Naar inhoud springen

Ostara

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy

Ostara of Eostre (sol vandage klinken as: Oustere) is een sassiske godinne. Sy is de godinne van de lente, et licht, de warmte en et boaven kummen van de sünne. Et feest van höyr is ekarstend as Påsken, up 21 meart.

Der wörd vake esegd dat Ostara desülvden is as de noordske vrüchtbearheidsgodinne Vrya.

Påsken/Ousteren

[bewark | bronkode bewarken]

Up Düütskland wörd et Påsken Ostern enöömt en in Engeland Easter [en nudaags sassisk sol et Ousteren weasen]. Den Geysteliken Beda Venerabilis (673-735) skreyven up de temporum ratione dat de sassen een godinne anbeaden dee Eástra enömed wördden. De månd maert wördden by ear Ésturmonath enömed, ofwal Oustara syn månd.

In et oldhougdüütsk het godinne Eástr Ostara. De eyre van godinne Ostara döyden de sassen elk jår een feest, wat sy ôstartage nömeden. Ôstartage is et meyrvold van ôstarâ. Et feest duurden twey dagen. Et engelsken Easter kümt van de name van de godinne Eástra en in et düütsk Ostern an godinne Ostara. Beiden verwyset når et ousten, dår wår de sünne upkümt.

De godinne Ostara wördden alleyne döär de sassen vereyred. Vrogger vyreden sy in et noorden van et hüdige Düütskland, et ousten van et hüdige Neaderland en et angelsassiske Engeland ouk Ouster, mar de filosofy rundümme Ostara wördden döär de karke gelyke edåne an dat van et christelike påsken. Dårümme ouk dat et in Neaderland nu påsken enöömt wörd, van et jöödsken pesach feest oaver-enöämen.

By ear feest wördden der groute vüren an-estöäken, as ümme de kwåde krachten vord te dryven en et wearümme kummen van de sünne te vyren. Misskyn dat der by dit feest, lyk-as by de kelten, de maagdys en de jungens mekare upsöchten by de båke ümme brummers te kyken. Up disse wyse was ear vrüchtbearheid lyk ouk dat van et land. Et aske van et vüür wördden later oaver de landen verdealed en eströied, wat good is vöär de grund.

Ostara is de godinne van de lentetyd. Sy verbeald de oaverwinning van et licht en et anbrekken van de vrüchtbare tyden.

Höyr name slöt dan ouk up et ousten, dår wår at de sünne upkümt.

Ostara is de godinne van de strålende morgen, et boavenkummende licht.

üüt geskrivten

[bewark | bronkode bewarken]

Beda Venerabilis – een 8. eywske angelsassisken munnik en bybelgeleyrden – nöömden de månd april 'Eosturmonath', de månd van Eostre:

Eosturmonath hevt de name dee nu vertaald wördt as påsmånd, en dee ooit enömed wördden når een godinne van ear, enaamd Eostre, in wee höyr ear feesten evyrd wörd in dee månd. Nu nöömd se de påsktyd med höyr name en nöömd de vröögden van de nye rite med de tyd eyrde name van de olde gewöynte.

In de vita Carola Magni van Einhardt (9. eywe na Christus), de geskydskryver van Karel den Grouten wördt et woord ‘Ostarmonath’ gebrüükt vöär april. Üüt disse sinsneade wörd ehaald dat Eostra ouk wal Ostara enömed wördden.

In de byb van Abdij van Corvey in Noordryn-Westfalen hebbet se olde boken. Eyne van dee boken steyt een gedicht in, ewyd an Eostar. Disse tekste kümt üüt de 10. eywe. Et is een gebed dee vrögt når et vrüchbear maken van de akker, et wear gröön wörden van de natuur.

Olddüütsk

[bewark | bronkode bewarken]
Eostar, Eostar,
Eordhan modor,
Geune these
Acera vaxeandra,
And virdhendra,
Èa cinendra,
Eluiendra,
Frida him.

Neadersassisk

[bewark | bronkode bewarken]
Oust’re, Oust’re,
Aerde moder,
Låt dissen
akker wassen
En grönen,
Hüm blöien,
Vrücht dragen,
Vreade hüm.’

Verder bint der geyn teksten bekend oaver disse (angel)sassiske godinne. Up een pår plaatsnamen nå dan, so as Oosterloo, Oosterholt en so mear, künnet wy höyr name noch üüthalen. Misskyn dat sy by disse plaatsen eartyds anbeaden wördden döär unske vöärolder.

Andere mytologyen

[bewark | bronkode bewarken]

Ostara hevt enkele soortgelykige plaatsen in mytologyen van andere plekken in de tyd en de wearld.

Mytology Godinne
Etrüskiske mytology Thesan
Greekse mytology Eos
Hinduistiske mytology Usha
Romeynse mytology Aurora
Baltiske mytology Ausrine
Slaviske mytology Oesja
Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.