward ook Zifflamm tau seggt. --IP-Los 15:00, 29. Apr. 2008 (CEST)
Moderhinke
[Bornkood ännern]Dat is en Klauensüke bi Schaap. Weet een den plattdüütschen Naam?---Bolingbroke 21:23, 9. Apr. 2008 (CEST)
- Plattdüütsch hebb ik jummers noch nich funnen. Man up Engelsch heet de Süke Foot rot un up Bokmal-norweegsch fotråt, beides weer up Plattdüütsch ja woll Footrott. Oder is Klauenrott beter? Oder schöllt wi noch töven un fudder söken?--Bolingbroke 18:43, 15. Apr. 2008 (CEST)
- Ick heff mal 'n oll Schäper hürt, dei hett bloß dat hochdüütsche Wuurt seggt, giff't woll kein plattdüütsch Wuurt vör. --IP-Los 11:29, 27. Mai 2008 (CEST)
- Jüst bi Brinckman leest:
- Jarrlings un Aulamms, sühst,
- krieg all de Lähm –
- un dat jütsch Höwt is güst
- grad as vördem.
- Ik heff nu kene Ahnung, wat Lähm genau is, aver en Schaapkrankheit mutt dat ja op jeden Fall wesen. --::Slomox:: >< 15:10, 5. Jul. 2008 (CEST)
- Dat höört sik jüst so an, as wenn mein Vadder seggt „Dat Schaap lahmt“. Dat heet glööv ik nix anners, as dat dat Schaap nich recht oppedden kann. Ik denk, dat is keen Krankkheit, man mehr en Symptoom... --Iwoelbern 15:27, 5. Jul. 2008 (CEST)
Widerrist
[Bornkood ännern]En afsunnerlich Woort. Ik weet nich mol richtig, wat dat bedüden schall. Bi Peter Neuber hebb ik Schuft funnen (bi Arbeitsveeh), up Hollannsch heet dat schoft. Schöllt wi Schuft nehmen (ik harr dat Woort noch nich höört...) oder weet een en anner Woort?---Bolingbroke 22:32, 9. Apr. 2008 (CEST)
- Schufft passt. Kann ok Schullerblatt bedüden, aver dat sitt ja nu ok direkt blangenbi. --::Slomox:: >< 23:40, 9. Apr. 2008 (CEST)
Bi uns seggt wi 'Hiele'. --Bierlink 12:40, 25. Apr. 2008 (CEST)
Paarhufer
[Bornkood ännern]Wat Schaap un anner Veehtüüch sünd. Wat schöllt wi dor denn to seggen?--Bolingbroke 18:36, 15. Apr. 2008 (CEST)
- "Paar" is op platt Poor, un "Huf" is Hoof. Ik de dat eenfach tohopensetten: Poorhover. --Iwoelbern 00:14, 16. Apr. 2008 (CEST)
Flaschenzug
[Bornkood ännern]Weet een en plattdüütsch Woort för den Flaschenzug? Dat Flasche is in den Fall en Beteken för den Holler vun de Rullschiev un hett woll nix mit Buddel to doon. --Iwoelbern 12:56, 26. Apr. 2008 (CEST)
- Kattrull. Termo 13:58, 26. Apr. 2008 (CEST)
- Gifft ok Talje. Un för dat Ravensberger Platt finnst du Wuinen bi Google. --::Slomox:: >< 14:52, 26. Apr. 2008 (CEST)
- De Begreep Talje warrt an sik blots in de Seefohrt bruukt - oder is dat bi de Plattdüütschen anners? --Iwoelbern 17:03, 26. Apr. 2008 (CEST)
- Ik kenn Talje un Block. Block kenn ik avers bloß vun de Seilschipperee. Peter Neuber hett för Dithmarschen dat Woort Tokel (Mt:-n), hett avers ok Talje dorbi un Block ok. Hermann Böning hett för Ollenborg Takel, dat Verb is (up-)takeln. Up Hollannsch heet dat takel un katrol. Dat is woll ok in Oostfreesland begäng. Jedenfalls is Talje woll nich bloß in de Seefohrt tohuse.--Bolingbroke 21:23, 26. Apr. 2008 (CEST)
Kurbelwelle
[Bornkood ännern]Noch so en technisch Woort. Sass seggt dorto Dreihass, man ik denk, dat is nich akkerat. To’n een hebb ik Dreihass all bruukt as Översetten vun Drehachse oder Rotationsachse, wat nich dat glieke is as Kurbelwelle - un to’n annern ligt mi in’n Sinn, dat ik in den Tosamenhang jümmer dat Woort „...well“ höört heff. Dreihwell mach woll angahn, aver Dreihbülg heet dat doch woll nich, wat? --Iwoelbern 17:57, 26. Apr. 2008 (CEST)
- Nee, de Bülg laat wi dor lever rut ;-) Well passt, dat mutt nu nich unbedingt en Ass wesen, de Gelenkwelle bi'n Trecker is ok 'n Well. Groten Deel Lüüd seggt wohrschienlich Kurbelwell. Villicht gifft dat aver noch wat beters, ik kann't nich seggen. Aver mal so seggt: Op Engelsch is dat en crankshaft. crank is nu uns krängen, wat een vör allen ut de Seefohrt kennt. Villicht helpt dat een, villicht ok nich ;-) --::Slomox:: >< 19:25, 26. Apr. 2008 (CEST)
- Ik heff nu eerstmol Dreihwell nahmen. Ik kenn an sik ok blots de Kurbelwell - wohrschienlich gifft dat nix anners op platt. Aver ik heff jüst noch so'n Ding funnen, womit ik nix to maken weet:--Iwoelbern 19:39, 26. Apr. 2008 (CEST)
- Ik kenn ok bloß Kurbelwell. Neuber hett dat ok, man he nömmt ok noch de Dreiherwell.
Gebläse
[Bornkood ännern]Dor hett Sass nix to. Man künn dat mit Blaasaparot ümschrieven. Wat mit jüst noch infallt weer en Püüster (vun Pusten), man dat Woort warrt bi uns ok faken as Ökelnaam vör en Flint, Gewehr bruukt. Wat meent ji? --Iwoelbern 19:39, 26. Apr. 2008 (CEST)
- Ik glööv, Püster weer richtig. Wi seggt dat ok jummers to'n Blaasbalg, jedenfalls bi't Grillen oder Füermaken.--Bolingbroke 21:23, 26. Apr. 2008 (CEST)
Vertalen
[Bornkood ännern]Kan der ene de zinne: 't Platduutse artikel van de maond vertalen? Is dat: Dat plattdüütsche utwählte Artikel dissen Maand of wat aanders? (kiek mar bie ons op de veurpagina) Servien 21:49, 4. Mai 2008 (CEST)
- Ik vreuge m'n trouwens of waorumme 't Hööftsiet (mit een T) is in plaose van Hööftsied of Hööfdsied (mit een D), 't meervoud is toch mit een D? Servien 21:55, 4. Mai 2008 (CEST)
- De plattdüütsche utwählte Artikel dissen Maand oder de utwählt Artikel (vun) dissen Maand (op Plattdüütsch) (tweemal Adjektiv in een Reeg höört sik nich good an, beter uteneentrecken).
- Dat t in Hööftsiet kummt vun Johannes Sass sien Schrievwies. Sass hett en Regel, de dat Plattschrieven för Lüüd mit hoochdüütschen School-Achtergrund lichter maken schall: Wenn en Woort/Woord op Hoochdüütsch op t utgeiht, denn schall dat ok op Plattdüütsch so wesen. Sass meen, anners kunnen de Lüüd sik dat nich marken. Dorvun schall dat to'n Bispeel na dat hoochdüütsche Vörbild gut op Platt goot heten. Dat is de gresigste Regel in Sass sien Schrievwies överhaupt. Wenn dat na mi geiht, denn dee disse Regel foorts rutfallen. Ik sülvst schriev ganz faken ok etymoloogsch un nich na Sass: Woord, good, rood, dood un nich Woort, goot, root, doot. Un de Flexionsformen wiest dat ok, dat de Regel keen Sinn hett, denn dor geiht dat blot mit d: Woorden (ok Wöör kunn nich Wöör heten, wenn dat Woord etymoloogsch en t harr), gode, rode, dode. --::Slomox:: >< 23:42, 4. Mai 2008 (CEST)
Üm mi laat den 'utwählten' ok men weg. Gewoon 'de plattdüütsche Artikel vun de Maand'.--Bierlink 20:14, 6. Mai 2008 (CEST)
- Dat geiht nu gornich ;-) Blot wenn du vun Sleswig weg büst. vun den/vun’n oder van de. Mientwegen denn plattdüütsch Artikel van de Maand. --::Slomox:: >< 21:52, 6. Mai 2008 (CEST)
Ik heb men probeert dat een bettien so utsehn to laten, as hier meesttieden schreven wöd. Misschien heb ik dor ok grammatikaal een anner Gefööl bi. Ik sölls had dor 'deyn plättdüütschen Artikel van de Maand' vun maakt. Men net sölven... --Bierlink 01:05, 7. Mai 2008 (CEST)
- Wat grappig da-k Bierlink noen zoveule makkelijker begriepen kan (neet vremp a-j kieken naor wao-j vandaon koemen op de kaorte)! Op de veurpagina steet noen oek 't Platduutse artikel van de maond, mit een Platduutse titel derbie... Wat de T angeet in Hööftsiet, ik hadde al zo'n idee dat 't Duutse invleud was op de spelling, is neet arg hendig, bie 't schrieven, lik m'n. Servien 17:19, 9. Mai 2008 (CEST)
Staude
[Bornkood ännern]Bi Klaus Groth schall dat woll Pull heten. Hebb ik noch nie nich höört. Kennt een vun Jo dor en Woort för?--Bolingbroke 13:42, 5. Mai 2008 (CEST)
quellen/aufquellen
[Bornkood ännern]Wat hebbt wi dörfor? De Quelle ist jo nu ’n Born, aver aufquellen heet jo wohrschienlich nich opbornen... Dat woort bruukt ik in’n Tosamenhang mit de Venus. Dor gifft dat en sünnere Form vun Vulkanen, de as Quellkuppen betekent warrt. --Iwoelbern 21:00, 8. Mai 2008 (CEST)
- Du kannst na mien Menen dat Woord "quellen" bruken, wenn du dicht d'rbi blieven willtst. Man de verleden Tied is neet regelmatig: he quellt, he quul he hett quulen (sücht sünnerbaar ut, man is so in uns Schrievwies. Weet neet, of na Sass kwuul schreven word.) En anner Woord mag "riesen" wesen (as ingelsk "to rise"). Denn hebb ik nett noch wat funnen, waar ik toeerst neet up komen was bi "aufquellen", dat is "utdejen" (van "dejen" - "gedeihen"). Also sowat as "ausgedeihen", meent sowat as "groter worden" of sük "utdehnen" (segt man dat up Platt? Lett neet moi). Wenn du direktemang "Quellkuppen" bruukst, denn bliff daarbi. Anners kannst du sowat maken as "riesen Vulkanen" of "Vulkanen, de utdeet/riesen sünd" of sowat. Munter, Termo 21:24, 8. Mai 2008 (CEST)
- Jo hest recht, "opquullen" hebb ik ok al höört. Nu weet ik dat wedder... --Iwoelbern 21:32, 8. Mai 2008 (CEST)
- Quell as Synonym för Born geiht ok op Platt. (Un nee, Sass bruukt ganz normal qu un nich kw.) Ans hett Termo ja al allens seggt. --::Slomox:: >< 21:38, 8. Mai 2008 (CEST)
överhööft
[Bornkood ännern]Vundaag fehlt mi mal keen Woord, vundaag heff ik en Woord toveel. Mal sehn, wat ji dor vun seggt. Dat Woord överhööft, gifft dat dat överhööft? Oder, wenn ik recht heff: Gifft dat dat överhaupt? Ik geev to, ik heff dat ok al bruukt, sogor wieder baven op jüst disse Sied. Aver dat heff ik eerst in de Wikipedia dat eerste Maal sehn un vun hier övernahmen. Ut de sprakene Spraak kenn ik blot överhaupt. Dat gifft bi uns normalerwies nich mal dat Woord Hööfd. In de normale Alldagsspraak heet dat bi uns Hauptschool, Hauptbahnhoff un so wieder. Wenn ik överhööft bi Google ingeev, denn gifft dat 102 Sieden. Wenn ik denn aver KDE op Platt un Wikipedia utsluten do, denn blievt ganze dree Stück över. Un glieks de eerste: Ik segg gor nich, dat ik alles 100% verstaan heff, un klor snack ik överhööft nich Platt. Nich jüst dat, wo een Beleg to seggen kann. Un de annern beiden Sieden sünd jüstso Sieden, de vun temlich junge Lüüd kaamt, de wohrschienlich ok nich jüst en goden Beleg sünd. Un denn blifft gornix mehr na. Ik heff en beten den Verdacht, dat wi hier so'n beten Intucht dreven hebbt un een bi'n annern dat Woord utlehnt hett. Wi wullen all dit gresig hoochdüütsche haupt vermeiden un hebbt dorbi en Woord erschaffen, dat dat ans narms gifft. 31 Sieden spuckt de Wikipedia-Söök aktuell ut för överhööft. Schöölt wi dat Woord nich lever utmerzen un dor överhaupt för bruken (wenn ik Wikipedia un KDE utnehm, spuckt Google 732 Sieden för överhaupt ut, un denn kene Comics un Stomper-Fans, dat sünd Groth un Fehrs, Heinrich Ohm un 'keen nich allens) oder dat Woord ok dör annere Utdrück ersetten, wenn dat jüst passt? Un wenn ji noch weten wüllt, wie ik dor to kamen bün, mi dat Woord mal genauer antokieken: ik heff dör Tofall sehn, dat se in de Nedderlannen ok en Woord för überhaupt hebbt. Dat heet nich overhoofd, dat heet dor ok überhaupt. --::Slomox:: >< 03:52, 9. Jun. 2008 (CEST)
- Ik hebb dat ok so övernommen (mangels Sass). Wenn dat aber ännert wurrd, denn moot ok all mit "Hööftstadt" ännert wurrn. Völ Spass domit. Eastfrisian 06:20, 9. Jun. 2008 (CEST)
- Ik harr dat Woort mol in’n Sass naslahn und dor steiht blangen överhaupt ok överhööft binnen an tweete Steed. To geven schient dat dat denn also woll. Bi uns in’n Huus seggt wi överhaupt. Ik heff mi in de Twüschentwuet woll an dat överhööft gewöhnt, heff vun dorher aver ok keen Problem, överhaupt to schrieven... --Iwoelbern 08:49, 9. Jun. 2008 (CEST)
- Wenn överhööft ännert warrt, heet dat nich automaatsch, dat ok Hööftstadt ännert warrn mutt. Nedderlandsch is dat ja ok so: überhaupt un hoofdstad. Bi uns warrt Hauptstadt seggt, aver dat heet ja nich, dat nich villicht annerwegens Hööfdstadt seggt warrt. --::Slomox:: >< 13:56, 9. Jun. 2008 (CEST)
- Bi Hööftstadt gifft dat de Neddersassisch Verfaten as Beleg. De is vun 1998 un hett dat gewiss nich ut de Wikipedia övernahmen. Bi överhööft gifft dat gornix. Un denn kummt dor noch een Saak to: överhaupt kummt in de Ümgangsspraak vör, de Begreep Hööftstadt kummt in de normale plattdüütsche Reed man kuum vör. Wenn wi also Hööftstadt bruukt un dat Woord hett dat vörher noch nich geven, denn hebbt wi wat toföögt un de Spraak bereichert. Wenn wi aver överhööft nee in de Spraak inföhrt, denn hebbt wi wat an de vörhannene Grundsubstanz ännert. --::Slomox:: >< 16:52, 9. Jun. 2008 (CEST)
- As ik baven al schreven heff: in’n Sass steiht dat ok binnen. Wenn also een wat inföhrt hett, denn de Sass un nich wi... --Iwoelbern 17:00, 9. Jun. 2008 (CEST)
- Ik segg jummers överhaupt un hebb överhööft noch nie nich höört, man bloß up de Siet vun de Fofftig Penns mol leest. Up de annere Siet: Eene lebennige Sprake ännert sik in eenßen weg, dat kann ja nich al ummer so blieven, as dat bi Groth un Fehrs ween is. Man wenn sik de Spraak ok ännert, dat weer woll to künstlich, wenn wi dor nu jummers achter steken döen. Also: Laat de jungen Lüde man överhööft seggen, wenn se dat wüllt. Wenn dat up een schönen Dag ok vun annere Lüde so seggt un schreven warrt, denn könnt wi dat ok upnehmen. So maakt de Duden dat ja ok. Eerst mol tokieken, wat de Sake nu ok echt is. Bi Hööftstadt seh'k dat en beten anners: Hööft is ganz bestimmt dat ole plattdüütsche Woort. Dat gifft den plattdüütschen Tonaam Hööft un Fluurnaams un ole Naams vun Öörd heet ok Hööft. So hebb wi hier dat Lankenauer Hööft an de Spitz vun en Halfinsel in de Werser. Un in Vegesack is sogar en ganz neet Inkoopszentrum Haven Hööft nömmt wurrn. Wat denn Sass angeiht, bün ik dor al lang nich ganz tofräen mit: Mi geiht besunners de Striet gegen de End-ung up'n Keks. Dat wi nu partout Regeern seggen schöllt un nich Regeerung. Dat is schier Kunstspraak, jedenfalls in de meisten Gegenden vun Plattdüütschland. ---Bolingbroke 16:23, 17. Jun. 2008 (CEST)
- Dat -ung is noch wedder so'n Saak. De Hanseaten hebbt to'n Bispeel rekeninge oder rekinge seggt ([11]). Denn keem na dat Enn vun de ole Schriftspraak de Apokoop, denn is de Ennsülv unbetoont wesen un dat i hett sik in en e wannelt un toglieks is dat g stumm worrn. Överbleven is dat plattdüütsche Woord Reken. Aver de nee Ennen dögg nix mehr. De ne'en Wöör kunnst nich mehr vun de Verben un ok nich mehr vun de PPA ünnerscheden. Dorbi is dat ole -inge denn unproduktiv worrn. Hebbt sik kene ne'en Wöör mehr mit -inge/-en billt. Liekers weer noch jümmer Bedarf för ne'e Substantive. De kemen nu aver as Importwoor ut dat hoochdüütsche. To'n Bispeel heet dat bi uns Krüzung. Bi uns warrt also op de een Sied dat ole Woord Reken, op de annere Sied dat ne'e Woord Krüzung bruukt (allerdings gifft dat ok Reeknung bi de wat duller Verhoochdüütschteren). De ole Ennen is nich mehr produktiv, de ne'e jüst so wenig. Dat gifft ne'e Wöör op -ung, aver de warrt nich ut plattdüütsch Material boot, dat löppt jümmer över Import ut dat hoochdüütsche. To'n Bispeel ok de Ünnersökung bi'n Dokter.
