Beleg van Breevoort (1606)

Et Beleg van Breevoort in 1606 was n beleg van 14 t/m 22 meert 1606 deur Frederik Hendrik in et Gelderse Breevoort wat n ende mos maken an de Spaanse oaverrompeling deur ne Spaanse bende onder leiding van bastoard Guielmo Verdugo.

14 meert 1606, Vastenoavend. Terwijl de staotse soldoatn en burgerleu vastenoavend vierden, en völle zat of an et sloapen waren, kwam vanuut Oldnzel nen spaansen trop van 500 ruters en 1400 man vootvolk onder leiding van bastoard Guielmo Verdugo noar Breevoort. Nen ofdeling ruters under leiding van Du Terrail wist tot onder 'n wal veur de Aalterpoorte te kommen. Zi-j zeiden Stoatse ruters te waen, mit nen gevängen enommen Spaansen Luutenaant, en wollen geerne den nacht deurbrengen onder bescharming van de Brevoortse stadswallen. Tiedens et raeren vanof- en noar den wal, sloapen of-estegen ruters noar de poorte en plaatsen springmienen. Noa de ontploffing drongen de ruters de stad binnen, en vermoorden iederene dee zi-j op euren weg teggenkwamen.

Een groot deel van burgerleu en stoatse soldoaten wissen tiedig noar et kasteel te vluchten. Predikaant Johannes Verhagen was den lesten den oaver de leste planke van de brugge den oaverkant haalden. Ziene vrouwe mos e achterloaten, zee wodden drekt slachtoffer van de Spaanse bende. Woarop den drost Goosen van Lauwick de ophaalbrugge in de grachte storten.

Vanuut umringende Staotsen staedn wodden dreks bereden tröppe noar Breevoort ezonden, um te veurkommen dat de Spaansen zich binnen de stad konden verstarken. Et deur Verdugo ezonden peerdevervoer vanuut Oldnzel met groan, kruut en koggels wodden deur Staotse tröppe onderschept. Noa wat dagen leed Verdugo al gebrek. Den Grolsen Ritmeister Batenborch leet ene van ziene soldoaten verkleed as nen boer mit nen mändjen eier binnen Breevoort kieken, dizzen kwam weerumme mit de tieding dat de Spanjoarden niks te aeten hadden, moar ok geen kruut en koggels, dee had dros Goosen van Lauwick vlak veur den inval noar den kruuttoorn binnen et kasteel loaten verplaatsen, dus buuten de hende van den vi-jand.

Uut Ruhrort was nog hulp veur de Spaansen onderwegge, bestoande uut 500 ruters met lastpeerde en veurroadkoaren, moar toon zi-j et Stoatse beleg rundumme de stad zaggen, maken zi-j zich raps uut de veute, en smetten kruuttoeten van de wagens um rapper vort te waen. Boern in de umgaeving zamelden de kruuttoeten in en verkochten dee veur nen billeken pries an Stoatse tröppe.

Binnen de stad wödt den toostaand veur Verdugo der neet better op. Zi-j wodden van alle kaanten beschotten, zowal vanof et kasteel as van buuten de stad, woarbi-j de burgerleu et meest te lieden hadden.

Deur et "Grote Brook" wodden mit skeepskes de kasteelbezetting verstarkt mit rundumme 500 musketiers, woarop Verdugo zienen stried staken. Op 22 meert was der nen onderhandeling met den Staotsen tröppe under leiding van Frederik Hendrik. Verdugo bedwung nen vri-jen oftocht met et metnemmen van eplunderden buut. Alleneg de noar buuten ebrachten gevängenen en 3 buut-emaakte stoatse vaandels wodden mitgenommen.

Toon Prins Maurits en de Stoaten dit heurden waren zi-j mietereg oaver dizze veurweerden, "dit accoordt docht Prince Maurits ende de Staten veel te goet, omdat sij seer qualijk ende schandelijck met het Vrouwen-volk gheleeft hadden, daerbijden Wachtmeesters huysvrouwe vercraght totten doodt toe en de eenige andere meer, des Predikant Huysvrouwe doorsteken"

• Staring Instituut Stichting 800 Jaar Veste Bredevoort. 1988 BREDEVOORT. - Bredevoort een heerlijkheid. ISBN 90-9002135-3 (eerste uutgave 1988)