Skandal 1Malaysia Development Berhad
Sebahagian daripada siri tentang |
|---|
| Sejarah Malaysia |
 |
 Portal Malaysia |
Skandal 1Malaysia Development Berhad atau skandal 1MDB ialah dakwaan skandal politik yang berlaku di Malaysia. Pada tahun 2015, Perdana Menteri Malaysia Najib Razak dituduh menyalurkan lebih RM 2.67 bilion (hampir ASD 700 juta) dari 1Malaysia Development Berhad (1MDB), sebuah syarikat pembangunan strategik yang dikendalikan oleh kerajaan, kepada akaun bank peribadi beliau.[1] Peristiwa itu mencetuskan kritikan yang meluas di kalangan rakyat Malaysia, dengan ramai yang menyeru peletakan jawatan Najib Razak termasuk Mahathir Mohamad yang telah berkhidmat sebagai Perdana Menteri, yang akhirnya mengalahkan Najib untuk kembali berkuasa selepas pilihan raya umum ke-14.
Pemimpin politik Anwar Ibrahim secara terbuka mempersoalkan kelayakan 1MDB. Beliau memberitahu Parlimen bahawa menurut rekod yang dipegang oleh komisen syarikat, syarikat itu "tidak mempunyai alamat perniagaan dan tiada juruaudit yang dilantik."[2] Menurut akaun yang difailkan secara umum, 1MDB mempunyai hampir RM 42 bilion (ASD 11.73 bilion) dalam hutang.[3] Sesetengah hutang ini menghasilkan daripada terbitan bon 2013 yang dijamin negeri bernilai $ 3 bilion yang diketuai oleh Goldman Sachs, yang dipercayai telah membuat sebanyak $ 300 juta yuran dari perjanjian itu sahaja, walaupun ia mempertikaikan angka ini.[4] Majlis Raja-Raja di Malaysia telah menyeru agar siasatan oleh kerajaan selesai secepat mungkin, dengan mengatakan bahawa isu itu menyebabkan krisis keyakinan di Malaysia.[5][6]
Selepas pilihan raya umum ke-14, Perdana Menteri yang baru dipilih Mahathir bin Mohamad berkata terdapat bukti yang cukup untuk membuka semula siasatan terhadap skandal 1MDB.[7] Dalam bulan-bulan selepas pilihan raya, pihak berkuasa Malaysia menghalang Najib Razak dari meninggalkan negara, merampas wang tunai yang besar dan barangan berharga dari premis yang dikaitkan dengannya, dan menyalahkannya dengan pecah amanah jenayah, pengubahan wang haram dan penyalahgunaan kuasa, sementara Jho Low didakwa dengan pengubahan wang haram. Setelah memfailkan aduan yang mendakwa bahawa lebih daripada AS $ 4.5 bilion telah dialihkan dari 1MDB oleh Jho Low dan konspirator lain termasuk pegawai dari Malaysia, Arab Saudi dan Emiriah Arab Bersatu, Jabatan Keadilan Amerika Syarikat berkata ia akan terus melakukan siasatan ke 1MDB dan melihat ke hadapan untuk bekerjasama dengan pihak berkuasa Malaysia.[8]
Pada 28 Julai 2020, bekas Perdana Menteri Najib Razak dijatuhi hukuman penjara 12 tahun dan denda RM210 juta, selepas didapati bersalah terhadap tujuh tuduhan pecah amanah, menyalahgunakan kedudukan dan pengubahan wang haram dana RM42 juta milik SRC International Sdn Bhd (SRC).[9]
Pada 23 Februari 2022, saksi dalam perbicaraan rasuah bekas jurubank Goldman Sachs Group Inc Roger Ng memberi keterangan bahawa bekas ketua Goldman Lloyd Blankfein bertemu pada 2009 dengan perdana menteri Malaysia ketika itu Najib Razak mendahului AS$6.5 bilion (RM27.2bil) dalam urus niaga bon untuk dana kekayaan negara - dan mesyuarat itu datang dengan agenda. Sebagai balasan untuk perniagaan yang menguntungkan itu, Goldman adalah untuk mendapatkan pekerjaan tiga anak Najib di bank.[10] Pada 24 Februari, anak perempuan Najib, Nooryana Najwa Najib telah mengesahkan bahawa dia cuba memohon pekerjaan di Goldman Sachs. Dia berkata dia pernah bertemu dengan dua bekas pekerja Goldman Sachs, Roger Ng dan Tim Leissner sebagai sebahagian daripada usaha rangkaiannya untuk mendapatkan "pekerjaan yang kompetitif".[11]