- Wat nu de Regeren angeiht, dor bruukt wohrschienlich en groten Deel vun de Lüüd den hoochdüütschen Import Regerung oder Regierung. Kann aver good angahn, dat welk Ecken vun Plattdüütschland ok volkstümlich Regeren hebbt. (Schiller-Lübben kennt regnacie un regneringe.) Wenn du Regeren partu nich maggst, denn bruuk eenfach Regerung.
- (Allens wat ik schreven heff, betütt sik op mien Dialekt un op de Midd vun dat Plattdüütsche. An de Oost-, Süüd- un Westkant kann dat anners utsehn.) --::Slomox:: >< 17:02, 17. Jun. 2008 (CEST)
- överhööft heck so ook noch nich hüürt. Dat lett sick binah so, as wenn dat einfach von't hochdüütsche -haupt up't olle plattdüütsche hovet (Hööft) oewerdragen worden is (so as in ollen Tieden ziel → tel). Wi seggen oewerhaupt.--IP-Los 14:52, 18. Jun. 2008 (CEST)
- Ik glööv, ik heff't nu tohoop. Dat echt ole plattdüütsche Woord is överhoop. To finnen bi Danneil för de Oltmark, bi Woeste för Westfalen, ok bi Google Böker in Böker ut Oostfreesland un Holsteen. Also temlich allgemeen Plattdüütsch. An dit Woord is denn ünner Influss von hoochdüütsch überhaupt en unorgaansch t anhangt. För överhoopt sünd ok en poor Sieden bi Google Böker to finnen. Un dit hoopt harr denn so'n Ähnlichkeit to dat hoochdüütsche haupt, dat de Lüüd denn anfungen hebbt, överhaupt to seggen. --::Slomox:: >< 12:01, 10. Nov. 2009 (CET)
- Tja, so steiht dat ok bi Hermann Böning: awerhoop, überhaupt. [auch westf. u. osnabr.; also pld. nicht an Haupt (=Kopfzahl) angelehnt, sondern an Hoop, Menge]
Bierhand/Vanderhand
[Bornkood ännern]Kennt ji de Wöör bierhand un vanderhand? Bi’t Wagenföhren mit Peer bedüüdt de Wöör rechts un links. Ik bün vermoden, dat de Wöör vun bi de(r) Hand un van de(r) Hand kaamt, also bierhand is rechts, de Hand mit de du de Peer höllst, bi de du de Peer hest, un vanderhand is links, de Hand, van de du Peer lettst. Oder so ;-) Kennt dat een? Kann dor een wat to seggen, stimmt mien Laienetymologie? (as ik mal een fraagt heff, kunn he't mi ok nich seggen un keem mit de Laienetymologie vun de Hand, de dat Bier höllt. Aver dat klappt eben blot, wenn wi annehmt, dat se dorbi dat hoochdüütsche Woort utlehnt hebbt, denn Bier heet bi uns ans Beer.) Op't Internett heff ik de Wöör narms funnen, sünd aver ok mehr ole Utdrück un mit Peer sünd nu ja nich mehr ganz veel Lüüd ünnerwegens. --::Slomox:: >< 15:56, 17. Jun. 2008 (CEST)
- seggt mi nix... --Iwoelbern 16:11, 17. Jun. 2008 (CEST)
- Dat is woll von Mundort tau Mundort verschieden. In Mäkelborg heiten de Pier (anfungen bi de Hinnenpier, von links nah rechts): Saddelpierd, Handpierd, Linpierd (Liningpierd), Vörbipierd. So kenn ick sei. Dat Mecklenburgische Wörterbuch kennt denn ook noch anner Wüür: Saddelpier: Stauhl-, Ünner-, Ünnersitpierd, Sadelmähr, -voß); Handpierd: Achterbipierd; Linpierd: Linung-, Nahschpierd; Vörbipierd: Bitau-, Bisid', Bipierd. Tja un mit links und rechts, dor heck ook ierst nahkieken müßt un wat oewer Ossen funnen (paßt nu nich so ganz ;-) ): (Meckl. WB, Bd. 7, Sp. 54) "todi, tudi: nach links, Zuruf an die Zugochsen, vereinzelt auch an die Zugochsen [...] van dy - to dy vereinzelt erweitert zur allgemeinen Bedeutung nach links: gah mal bäten tudi! [...] Gebildet wie das Syn. nahdi un der Gegensatz vandi; weitere Syn. hü(l), nahsch, tul". Gifft ook noch hott, hutt, huddann vör rechts. Dor möt'n woll ierst weiten, wo dat denn so seggt ward. --IP-Los 14:40, 18. Jun. 2008 (CEST)
- Ik heff nu bi Johannes Ehlers noch wat to dat Thema funnen: „Vain gan bed. rechts gehn, von Pferden vor dem Wagen. Dies Wort ist entstellt aus van di d. h. von dir weg; zum Theil wird diese reine Form noch gesprochen.“
- Dat passt ja so'n beten to dat, wat du seggst, IP-Los. Naja, dor mal von afsehn, dat van di bi Ehlers rechts is un nich links... Hm. --::Slomox:: >< 16:16, 25. Mär 2009 (CET)
- In dat Wörterbuch der westmünsterländischen Mundart heff ik de beiden Wöör nu ok funnen. Mutt also enigermaten wied verbreedt wesen. Dat Westmönsterland is ja en Eck weg. Dat Problem: dat Wöörbook seggt, dat de Wöör all beid rechts bedüüdt... Links is dor naoderhand. --::Slomox:: >< 17:18, 17. Apr. 2010 (CEST)
- Un hier (Sied 53) gifft dat sogor en Koort för Neddersassen! --::Slomox:: >< 13:38, 26. Aug. 2010 (CEST)
Saite
[Bornkood ännern]...as se bi Gitarren oder Geigen bruukt warrt. Ik meen, ik harr in den Tiosamenhang al mol Sieten höört, man, dat höört sik so an, as wenn dat eenfach vun Seite övernahmen worrn weer, vun wegen, dat dat op hoochdüütsch gliek klingt... --Iwoelbern 19:28, 30. Jun. 2008 (CEST)
- Dat Seite un Saite verscheden schreven warrt, dat is eerst siet dat 17. Johrhunnert so. Dormals hebbt se anfungen, Saite anners to schrieven, dat een de beiden Wöör in de Schrift beter utenannerkennen kann. Liekers sünd de beiden Wöör etymoloogsch nich verwandt. Un so hett de Saite to Hansetieden ok nich siede heten, sonnern seide (Wohrschau, dat is nich dat hoochdüütsche ei sonnern dat ei as in keen [keyn/kein]; [12]).
- Wat dat nu ok noch so bruukt warrt, dat kann ik di aver nich seggen. --::Slomox:: >< 21:45, 30. Jun. 2008 (CEST)
- Da kann so sien, dat mööt oewer nich so sien. Dat /i/ kann ein Längenteiken sien (ein, oik, boik), kann oewer as /ei/ ook ein Diphthong sien, de hüüt in vääle Mundorten noch vörkümmt (meihen, seihen, neihen, teihn). In Westfalen sünd disse Diphthonge to'n Deil verluren gahn (eier [13] -> egger [westfälische Schärfung]). "seite" un "saite" is all früher uteinannerhollen worden, de Grimm hett dor ook wat öllere Biespille, is oewer "systematisch" woll ierst in't 17. Johrhunnert fastmakt worden. Dat mecklenburgische Wörterbuch hett Sait stahn, as hochdüütsches "Lehnwort". --IP-Los 12:58, 1. Jul. 2008 (CEST)
- Jo, vör dat 17. Johrhunnert hebbt se dat blot bi de Oberdüütschen mit ai schreven.
- Du hest recht, dat mutt nich unbedingt äi as in keen wesen, dat kann ok ai as in teihn wesen. Seide hett hd. Saite, oeng. sāda, onoor. seiðr in sien Verwandtschop. De Weid, de ja en ai hett, hett hd. Weide, oeng. wāþ, onoor. veiðr as Verwandte. De passt also tohoop. Aver denn gifft dat ok wenen, platt mit en lang e oder en äi. To Hansetieden geev dat twee Formen, wēnen un weinen. Hd. weinen, oeng. wānian, onoor. veina. Passt ok. Wenn wi uns nu aver de litauschen Kognaten ankiekt, denn hebbt wi för 'seide' saĩtas, för 'Weid' výty un för 'wenen' vaĩtóti. Na de litauschen Formen passt dat Woord beter to wenen as to Weid, müss also en äi hebben. Aver ik bün keen Linguist un kann nich seggen, wo good mien Argument över dat Litausche is.
- Wohrschienlich löppt dat aver doch op dat hoochdüütsche Lehnwoord Sait rut. --::Slomox:: >< 15:45, 1. Jul. 2008 (CEST)
- Ja, dat is äben swor to seggen. Oewer so einheitlich is de Sprak donntaumalen ja ook nich west. Mag angahn (so glööf ick dat), dat dat beide Moeglichkeiten gäben hett. Hüüt gifft ja ook tehn un teihn. Wi hemm ja bloß schräben Schrift, un dor lett sick nu bannig oewer klabüstern, woans dat nu utspraken wür, ob dat nu bloß de Läng beteiken dehd oder denn doch wat anners tau bedüden harr. So ganz utdüden kann'n dat nich. Dien Henwies up dat Litauische künn äben ook so seihn warden, dat bloß eine Utsprak dor oewernahmen worden is (so as in wenen/weinen). Wenn Du Di mal "ei" bekieken dehst, dor kannst denn ook all bi dat vierteihste Johrhunnert "egger" finnen: "honre vnde Eggere" [Häuhner un Eier] (Güter- und Einkünfteverzeichnis der Abtei Wunstorf [1376-1379], miehr Bispiele kannst hier finnen). So'n Näbeneinanner is also nu nich so selten un is hier ook gaut moeglich. De Schiller/Lübben hett ja nu bloß "seide/seyde", dor kann man nu nich vääl tau seggen. Ick heff ook mal bäten wat nahkäken, dat hett ja nu wat mit "Seil" tau kriegen, un dor hett dee Schiller/Lübben nu "sêl/seil", is also ook nich so recht wat. Also, ick mücht mi dor nich fastleggen. --IP-Los 18:45, 1. Jul. 2008 (CEST)
- P.S. Büst Du Di eigentlich würklich säker, dat Du kein Linguist büst ;-)
- Na de ganze Unnerholung weet ik jummers noch nich, wat nu Saite up Platt heten schall. Ik hebb hier eerst mol Siete rinschreven, man dat is natüürlich so tostanne kamen, as Iwoelbern dat boven schrifft. Man Seede klingt en beten afsunnerlich. Dat nedderlannsche Woort is Snaar, hett dat amenne wat mit Snoor to doon? In miene Wöerböker hebb ik nix funnen.--Bolingbroke ✍ 11:36, 27. Mai 2010 (CEST)
Altruismus
[Bornkood ännern]Ik söök en Woord, dat to Altruismus, Großmut, Edelmut, Generosität passt. Also en Utdruck dorför, wenn en Minsch anner Lüüd wat Goods deit un dor keen Lohn för verwacht. Een, de sien Leven in'n Deenst för annere stellt oder tominnst mit annere deelt (to'n Bispeel Frömme Gastfründschop wiesen un dat Eten delen, ok wenn een sülvst blot en karg Mahltied hett). En Woord dat in He wiest wohre(n) ... oder He is wohrhaft ... rinpasst. Un na Mööglichkeit eben en plattdüütsch Woord, keen latiensch ;-) --::Slomox:: >< 15:27, 2. Jul. 2008 (CEST)
- So recht weet ik dor ok nix. Dat eerste, wat mi dör den Kopp güng weer "Minschenfründ"... --Iwoelbern 15:59, 2. Jul. 2008 (CEST)
- He weer en geevschen Minschen--Bolingbroke 20:35, 14. Jul. 2008 (CEST)
Fügung
[Bornkood ännern]Fügung, Schicksalsfügung, etwas, was ein Teil von Gottes großem Plan ist. Hett dor een en Idee? --::Slomox:: >< 19:15, 3. Jul. 2008 (CEST)
- Sass bruukt ok Schicksal. Villicht passt Vörsehn in’n Sinn vun Vorsehung? --Iwoelbern 19:38, 3. Jul. 2008 (CEST)
- Schicksal is to groot. Schicksal is dat ganze, wat ik söök, geiht mehr na Wendung. Mit en Wendung oder Fügung grippt Godd in dien Schicksal in. Schicksal is Godd sien Plaan un de Fügung is blot en Deel, en Episood oder en Wendung in Good sien Plaan. --::Slomox:: >< 20:14, 3. Jul. 2008 (CEST)
- "Schicksalsslag" villicht - wenn dat üm wat negativet geiht? --Iwoelbern 20:20, 3. Jul. 2008 (CEST)
- Ik dö schrieven: Gott hett dat so föögt, also de Sake verbal uplösen...Gott hett dat so maakt/hendreiht/kamen laten geiht doch ok. Oder wullt du partout en Substantiv?--Bolingbroke 20:35, 14. Jul. 2008 (CEST)
Misserfolg
[Bornkood ännern]Kennt een en fein Woort för Misserfolg? Ik heff dor nu al lang över rümsimmeleert, aver nix rechts funnen. Misserfolg oder ok Rückschlag, engelsch setback. Er hatte im Leben viele Misserfolge/Rückschläge zu erleiden. So in dissen Sinn.
In'e Wöörböker heff ik rinkeken, de hebbt för Rückschlag de Wöör Naklapp un Achterklapp wat wohrschienlich en anner Bedüden vun Rückschlag is. Na/Achterklapp geiht doch semantisch mehr na Echo, Nachhall, Rückhall, oder nich?
Wi hebbt ja dat plattdüütsche Woord Spood för Erfolg, aver dat geiht semantisch ja ok in en annere Richtung as dat hoochdüütsche Erfolg. Is ja etymoloogsch verwandt mit sputen un bedüüdt dorvun en beten wat anners as Erfolg. Dat warrt ja ok dör den Indrag in'n Sass kloor: Eile; Fortschritt, Erfolg; Eifer, Einsatz, Gelingen. Spood is also nix to'n Tellen (een Spood, twee Spood/Spoden[?]) anners as Erfolg (ein Erfolg, zwei Erfolge). Dat helpt ok nich wieder. Ik bruuk en tellbor Substantiv.
Hett een en Idee? --::Slomox:: >< 17:03, 8. Jul. 2008 (CEST)
- Tegenstööt? Termo
- Torüchslag warrt bi uns af un to seggt. --Iwoelbern 17:15, 8. Jul. 2008 (CEST)
- Nee, Nahklapp geht so nich, dat heit sovääl as nahslahn. In Mäkelborg is dat donn ook noch de Dag, de achter so'n grotes Fest kamen deht. Bie'n Königschuß is de Sünndagg Nahklapp nennt worden. Nahklapp is donn also 'n anner Wuurt för "Nahfier". Ick wür seggen, dat mööt viellicht so'n bäten anners utdrückt warden: Hei hett oft (faken oder, wat süss noch so bruukt ward ;-) ) kein Glück hatt oder: Nich ümmer is em dat glückt, wat hei sick vörnahmen harr. --IP-Los 18:30, 11. Jul. 2008 (CEST)
- Dat is eenfach: "Hett in sien Leven nich veel Spood (m!!) hett". Ninety Mile Beach 19:28, 11. Jul. 2008 (CEST)
- Negativ:Dat hett (em) nich slumpt. Dat hett em faken nich slumpt in sien Leven, oder ok: He weer en Minschen, em woll un woll dat nich slumpen, wat he sik vörnahmen harr...Oder anners: He hett faken en vör de Klapp kregen in sien Leven oder: Faken hefft se em een verpuult--Bolingbroke 20:35, 14. Jul. 2008 (CEST)
Schwarz(en)häupter
[Bornkood ännern]En ole Broderschup in Revel un ok in Riga. De geev dat bloß dor, man na den 2. Weltkrieg sünd se na Düütschland leggt wurrn. Beide hefft en Huus harrt, wat in de Städer Revel un Riga ganz bekannt is. De hoochdüütschen Naams sünd in Estland: Brüderschaft der Schwarzenhäupter un in Lettland Compagnie der Schwarzhäupter. De Hüser heet Schwarzenhäupterhaus (in Revel) un Schwarzhäupterhaus (in Riga). Wie mütt de nu up Platt heten? De eenzigst ole Urkunn, wo ik wat funnen hebb, schrifft Broeder der Scwarten Hoveden (binnen Revel). Dat is 1561 upschreven (na Tallinna Mustpead-Die Revaler Schwarzenhäupter, rutgeven in Revel, 1999, ok hier: [14]). Wie schöllt de Genoten denn nu hüdigendags heten? Schöllt wi na dat hoochdüütsche Vörbild gahn un Reveler Swarthäupter seggen? Oder mehr Platt Reveler Swartköpp? Oder na dat Vörbild vun 1561 Bröder vun de Swarten Hööften? Oder Sellschop vun de Swarten Häupter/Hööften/Köpp? --Bolingbroke 16:29, 15. Jul. 2008 (CEST)
- Ik weer Höften vörtehn, also "Reveler Swarthöften" oder ok "Bröder vun de Swarten Höften" - dat höört sik ok meist al so an, as Du dat op de Oorkunn funnen hest. Hööft dücht mi de vörnehmere Form vun Kopp. Un wenn se sik sülvst so nöömt hebbt, denn schüllt wi dat ok beter so maken. --Iwoelbern 16:44, 15. Jul. 2008 (CEST)
- Entschuldigt bitte, dass ich auf Deutsch antworte. Es gilt (1) für Riga: Compagnie der Schwarzen Häupter. (2) für Reval (Tallinn): Bruderschaft der Schwarzhäupter. Beide Gesellschaften existieren heute noch. In Kürze auf de.wikipedia.org: Artikel „Schwarzhäupter“ für beide Gesellschaften. -- Fjlucius 22:24, 13. Aug. 2008 (CEST)
Meerbusen
[Bornkood ännern]As bi Finnischer Meerbusen. Wat schöllt wi dor denn seggen? Bay? Bodden? Haff? De Hollänner hefft worraftig zeeboezem, man ok baai. --Bolingbroke 11:18, 16. Jul. 2008 (CEST)
- As ik dat ut de:WP seh, sünd Boddens un Haffs wat anners as'n Meerbusen, dat schülln wi beter nich dörenanner kriegen. In't Hoochdüütsche warrt de Meerbusen op Golf wieterleidt. Dat künnt wi ok maken, un Finnisch Golf Golf dorto seggen, man ik denkt, jüst so goot künnt wi ok bi Busen blieven. Wi hebbt as Bispeel al den Jadebusen, also künnt wi hier ok den Finnischen Seebusen dorvun maken. --Iwoelbern 12:09, 16. Jul. 2008 (CEST)
- To de Etymologie: Op Latien hett dat sinus maritimus heten. Dat hebbt se in dat 17. Johrhunnert as Meerbusen lehnöversett. To dat Woord sinus steiht ünner de:Sinus#Herkunft des Namens wat: Die lateinische Bezeichnung „Sinus“ heißt soviel wie „Bogen, Krümmung oder Busen“. In dieser Bedeutung wurde es von arabischen Mathematikern übernommen, die es ihrerseits als „jiba“ (جيب) „Tasche, Kleiderfalte“ von indischen Mathematikern entlehnten (Sanskrit „jiva“ ‘Bogensehne‘ - abgeleitet vom Kurvenverlauf einer Sehne, die schraubenförmig um einen Stab gewickelt wird).
