Donald Arthur Glaser
Donald Arthur Glaser (* 21. September 1926 in Cleveland, Ohio; † 28. Februar 2013 in Berkeley, Kalifornien[1]) weer en US-amerikaansch Physiker, Molekularbioloog, Neurobioloog un Nobelpriesträger.
Leven
[ännern | Bornkood ännern]Donald Arthur Glaser wurr an’ 21. September 1926 as Söhn vun den Geschäftsmann William J. Glaser un de sien Fru Lena Glaser in Cleveland/Ohio geboren. Nah den Besöök vun apenlich Scholen in Cleveland Heights studeer he Physik un Mathematik an dat Case Institute of Technology. Nahdem he 1946 sien Bachelor of Science (B.S.) makkt harr, hett he een Semester lang Ünnerricht an dat Case Institute of Technology geven. In’ Harvst vun dat Johr wessel he an dat California Institute of Technology un hett dor 1950 sien Doktertitel in Mathematik un Physik maakt.
1949 kreeg he all en Dozentenstäe an de physikalisch Fakultät vun de Universität of Michigan un wurr he Perfesser. Twee Johr later, 1959, is he an de University of California, Berkeley wesselt.
Glaser hett 1960 Ruth Bonnie Thompson heiraadt, mit de he twee Kinner harr: de Kinnerdoktorsche Louise Ferris Addison un den CEO vun en Ünnernehmen ut de Computerbranche, William Thompson Glaser. 1975 hett Donald Glaser de Malerin Lynn Bercovitz heiraadt.
Wark
[ännern | Bornkood ännern]De Forschensswoorpunkt vun Glaser in sien fröh Johren leeg in den Beriek vun de Elementardeelchenphysik, wobi sien Interesse in de experimentelle Techniken leeg, de in dissen Beriek vun Hülp ween kunnen. So hett he mehrere Diffusions-Nevelkamern un Funkenteller konstrueert un entwickel de Ideen, de 1952 in dat Utfinnen vun de Blasenkamer münnen deen. In de folgen Johren hett he wiedere Blasenkamertypen för Experimente in de Hochenergiephysik entwickelt un führ ok sülvst Experimente an dat Cosmotrom vun dat Brookhaven National Laboratory in New York un den Bevatron vun dat Lawrence Radiation Laboratory in Kalifornien dör. He wurr 1960 "för dat Utfinnen vun de Blasenkamer" mit den Nobelpries för Physik uttekent.
Glaser hett sück af 1962 mehr mit Molekularbiologie befaat, dat hüm all siet sien Studium an dat CalTech interesseert harr. Nahdem dör de Erkenntnis, dat de DNA un RNA vun Mikroorganismen genauso upbaut sünd, as de vun höhgerentwickelt Leevwesen, de Grundlagen vun de modern Biotechnologie leggt weern, hett Glaser mit sien Studenten de Kontrollmechanismen vun de DNA-Synthese in Bakterien ünnersöcht. He kunn ok anhand vun muteert Eizellen vun de Chinesischen Hamster en höhger Sensitivität tegenöver ultravigellt Lucht nahwiesen, wordör disse Zellen sück in Krebszellen verwanneln kunnen. De söben in dissen Prozess bedrapen Gene gifft dat ok bi de Minschen, worbi de glieker Defekte to de Krebsform "Xeroderma pigmentosum" führen.
As Glaser um 1970 faststellen dee, dat de Molekularbiologie woll en bannig detailleert Weeten bereetstellen dee, dat aber meest gor nich in de Medizin oder anner Berieken to’n Anwennen kommen dee, hett he mit twee Früenden das eerst Biotechnologie-Unternehmen grünnd un begrünn dormit dissen Industrietwieg, de groot Utwirken up Medizin un Landwertschap hett.
Wiel dör disse Industrialiseeren vun de Biotechnologie de experimentell Upwand för de biochemischen un molekularen Technologien bannig gau tonehm, hett he sück weer en anner Rebeet towend – de Neurobiologie, speziell dat visuellen System vun den Minschen. Dat hannelt sück hier um en vun de an’ besten ünnersöcht Berieken vun dat minschlich Gehirn, de sien "Schaltplan" bannig good verstahn wurrd. So könnt, utgahn vun Computermodellen vun dat minschlich Sehn, Vörhersagen över de visuellen Fähigkeiten vun den Minsch un vun Aapen drapen wurrn, de mit psychophysikalischen un elektrophysikalischen Methoden överprüüfbor sünd. Disse Modelle hebbt all to Beschrieven un Wohrnehmen vun Bewegen un Deept führt und hebbt ok to de Vörhersaag vun twee nee Täuschungseffekte bzgl. de Bewegen führt, de gegenwärtig vun Glaser sien Forschensgrupp an Minschen un Aapen överprüüft wurrn.
Utteknungen
[ännern | Bornkood ännern]- Henry-Russell-Pries, Universität Michigan, 1953
- Charles-Vernon-Boys-Pries, Physical Society, 1958
- American-Physical-Society-Pries, 1959
- Nobelpries för Physik, 1960