Pada 23 Ogos 2022, Mahkamah Persekutuan mengekalkan sabitan dan hukuman penjara 12 tahun serta denda RM210 juta yang dihadapi bekas Perdana Menteri Najib Razak dalam kes penyelewengan dana RM42 juta milik SRC International Sdn Bhd.[12] Beliau tiba di Penjara Kajang pada 6.47 petang bagi menjalani hukuman.[13] Pemberi maklumat itu ialah pegawai bank Switzerland dan bekas pengarah PetroSaudi Xavier Andre Justo.[14][15]
Pendedahan e-mel dan akhbar
Ia dilaporkan oleh portal berita Sarawak Report dan akhbar British The Sunday Times menggunakan kaitan e-mel yang bocor bahawa pembiaya kelahiran Pulau Pinang, Jho Low, yang mempunyai hubungan dengan anak tiri Najib yang menyedarkan AS$ 700 juta daripada perjanjian usaha sama antara 1MDB dan PetroSaudi International melalui Good Star Ltd.[16][17][18][19] Satu e-mel mendedahkan bahawa Jho Low telah mendapat kelulusan pinjaman dari Perdana Menteri Najib dengan AS$1 bilion tanpa mendapat kelulusan dari Bank Negara.[20][21] Laporan Sarawak menunjukkan beberapa minit mesyuarat di 1MDB bahawa Ketua Pegawai Eksekutif Arul Kanda memberi kenyataan palsu tentang akaun anak syarikatnya di cawangan Singapura BSI Bank.[22][23] Arul Kanda menafikan dakwaan bahawa dia memberikan kenyataan bank palsu kepada Bank Negara.[24]
Ia telah dituntut menerusi laporan oleh Wall Street Journal bahawa 1MDB membuat pembelian aset-aset kuasa yang terlalu mahal di Malaysia melalui Kumpulan Genting pada tahun 2012. Genting kemudiannya menderma wang ini kepada yayasan yang dikuasai oleh Najib Razak, yang menggunakan dana ini untuk tujuan kempen pilihan raya pilihan raya umum 2013.[25][26][27] Menurut laporan berita yang menyebutkan 1MDB, syarikat itu menafikan bahawa ia membayar lebih banyak untuk aset tenaga. 1MDB dipetik sebagai berkata bahawa pengambilalihan tenaga mereka dibuat hanya apabila syarikat itu yakin dengan nilai jangka panjangnya.[28]
Tuduhan lebih lanjut dibuat oleh Wall Street Journal bahawa AS$ 700 juta telah dipindahkan dari 1MDB dan didepositkan ke dalam akaun AmBank dan Affin Bank di bawah nama Najib Razak.[29][30] Pasukan petugas yang ditugaskan untuk menyiasat dakwaan ini telah membekukan 6 akaun bank yang dikaitkan dengan Najib dan 1MDB.[31][32] Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) kemudiannya, pada bulan Ogos 2015, membuang 1MDB tuduhan ini. SPRM mengeluarkan kenyataan yang mengatakan antara lain, "Hasil siasatan mendapati bahawa RM2.6bil yang didakwa dipindahkan ke akaun milik Najib Razak berasal dari sumbangan penderma, dan bukan dari 1MDB".[33]
Menurut sumber yang sangat diletakkan, tiga akaun bank yang dibekukan milik Najib Razak.[34][35] The Wall Street Journal mendedahkan butiran akaun bank dalam talian untuk menyangkal penafian oleh Najib Razak dan penyokongnya.[36][37][38] Polis Singapura telah membekukan dua akaun bank Singapura berhubung dengan penyiasatan mereka terhadap salah urus kewangan yang dikatakan di 1MDB, selepas laporan menyatakan bahawa deposit bernilai AS $ 700 juta telah dipindahkan melalui Falcon Bank di Singapura ke dalam akaun peribadi Najib Razak di Malaysia.[39][40] Walau bagaimanapun, 1MDB dinafikan mempunyai pengetahuan tentang akaun mereka dibekukan, dan mereka tidak dihubungi oleh mana-mana pihak berkuasa penyiasat asing.[41]