- Dat Woord betekent also nich, so wie wi dat vundaag vör allen verstaht, de Bost vun de Fro. Dat betekent veel mehr en Tasch, de de Froonslüüd fröher vör de Bost dragen hebbt. Dat weer man blot en beten Stoff, den se ümslagen hebbt, wo se en beten wat opbewohren kunnen. So steiht dat ok in'n Schiller-Lübben. Dat passt op Platt also ok mit Busen. Villicht schullen wi aver lever kieken, wat de Hansekooplüüd to disse Eck vun de Oostsee seggt hebbt. De weren dor ja man ok ünnerwegens un hebbt dor gewiss en Naam för hatt. --::Slomox:: >< 13:38, 16. Jul. 2008 (CEST)
- Na ja, bloß ward dat hüt keiner miehr kennen. Wenn Du dat lieker weiten wist, gifft dat twei Bäuker, dor mööst dat eigentlich in finnen koenen:
- Koppmann, Karl (Hrsg.): Das Seebuch, Bremen 1876. (dat is nu oewer bannig olt)
- Wise, Arthur (Hrsg.): Das Seebuch der Hanse, Kiel 1998.
- Dor is eigentlich väl in to finnen, allerdings hemm se denn to'n Deil de frömden Namens nah Gehüür upschräben un so würd denn "Noirmoutier" "armborsters" nennt un de "Ile du Pilier" "pilgere" ("Item de wil setten in de baye de schal dat eylant dat men het pilgere laten liggen an sturbort"). Dor hemm s' äben wat hüürt un dat denn för sick utdüüdt. Leider heff ick bloß so'n lütten Text hier, dor steht dat nich in. --IP-Los 19:30, 18. Jul. 2008 (CEST)
- Na ja, bloß ward dat hüt keiner miehr kennen. Wenn Du dat lieker weiten wist, gifft dat twei Bäuker, dor mööst dat eigentlich in finnen koenen:
Katerfrühstück
[Bornkood ännern]Ja woll nich Hoorbüdel-Anbiet un ok nich Koter-Fröhstück, oder?--Bolingbroke 19:26, 24. Jul. 2008 (CEST)
- För Katerfröhstück laat sik tominnst dree verschedene Beleeg finnen. Ans kann ik dor ok nix to seggen. --::Slomox:: >< 23:57, 27. Jul. 2008 (CEST)
- Bi uns to Huus seggt wi ok „Koterfröhstück“ --Iwoelbern 11:09, 28. Jul. 2008 (CEST)
Jahreshauptversammlung
[Bornkood ännern]As bi jeden Vereen. Dor hebbt wi ok dat -haupt wedder in...--Bolingbroke 19:26, 24. Jul. 2008 (CEST)
- Johrsversammeln, Johrshööftversammeln? HeikoEvermann 22:20, 24. Jul. 2008 (CEST)
- Versäuk dat doch to ümschrieben: "De Mitglieder (Maten) kamen jedes Johr einmal tauhoop, üm den Vörstand to wählen, usw."
- De Plattdüütschen to'n Bispeel seggt Johrsversammeln. För Platt seggt Mitgliederversammeln. Ans gifft dat ok noch Johreshauptversammlung. --::Slomox:: >< 23:51, 27. Jul. 2008 (CEST)
- „Johrshauptversammeln“ harr ik ok vörslahn... --Iwoelbern 11:12, 28. Jul. 2008 (CEST)
Sternförmig
[Bornkood ännern]So as de Straten in Revel sternförmig vun'n Marktplatz afgaht--Bolingbroke 19:34, 24. Jul. 2008 (CEST)
- "in Steernform" HeikoEvermann 22:20, 24. Jul. 2008 (CEST)
- „as’n Steern“ oder „steerngliek“ --Iwoelbern 11:11, 28. Jul. 2008 (CEST)
Gekröse
[Bornkood ännern]Hett dor een en goden plattdüütschen Begreep vör? --84.176.172.245 20:13, 29. Jul. 2008 (CEST)
- nanu, harr mi nich inloggt... --Iwoelbern 20:15, 29. Jul. 2008 (CEST)
- Bi http://www.kinder-lippe.de/woerterbuch.pdf steiht Gekreuse för dat Lippsche (also Gekröös wieder in'n Noorden). Ans weet ik nix. --::Slomox:: >< 21:25, 29. Jul. 2008 (CEST)
- In Hansetieden hett dat krose, kruse, krosele(n), krusele heten [15]. --::Slomox:: >< 21:30, 29. Jul. 2008 (CEST)
- Mäkelborgsch: Gekräus, Gekrüs: "Gekräus' RoKlock [Klockenhagen], dat Gekrüs' von de Darm StaWold. [Woldegk] Zs. Kalwergekräus (Meckl. WB) --IP-Los 15:44, 1. Aug. 2008 (CEST)
Wahlkampf
[Bornkood ännern]Schall man dat so övernehmen?--Bolingbroke 00:36, 30. Jul. 2008 (CEST)
- Ik harr dat 'f' an’n Enn weglaten. En anner’t Woort kenn ik dorför ok nich. --Iwoelbern 00:40, 30. Jul. 2008 (CEST)
- Ik kenn noch "Wahlstriet". HeikoEvermann 20:36, 30. Jul. 2008 (CEST)
Folter/foltern
[Bornkood ännern]Wat seggt een dor denn to? --Bolingbroke 00:39, 30. Jul. 2008 (CEST)
- Harr ik woll ok eenfach so laten... Künn man woll anners ok mit "Pien andoon" ümschrieven. --Iwoelbern 00:41, 30. Jul. 2008 (CEST)
- "Foltern" warrt ok in de nedderlannsche WP bruukt, kiek bi nl:Martelen. In Lübben sien middennedderdüütsch Lexikon gifft dat (in uns Schrievwies) dat Substantiv "Pien" un dat Verb "pienen/pienigen". "Pienbank" is dor de Folterbank. Wo dat "foltern" aver ok op Nedderlannsch gifft, is dat villicht eenfacher, bi "foltern" to blieven, dat is för den Leser lichter to verstahn. HeikoEvermann 20:41, 30. Jul. 2008 (CEST)
- "sonder presumpcien ende indicien en is men niet sculdich iemende te torqueren" Dat is nu kein Plattdüütsch, dat Wurt hett oewer ook gäben. Bi Nicolaus Gryse kann'n dat as "torqueren unde marteren" finnen. "Folter" is nu ierst later in't Hochdüütsche kamen (15.Jh.). Is oewer dat Wurt, wat woll an besten is. --IP-Los 16:16, 31. Jul. 2008 (CEST)
Gewichtheber/Leichtathlet
[Bornkood ännern]Puh...--Bolingbroke 12:00, 31. Jul. 2008 (CEST)
- Gewichthever un Lichtathlet --Iwoelbern 12:08, 31. Jul. 2008 (CEST)
Bernstein
[Bornkood ännern]Kennt wi hier in Bremen gor nich. Man in Revel! Also mutt dat doch ok en plattdüütsch Woort dorför geven?--Bolingbroke 12:00, 31. Jul. 2008 (CEST)
- Barnsteen. Is bi Google blot twee Maal op plattdüütsche Sieden to finnen (is aver ok en beten swoor to söken, op Nedderlandsch heet dat ok barnsteen), in Dähnert sien Pommersch un Rügisch Wöörbook heff ik aver ok nakeken un dor steiht dat sülve. --::Slomox:: >< 12:30, 31. Jul. 2008 (CEST)
- Barnstein: "mit Ernststein, mit Barnstein im Brückenspielreim Ro[stock]Klock[enhagen]." (Meckl. Wb. Bd. 1). Kümmt von mnd. bern(e)stên (barnstên) af (bernen/barnen hett früher brennen heiten). --IP-Los 15:48, 31. Jul. 2008 (CEST)
Schnellfähre/Tragflächenfähre
[Bornkood ännern]Fallt mi gor nix to in, man jummers ümto schrieven as de lüttjen snackt, geiht ok nich...--Bolingbroke 12:00, 31. Jul. 2008 (CEST)
- "Fähre" is na Sass glööv ik en Fähr, dorna weer ik Snellfähr. Villicht ok Gaufähr, man dat höört sik ’n beten komisch an. Un dat annere... hm... Dräägflachenfähr, wenn een dat wöörtlich nehmen deit. Aver passt dor nich villicht ok Katamaran? --Iwoelbern 12:14, 31. Jul. 2008 (CEST)
- Katamaran is op jeden Fall wat anners. Ik dee dor Snellfähr un Draagflögelfähr vun maken. --::Slomox:: >< 13:06, 31. Jul. 2008 (CEST)
Hochgeschwindigkeitsbahn
[Bornkood ännern]De Tied löppt wieter, de Sprake kümmt nich mit. Ik weet ok dütmol keen Woort. Un hebb wi Hubschrauber al harrt? --Bolingbroke 12:00, 31. Jul. 2008 (CEST)
- "Hubschrauber" is bi Sass ’n Heevschruver. Heff ik sülvst noch nie höört, aver steiht dor so binnen un heff ik so ok al in Artikels bruukt. För de Iesenbahn weer ik Hoochsnelligkeitsbahn vörslahn --Iwoelbern 12:14, 31. Jul. 2008 (CEST)
- Op [16] warrt noch Dwarlfleger vörslaan. In de normale Spraak warrt Dwarlfleger jüstso wenig bruukt as Heevschruver. Dor warrt Hubschrauber seggt oder villicht Helikopter.
- Ut de Bahn dee ik villicht Gaubahn oder Hoochtempobahn maken. --::Slomox:: >< 13:19, 31. Jul. 2008 (CEST)
- Ik nehm Hoochtempobahn. Dat klingt nich so verdwars. Un ik bliev eerst mol bi Hubschrauber--Bolingbroke 13:41, 31. Jul. 2008 (CEST)
Knabenkraut
[Bornkood ännern]Mi dücht, för disse Plantenoort mutt dat ok’n plattdüütschen Utdruck geven... --Iwoelbern 19:20, 31. Jul. 2008 (CEST)
- Oh, daar gift dat heel'n Bült: "Pingsterblööm", "Johannispootjes", "Hahntjeblööm", "Kuckuksblööm" un sowat all. Of "Adam un Eva" un "Düvelsklau un Goddeshand". Termo 20:00, 31. Jul. 2008 (CEST)
- Hm, un welk dorvun weer an’n Besten as Lemma oder to’n Verlenken?--Iwoelbern 20:12, 31. Jul. 2008 (CEST)
- De eerste Fraag mutt wesen: Wat för en Knabenkraut? de:Knabenkräuter seggt, dat gifft en ganzen Hümpel Planten, de so heten doot. De seht all temlich ähnlich ut, aver dat is ja nich rut, dat de op Platt ok all een Naam hebbt. --::Slomox:: >< 10:33, 1. Aug. 2008 (CEST)
- An sik bruuk ik den Böverbegreep. As Bispeel heff ik dör noch dat Helm-Knabenkraut, wat ik jüst in de Artikel-Översetten op mien Warkbank binnen heff. --Iwoelbern 10:41, 1. Aug. 2008 (CEST)
- Ik kenn as Pingsterblööm dat, wat in de düütsch Wikipedia as de:Wiesenschaumkraut afbildt is. Eastfrisian 12:26, 1. Aug. 2008 (CEST)
- Also wenn du noch miehr Beteiknungen söchst: Kukucksblaum, Kinnerkrut (so hett Chytraeus dat ook nennt: "Kinderkrudt", hett oewer ook "Kukucksblomen"), Adeborsblaum, Kukuckswörtel, Gotts-Hand-un-Düwels-Pot, Leiw-Herrgotts-Blaum. Dor kannst seihn, dat dat mitünner nich ümmer ein Wuurt inne Mundorten gifft. Denn mööst Du nu ein utsäuken, de nu bäten bekannter is. Dat Mecklenburgische Wörterbuch meint noch: "die Wurzel der breitblättrigen Art zeigt handförmig geteilte Knollen, weiche und feste, diese heißen Düwels Hand (Pot) un Gotts Hand". --IP-Los 12:47, 1. Aug. 2008 (CEST)
- Also, in den Sinn, as ik dat för den Artikel bruuk, weer Kinnerkrüder oder Adeborsblomen dat, wat an’n besten passt. Ik warrt dat eerste mol nehmen... --Iwoelbern 13:22, 1. Aug. 2008 (CEST)
Rochen
[Bornkood ännern]Gifft dat dorför ok wat plattdüütsch’ oder blifft dat bi’n „Rochen“? --Iwoelbern 14:00, 1. Aug. 2008 (CEST)
- Denn Fisch hemm de Ollen all kennt: "raja 'ein Roche' (Chytraeus) "Germani et Flandri Roch ... Haud scio an idem sit marinus pisces, qui circa Rostochium in ora Balthici maris Ruch vocatur' (1558). --IP-Los 16:55, 1. Aug. 2008 (CEST)
- Heet dat: "een Roch", "twee Rochen" un dat Geslecht is en He?HeikoEvermann 19:57, 1. Aug. 2008 (CEST)
- mnd. "de roche[n]/ruche[n]", also so as in't Hochdüütsche. Dat "Bremisch-niedersächsische Wörterbuch" hett dat ook in: "de Duevel ward di kratzen mit'm Ruchen-swanze." De Miehrtall is "rochen": "Item i snese rochen i mark", kannst ook in Schiller/Lübben finnen: "Item eyne snese rochen synt XX rochen." --IP-Los 20:38, 1. Aug. 2008 (CEST)
Bärlapp
[Bornkood ännern]Mol wedder en Plantenoort: Wat seggt wi to Bärlapp? --Iwoelbern 21:29, 3. Aug. 2008 (CEST)
- Bi [17] steiht Kragenfoot (för de Gegend vun Gütsel). --::Slomox:: >< 23:11, 3. Aug. 2008 (CEST)
- Dor gifft woll all wedder vääl Namens. De Sporen heiten oewrigens "Hexenmähl" in Mäkelborg. --IP-Los 13:46, 5. Aug. 2008 (CEST)
- Nahdragg: dat is mi nu ierst upfollen: dor steht kragɘnfout, dat heit "Kraggenfout". "Kraggen" is hier woll 'ne "westfälische Schärfung" (egger, nigge, usw.) und heit "Kreihden" (kiek mal up diwa, dor up "mähen", inne Neeg von Gütersloh seggen s' "maggen"), dat is also 'n Kreihdenfaut (Kreihnfoot). --IP-Los 14:17, 5. Aug. 2008 (CEST)
- Stimmt, good oppasst ;-) Hier steiht ok Krähenfuß as en annern Naam vun Bärlapp bi. Warrt also woll stimmen. --::Slomox:: >< 17:38, 5. Aug. 2008 (CEST)
Spore
[Bornkood ännern]Un denn noch de Sporen (vun de Planten). Ik denk, dat blifft in de Mehrtall bi Sporen. Man, wat is de Eentall? Spoor? Denn bruukt wi woll en MB dorför --Iwoelbern 21:32, 3. Aug. 2008 (CEST)
- Jo, dee ik ok seggen, Spoor. --::Slomox:: >< 23:17, 3. Aug. 2008 (CEST)
Schuppe/Flechte
[Bornkood ännern]As bi de Haare, man ok annerwegens up de Huut--Bolingbroke 00:38, 13. Aug. 2008 (CEST)
- Kenn ik Mehrtall blots as Schuppen (vun de Fisch to’n Bispeel) Eentall denn woll Schupp. Bi de Flechten weet ik ok nix anners as Flecht... --Iwoelbern 00:45, 13. Aug. 2008 (CEST)
- Ja, "Flechte" is "Flecht", geef't all früher: "Die alte Unterscheidung von Blut-, Fleisch- und Knochenflechte lebt in den Besprechungsformeln und magischen Bräuchen kaum noch, wohl aber von drög' und natt Flecht". (Meckl. WB.) Kannst ook vör dat Hoor bruken: "wenn'n dor sitt inne Stuw mit dei upschaben Flechten, denn kümmt kein Minsch (zu Besuch), œwer wenn 'n in de gröttste Möl sitt, denn kamen s' all' antaustahn" (ebenda). Dat Wuurt kannst ook in ollen Texten finnen: "in vuchten steden vnder tijde hanget ed vt den muren alse har vlechten" oder ook "myt wyn etecke strick vppen schorff vppe vleysch vlecht vppe bose vlecken by der hud vnde vppe de vthsetteszchen varwe edder bledderen" [18] --IP-Los 20:13, 13. Aug. 2008 (CEST)
- Dat ole plattdüütsche Woord för Schuppen is Schinn. Is en Pluralwoord. Danneil gifft as Bispeelsatz to'n Bispeel Ick heff so väöl Schinn upp'n Kopp. Is verwandt mit engelsch skin. Höört aver wohrschienlich to de Soort Wöör, de allgemeen plattdüütsch sünd, de aver liekers blot noch de olen Moderspraklers kennt. --::Slomox:: >< 13:22, 9. Nov. 2009 (CET)
-ung
[Bornkood ännern]Villicht könnt wi dat ja an düsse Steed noch mol tohopendregen, wat wi an ganz verscheden Öörd dor al över seggt hefft? Ik bün ja nu mol keen Philologen, man grundsätzlich geiht mi dat so, as Iwoelbern dat boven to Leistung (Physik) schreven hett. Wat ik weten do:
- In't Middelnedderdüütsche geev dat de Endung -ynge, -ing(h)e
- Düsse Endung is mit de Tied wegfullen. Wohrschienlich doch vunwegen dat de Sprake nich mehr för Wetenschup un Literatur bruukt wurrn is. De Spraak vun de Lüttjen Lüde hett keen Substantiverungen nödig harrt.
- Bi Plattsnackers, de ik kennn (nich ut'n Rundfunk etc.) is hüdigendags de End-ung begäng. Dat is vun't Hoochdüütsche övernahmen.
- Sass will nu partout so'n Enne nich hebben. He sleiht (as Günter Harte al vör ca. 25 Johren) -en vör. Dor kaamt denn Wöör rut, as Regeer-en, Leist-en, Uttekn-en. Villicht kann mi dat ja mol een verkloren, wo dat herkümmt. Mi dücht dat jummers, as Kunst- un Rundfunkplatt.
An annere Steed (ik weet avers nich mehr, wo), hefft wi dor al över snackt, ob een nu na Sass gahn schall, oder dat Middelnedderdüütsche -ing wedder to faten kriegen schall (as ok in de Nedderlannsche Spraak), oder ob wi nu mol dat -ung stahn laten un nehmen könnt. -ing is nu avers nu mol utsturven, dat weer rein künstlich, dat wedder in to föhren. So bün ik för -ung (in Maten) un -en. Un denn mutt sik wiesen, wat sik dörsetten kann. --Bolingbroke 11:43, 15. Aug. 2008 (CEST)
- Mi Fachrebeet is dat nu ok nich jüst, man mi kummt dat ok künstlich vör. Dat -en höört sik nich jüst vertroot an för mien Ohren. Nu kann dat aver woll angahn, dat dat Rebeden gifft, woneem dat so snackt warrt. Weet ik nich, man wenn dat so is, denn künnt wi dat ok bruken. Tomindst maakt dat Sinn, as Wöör op -en ok eenfach as substantiveerte Verben opfaat warrn künnt. Leisten as översetten vun „das Leisten“ --> dat Leisten. Bi de meisten Wöör hebb ik dor ok gor keen Bedenken, vun wegen, dat foorts klor is, wat meent is. Man, t.B. is „Spannung“ översett to Spannen en gresig Woort. Spannen is, wenn man annere Lüüd bi wer-weet-wat tokieken deit, un in'n annern Tosamenhang is dat ok nich begäng - so wiet ik dat keen. Goot, man kann'n Gurt spannen oder so wat. Aver seggt man, de Gurt steiht ünner Spannen? Ik weet nich... --Iwoelbern 12:16, 15. Aug. 2008 (CEST)
- Dat -en is keen Ersatz för -ing. -en hett sik eenfach ut -ing rutentwickelt. Ut rekinge is mit de Tied reking worrn, denn rekiŋ, rekeŋ un denn reken. Dat Woord Reken is also de direkte etymoloogsche Nafolger vun dat ole rekinge/rekeninge. De Plattdüütschen hebbt de Wöör jümmer mehr afslepen, bet toletzt de Infinitiv, dat Partizip Präsens Aktiv un dat -ing för abstrakte Wöör tohoopfullen sünd. Dat gifft ok dat Woord Reeknung. Reeknung is nu keen direkten etymoloogsche Nafolger vun dat ole Woord. Reeknung is en Lehnöversetten vun hoochdüütsch Rechnung.
- Liekers gifft dat nich veel Wöör op -en. De pragmatischen lütten Lüüd hebbt de velen Abstraktiva op -inge ut de Hansetied nich mehr so bruukt un veel vun disse Wöör sünd utstorven. Mit de technische Welt vun hüüd sünd disse Abstraktiva denn wedder fakener nödig worrn. De olen weren utstorven, also hebbt se de ne'en ut dat Hoochdüütsche importeert. Wenn en plattdüütschen Elektriker op Platt över Elektrik snackt, denn warrt he woll Leistung un Spannung seggen.
- Wi mööt ok bedenken, dat dat nich jümmer allens konsequent is. Bi uns seggt se to'n Bispeel Reken, aver toglieks ok Krüzung. Wi köönt dor vun utgahn, dat de Plattdüütschen to all Tieden dat Konzept Krüzung kennt hebbt un dor ok al jümmer en Woord för harrn. Liekers is dat ole Woord verloren gahn un vundaag warrt dat hoochdüütsche Lehnwoord Krüzung bruukt. De Fisch Heren is en anner Bispeel, in Form vun'n Bückel is de Heren sogor noch en Stück wieder gahn. Dor is vun'n olen bückelinge sogor dat n ok noch mit wegfullen (dat is bi all Wöör mit -l- so, dümelinge -> Dümel). In mien Ümfeld höör ik deelwies ok allens beids, bi Inladung/Inladen to'n Bispeel.
- Wi schöölt man nich op Düvel kaam rut all -ung rutsmieten un -en rinsetten. Dat warrt nix. Aver wi schöölt man tominnst vörsichtig mit dat -ung ümgahn un dat blot bruken, wenn dat anners nich geiht oder sik ans komisch anhöört.
- Övrigens: Na mien Verschääl is dat -ung in dat plattdüütsche keen produktiv Morphem. Dat heet du kannst kene ne'en plattdüütschen Wöör mit -ung billen. Dat -ung kummt blot in hoochdüütsche Frömd- un Lehnwöör vör. Du kannst to'n Bispeel seggen se harrn en lude Ünnerredung, denn Unterredung gifft dat ok op Hoochdüütsch. Wenn du nu aver för lude Ünnerredung en rein plattdüütsch Woord bruukst, so as bekakeln, denn geiht dat nich mit -ung: Se harrn en Bekakelung. Geiht eenfach nich. Blot Se hebbt sik bekakelt geiht. -ung is also keen aktiven Deel vun de plattdüütsche Spraak. --::Slomox:: >< 13:26, 15. Aug. 2008 (CEST)
- Allens, wat een nich kennt, is gräsig. (Wat de Buer nich kennt...). Alles, wat na hoochdüütschen Impoort smackt, is op de Düer nich goot för de plattdüütsche Spraak. Denn lever 'n beten langer nadenken, wat een dat anners maken kann. Ik harr ja sülvst över "Leisten" nadacht un weer domit nich so recht tofreden. Denn hebb ik dat nedderlannsche Woort "Vermogen" funnen un weer dormit so richtig tofreden. Keen -ung, keen -en wo dat nich nödig is, en oolt plattdüütsch Woort un vun'n Kontext geiht dat ok.
- So generell: -ing is utstorven. -ung geiht gor nich, narms, dat geiht bloots, wenn een Missingsch snacken will, un dat wullt wi ja nich. 13:31, 15. Aug. 2008 (CEST)
- Noch wat: de -en-foorms sünd feminin. De Leisten, nich dat Leisten, dat is ja versliepen vun en ole -ing-foorm un de weer feminin. HeikoEvermann 13:32, 15. Aug. 2008 (CEST)
- Dat holl ik nu för Tüdelkram. Frömd- un Lehnswöör gifft dat en jede Spraak. In't Hoochdüütsche denkt sik keen Minsch wat dorbi, wenn een Pullover seggt. Dat is ganz klor ut dat Engelsche övernahmen. Un nu segg mi mol'n rein hoochdüütsch Woort dorför. Blots wiel'n engelsch Woort Ingang in't Hoochdüütsche funnen hett, warrt dordör de Spraak nich minnerweertig. Dat is in't platt nich anners. Spraak is dynaamsch un wannelt sik. Und mit de High-Tech-Medien vundaag mischt sik de Spraken nun mol mehr as fröher.
- Und wo steiht nu, dat -en Wöör jümmer feminin sünd? Wenn ik footlahm bün, den fallt mit dat Lopen swor un nich de Lopen. Dat heff ik jo noch nieniech höört. --Iwoelbern 14:03, 15. Aug. 2008 (CEST)
- Ik heff dat ok lever, wenn ik ahn Frömd- un Lehnwöör utkaam. Aver mi is dat denn doch lever, en Frömd- oder Lehnwoord to bruken, as wenn mi nüms versteiht. Lever Missingsch as Alternative-Reality-Platt (was wäre wenn ... Hochdeutsch nie zu Macht gekommen wäre und Plattdeutsch nie entstanden wäre [das 'Platt' in Plattdeutsch impliziert ja 'Kleine Leute']. Wie würde das moderne Sassesch der Weltraum-Hanse aussehen?)
- Wat de Wöör nu feminin oder Neutrum sünd, dat kummt dor op an, wo dat vun kummt. Dat Lopen is en substantiveerten Infinitiv un is Neutrum. De Reken is feminin, denn dat kummt vun en -inge-Woord. Gifft aver ok dat Reken. Dat Reken fallt mi swoor. Un bi welk Wöör geiht allens beids, wenn dat -ung-Woord den Akt betekent. Die Anpassung un das Anpassen kann dat sülve bedüden. Die Anpassung fiel mir leicht un Das Anpassen fiel mir leicht (mi fallt jüst keen Bispeel in, wo ok op Platt all beid Formen natürlich wirken doot). --::Slomox:: >< 22:19, 15. Aug. 2008 (CEST)
- Also -ing is nich so'n gaude Idee, dat hemm wie in't Mäkelborgsche all (Mudding, Pasting, usw.) ;-), -ung is tauminnst bi uns produktiv: Beliehrung, Räknung kannst nu as Lehnwüür anseihn, oewer, wenn'n nie Wüür bruukt, ward -ung nahmen. -en is bi uns gor nich miehr in nie Wüür tau finnen, *Waderleiten, *Stellen (dor seggt keiner: Ick bün bie em in Stellen west.) Produktiv heit ja, dat de Endung noch bruukt ward, un dor is dat tämlich egal, wat för 'ne Etymologie dor achter stahn deht. So einfach is dat mit -ing(e) ook nich: dor geef dat -ing in "gräwing", "hering", "penning", "sperling" un beschrifft, dat dat tau wat hüürt: Jüngling, Lehrling, König (konink). Donn geef dat noch -ing " fem. Substantive, die eine Tätigkeit oder einen Vorgang bezeichnen und z. T. auch Sachen und Gegenstände, zumal im kollektiven Sinne, benennen; das hd. -ung, älteres -unge; im Nd. hat es -unge und -inge nebeneinander gegeben, doch weist das Mnd. nur noch Reste von -unge auf [...], in unserm Gebiet (Mäkelborg) gilt -inge noch im 17. Jahrh., s. 'Mening' LAUR[emberg] [...], und ist die einzige Form noch bei dem guten Volkstumskenner MANTZ[el] nach der Mitte des 18. Jahrh., andererseits aber macht sich mit dem Beginn des 18. Jahrh. der Einfluß des Hd. bemerkbar, ihm erliegen die gebildeten Gesellschaftsschichten zuerst; in den nd. Hochzeitsgedichten begegnet 'Hapnung' (1711) [...] 'Nahrung' 1713 [...] ein Bauergespräch von 1734 hat Tidung [...] 'Regerung', 'Schälung', BABST schreibt nur -ung , REUT. verwendet -ing nach MÜLL. REUT, nur noch in Ahnwenning, dem Wenning (neben häufigerem Wennung) seine Erhaltung verdankt." (Meckl. WB.) "Tiding" kannst noch in "Kasper Ohm" von Brinckman finnen. Dat is denn ook von Mundort tau Mundort verschieden, wat nu hüüt seggt ward. In Mäkelborg kannst -ung finnen. Dat Bremer Wüürbauk (Versuch eines nidersächsisch-bremischen Wörterbuchs [...], Bd. 3) hett all -ung: "Menje sagen unsere Bauern für Menung, Meinung". Un dat is eigentlich kein Lehnwuurt, sonnern kümmt von "meninge" af. Dor is also ook so'n Ungliek to finnen, de Lüd hemm -ung nahmen vör nie Wüür un bi de ollen hemm s' denn ook ut -ing(e) -ung makt. Dorüm hemm sick ja weck Wüür wat länger hollen mit -ing. (Ick kann mi dat nich so vörstellen, dat s' ierst meninge seggt hemm, donn hemm s' dat hochdütsche meynung läst, dat oewernommen, ut denn iersten Deil men makt un -ung anbackt.) --IP-Los 14:09, 18. Aug. 2008 (CEST)
Uhrzeigersinn
[Bornkood ännern]Dat bruukt een t.B. för dat Dreeeck. De Punkten A,B,C hebbt een System: "gegen den Uhrzeigersinn". "mit/gegen den Wiesersinn", "mit/gegen den Klockwiesersinn", "dreiht mit/gegen de Klock/Klockwiesers"? Un as Lemma för en Artikel bruuk ik dat ook noch: Dreiricht? HeikoEvermann 11:41, 16. Aug. 2008 (CEST)
- Klockenwiesersinn harr ik al mol anleggt... Is'n beten lang Woort, geiht aver, denk ik. Dreihricht gifft dat ok al (oder Dreihsinn). --Iwoelbern 11:47, 16. Aug. 2008 (CEST)
- Ik seh jüst: Klockenwiesersinn is'n Wieterleiden op Dreihricht. --Iwoelbern 11:49, 16. Aug. 2008 (CEST)
- dreiht sik mit/gegen de Klock gefallt mi opbest. --::Slomox:: >< 12:45, 16. Aug. 2008 (CEST)
Philipp der Kühne
[Bornkood ännern]Hartog vun Burgund. Een vun de groten Herrschers ut dat 14. Johrhunnert. Philipp de Drieste? Philipp ohne Bang? Man dat gifft al en Johann ohne Bang (Sans Peur/Ohnefurcht). De dulle Philipp? Philipp, de Held? Wat meent Ji denn?--Bolingbroke 14:01, 17. Aug. 2008 (CEST) In Middelnedderdüütsch weer dat Philipp, de Kone. Subst. Konheit. Man dat seggt numms mehr. Villicht as hoochdüütschen Reimport: Philipp de Kühne?--Bolingbroke 14:18, 17. Aug. 2008 (CEST)
- Blangen kone/köne hett dat in Hansetieden ok küne geven. Dat kummt ok in Arndt sien Dom büst du då vör (Den stolten Dom un den kühnen Riddersmann müßt he bi Hexen un ehren Gesellen hübsch in de Tasch steken un de Gelegenheit afluren). Aver dat Woord höört nich to de Wöör, de op Platt besünners faken bruukt warrt. Villicht geiht ok verwegen/verwagen oder eenfach blot modig? --::Slomox:: >< 20:20, 17. Aug. 2008 (CEST)
- Bün just in Flannern ween. Dor heet jedenfalls Karl de Kühne Karel de Stoute. Unner Umstänn passt Karl/Philipp de Stolte an'n besten?--Bolingbroke ✍ 12:01, 24. Jan. 2011 (CET)
- Nedderlandsch stout un hoochdüütsch stolz sünd aver falsche Frünn, de bedüüdt nich datsülve. Un dat Plattdüütsche passt sik mehr to dat Hoochdüütsche. Drentsch jüstso, dor bedüüdt dat Woord stolt 'strong; proud' (engelsch, dat wi mit de Nuancen nich ganz in'n Tüdel kaamt). Aver nich 'bold'. Philip de Drieste dücht mi doch ganz good. --::Slomox:: >< 14:36, 24. Jan. 2011 (CET)
Hosenband
[Bornkood ännern]König Eduard III. vun England hett 1348 den Hosenband-Orden stift'. Ik weet noch nich mol, wat en Hosenband is, eerst recht nich, wie dat up Platt heten deit, wiss nich Büxenband. Man wenn nich: Wie denn?--Bolingbroke 14:51, 17. Aug. 2008 (CEST)
- Order of the Garter heet dat op Engelsch. En garter is en Strumpfband, wat se fröher bruukt hebbt, dat de Strümp nich dalrutscht. Dat de Orden Hosenbandorden un nich Strumpfbandorden heet, kummt bestimmt dor vun, dat sik Hosenband edler anhöört as Strumpfband. Strumpfband is op Platt eenfach Strumpband. Musst du nu weten, wat di Strumpband edel noog is. Oder kennt noch een en anneret Woord för Strumpfband? --::Slomox:: >< 20:29, 17. Aug. 2008 (CEST)
Kreuzbandriss un Achillessehne
[Bornkood ännern]Dor slumpt dat bi Footballspelers faken gor nich mit...Ik hebb för Kreuzbandriss schreven: Em is dat Krüüzband reten. Man gifft dat för Krüüzband ok en plattdüütsch Woort? Un wat is de Krüüzband-Riss? Un Achillessehne? Eenfach Achillessehn? Oder gifft dor ok öllere Wöör för? --Bolingbroke 18:59, 18. Aug. 2008 (CEST)
- De ik so laten, as du dat seggst. Krüüzband heff ik faken al mol höört. --Iwoelbern 19:31, 18. Aug. 2008 (CEST)
- Krüüzbandreet un Achillessehn wüürd ik schrieven. Eastfrisian 07:07, 19. Aug. 2008 (CEST)
Torwart
[Bornkood ännern]Wi hebbt Doorhöder. Dat geiht man so. Aver wenn denn de Torwart-Trainer kümmt, denn so mutt de miteens Doorhöder-Trainer heten. Dat is en beten duchtig um. Könnt wi us nich wat Nees infallen laten? As Goalie in allerhand Länner? Oder Doorwacht? Dat weer dichter bi dat düütsche Woort.--Bolingbroke 18:59, 18. Aug. 2008 (CEST)
- Trainer is jo nu al engelsch. Dat wunnert mi nich, dat sik dat snaaksch anhöört. In dissen Fall weer dat villicht beter to ümschrieven Trainer för’n Doorhöder. Mi fallt man ok nix plattdüütsch in an de Steed vun Trainer... --Iwoelbern 19:35, 18. Aug. 2008 (CEST)
Zeigefinger
[Bornkood ännern]Wat maakt wi dorut? Ik kenn dat blots as Zeigefinger ok op platt. Vun’n Wiesfinger heff ik tomindst noch nix höört. Gifft dat dat Woort? --Iwoelbern 12:09, 19. Aug. 2008 (CEST)
- Wisfinger, öller: Wiser: "de Voervinger, de Wyser", "de wiser, dar me plegt mede to wisende"; "de dume, de wyser, de myddelinghe, de arstedyer, de orlink" --IP-Los 12:35, 19. Aug. 2008 (CEST)
- Dat is intressant. Dume, wyser, myddelinghe sünd kloor. De orlink hett sien Naam dorvun, dat du em in't Ohr stickst (dat seggt de Schiller-Lübben ünner den Indrag orlink, ans harr ik dat ok nich wüsst). Aver worüm heet de Ringfinger arstedyer? Dat kummt gewiss vun arstedye (Arznei) oder vun arstedyen (gesund maken). Aver wo kummt de Naam vun her? Worüm is dat en Gesundmaker? --::Slomox:: >< 15:38, 19. Aug. 2008 (CEST)
- Künn dat villicht ut de Tiet kamen, as dat noch keen Klopapeer geev? Dat "gesund" in den Fall för sauber steiht? --Iwoelbern 15:44, 19. Aug. 2008 (CEST)
- orlink: kiek mal na baben -ing! Is so as Jüngling! Nee, den digitus medicus hemm früher de Ärzte brukt. Hett würklich wat mit arstedye tau kriegen. Mit den Finger hemm s' Salben un so'n Kram mit updragen. Eigentlich is dat de Middelfinger west, donn hemm s' later oewer denn Ringfinger nahmen, kiek up de:Ringfinger#Etymologie, up hochdüütsch Arzneifinger, Grimm will oewerst Arztfinger hemm. Is also nich bloß up Plattdüütsch so west.--IP-Los 16:16, 19. Aug. 2008 (CEST)
Neuber sien "Wöhrner Wöör" hett "Dumen, Wiesfinger, Middelfinger, Ringfinger, lütten Finger/Lüttfinger". För den Wiesfinger hett he twee Bornen angeven un de een fun jem ok as Zitat (Blots de Boornangaven sünd mi unkloor...) "De Scheper hoolt mit Wiesfinger un Dumen ut dat lütte Muul den Sliem ruut". Google hett den "Wiesfinger" mehr as 100 mal. t.B. in "Lowlands-L" [19]. Lett so as wenn Wiesfinger begäng ist. Bruuk dat man so. HeikoEvermann 00:18, 20. Aug. 2008 (CEST)
- Wiesfinger kenn ik ok.--Bolingbroke 00:35, 20. Aug. 2008 (CEST)
Naams, dütmol: Sportverenen
[Bornkood ännern]Wie maakt wi dat mit de Naams vun (düütsche) Sportverenen, besunners, wenn se ut (vörmolig) plattdüütsche Kuntreien kaamt? Also: Wi seggt Baukem för hoochdüütsch Bochum. Wie schall denn de VfL Bochum heten? Övernehmt wi den düütschen Naam? Nehmt wi dat düütsche VfL un backt dat plattdüütsche Baukem achterher? Maakt wi allens Platt? Man wat sünd denn Leibesübungen? Just so: Hamborger SV? Hannober 96? Borussia Düorpm? Un wat is mit de Naams in de hoochdüütschen Kuntreien, de wi man doch plattdüütsch utspreekt, as Nürnbarg, Heidelbarg, Würzborg?--Bolingbroke 22:45, 20. Aug. 2008 (CEST)
- Wat ik so ut mein aktive Sportlertiet noch in’t Gedächtnis heff, hebbt wi jümmer de plattdüütschen Naams för de Öörd bruukt, wo wi den kennt. Also Hambörger SV, VfL Sittens oder SC Stood. De Afkörten sünd dorbi jümmers bleven, vun wegen dat dat jo meist en fasten Naam is und dat so jo ok ennerwoorns indragen steiht. Blots de Öörd harrn wi op platt.