The Wall Street Journal juga melaporkan bahawa 1MDB memindahkan sekitar $ 850 juta melalui tiga urus niaga pada tahun 2014 kepada syarikat berdaftar British Virgin Islands dengan nama yang menyamar yang dikawal oleh IPIC, menurut dokumen pemindahan wayar.[42][43][44]
The Wall Street Journal (WSJ) mengeluarkan laporan yang menyatakan bahawa 1MDB gagal membayar kenderaan pelaburan negara Emiriah Arab Bersatu International Petroleum Investment Co (IPIC) US $ 1.4 bilion. Wang itu terhutang kepada IPIC selepas ia menjamin bon bernilai AS $ 3.5 bilion yang dikeluarkan oleh 1MDB untuk membiayai pembelian aset loji kuasa pada 2012.[45][46][47] WSJ mengeluarkan laporan lain mengatakan bahawa US $ 993 juta lagi hilang bahawa 1MDB sepatutnya membayar IPIC.[48][49][50] 1MDB bertindak balas kepada laporan WSJ, mengatakan bahawa syarikat itu terus menikmati hubungan perniagaan yang kuat IPIC seperti yang dibuktikan dengan pelaksanaan lembaran terma mengikat yang menyaksikan IPIC memikul tanggungjawab untuk kepentingan bon bernilai AS $ 3.5 bilion, yang kini dipegang oleh 1MDB, dan mengikuti bayaran tunai AS $ 1 bilion yang dibuat oleh IPIC kepada 1MDB pada Jun.[51] Terdahulu pada Oktober 2015, IPIC mengesahkan komitmen mereka untuk bekerjasama dengan 1MDB dan Kementerian Kewangan Malaysia.[52]
Satu lagi laporan oleh WSJ menunjukkan bahawa 1MDB, berkaitan dengan penggubal politik Amerika Syarikat DuSable Capital Management LLC yang mempunyai hubungan dengan Barack Obama dan Hillary Clinton melalui The Clinton Foundation yang diketuai oleh keluarga Hillary Clinton, menandatangani perjanjian usaha sama, mewujudkan dana Yurus PE Fund untuk membangunkan loji kuasa solar di Malaysia .[53][54][55] Enam bulan selepas perjanjian usahasama itu ditandatangani 1MDB membeli kepentingan DuSable sebanyak 49% daripada Yurus untuk AS $ 69 juta sebelum sebarang pembinaan berlaku.[56][57] Mengikut maklumat pemindahan bank, WSJ mendedahkan bahawa Najib Razak menghabiskan hampir USD $ 15 juta untuk pakaian, barang kemas dan kereta di tempat-tempat seperti Amerika Syarikat, Singapura dan Itali menggunakan kad kredit yang dibayar dari salah satu daripada beberapa akaun bank swasta yang dimiliki oleh Najib Razak, dana 1MDB dialihkan.[58][59][60][61]
Siasatan oleh agensi penguatkuasaan undang-undang asing
Australia
Syarikat pengurusan dana Australia Avestra Asset Management, yang berjaya sehingga 2.32 bilion dana dalam 1MDB, sedang dibubarkan, dan sedang disiasat oleh Suruhanjaya Sekuriti dan Pelaburan Australia untuk melaporkan pelanggaran undang-undang dan potensi kerugian kepada anggotanya.[62][63][64] Mahkamah Tinggi Australia telah mengarahkan lima skim pelaburan yang dikendalikan oleh Avestra untuk ditutup selepas menemui transaksi pihak berkaitan yang tidak didedahkan, dengan 13 kemungkinan pelanggaran undang-undang korporat dan kegagalan untuk melabur mengikut mandat individu dana.[65][66]
Hong Kong
Polis Hong Kong telah memulakan siasatan berhubung deposit cawangan Credit Suisse bernilai AS$ 250 juta di Hong Kong yang dikaitkan dengan Najib Razak dan 1MDB.[67][68]
Indonesia
Indonesia merampas kapal layar Equanimity (kini Tranquility) pada 28 Februari 2018 di pulau Bali atas permintaan Jabatan Keadilan Amerika Syarikat, sebagai sebahagian daripada penyiasatan rasuah yang dikaitkan dengan skandal 1MDB.[69] Kerajaan Indonesia mengembalikan kapal layar tersebut ke Malaysia pada Ogos 2018, berikutan pengaktifan Perjanjian Bantuan Perundangan Bersama antara Indonesia, Amerika Syarikat dan Malaysia.[70][71]
Luxembourg
Pendakwa raya di Luxembourg juga telah memulakan siasatan wang haram mengenai 1MDB kerana ia melibatkan pemindahan beberapa ratus juta dolar kepada sebuah syarikat luar pesisir yang melibatkan akaun bank dari Luxembourg.[72][73][74][75] Bank yang dipersoalkan adalah sebuah bank swasta dari Kumpulan Edmond de Rothschild yang menguruskan wang bagi pihak klien kaya.[76][77][78]
Seychelles
Unit Perisikan Kewangan Seychelles membantu penyiasatan antarabangsa ke dalam dana negara 1MDB yang bermasalah, dengan menyediakan maklumat terperinci berkaitan dengan entiti luar negeri yang didaftarkan di Seychelles yang berkaitan dengan penyiasatan antarabangsa.[79][80][81]
1MDB tidak bertanding, dan tidak mungkin bertanding, apa-apa tuntutan mahkamah yang timbul daripada penyiasatan pihak berkuasa penyiasat asing.[82]
Singapura
Di Singapura, Penguasa Kewangan Singapura (MAS) dan Jabatan Hal Ehwal Komersial telah merampas beberapa akaun bank di Singapura atas kemungkinan kesalahan pencucian wang yang berkaitan dengan penyiasatan terhadap dakwaan salah urus kewangan di 1MDB.[83][84][85] Salah satu akaun bank beku milik Yak Yew Chee, yang merupakan pengurus perhubungan untuk 1MDB Global Investments Ltd, Aabar Investment PJS Limited dan SRC International dan Low Taek Jho.[86][87][88] Yeo Jiawei, seorang bekas pegawai bank BSI, telah didakwa dengan pengubahan wang haram dan kesalahan menipu sebagai sebahagian daripada siasatan Singapura ke 1MDB, dan urusan Yeo dengan firma yang dikaitkan dengan 1MDB, Brazen Sky Ltd. dan Bridge Partners Investment Management.[89][90] Individu kedua, Kelvin Ang Wee Keng, didakwa dengan rasuah berkaitan dengan penyiasatan Singapura ke atas 1MDB.[91][92]
Mengikut kenyataan bersama dari Jabatan Peguam Negara dan Penguasa Kewangan Singapura, aset berjumlah S $ 240 juta telah disita semasa siasatan mereka ke 1MDB.[93][94] Akaun bank dan hartanah yang disita adalah S $ 120 juta milik Jho Low dan keluarganya.[95][96][97]
Pada Mac 2017, MAS mengeluarkan perintah larangan 10 tahun terhadap bekas jurubank Goldman Sachs, Tim Leissner kerana membuat kenyataan palsu bagi pihak banknya tanpa pengetahuannya.[98] Perintah larangan, yang menghalangnya daripada melakukan apa-apa aktiviti yang dikawal selia di bawah Akta Sekuriti dan Hadapan dan dari menguruskan mana-mana firma perkhidmatan pasaran modal di Singapura, telah dilanjutkan pada Disember 2018 dari 10 tahun kepada tempoh seumur hidup selepas dia mengaku atas tuduhan yang berkaitan dengan penyiasatan ke atas Skandal 1MDB.[99][100]
Pada September 2018, Mahkamah Negeri Singapura memberi pulangan wang 1MDB dengan jumlah nilai sebanyak S $ 15.3 juta kepada Malaysia manakala peguamcara bagi kerajaan Malaysia menyatakan bahawa usaha untuk memulihkan aset-aset yang tidak disalahgunakan yang lain sedang dijalankan.[101][102]
Pada Mei dan Oktober 2016, MAS juga telah mengarahkan agar kedua-dua cawangan bank BSI[103] dan Falcon[104] di Singapura di tutup atas kegagalan serious mengawal "anti-money laundering (AML)" dan kesalahan yang dilakukan oleh pegawai pengurusan tertinggi berkaitan 1MDB.