- Man ik denk, de hoochdüütschen Naams schülln tomindst as Wiederleiden inricht warrn. Bi Egennaams warrt jo faken doch ok dorna söcht, dücht mi. --Iwoelbern 23:11, 20. Aug. 2008 (CEST)
- Keem mi doch gliek so bekannt vör dat Thema. :-) --Iwoelbern 00:03, 21. Aug. 2008 (CEST)
Spieler des Monats
[Bornkood ännern]Speler vun'n Maand klingt ja woll gediegen (vunwegen Maand (Eer)). Lever Speler vun'n Monat? Oder Beste Speler (Maand)? Just so: Tor des Monats...--Bolingbroke 14:07, 21. Aug. 2008 (CEST)
- Nee, Maand_(Tiet), kann ik ok nix för, aver dat heet Maand un nich Monat. HeikoEvermann 15:17, 21. Aug. 2008 (CEST)
- Wi hebbt jo den „Utwählt Artikel dissen Maand“. Denn kann man dat jo ümschrieven: „Utwählt Speler/Door dissen Maand“ --Iwoelbern 15:40, 21. Aug. 2008 (CEST)
- Kunn man so schrieven. Denn moot aber noch en poor Artikels anleggt wurrn (un nich blots de Bremers). Eastfrisian 16:10, 21. Aug. 2008 (CEST)
- Ik denk, dat geiht mehr üm den plattdüütschen Utdruck, as üm de Rubrik as Artikel... --Iwoelbern 16:35, 21. Aug. 2008 (CEST)
- So is dat. En Artikel schall dat nich weern, man ik müch geern den Spieler des Monats/ dat Tor des Monats översetten för de Speler-Artikels.--Bolingbroke 00:12, 22. Aug. 2008 (CEST)
Entzündung
[Bornkood ännern]Peter Neuber un ok Sass hefft Sweer/Sweren. Ik mutt avers togeven: Ik hebb dat Woort sünst nargens höört. Bruukt hebb ik dat doch, vunwegen dat ik nich Entzündung nehmen wull. Klingt ja ok nich slecht: Lungensweren, etc. Man weet een noch en anner Woort?--Bolingbroke 19:42, 24. Aug. 2008 (CEST)
- Hier (ut Lintorf, dat is al buten Plattdüütschland bi de Nedderfranken) steiht ok Schwär för Entzündung, Geschwür. De Nedderlandschen kennt ok nl:Zweer. Bedüüdt dor Geschwür in'n Gegensatz to Ontsteking för Entzündung. In Dähnert sien Wöörbook för Pommern un Rügen vun 1781 steiht Swär blot as Ein Geschwür. Sweer is also mehr en apene Entzündung. --::Slomox:: >< 00:15, 25. Aug. 2008 (CEST)
- Wenn ik mien Duum in Entzündung hebb, denn hebb ik de "in jaggd (in jacht). Aber dat kann man woll nich schrieven. Eastfrisian 12:02, 25. Aug. 2008 (CEST)
Schleimbeutel/Schambein
[Bornkood ännern]Ik hebb nu eenfach Sliembüdel un Schaambeen dorvun maakt. Un wenn de nu noch entzündet sünd, wie mutt dat denn heten?--Bolingbroke 19:42, 24. Aug. 2008 (CEST)
Erneuerbare Energieträger
[Bornkood ännern]En Begreep ut de modernen Politik, wo mi nix Ordigs to infallt. Ik heff dat nu mol as Nakamen Energiedrägers verlenkt. Man so recht gefallen will mi dat nich. --Iwoelbern 19:41, 25. Aug. 2008 (CEST)
- Op Nedderlannsch is dat (in uns Schrievwies) "duersame Energie" . Ninety Mile Beach 09:36, 28. Aug. 2008 (CEST)
- Dat is ne gode Ümschrieven... dat nehm ik. --Iwoelbern 09:44, 28. Aug. 2008 (CEST)
- Duursam bedüüdt aver vör allen ok bedauernswert un bedauernd. --::Slomox:: >< 21:09, 28. Aug. 2008 (CEST)
- Villicht ok untoenngahbore Energiedregers ;-) --::Slomox:: >< 21:14, 28. Aug. 2008 (CEST)
Bedauernswert? Dat is jo mol wat... wüss ik noch nich. Wenn ik mi bi de plattdüütsche Wiki anmellen do, denn klick ik tomeist op "Duersam inloggen". Wenn ik dat ahnt harr... :-) Also in’n Sass staht beide Bedüden binnen dauerhaft un mitleidig, bedauernswert. Dat kann man woll nehmen. --84.176.166.183 21:20, 28. Aug. 2008 (CEST)
- Nu snack ik vun duersom inloggen un maakt dat noch nich mol... so wat aver ok! --Iwoelbern 21:21, 28. Aug. 2008 (CEST)
- Wi snackt hier ummer geern vun -haftig. Wi döen also duerhaftig seggen. Wie weer dat denn? Denn kann man dat nich dör'nanner kriegen...--Bolingbroke 23:07, 28. Aug. 2008 (CEST)
- Man künn dat ok mit anduern Energiedrägers översetten. Is ok nich to verwesseln... --Iwoelbern 23:10, 28. Aug. 2008 (CEST)
Kakerlake
[Bornkood ännern]Gifft dat dor en plattdüütsch Woort för? --Iwoelbern 22:12, 27. Aug. 2008 (CEST)
- Oh, ik seh jüst, de Fraag harrn wi baven al mol... Vergeet dat man wedder... --Iwoelbern 22:13, 27. Aug. 2008 (CEST)
Warf
[Bornkood ännern]Eenmol: Den Bedriev, wo Scheepe boot weert. Denn dat Bowark to'n Schutz gegen Stormfloot. Un denn ok noch: Werbung. Bi'n Gavelsiet, wie mütt de Unnerbegreep denn heten? Ik hebb nahmen: Kiek bi Warft (Schippbo), Warft (Bowark) un Warf (Medium). Besunners mit dat Leste bün ik nich ganz tofreden. Hett een dor en betere Idee?--Bolingbroke 16:27, 31. Aug. 2008 (CEST)
- Ahn "t" kenn ik dat Woort gor nich (also in'n Sinn vun Bowark oder Schippbo, meen ik). Aver wenn dat so mutt... Mit Medium in de Klammer, dat geiht nich. Warf gifft dat nich blots in de Medien, man kann ok um en Fro warven, to'n Bispeel. Villicht Warf (Anpriesen)? --Iwoelbern 16:35, 31. Aug. 2008 (CEST)
Curry
[Bornkood ännern]Bolingbroke hett schreven:
- Wenn wi so wieter maakt, kriegt wi noch en richtig Curry tohopen!--Bolingbroke 15:56, 15. Sep. 2008
Man to. Ut de:Curry:
- Pfeffer => Peper
- Chili,
- Kardamom =>Kommum
- Koriandersamen,
- Ingwer
- Kreuzkümmel,
- Muskat
- Zimt = >Kaneel
- Bockshornkleesaat
- Piment => Nägelken Päper[1]
- Nelken
- Muskatblüte
- Curryblätter
- Curcuma longa =>Kunkelmei
HeikoEvermann 19:53, 15. Sep. 2008 (CEST)
- "Do ok darto safferan, inghevar unde neghelken unde peper.";-) (Rezept vör Appelmaus.) Nägelk is tähmlich olt, hüt hüürt'n bi uns all "Nelk". --IP-Los 14:20, 17. Sep. 2008 (CEST)
Aussage
[Bornkood ännern]Ik hebb natüürlich ok al rutfunnen, dat Sass dor Utsaag för hett. Man in mien Artkel Logik woll ik Aussagelogik översetten. Dor düch mi Utsaaglogik doch ehr Översetten vun Aussägelogik to ween. De gifft dat wiss ok, man dat weer nich, wat ik meen. Hett wen en betere Idee?--Bolingbroke 17:30, 17. Sep. 2008 (CEST)
- Utsaaglogik, oder villicht ok Utsagenlogik. Dat is ja dat logische Reken mit Utsagen (Mehrtall). Sweedsch hett "Satzlogik". Ingelsch un de romaanschen Spraken maakt dor en "Propositschoonslogik". "Utsaag" klingt ja en beten na en Utsaag bi de Polizei oder vör Gericht. Un na de:Logische Aussage is dat "Eine Aussage im aristotelischen Sinn ist ein sprachliches Gebilde, von dem es sinnvoll ist zu fragen, ob es wahr oder falsch ist (so genanntes Aristotelisches Zweiwertigkeitsprinzip). Es ist nicht erforderlich, sagen zu können, ob das Gebilde wahr oder falsch ist; es genügt, dass die Frage nach Wahrheit („Zutreffen“) oder Falschheit („Nicht-Zutreffen“) sinnvoll gestellt werden kann, was zum Beispiel bei Fragesätzen, Ausrufen und Wünschen nicht der Fall ist. Aussagen sind somit Sätze, die Sachverhalte beschreiben und denen man einen Wahrheitswert zuordnen kann." Un dat is vun en Utsaag vör Gericht ja gor nich so wiet weg. Dor kummt en Tüüg un vertellt wat un en anner Tüüg vertellt wat anners un dat Gericht versöcht denn uttoreken, wat dorbi rutsuert, wenn een dat alles tosamen ankiekt. Ik meen, Utsagenlogik is nich goot un ok de Begreep "logische Utsaag". HeikoEvermann 21:26, 17. Sep. 2008 (CEST)
- Utsagenlogik is good wullst du seggen, oder? --::Slomox:: >< 21:49, 17. Sep. 2008 (CEST)
Speelbaas
[Bornkood ännern]Wi hebbt "Speelbaas" för hoochdüütsch "Regisseur". Aver wat is ein "Regisseurin"? HeikoEvermann 22:32, 25. Sep. 2008 (CEST)
- En Speelbaas’sche --Iwoelbern 22:45, 25. Sep. 2008 (CEST)
- Baas is neetral. [20], [21], [22]. Ok as Fro büst du Speelbaas. --::Slomox:: >< 00:04, 26. Sep. 2008 (CEST)
- Is bi Boss ja man ok nich anners. --::Slomox:: >< 00:06, 26. Sep. 2008 (CEST)
- Denn will ik dat in Karyn Kusama mal ännern. Gifft dat för Dreihbookschriever egentlich ook en Kategorie? Un fehlt dor sünst noch Kategorien bi den Artikel? HeikoEvermann 00:29, 26. Sep. 2008 (CEST)
- De Kategorie:Dreihbookschriever gifft dat... --Iwoelbern 00:59, 26. Sep. 2008 (CEST)
Gesellschafter
[Bornkood ännern]As in en Kommanditgesellschaft de Gesellschafter. Ik glööv, dat is nich dat sülvige, as Andeelsegner, man ik kenn mi dor nich so ut.--Bolingbroke 13:47, 27. Sep. 2008 (CEST)
- De Nedderlandschen hebbt vennoot, wat mit plattdüütsch Fent verwandt is. Fent bedüüdt Genosse, ik glööv, dat passt aver noch nich ganz. Denn hebbt de Fischerlüüd fröher faken in Gesellschaft Bööd hatt. Dat hett denn Maatschop heten. Villicht kannst sowat seggen: Maat vun de Kommanditsellschop. --::Slomox:: >< 15:30, 27. Sep. 2008 (CEST)
- Gesellschaft heet ja ok all Sellschop/Sellschap. Vun doher muss dat passen. Eastfrisian 20:30, 27. Sep. 2008 (CEST)
Haftung/haften
[Bornkood ännern]As bi persönlich haftender Gesellschafter. Wenn een dor sien Kopp för henholen mutt. Man so kann een dat ja nich schrieven...--Bolingbroke 13:47, 27. Sep. 2008 (CEST)
- För haften kunn een instahn seggen. Oder eenfach bi haften blieven. --::Slomox:: >< 15:51, 27. Sep. 2008 (CEST)
- Geef't früher all: "Haftgeld", "Hafftpenning" (Chythräus), mnd. haften un hachten. --IP-Los 20:20, 27. Sep. 2008 (CEST)
GmbH usw.
[Bornkood ännern]Wenn wi dor al bi sünd: Wat maakt wi denn nun mit so'n hoochdüütsche Afkörtens as GmbH, KG, a.A.? Laat wi de stahn (so hefft wi dat bi de Sportverenen afsnackt), vunwegen dat se nu mol so bekannt sünd? Oder mütt wi de ok översetten? Man wo denn? Schall KG denn würklich KS heten, a.A. u.A. un GmbH SmiH oder sowat? Ik glööv, wi blievt bi de düütschen Tekens, oder?--Bolingbroke 19:12, 28. Sep. 2008 (CEST)
- Nee, de Afkörtens schöölt man so blieven. Bi Borussia Düörpm kannst enigermaten licht rutkennen, dat dat dat is, wat in't hoochdüütsche Borussia Dortmund is. Aver bi SmiH weet keeneen, wat dat wesen schall. Bi GmbH un de annern Afkörtens weet allerhand Lüüd ja noch nichmal, wo dat för steiht (a.A. heff ik ok nakeken). De Afkörten GmbH hett en Egenleven anfungen. Un wi köönt bi GmbH ja schrieven: GmbH steiht för Gesellschop mit beschränkt Haftung (ok Sellschop mit inschränkt Haftung), denn passt dat ok wedder. Plattdüütsch kennt ja allens beids, Sellschop un Gesellschop (un Gesellschaft ok noch). Bi GmbH un KG kriegt wi dat so hen, dat de plattdüütsche Utdruck to de hoochdüütsche Afkörten passt. Bi a.A. geiht dat nich. Dor dee ik dat eenfach utschrieven, op/up Aktien. Dat kennt ja man doch kuum een. --::Slomox:: >< 19:37, 28. Sep. 2008 (CEST)
Selbstbewusstsein
[Bornkood ännern]Dor schall een woll denken: Wat bruukt wi so'n Woort, dat köönt wi uplösen: wi sünd nich bange etc. Man denn versöök mol, Immanuel Kant to öbersetten...Wi bruukt dor denn doch de substantiveerte Spraak, anners kaamt wi nich to Definitschonen. So, nu hett Sass: Egenweertsinn. Dat kümmt woll hen, wenn een an dat denken deit, wat wi normolerwiese meent, wenn wi Selbstbewusstsein seggt. Man bi Kant slumpt dat nich. He meent mit Selbstbewußtsein, dat de minschliche Geist/Verstand vun sik süms Bescheed weten deit. De Aspekt vun dat Bescheed weten is besunners wichtig. Up Nedderlannsch gifft dat nu bewustzijn. Ik weet, dat is en plattdüütsch Kunstwoort, dat numms so bruken deit, man ik hebb nu Bewusstsien un also Sülvstbewusstsien. En Kunstwoort is dat wiß un worraftig, man Kant up Platt is ja ok Kunst. Oder weet een vun Jo en anner Woort, wat noch beter passt?--Bolingbroke 14:31, 10. Okt 2008 (CEST)
- Dat is mol ne swore Opgaav... Dat is so’n Fall, wo ik dat opletzt doch ümschrieven weer, sowiet dat geiht. As "över sik sülvst klor wesen" t. B., man dat döögt natürlich nix as Lemma. Sülvstbewusstsien höört sik wohrhaftig nich schön an, aver wat beter’t heff ik ok nich. Man künn villicht noch den Weg över „Selbstverständnis“ gahn, wat na Sass op Sülvstbedacht föhrt. Man so recht den nauen Woortsinn dröpt dat ok nich. --84.176.130.79 14:48, 10. Okt 2008 (CEST)
- Hmm, op Nedderlannsch gifft dat "Bewustzijn" för "Bewusstsein" un "Selvbewustzijn" för "Selbstbewusstsein". Dat heet "Sülvstbewusstsien" is nich so verkehrt. Un Egenweertsinn is nich datsülvige. Mit "Egenweertsinn" bün ik nich tofreden. HeikoEvermann 00:11, 11. Okt 2008 (CEST)
Wo wär dar mit ick , Du ,hei ... sülvest? " dem fehlt das Selbstbewußtsein",->"dei truet sick nist (tau)" " übersteigertes Selbstbewußtsein" hei mag sick woll taugern lieden" Dat kantsche is denn dat "Selbstbewußtsein" as Fremdwoord Wilfried
Unsterblichkeit
[Bornkood ännern]Lett sik ok nich uplösen, alleen vunwegen en Lemma...Schöllt wi lever dat hoochdüütsche Frömdwoort bruken (so maakt dat na miene Meenung de meisten Plattsnackers in'n Alldag), oder schöllt wi usen enzyklopäädschen Anspruch hooch hollen un dat Platt maken (Lemma?). Datsülvige Problem hefft wi faken. Ik hebb eerst mol Unstarvlichkeit. --Bolingbroke 14:38, 10. Okt 2008 (CEST)
(ditmol ok mit Anmellen ;-)) Wenn dat keen Lemma wesen schall, denn künn man mit anduern/ewig Leven ümschrieven. Aver as’n Substantiv heff ik ok hier keen beteren Vörslag. --Iwoelbern 14:50, 10. Okt 2008 (CEST)
- Ik hebb mal in de plattdüütsche Bibel na Bugenhagen (opfrischt vun Johannes Paulsen, 1885) nakeken: [23]
De Lutherbibel bruukt dat Woort "Unsterblichkeit" in 1. Kor 15,54 un 1. Tim 4,12 un bi Bugenhagen steiht dor
- 1. Kor 15,54. "Wenn awer düt Verwesliche ward antrecken dat Unverwesliche un düt Starvliche ward antrecken de Unstarvlichkeit, denn ward erfüllt warrn dat Wort, dat schreven steiht..."