Switzerland
Pihak berkuasa Switzerland di bawah arahan Pejabat Peguam Negara Switzerland mula membekukan akaun bank berjumlah beberapa juta dolar AS yang dikaitkan dengan 1MDB.[105][106][107] Pejabat Peguam Negara Switzerland berkata penyiasatannya menunjukkan petunjuk bahawa dana yang dianggarkan bernilai US $ 4 bilion mungkin telah disalahgunakan dan mengatakan ia melihat ke empat kes kemungkinan tindakan jenayah.[108][109] Pendakwa Switzerland mengatakan bahawa wang telah dimasukkan ke dalam akaun bank Switzerland bekas pegawai awam Malaysia dan pegawai dan bekas pegawai dari Emiriah Arab Bersatu.[110][111][112] Pihak Berkuasa Pengawasan Pasaran Kewangan Switzerland (Finma) telah memulakan siasatan ke atas beberapa bank Switzerland sebagai bahagian dari penyelidikan penggelapan wang yang melibatkan 1MDB.[113][114][115]
Pada 15 Mac 2018, parlimen Switzerland menolak usul untuk memulangkan wang dari penyiasatan mereka ke 1MDB kepada rakyat Malaysia, seperti yang telah dilobi oleh ahli politik dan badan bukan kerajaan Switzerland.[116] Walau bagaimanapun, pada 10 Julai 2018, Peguam Negara Switzerland, Michael Lauber menyatakan bahawa Switzerland tidak akan memperkaya dirinya dengan menyimpan aset haram atau dicuri dan dapat memperoleh wang kembali dengan kewajiban undang-undang.[117]
Emiriah Arab Bersatu
Emiriah Arab Bersatu telah mengeluarkan larangan perjalanan dan akaun bank beku bekas pekerja dana kekayaan berdaulat Abu Dhabi International Petroleum Investment Company Khadem al-Qubaisi dan Mohammed Badawy Al Husseiny yang mempunyai hubungan rapat dengan 1MDB, dan mungkin menggunakan Aabar Investments PJS yang berpangkalan di Kepulauan Virgin British untuk menyalurkan wang dari 1MDB ke dalam pelbagai akaun dan syarikat di seluruh dunia.[118][119]
United Kingdom
Pejabat Penipuan Serius United Kingdom telah memulakan siasatan ke atas pengubahan wang haram yang melibatkan 1MDB selepas ditonjolkan oleh Clare Rewcastle Brown dan Sarawak Report.[120][121] Penyelidikan United Kingdom menumpukan perhatian kepada pemindahan wang dari dana 1MDB di Malaysia ke Switzerland yang melibatkan cabang Royal Bank of Scotland di Zurich.[122][123]
Amerika Syarikat
Dilaporkan bahawa FBI di Amerika Syarikat telah memulakan siasatan mengenai pengubahan wang haram yang melibatkan 1MDB.[124][125][126] Unit rasuah antarabangsa Jabatan Keadilan Amerika Syarikat (DOJ) memulakan siasatan ke atas pembelian harta benda di Amerika Syarikat yang melibatkan anak tiri Najib Razak Riza Aziz dan pemindahan jutaan dolar ke dalam akaun peribadi Najib.[127][128] Siasatan itu melihat harta yang dibeli oleh syarikat-syarikat syel milik Riza Aziz dan kawan rapat keluarga Jho Low.[129][130] Bank pelaburan seperti JPMorgan Chase, Deutsche Bank dan Wells Fargo diminta oleh DOJ untuk menyimpan dan menyerahkan rekod yang mungkin berkaitan dengan pemindahan tidak wajar dari 1MDB.[131][132][133] FBI mengeluarkan sepina untuk beberapa pekerja masa lalu dan syarikat penerbit filem Red Granite Pictures, yang mana anak tiri Najib, Riza sebagai pengasas dan pengerusinya, berhubung dengan tuduhan bahawa AS $ 155 juta telah dialihkan dari 1MDB untuk membantu membiayai filem 2013 The Wolf of Wall Street.[134][135][136][137]
Lihat juga
Rujukan
- ^ "Malaysian taskforce investigates allegations $700m paid to Najib". The Guardian UK. 6 July 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-04-22. Dicapai pada 24 March 2018.