- 1. Tim 4,12: "De alleen Unstarvlichkeit hett, de in en Licht wahnen deiht, wo Nüms henkamen kann, den keen Minsch sehn hett noch sehn kann, den wes’ Ehr un ewig Riek! Amen."
- Un ok in Lübben sien middelnedderdüütsch Lexikon gifft dat dit Woort:
- "un-sterflicheit, -starflicheit => Unsterblichkeit." Dat heet, dat Abstraktum is al oolt.
- Dat heet: Unstarvlichkeit is goot. HeikoEvermann 00:08, 11. Okt 2008 (CEST)
- Herrmann-Winter hett "unstarflich", ick heff dat Wuurt oewer nahrdens hüürt. Ook dat Mecklenburgische Wörterbuch kennt dat nicht. Dat ward so also kuum bruukt. Un dat is ja eigentlich ook bloß in philosophische Schriften un bi de Religionen tau finnen. So'n Gottestdeinst ward ja taumeist all up Hochdüütsch afhollen. Dat is so as mit "demütig". So 'ne Würd starben denn ook früh ut. Mnd. "unsterflicheit" hett ja ook noch 'n annern Suffix as dat hüüdige Wuurt. Dat is also schienbor nie bildt worden. --IP-Los 14:11, 13. Okt 2008 (CEST)
- -heit un -keit sünd datsülve Suffix. -keit kummt alleen denn vör, wenn de eerste Deel op -g oder -ch ennt. Dat is also blot en lütt Anpassung, dat sik dat beter utspreken lett. Hett mit Phonotaktik to doon. --::Slomox:: >< 15:16, 13. Okt 2008 (CEST)
- Nee, dor is noch miehr achter: "-heit behält h gern nach c (k)." (Lasch, Mnd. Gr. S. 188) De Endung (Schriebung) kümmt woll vör allen in't (Mittel)Hochdüütsche up, Lasch hett -keit vör't Mnd. noch gor nich in. Wenn wi hüüt -keit schrieben dauhn, denn hemm wi dat meistendeils woll von den hochdeutsche Rechtschriebung oewernommen. Lauremberg schrifft noch "Redlicheit", in ein Hochtiedsgedicht von 1706 kannst denn "Verdretlickait" läsen, in ein anner von 1711 ook "Barmhartigkeit". "barmhertigkeit" kannst twors ook all in wat öllern Texten finnen (ü. a. in ein Klostergebet von 1649), oft is oewer "barmherticheit" to läsen. Dat heff ick meint dormit. Viellicht harr ick Schriefwies schrieben süllt. Woans dat nu utspraken würd - tja, de Tonbänner sünd woll verluuren gahn. Also, ob dat nur unsterfflik-heit (-heet), unsterfflich-heit, unsterfflichkeit, unsterfflik-keit spraken würd, dat kann keiner seggen. Dat Wuurt is oewer hüüt selten, denn meistendeils bruukt man in Platt ja so 'ne "abstrakten" Wüür nich, dat ward ja meist mit Verben utdrückt: "sin Sääl, dee starft nich" un so wieder. Nicolaus Ruß hett dat mal so utdrückt: "Ok starff he warafftighen an deme lichāme. des doch syn licham nycht vorgaen konde, nicht allene vmme der saluinghe willen, mit welkere he ghesaluet was. men dar ūme. wente van der hillighen dreualdicheit was id alzo gheschikket." In't Internet heff ick noch "unstarwlich" funnen [24]. --IP-Los 16:39, 13. Okt 2008 (CEST)
- Wenn du disse Hochtiedsgedichten un sowat ziteerst, hest du de vörliggen oder is dat en indirekt Zitat ut Lasch? Wenn du jem mit'n ganzen Text dor hest, denn weer dat man fein, wenn du de Texten bi Wikisource rinstellen kunnst. :-) --::Slomox:: >< 17:58, 13. Okt 2008 (CEST)
- Dat sünd oewer 'ne Menge, kannst hier finnen: Kohfeldt G[ustav].: Plattdeutsche mecklenburgische Hochzeitsgedichte aus dem 17. und 18. Jahrhundert. Für die Rostocker Pfingsttagung des Vereins für niederdeutsche Sprachforschung und des Hansischen Geschichtsvereins im Auftrage des Vereins für Rostocks Altertümer, Rostock 1908. Lasch hett de nich miehr, is ja all "Nie-Nedderdüütsch". Gifft ook noch: Niederdeutsche Scherzgedichte von Johann Lauremberg 1652. Mit Einleitung, Anmerkung und Glossar von Wilhelm Braune, Halle 1879. --IP-Los 18:14, 13. Okt 2008 (CEST)
- Wenn dat veel sünd, is dat doch jüst good! Lauremberg hebbt wi al op'n Wikiborn, oldwikisource:Veer Scherzgedichte. Mutt aver noch korrekturleest warrn. --::Slomox:: >< 18:29, 13. Okt 2008 (CEST)
- Mal seihn, wenn ick dor Tiet hemm dauh, de meisten gahn ja oewer drei Sieden. Wat för'ne Utgaaf is dat eigentlich von Lauremberg sien Gedichten - Braune oder Lappenberg (Original is woll nich so licht to besorgen)? --IP-Los 19:28, 13. Okt 2008 (CEST)
- Nahdragg: Is woll Lappenberg (1861). --IP-Los 19:42, 13. Okt 2008 (CEST)
- Lappenberg, jo. --::Slomox:: >< 19:46, 13. Okt 2008 (CEST)
Kiek mål eens na de Nedderlannen: De hebbt "onsterfelijkheit", denn müss dat bi us "unstarvlikheit" heten. Dat lätt tominnst beter as met "-keit" an'n Enn (dat is platt-hochdütsk-Mix). Marieke
Marienkäfer
[Bornkood ännern]Miene Oma hett dor ummer Sunnküken to seggt, man ik weet nich, ob dat annerwegens up Platt ok bekannt is? Kennt Ji noch Wöör?--Bolingbroke 12:21, 16. Okt 2008 (CEST)
- Meistendeils ward as ierstes Wuurt "Sünnen-" nahmen, dor gifft dat in Mäkelborg: Sünnenkauh, Sünnenkäwer, Sünnenkind, Sünnenküken (dat is woll Dien Wuurt?), Sünnenmariken, Sünnenpeiter, Sünnenpierd (Sünnenpierdken), Sünnenschin, Sünnenschiner, Sünnenvagel, Sünnenworm. Sünnenworm und ook -käwer wieren woll (tauminnst früher) oewerall bekannt in Mäkelborg, kann oewer nich seggen, ob dat hüüt ook noch so is. Denn gifft dat noch: Hergottskauh, Herrgottsküken, Herrgottspierd, Herrgottsworm, Himmelworm, Marienbläumer, Marienworm. --IP-Los 10:40, 17. Okt 2008 (CEST)
- Ik kann tegen Sünnküken un Sünntiek ok noch dat Maanküken anbeden, de Leevherrgottsvögel un Engelke-Tengelke-Teer. Termo 12:09, 17. Okt 2008 (CEST)
- Ik kenn Sünntieken bzw. Sünnkäfer, dat sünd aber kien Marienkäfer sonnern villicht so groot as en Punkt vun'n Dübbelpunkt un komplett root. Find man meestens bi de Gordenarbeid. Eastfrisian 15:20, 17. Okt 2008 (CEST)
Libelle
[Bornkood ännern]Bi Peter Neuber hebb ik funnen: Goldsmitt (för: Große Wasserjungfer, man ok annere), Speckfreter, Speckheister, Speckschooster, dorto noch Snieder un Kohsteert. Bi Hermann Böning hebb ik Kohsteert funnen (för: Wasserjungfer). Kennt Ji noch annere Wöör? Oder sünd düsse bi Jo bekannt?--Bolingbroke 15:14, 18. Okt 2008 (CEST)
- Ick schrief dat mal hier rin: de Namens sünd nich ümmer so fastleggt, as dat in't Hochdüütsche ('Standarddeutsch') is. Ick verklor dat mal an "Speckfräter". Dor kannst in't "Mecklenburgische Wörterbuch" läsen: "2. Tiere; Fledermaus STAMir; Schafstelze, motacilla flava (?): de blag' Quäkstart is de Spreckfräter RoNHagD; Libelle LUHerf; SCHILL. Kr. 2, 19a; D. WA. 2, 10; Heuschrecke SCHILL. Nachl. DÄ 447a." --IP-Los 19:57, 18. Okt 2008 (CEST)
- Ik harr dor al mal wat to schreven ünner Diskuschoon:Jumfer (Insekt), aver ik schuuv dat mal hierher, hier passt dat beter:
- Tungejunge, ik heff jüst na annere Naams vun dat Beest söcht un dit hier funnen. Vun dat neddersassische Wöörbook. Dat ulle Beest hett würklich allerhand Naams! Un dor sünd noch gornich all bi, gifft to'n Bispeel ok noch Gaaspeerd, Speckfreter un Schilleholte. De Jumfern, dat sünd de blauen, wat lüttern Dinger (Calopteryx virgo), dat Gaaspeerd to'n Bispeel höört (wenn ik dat nu recht weet) to de Gomphidae.
Hier de List: Arsstipper Berbuck Berhan Bersuper Bertapper Bessenbinder Blauer Dragoner Blauet Perdje Blaue Waterjumfer Blaufarver Bleienbiter Blinde Flege Blinde Ule Blotsuger Bolsch Botterflögel Botterflünk Bottervogel Bremer Bremer Vogel Bremse Brettsnider Brummer Brummstert Bruse Brutperd Bullenbiter Bunter Schoster Burrevogel Busse Dabbel Damensnider Dubbeldecker Dumensnider Engelsperdje Flegendet Perd Flegensnapper Fleger Flertje Flirrk Flortsche Flüdderken Flüdderperd Fludderule Flüggeres Flüggling Gestperd Gewiddervogel Glasemaker Gläserner Hingst Gläsker Glassnider Gleuworm Gnitte Goddesperd Gökeler Goldperd Goldsmett Gosperd Grasjumfer Grille Gröner Snider Grote Flege Grote Mügge Groter Schoster Groter Snider Hans-Peters-Perd Hauperd Hauperdje Hemken Herrensperd Herrtjeperdje Herr-up’t-Perdje Himmelsperd Himmelszicke Hingstperd Hissekenkiker Hißperd Hißperdje Hoppenperd Hüppstapel Immenfreter Immensnider Isabelle Jimsbuck Jimsflege Johannisperd Jumfer Jumfernlischen Jumfernstert Jungfro Kankel Kattenstert Kikejumfer Klarmaker Klas-Hingst Kobirser Kodod Kofittjen Koherder Kornsnider Kostert Kostertje Koswanz Krummstert Kutschperd Kutscherperd Langben Langbenige Mügge Langbente Flege Langbente Mügge Langlif Libelle Lüttje Ule Lüttjer Wartenbiter Lüttje Waterwage Maivogel Morflege Mügge Nachtfalder Nachtule Nackte Jumfer Neiersche Ogensteker Orsnider Ossenbrummer Perdflege Perdgos Perdje Perdjumfer Perdmänneken Perdrider Perdsteker Perdstert Perdstertje Perdwepse Peter-Vogel Peter-Hingst Peter-Perd Pickschoster Pingstperd Postperd Reinemaker Retsnider Rickerperdje Ridderperd Ridder-to-Perd Rider Riderperd Ror-Ror Rüterperd Rütersporn Rüter-to-Perd Rüter-up’t-Perd Sadelperd Schandarm Schaper Scharrbulle Schelpflege Schere Scherensliper Schillebold Schoster Schosterbuck Schoster-Dickkopp Schoster-Picklappen Schurrscharr Schurrschott Schurrschurr Sejumfer Snake Snider Sniderjunge Sniderken Sniderknecht Snidersche Snider-Wippwupp Sommervogel Sonnenperd Spanische Jumfer Spanner Spelmann Spinnjumfer Springhan Stasche Stekeding Stekedings Stoppnadel Sturbulle Sülvernet Perdje Sumpflege Surre Swinesnider Tonsnider Ule Uleken Wartelbiter Wartenbiter Waterbottervogel Waterflege Waterflittjen Waterflögel Watervogel Watergrille Waterjumfer Waterjungfro Waterlibelle Waterlöper Watermügge Waterperd Waterrider Waterschoster Watersegeler Watersnider Watersummer Waterule Waterwage Wegwiser Wilder Hingst Wildet Perd Windsnider Wippstert Wittworm Zeppelinflege
- --::Slomox:: >< 22:03, 5. Apr. 2008 (CEST)
- --::Slomox:: >< 19:25, 21. Okt 2008 (CEST)
Tja. Herrjemineh. Schooster heet bi us Weberknecht, Bottervagel is de Schmetterling, Brummer is de Fleeg, Fleger is en Floogtüüch, Mügge is en Mügge, Ule is en Uhl un Waterlöper is so'n Deert, wat up'n Water lopen rumjumpen deit. De plattdüütschen Wöör, de ik för Libelle fökener funnen hebb, sünd Kohsteert, Goldsmitt un Jumfer. Nu fraag ik mi af: Schöllt wi womööglich as Lemma dat Frömdwoord Libelle nehmen un bloß bi de Aarden, wo wi dat genau weten doot, de plattdüütschen Naams insetten? Oder schöllt wi (as bi Sünnenküken) eenfach een vun de plattdüütschen Naams rutsöken un seggen: Bi us is DAT nu dat offizielle Woort för Libelle?--Bolingbroke 10:38, 23. Okt 2008 (CEST)
- Ganz verkehrte Vokabel, ganz verkehrte Vokabel! offiziell... Wi sett hier gornix offiziell fast. Aver wi mööt nu mal een Woord nehmen, een Lemma geiht blot. Is man klook, wenn wi nich jüst en Woord nehmt, dat ok noch wat anners bedüden deit. Also nich Schooster un nich Fleger un nich Wippsteert. Wi nehmt opbest een vun de Wöör, de överall (oder meist överall) in Plattdüütschland bekannt sünd. Wat dor de beste Kannedaat is, weet ik nich. Aver dat lett sik rutkriegen (wenn du en Woord in en oostfreesch un en mekelbörgsch Wöörbook finnst, kann dat nich ganz slecht wesen). --::Slomox:: >< 18:55, 23. Okt 2008 (CEST)
- Ik hebb mol bi de annern Wikipedias keken. nds-nl hett Gloazenmaker un Drakenvleeg. Up diene List steiht dor Glasemaker. Drakenfleeg gifft dat leider nich. Nl hett Libellen mit de twee Delen Echte Libellen un Juffers. Up Däänsch is to sehn Guldsmederne, dor hest du Goldsmett, ik dö lever seggen Goldsmitt, un Vandnymfer. Up Nynorweegsch steiht dor Augestikkar, du hest Ogensteker, up Engelsch dragonfly un damselfly, up sweedsch trollsländor un Jungfrusländor. Up jeden Fall is to sehn, dat de Libellen indeelt weert in de Echten Libellen un in de Jumfern. De Jumfern könnt wi al so stahn laten. Man de Naam för de echten Libellen, de steiht noch nich fast. Schall dat nu Ogensteker ween, oder Goldsmitt oder Glasmaker oder doch (nee utfunnen na en un nds-nl) Drakenfleeg? Oder schöllt wi Echte Libellen nehmen? Up google hebb ik nix funnen un in miene Wöörböker steiht ok bloß wat to de Jumfern. --Bolingbroke 00:25, 24. Okt 2008 (CEST)
- Peerd kummt dor veel bi vör. Villicht Waterpeerd. Aver dat Lemma is ja man amenn egal, dat wichtigste is man, dat wi dor denn en Afsnidd to Benennungsmotive mit rinschrievt in'n Artikel. --::Slomox:: >< 01:23, 24. Okt 2008 (CEST)
- Ik hebb nu lang noog överleggt. Ik nehm nu Goldpeerd (In de Pl.-Form Goldpeer, vunwegen dat dat ja unbannig veele Aarden dor vun gifft). Waterpeerd weer ok goot, man dor mutt ik denn doch an Seepeerd denken. Annere Belegen för Goldpeerd, as ut dat NWB hebb ik leider nich funnen. Man dat weer bi de annern Naams ok nich anners. Hüdigendags is woll Libelle begäng. Goldsmitt, Ogensteker un Glas(e)maker döen mi woll ok gefallen, man för'n Lemma is dat en beten um, vunwegen dat dor denn in Klammern meist (Insekt) bistahn mutt. Wenn dor numms wat gegen seggen deit, nehm ik nu Goldpeerd. Un vun de annern Naams maakt wi denn en Wieterleiten. Amenne kann de ganze List mit de Naams in den Artikel ja rinkopeert weern.--Bolingbroke 19:23, 5. Dez 2008 (CET)
Milbe
[Bornkood ännern]Dor hebb ik bi Neuber un bi Böning (also vun Dithmarschen bit Ollnborg) Miet(e) funnen. Ik kenn mi dor nich mit ut, man kennt Ji dat? Dat kunnen ja amenne de lüttjen Deerter ween, de Eastfrisian in sien Goorn funnen hett...--Bolingbroke
- Ik nehm an, Eastfrisian sien Sünntieken sünd Rote Samtmilben. Un de heet op Nedderlandsch Fluweelmijt. Harte un Herrmann-Winter kennt ok Miet för de Milbe. Kahl dorgegen hett för dat Mönsterland Mite för Mügg. Aver in't Prinzip passt dat ok, denn bedüden deit dat Woord temlich lütt Deert, dat bieten deit. --::Slomox:: >< 19:22, 21. Okt 2008 (CEST)
Kiek mol na USA: dor heeßt dat: "mit", süht ut, as wenn dat dat sülm "Wortherkunft" is.
Schimmelpilz
[Bornkood ännern]Enerwegens hefft wi dor al över snackt. Ik hebb dat bloß nich wollerfunnen: Schimmelpilz, oder Mehldaupilz: Sünd dat Swämm oder doch Poggenstöhl oder ok Pilzen. Schimmels könnt dat ja nich ween, dor möss dat denn ja Schimmel-Schimmel heten? --Bolingbroke 15:14, 18. Okt 2008 (CEST)
- Finnen kannst dat wieder baven ünner #Gest. Bi Schimmel-Schimmel denkst du en beten to hoochdüütsch, dücht mi. Worüm nich eenfach Schimmels? Dwingt uns doch nüms dat hoochdüütsche Schimmel + pilze natoboon. Eenfach blot Schimmels. --::Slomox:: >< 19:06, 21. Okt 2008 (CEST)
Bi uns tohuus (Up de Geest an de dänsche Grenz) harrn wi "Muchel" dorto seggt. Gifft ock Saaken, de "mucheln".
- Dat Woort Schimmel(s) mag in den Tosamenhang gahn, wenn dat üm Schimmelpilze geiht, man dat helpt nich wieter, wenn de Begreep Pilz in annere Tosamenhäng bruukt warrt. Dor gifft dat Begrepen as "Fadenpilz", Sprosspilz, Pilzinfektion oder ok Fußpilz. För de mööt wi ok en Woort finnen. Footpoggenstohl oder Poggenstohlinfekschoon höört sik na mien Ansicht snaaksch an. Ik weer eher dorför, den Pilz to behollen und Footpilz oder Pilzinfekschoon to schrieven. Bioloogsch höört dat aver allens tohopen mit de Poggenstöhl, de in de Biologie en egen Riek billt. Nu nehm ik mol an, dat dat Woort Poggenstohl vun dat Utsehn kummt un sik op de Orden betütt, de dat klassische Bild levert mit’n Steel un’n Hoot. Wenn ik dormit recht heff, heet dat, dat de Begreep Poggenstohl as plattdüütsch Woort nich in’t System vun de Taxonomie rinpasst: "Pilze" is dat Riek, also de Böverbegreep för Schimmel, Poggenstöhl, Gest usw. De Artikel Poggenstöhl wiest bi de Interwikis op de:Pilze. Is nu de Fraag, wüllt wi dat so laten? Wenn nich, mööt wi den Begreep Poggenstöhl as en nich-wetenschopplichen Utdruck beschrieven un uns för’t bioloogsche Riek wat anners infallen laten. Wenn jo, müss dat - üm dat allens gliek to hollen - doch wedder Footpoggenstohl heten, oder man nimmt denn doch wedder-pilz un is dormit nich kunsequent mit de Naams. --Iwoelbern ✍ 14:28, 20. Jan. 2010 (CET)
- Dat sülvige Problem hebb ik hier [25] ok al an'n Haken...--Bolingbroke ✍ 14:46, 20. Jan. 2010 (CET)
dann
[Bornkood ännern]Dat Woort heff ik al, wat mi fehlt, sünd Lüüd de dat noch kennt (buten mien egen Ümfeld). Dat Woord is dann. Dat is en Adjektiv, dat aver blot in de Formel so dann is he nich oder aver so dann weerst du ja nich vörkummt. So dann weerst du ja nich warrt seggt, wenn een nich geistesgegenwärtig noog weer, en Gelegenheit to bruken oder wenn een en Anspelung oder sowat nich verstahn hett. In mien Ümfeld kenn ik dat, aver ik heff dat noch nie opschreven sehn oder in anner Dialekten höört. Nu heff ik dör Tofall op de Sied [26] dit hier leest: De Winsener hefft aver ok würklich smucke Drachten, de enen dann´n Schönheitssinn von us Vörfohrn wiest. Dor dükert dann also ok as Adjektiv op. Ik weet nich, ob dat nu datsülve Woord is. Ik kenn dat blot as Prädikatsadjektiv, nich as normal Adjektiv. Vun Bedüden her passt dat so enigermaten, dann in en dannen Schöönheitssinn is nich jüst datsülve as ik dann kenn, aver villicht, wenn een dat as geistig verfeinert oder sowat opfaten deit, denn kann dat enigermaten henkamen. De Fraag also: Keent noch een dat Woord dann so as ik dat kenn oder so as de Winsener dat kennt? --::Slomox:: >< 02:43, 21. Okt 2008 (CEST)
- Dat Wuurt kann woll bannig vääl bedüden: "hei is tämlich dann" (hei is tähmlich stark, tüchtig, fix), dat giff't ook "dannig", Mantzel hett mal schräben: "dat Gör iß al ganz dannig" (Meckl. WB.) (hd. munter, lebendig) Dat bremische Wüürbauk von 1767 hett dat ook in: "DANNE, heißt bey uns dasselbe, was bei R[ichey]. dannig, vermoegend, groß, erwachsen. Wir sagen auch, aber nicht so oft, dannig. Wo danne is he den al? wie alt, oder groß ist er denn schon? Der Comparativus ist Danner. Laat em man ins wat danner weren: laß ihn nur ein wenig grösser werden." De hemm ja nu ook Richey nennt, also ward ick denn ook noch anführen: "dannig: starck, vermoegend: valens. He mutt noch erst wat danniger warden: Er muß noch erst mehr Kraeffte kriegen. Ick bin nich so dannig: Ich habe das vermoegen nicht. Es ist wol kein Zweifel, daß dieses Wort seinen Ursprung habe aus dem zerrissenen sodanig oder sothanig, woraus der Unverstand zwey Woerter gemacht, und dem danig, oder, wie es ausgesprochen wird, dannig, als einem besonderen Adiectivo comparabili, die Bedeutung eines Wohlvermoegens beygeleget hat; da doch sothanig eine jede Beschaffenheit, sie mag gut oder schelcht seyn, andeutet. Daß aber dieses sothanig so viel sey, als so gethan oder so gestaltet, solches beweiset die Sprache der Hollaender, als welche nicht allein ebenmaessig sagen zodaenig, it. dusdaenig, dergestalt; hodaenig, welcher gestalt; hoedaenigheyt, Beschaffenheit; sondern sie brauchen auch das Wort gedaen, an stat beschapen. Z. E. wel gedaen, frisch und ansehnlich, bene constitus; hoe is hy gedaen? wie siehet er aus? de Gedaente; die gestalt, das Ansehen: forma, habitus corporis." Vgl. ook Dähnert (Plattdeutsches Wörterbuch Nach der alten und neuen pommerschen Mundart), S. 72, "dannig": "Stark. Gut bey Leibe. Tuechtig." --IP-Los 17:34, 21. Okt 2008 (CEST)
- Kennen do ik dat ok, bruuk dat aber meest nicht mehr. Bi uns wurd dat so ähnlich as "dannlk" utspraken un bedüüd sovöl as (er ist imstande (im Sinne von: Mann's genug), dies oder das zu machen; he is dannlk genoog dat to maken). Eastfrisian 17:43, 21. Okt 2008 (CEST)
- Mien Fründ Hermann Böning hett dannig, dannelk, (dat is woll Eastfrisian sien Woort), dennig: stark, kräftig, fähig. en dannige Deern; De Jung is al so dannig, dat he meihen kann. Ik bruuk dat eegentlich nich, man wo ik dat höör, kümmt mi dat bekannt vör.--Bolingbroke 17:54, 21. Okt 2008 (CEST)
Allerhand vunwegen de Taxonomie
[Bornkood ännern]Dunnerslag! Wat gifft dat dor to seggen! Oder schöllt wi bloß de Latienschen Naams bruken? Ik meen Hautflügler, Gliederfüßer, Kieferklauenträger, Pfeilschwanzkrebse. Ik hebb dor eerst mol Huutflögler (dat is vun Slomox, glööv ik), Liddfööt, Kiffklauendregers un Pielsteertkreeften. Ik weet, dat is natüürlich vun de Hoochdüütsche Spraak un vun de Hoochdüütsche Taxonomie ut dacht. Man dorüm fraag ik hier ja, ob Ji wat Beters weet? Ach ja, denn hebb ik ok noch: Strickleiternervensystem (Fallreepnervensystem). Ik weet, dat is allens ok en beten lachhaftig, man anners könnt wi keen anstännige Enzyklopädie schrieven...--Bolingbroke 20:49, 22. Okt 2008 (CEST)
- To dat Fallreep harr ik al bi de Spinnen wat schreven. In’n Groden un Ganzen bün ik dorför, dat wi de Hoochdüütschen Begrepen in’t Plattdüütsche överdrägt, ok wenn sik dat mitünner ’n beten snaaksch anhöört. De Hoochdüütschen Wöör hebbt jo tomeist ok jemehr Oorsprung: En Pfeilschwanzkrebs heet so, vun wegen dat de Naam to’t Utsehn passt. Worüm schüll man dat also nich ok översetten?!
- Liekers denk ik, dat wi ok de Latienschen Begrepen as Wieterleiden setten schulln. Un in’n Artikel sülvst den Fackutdruck ok bischrieven. Wenn een denn mol nich klook warrt ut de plattdüütsche Översetten, denn kann een wenigstens över dat latiensche Woort kieken, wat meent is. --Iwoelbern 21:21, 22. Okt 2008 (CEST)
Strickleiter
[Bornkood ännern]Vunwegen dat Strickleiter-Nervensystem. As Bremer hebb ik natüürlich Fallreep nahmen. Iwoelbern meen, dat weer to nautisch. Man bi Peter Neuber hebb ik nu ok Fallreep as eenzig Översetten funnen. Sass hett nix. Wat meent Ji denn?--Bolingbroke 00:31, 24. Okt 2008 (CEST)
- Ik heff an Fallreep nix uttosetten. Wat is denn de Alternativ? --::Slomox:: >< 01:27, 24. Okt 2008 (CEST)
- „Strickledder“ harr ik dat ut’n Buuk rut nöömt. So harr ik dat bi uns in’t Dörp seggt, un so sett sik dat ok na’n Sass tosamen. --Iwoelbern 08:51, 24. Okt 2008 (CEST)
Nochmol Taxonomie
[Bornkood ännern]Bi de Taxonomie gifft dat noch allerhand Fragen. Toeerst Mol to de Plattdüütschen Naams vun Gliederfüßern un Sechsfüßern. Greeksch-Latiensch heet de Arthropoda un Hexapoda. Hoochdüütsch is dat also akraat översett. nds-nl hett dor Geledpotigen. Dat hefft se ut nl övernahmen. De hefft dor ok noch Zespotigen. Mi gefallt de Idee mit de Poten. Poda un Poot liggt ja dicht bin'anner. Dorüm dö ik de Deerter an'n leevsten as Liddpoten un as Sesspoten benömen. Dat Suffix -ig gefallt mi up Platt nich so goot. Denn dö dat Sesspotigen etc heten. Dat is mi eegentlich to um. Un Sesspöters geiht ja woll gor nich. Tolest noch to Hautflügler. Schall dat bi us nich passlich ween, wenn wi de Huutflögels nöömt? Oder Huutflünken? Oder meent Ji würklich, dat Huutflöglers beter passen deit? Also, mien Vörslag: Liddpoten, Sesspoten un Huutflögels. Wat meent Ji?--Bolingbroke 15:43, 24. Okt 2008 (CEST)
- Poda un Poten liggt dicht bienanner, aver etymoloogsch is poda mit Foot verwandt. En Poot is ja ok wat spezieller as Foot. Mi dücht Foot beter. --::Slomox:: >< 16:48, 25. Okt 2008 (CEST)
- Hebb ik nu so maakt. Is denn en Wiederleiten na Liddpoten ok? Mi dücht ja düsse Naam so schöön vunwegen dat de nds-Plattsnackers em (so ungefähr) bruukt...--Bolingbroke 20:11, 27. Okt 2008 (CET)
- Wa? Is denn en Wiederleiten na Liddpoten ok? Schall dat Is denn en Wiederleiten vun Liddpoten okay? bedüden? Wenn Jo, denn: Jo. Ans musst du dat noch mal mit annere Wöör seggen, denn verstah ik dat nich ;-) --::Slomox:: >< 00:32, 28. Okt 2008 (CET)
- So harr ik dat meent...--Bolingbroke 11:00, 28. Okt 2008 (CET)
Gemeiner Holzbock
[Bornkood ännern]Is en Teek: Ixodes Ricinus. Dor kümmt avers bi dat düütsche Woort nümms up. De Hollänners nömmt em Schaapteek. Könnt wi dat so in Platt övernehmen? Oder wüllt Ji Gemeen Holtbuck lever hebben? Oder gifft dat en plattdüütsch Woort, dat ik noch nich kenenn do (bloß Teek alleen geiht nich, weil dat noch en ganzen Bart annere Teken gifft)--Bolingbroke 20:11, 27. Okt 2008 (CET)
- Bün mi nich hunnertprozentig seker, aver ik meen dat ik Holtbuck al mol höört heff. Man, wat dat för'n Tosamenhang weer, weet ik nich recht. --Iwoelbern 21:33, 27. Okt 2008 (CET)
- Kenn ick ook. Hermann Boßdorf hett dor ook mal 'n schönen Vergliek makt, dor bedüüdt Holtbuck noch wat anners: "Sticheln? Ik? Ik bün keen Sniderbuck, de anner Lüüd wat ant Tüüg to flicken hett. Ik bün bloot en ool Holtbuck, de de Lüüd mennigmaal vör'n Doetz stöten deit, wenn se em up unäven Wägen in de Richt kaamt." Dat is ook so'n Gestell, wo denn dat Holt ruppkamen deht, wi seggen dor Saagbuck tau. In ein ollen Upsatz (Häpke, L.: Die volksthümlichen Thiernamen im nordwestlichen Deutschland, in: Abhandlungen herausgegeben vom naturwissenschaftlichen Vereine zu Bremen, Bd. 2, 1871, S. 285) heff ick "Holtbuck" un "Holttieke" (latiensch Cerambyx) funnen. --IP-Los 22:28, 27. Okt 2008 (CET)
- De Holtbuck is ja man ok de Holtworm. Dat Westmönsterlandsche Wöörbook hett för Teek aver ok Holtbock. Holttiek is in't Woordenboek van de Drentse dialecten vertekent. Wat aver toglieks ok wedder en Holtworm wesen kann: [27]. Bostiek un Heidetiek warrt dor noch as Synonym optellt. In dat breemsch-neddersassische Wöörbook vun Tiling steiht ok noch Koteke. --::Slomox:: >< 01:47, 28. Okt 2008 (CET)
- Kohteeke passt denn doch an'n Besten. De Greeksch-Latiensche Naam schall dor ja ummer bistahn.--Bolingbroke 11:00, 28. Okt 2008 (CET)
Blinkfüer
[Bornkood ännern]Wi hebbt en Artikel to dat Blinkfüer Westerheversand. Is Blinkfüer synonym to Lüchttoorn? Oder is dor noch en Ünnerscheed, dat Blinkfüer en Ünnertyp vun Lüchttoorn is oder sowat? --::Slomox:: >< 16:28, 29. Okt 2008 (CET)
- Wenn ik op de hoochdüütsche WP ünner Blinkfeuer nakiek, denn warrt ik op Kennung wieterleidt. Schall bi uns woll en Översetten vun Leuchtfeuer wesen. Leuchtfeuer is dor aver'n Wieterleiden op Befeuerung. In den Artikel Leuchtturm warrt beide Begrepen synonym gegenöverstellt. Nu bün ik keen Fackmann för Lüchttoorns, man ik denk, Lüchtfüer oder Blinkfüer dat is dat glieke... --Iwoelbern 16:37, 29. Okt 2008 (CET)
"du machst"/"er macht" (maken as Infinitiv)
[Bornkood ännern]Hallo! Dat is bloß man sonne Frag ut "Eigeninteresse" (bün dor einfach bloß niedlich, miehr nich): Woans seggen ji dat up Platt, also inne Urtsmundort? --IP-Los 15:13, 30. Okt 2008 (CET)
- "du machst" weer na Sass du maakst. To Huus snackt wi dat as "du mooks", also ahn dat 't' an’t Enn un dat 'aa' snackt wi as en 'o'. "er macht" is denn entsprekend "he mookt"... --Iwoelbern 15:27, 30. Okt 2008 (CET)
- Dat "maaken" hebb ik gedanklich sowieso immer all as "mooken" verarbeidt, wobi dat bi uns in't Harlingerland noch utspraken (utsproken!!) wurrd in so ne Mischung tüschen mooken un mocken (ehder so as mogken - aber dat kann man ja nich schrieben). Eastfrisian 15:36, 30. Okt 2008 (CET)
- Stimmt, so ganz hard is dat 'k' bi uns ok nich, geiht ’n beten na’t 'g' --Iwoelbern 15:40, 30. Okt 2008 (CET)
- Ah ja, heck mi binah dacht, denn is de Sass woll nah Miehrheit gahn. Bi uns gifft dat ook de weck, de seggen "möckt". Dat is ook in Schlutup un üm Ratzborg noch so. Nah't /g/ geht dat bi uns ook ("Konsonantenschwächung", is ook in't Meckl. Wörterbuch tau finnen, mööt man oewer ierst säuken: ünner "Gruben" [hd. Graupen]). --IP-Los 16:07, 30. Okt 2008 (CET)
- Is dat nich eenfach de Ünnerscheed aspireert/nich aspireert? För de Korea-Artikels bün ik b:en:Korean/RWP dörgahn un heff versöcht de koreaansch Schrift lesen to lehrn (blot de Schrift, nich de Spraak). Dor heff ik lehrt, dat Koreaansch en Ünnerscheed maakt twischen ㄱ un ㅋ. Dat eerste is en nich aspireert g (oder k) un dat twete is en aspireert g (oder k). De Ünnerscheed is, wenn du di de Hand vör't Muul höllst, dat du bi den aspireerten Luud de Luft ut'n Mund strömen föhlst un bi'n nich aspireerten Luud kummt dor meist keen Luft rut.
- Wenn ik kann segg, denn föhl ik den Luftstroom. k an'n Sülvenanfang is jümmer aspireert. Un dat k in maakst is nu an't Sülvenenn un nich aspireert un dorüm dücht uns dat as en g. In maken is dat ok nich aspireert, wat wohrschienlich dor an liggt, dat dat maakn is, dat k also nich an'n Anfang vun en Sülv steiht. --::Slomox:: >< 17:04, 30. Okt 2008 (CET)
- Hett wat dormit tau kriegen, "Ursache ist die Stärkeminderung der Verschlußlaute p t k" (Meckl. Wb. Bd. 3, Sp. 309). Teuchert hett dat "Konsonantenschwächung" nennt: "Zwischen Vokalen werden die Tenues zu stimmlosen Lenes geschwächt [...]." (NdJb 82, S. 227) In Mäkelborg kannst dat besonners gaut hüren: mnd. beter > bärer, mnd. water > warer. Hier is dat sogar tau /r/ worden. Dor is also noch miehr passiert. Wenn ick also "bäter" schrieben dauh, denn is dat bloß von wägen de Rechtschriebung, dat läst sick oft nähmlich bäter, as wenn ich "werrer", "Braurer" "Borrer" usw. schrieben dauh. --IP-Los 18:11, 30. Okt 2008 (CET)
Kriegspartei
[Bornkood ännern]Ik wüll Slag bie Kloosterholt översetten. Sarcelles 10:30, 24. Nov. 2008 (CET)
- Kann bi Kriegspartei blieven. --Bolingbroke 17:37, 24. Nov. 2008 (CET)
- BK: Kriegspartei. --::Slomox:: >< 18:05, 24. Nov. 2008 (CET)
Stoatsen
[Bornkood ännern]Ook för den sülven Artikel. Sarcelles 10:31, 24. Nov. 2008 (CET)
- Generalstaten. Oder ok de Upsternaatschen.--Bolingbroke 17:37, 24. Nov. 2008 (CET)
- BK: Staatsgesinnte (also för de Nedderlannen) --::Slomox:: >< 18:05, 24. Nov. 2008 (CET)
Keunegszinnen
[Bornkood ännern]Ook ut Slag bie Kloosterholt Sarcelles 10:33, 24. Nov. 2008 (CET)
- De dat mit den König holen döen, oder de Spaanschen un jem ehre Frünnen--Bolingbroke 17:37, 24. Nov. 2008 (CET)
- BK: Königsgesinnte (also för Spanien, Spaanschgesinnte) --::Slomox:: >< 18:05, 24. Nov. 2008 (CET)
oarzeld
[Bornkood ännern]Ut den sülven Artikel. Sarcelles 10:37, 24. Nov. 2008 (CET)
- oarzeln heet tögern, also :He harr lang tögert--Bolingbroke 17:37, 24. Nov. 2008 (CET)
- BK: tögert. --::Slomox:: >< 18:05, 24. Nov. 2008 (CET)
hinderde
[Bornkood ännern]ut den sülven Artikel. Sarcelles 10:38, 24. Nov. 2008 (CET)
- He hool em dorvun af oder he hett dat nich tolaten,dat--Bolingbroke 17:37, 24. Nov. 2008 (CET)
- BK: ... wull he dat protestantsche Lager nich to Help kamen. --::Slomox:: >< 18:05, 24. Nov. 2008 (CET)
- Nee, Bolingbroke, dat bedüüdt hier wat anners as hinnern. He hett de Help verwehrt ([28]). --::Slomox:: >< 18:10, 24. Nov. 2008 (CET)
doagelkse
[Bornkood ännern]Dat is woll ene Adjektivform, aver wat för ene? Sarcelles 10:47, 24. Nov. 2008 (CET)
- däglich oder jeden Dag--Bolingbroke 17:37, 24. Nov. 2008 (CET)
- BK: doagelkse verzuiken tou hulp heet, dat se em jeden Dag wedder üm Help beden hebbt. --::Slomox:: >< 18:05, 24. Nov. 2008 (CET)
silverwaark
[Bornkood ännern]Ut den sülven Artikel. Sarcelles 10:53, 24. Nov. 2008 (CET)
- Sülversmuck möss dat woll heten, dormit een weten deit, wat meent is, anners ok Sülvertüüchs.--Bolingbroke 17:37, 24. Nov. 2008 (CET)
- BK: Silverwaark sünd eenfach Saken ut Silver. Villicht eenfach bi Silverwark/Sülverwark laten. --::Slomox:: >< 18:05, 24. Nov. 2008 (CET)
tepait
[Bornkood ännern]Ut den sülven Artikel. Sarcelles 10:54, 24. Nov. 2008 (CET)
- Teppich, Pl. Teppichen--Bolingbroke 17:37, 24. Nov. 2008 (CET)
- BK: En tepait is en Teppich. --::Slomox:: >< 18:05, 24. Nov. 2008 (CET)
aoar lüx inrichte
[Bornkood ännern]Wat is de Bedüden dovun? (Velen Dank Bolingbroke) Sarcelles 18:02, 24. Nov. 2008 (CET)
- Weer ut Vernuimde Grönneger Börgen
Sarcelles 18:03, 24. Nov. 2008 (CET)
- nds-nl:Börg: noar luxieus inrichte --::Slomox:: >< 18:15, 24. Nov. 2008 (CET)
geschütt
[Bornkood ännern]Ook ut Vernuimde Grönneger Börgen. Sarcelles 18:03, 24. Nov. 2008 (CET)
- Geschütt(en), Geschütz(en) --::Slomox:: >< 18:07, 24. Nov. 2008 (CET)
Kunstdenkmäler
[Bornkood ännern]Sarcelles 21:12, 27. Nov. 2008 (CET)
- Kunst is Kunst un Denkmal is Denkmaal. Aver ik nehm an, du söchst nu de Mehrtall. Herrmann-Winter seggt Denkmale, Kahl seggt Denkmäöle, Harte seggt Denkmaals, Heinz Brasch, Plattdüütsch-Krink, Rostock seggt Denkmäler un dat Bundsland Neddersassen seggt Denkmalen. Süh, Lea, nu weeßt du Bescheed! --::Slomox:: >< 23:51, 27. Nov. 2008 (CET)
Angreifer
[Bornkood ännern]Sarcelles 22:16, 29. Nov. 2008 (CET)
- Angrieper --::Slomox:: >< 22:40, 29. Nov. 2008 (CET)
- Störmer --195.93.60.10 18:30, 2. Nov. 2010 (CET)
beschikken
[Bornkood ännern]Ut den Artikel Vernuimde Grönneger Börgen. Sarcelles 22:18, 29. Nov. 2008 (CET)
- Ik dee dat eenfach anners seggen: Dat geev betere Geschütze un de Börgen harrn ehr Schutzfunktion verloren. --::Slomox:: >< 22:49, 29. Nov. 2008 (CET)
Flügel (Plural)
[Bornkood ännern]Sarcelles 22:19, 29. Nov. 2008 (CET) Ik meen domit Flügel vun Buwarken. Sarcelles 22:20, 29. Nov. 2008 (CET)
- Flögels --::Slomox:: >< 22:54, 29. Nov. 2008 (CET)
Tore (Burg)
[Bornkood ännern]Sarcelles 22:20, 29. Nov. 2008 (CET)
- Doren oder Poorten --::Slomox:: >< 22:51, 29. Nov. 2008 (CET)
Zu etwas übergehen
[Bornkood ännern]Sarcelles 22:21, 29. Nov. 2008 (CET)
- Ahn mehr Kontext segg ik to wat övergahn --::Slomox:: >< 22:52, 29. Nov. 2008 (CET)
etwas unternehmen
[Bornkood ännern]Ut Slacht bi Kloosterholt. Oder is dat in den Artikel wat anneret? Sarcelles 19:21, 1. Dez 2008 (CET)
- Ünnernehmen kannst ok op Platt seggen. Aver doon oder maken reckt faken ok. In'n Artikel dee ik ondernemen veur hulp eenfach mit helpen översetten. --::Slomox:: >< 22:15, 1. Dez 2008 (CET)
Schweif
[Bornkood ännern]In'n Tosamenhang mit Kometen: Kometenschweif. --Iwoelbern 09:48, 2. Dez 2008 (CET)
- Dat gifft gewiss ok en etableerten Utdruck. Den kenn ik nich. Ik dee Steert seggen. Kann angahn, dat dat ok de etableerte Utdruck is, villicht ok nich. --::Slomox:: >< 19:52, 2. Dez 2008 (CET)
- Ik heff eerstmol Kometenfahn nahmen, bit een wat offiziellet funnen hett. Steert güng ok, ofschoonst de Schweif mitünner ok vörn Kometen wesen kann... --Iwoelbern 19:59, 2. Dez 2008 (CET)
- De Nedderlandschen seggt op jeden Fall ok staart. In Heinrich Evers sien Wöörbook steiht för Komet Steertsteern in. Ina Janhsen vun de Landfroon Harlingerland schrifft vun en groten geelen Steern mit Steert: "Hale Bopp". Peter Kollund: De Steern keem vör luder Twiefel in Wittglut, he sprung hen un her un sweut mit´n Steert. Gertrud Everding: as harrn de Meteoriten sogoor 'n Glöh-Steert. Schient also so, as wenn Steert würklich de etableerte Utdruck is.
- To den Inwand mit vörn vör: Dat seggt doch nix gegen Steert. Schweif heet doch jüst dat sülve as Steert. --::Slomox:: >< 20:07, 2. Dez 2008 (CET)
- so ungefähr... Wenn dat begäng is, änner ik dat. --Iwoelbern 20:12, 2. Dez 2008 (CET)
- Ik harr dor ok Steert to seggt...--Bolingbroke 18:19, 3. Dez 2008 (CET)
- so ungefähr... Wenn dat begäng is, änner ik dat. --Iwoelbern 20:12, 2. Dez 2008 (CET)
Ut Slacht bi Kloosterholt. Sarcelles 19:32, 3. Dez 2008 (CET)
ienval
[Bornkood ännern]Ut Slacht bi Kloosterholt. Sarcelles 19:34, 3. Dez 2008 (CET)
Staubgefäß
[Bornkood ännern]Up Nedderlannsch meeldraad. Stofffatten oder Stoffdraht oder Mehldraht passt allens nich so recht. Hefft Ji en Idee?--Bolingbroke 12:46, 16. Dez 2008 (CET)
- Ik denk, ik harr dor Stofffatt ut maakt. Aver nu gifft dat op de:WP ok noch den Begreep Staubblatt de dat glieke heet. Also villicht Stoffblatt? --Iwoelbern 12:58, 16. Dez 2008 (CET)
- Dor gifft dat ok ganz gewiss en Woord för. Stofffaden dee ik seggen (warrt so ok bi Immen bruukt), aver villicht gifft dat ok noch en betern Naam. (Blomen-Evers müss dat doch weten) --::Slomox:: >< 14:17, 16. Dez 2008 (CET)
Kapselfrucht
[Bornkood ännern]Up Nedderlannsch dosenvrucht. Dor sitt de Saat vun en Plant in.--Bolingbroke 12:46, 16. Dez 2008 (CET)
- Dat weer ik eenfach so laten, as dat is. Frucht ännert sik al so nich. Un en annert Woort för Kapsel wüss ik nu ok nich. Aver so as ik dat verstah, ist dat de Beteken för en Plantentyyp un nich för en Deel vun de Plant. Oder? --Iwoelbern 13:01, 16. Dez 2008 (CET)
- Ik bün mi temlich seker, dat dat dor en Woord för gifft un ik meen ok, dat ik dat al höört heff. Blot infallen will mi dat nich. Bi't Söken heff ik op jeden Fall bi Kahl Knott för Samenkapsel funnen (is aver nich dat Woord, dat ik kenn). --::Slomox:: >< 14:07, 16. Dez 2008 (CET)
- Wohrschau! Dat gifft ja in de Blomen/Blöten ok noch den Fruchtknoten, up Hollannsch vruchtbeginsel. Ik hebb dat in den Artikel Rüüsch al mit Fruchtknütt översett'. Amenne weet wi bi luter Knütten un Knöpp nich mehr, wat meent is...--Bolingbroke 14:16, 16. Dez 2008 (CET)
- Nee, dat is en anner Woord. Knotte (in mien Bidrag baven heff ik dat e vergeten, bi Kahl gifft dat ja keen Apokoop) bedüüdt blot Samenkapsel. Dat annere is bi Kahl de Knüp. --::Slomox:: >< 14:21, 16. Dez 2008 (CET)
- Ik hebb bi Hermann Böning Knotten funnen as Samenknoten vom Flachs. --Bolingbroke 17:37, 16. Dez 2008 (CET)
Blüte
[Bornkood ännern]Dat öllere plattdüütsche Woort is ja woll Bloom(e). Man hüdigendags warrt ja woll tomeist Blööt(e) seggt, oder? Wat nehmt wi denn för dat Lemma? --Bolingbroke 14:16, 16. Dez 2008 (CET)
- Blööt is beter, dücht mi. Anners kamt wi noch dörhen... Ik heff dat ok so al an eenige Stedenbruukt, meen ik. So stünn’t in’n Sass --Iwoelbern 14:34, 16. Dez 2008 (CET)
Vergärung
[Bornkood ännern]Ik woll mol eben fix bigahn un den Artikel Beer ut WP:nl översetten, as ik spitz kreeg: Dor bruukst Spezial-Vokabular för. Vergärung heet up hollannsch vergisting, vunwegen dat Gest up hollannsch gist heten deit. Man wat seggt wi dor denn nu up Platt för? Ik denk, de meisten Lüde nehmt dat hoochdüütsche Frömdwoord, oder weet een wat Beters? Un ok noch glieks dat Verb: vergären, vergisten,...--Bolingbroke 17:38, 27. Dez 2008 (CET)
- De Böskupp van Oostfreesland hett riesen, breuen, breien, gären ([29]). riesen is mehr Deeg, dücht mi. breuen, breien is verwandt mit nedderlandsch broeien un mit bröhen. Dor kann ik aver ans nich veel to seggen. Ik sülvst kenn gären/geren. Ik glööv ok nich, dat dat en hoochdüütschen Import is, ik dee tominnst gieren seggen (jüst as ik Diern bi Deern segg). Bi en Import warrt mehrsttieds de hoochdüütsche Utspraak bibehollen (denn dee dat also gäärn heten). --::Slomox:: >< 01:27, 28. Dez 2008 (CET)
Stammwürze
[Bornkood ännern]Noch wat ut de Beerbroeree. Djungedi. Kannst wat bi lehren, bi Wikipedia...In Düütsch Stammwürze, up Nedderlannsch wort. Wat is dat up Platt? Frömdwoort (Stammwürze)? Oder Kunstwoort (Stammsmack, na Sass oder eenfach Smack?). Oder mol en Frömdwoort ut nl: wort oder gor Wörte? Ik weet nich, helpt mi mol!--Bolingbroke 23:45, 27. Dez 2008 (CET)
- Weert (bi uns Wiert): "de Wiert wier dat Ierst, wat afkloort wir" (Meckl. Wb. nach Wossidlo, Sagen). Wenn Du noch miehr bruken dehst:
- Seih: Treber ("He begerede sinen buk to vullende von deme seie, den de swine eten" Schiller/Lübben, "dat sei [...] de lütten Putahnten mit Seih faudern müßt." Reuter, Ut mine Stromtid)
- Gest: Oberhefe
- Barm: Bärme, Unterhefe (öller noch mit /e/: "Gest unde bermen dede ik darto, Darmede smerde ik mine scho" Redentiner Osterspiel 1402) --IP-Los 01:07, 3. Jan. 2009 (CET)
Stärke
[Bornkood ännern]Hett een dat womööglich al enerwegens översett? Ik hebb nu Starkde nahmen, wat wöörtlick översett is, de Hollänners hefft Settmeel. Womööglich gifft dat dor en plattdüütschet Woort för?--Bolingbroke 00:11, 28. Dez 2008 (CET)
- Also för de Wäsch gifft dat Stievels ([30]), aver dat helpt di nich veel wieder ;-) För Stärkemehl, Amylum gifft dat Amidam/Aamdaam. Aver dor kann ik di ok nich genau seggen, wo good dat to Beer passt. --::Slomox:: >< 01:50, 28. Dez 2008 (CET)
Malz
[Bornkood ännern]Dor hebb ik nu Malt nahmen. Hollannsch is dat mout. --Bolingbroke 00:11, 28. Dez 2008 (CET)
- Na de Luudgesetten mutt dat Molt wesen (wald -> wold). Dor is ok wat to finnen: [31], [32], [33], oldwikisource:Vagel Grip, [34]. Kann aver angahn, dat dat dor ok noch Synonymen to gifft. Sülvst kennen do ik dat nich. --::Slomox:: >< 01:06, 28. Dez 2008 (CET)
- Kann natürlich ok Malt heten, aver na de Luudgesetten blot in'n Süden (DIWA Solt). --::Slomox:: >< 01:10, 28. Dez 2008 (CET)
- "half rogghen vnde half molt" (1356, Mirow, MUB Bd. 14, S. 29), Slomox hett ja all ut denn Läuschen wat anführt. Bannig olt is all "Hoppen un Molt verluren", Gryse schrifft 1604: "in solcken bruwercke ys Moldt und Hoppe voerlaren". --IP-Los 00:12, 3. Jan. 2009 (CET)
Teutoburger Wald
[Bornkood ännern]De hoochdüütsche Naam schall ja eerst ut de Tied vun de düütsche Natschonalromantik (so üm 1870 rüm) stammen un vun Tacitus afkeken ween. Man wat is de plattdüütsche Naam? In usen lüttjen Artikel Ramskenbrink un de dore Diskuschoonssiete leest wi vun den Osning. Man hier [35] steiht:„Die Form Osning ist gelehrter Herkunft und entstammt nicht der plattdeutschen Umgangssprache...Im engeren Sinne haftet der Name Osning an dem Abschnitt des Teutoburger Waldes, der nördlich und südlich von Bielefeld gelegen ist...Der Abschnitt, auf dem sich die Ravensburg (zwischen Halle und Borgholzhausen) befindet, heißt Ramskenbrink...Der am Rande der Senne gelegene Abschnitt heißt Lippsken Waule.“ Bedutt dat för us, wi könnt keen gemeensam Lemma för den Teutoburger Wald nehmen? Sütt doch so ut, as wenn de Woold alltohopen en düütschnatschonal Kunstprodukt weer. De Plattdüütschen kennt doch bloß de dree enkelten Stücken mit egen Naams. Schöllt wi also dree Lemmas maken? Oder schöllt wi den Osning för dat Ganze nehmen (so, as dat hen un wenn al passeert is)? Oder schöllt wi een Lemma unner den Kunstnaam Teutoburger/Teutoborger Wald/Woold/Holt maken un denn de dree Bargruppen dor ünner sorteern?--Bolingbroke 00:36, 28. Dez 2008 (CET)
- Osning is oold ([36]), aver steiht liekers mehr in de Schrifttradition un is nich noodwennig en Dialektform. De kann uns wohrschienlich blot en Plattsnacker ut de Gegend seggen. Dor helpt uns Böker nich veel. --::Slomox:: >< 01:39, 28. Dez 2008 (CET)