- ^ "Gov't 'gambling' on untested 1MDB". malaysiakini.com. 18 October 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-10-19. Dicapai pada 2018-08-13. Cite journal requires
|journal=(bantuan) - ^ "1MDB faces fresh debt payment test". 27 February 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-03-01. Dicapai pada 2018-08-13.
- ^ "Jho says it ain't so: Malaysian tycoon denies role in 1MDB 'heist of the century'". Euromoney magazine. April 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-02-06. Dicapai pada 2018-08-13.
- ^ "Malaysia's royal rulers urge quick completion of 1MDB probe". The Straits Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-11-09. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Royal rulers deplore Malaysia's 'crisis of confidence'". Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-12-01. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Mahathir Picks Lim as Finance Minister, Returns Zeti to Council". Bloomberg.com (dalam bahasa Inggeris). 2018-05-12. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-04-22. Dicapai pada 2018-05-18.
- ^ "US DOJ says pursuing investigations related to Malaysia's 1MDB - Business News | The Star Online". www.thestar.com.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-07-07. Dicapai pada 2018-05-22.
- ^ Najib dihukum penjara 12 tahun, denda RM210 juta
- ^ "Meeting was to get Goldman jobs for Najib's children, star witness tells 1MDB jury in the US". The Star (dalam bahasa Inggeris).
- ^ "Nooryana says Leissner helped her get intern job at London firm, but was only PowerPoint, coffee girl". The Star (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-02-24.
- ^ Kes SRC: Mahkamah kekal sabitan dan hukuman, Najib dipenjara 12 tahun, denda RM210 juta
- ^ Najib tiba di Penjara Kajang
- ^ "salinan arkib". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-28. Dicapai pada 2019-04-09.
- ^ "salinan arkib". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-15. Dicapai pada 2019-04-09.
- ^ [1][pautan mati]
- ^ "Jho Low allegedly siphoned off US$700 million from 1MDB, says website". Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-07-01. Dicapai pada 7 July 2015.
- ^ "Jho Low accused of siphoning US$700m from 1MDB". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-03. Dicapai pada 7 July 2015.
- ^ "salinan arkib". Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-12-30. Dicapai pada 2018-08-13.
- ^ "Jho Low email said Najib approved US$1bn loan". Free Malaysia Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-07-20. Dicapai pada 7 July 2015.
- ^ "Jho Low claims Najib okayed 1MDB's US$500 million loan to PetroSaudi, says Sarawak Report". Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-07-01. Dicapai pada 7 July 2015.
- ^ "1MDB gave out false info on Singapore's BSI Bank assets, says Sarawak Report". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-04. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "'Minutes of board meeting proves 1MDB's Arul a liar'". Malaysiakini. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "1MDB CEO says never gave false bank statements to Bank Negara". The Malay Mail. Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-09-26. Dicapai pada 5 February 2016.
- ^ "WSJ: Najib used 1MDB's funds for GE13". Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ "Bersih 2.0 says GE13 rigged, shocked over links to 1MDB". Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-07-08. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ "Roadshow unnecessary, just come clean on 1MDB's objectives, Kit Siang tells BN". Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-09-20. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ "1MDB refutes WSJ article, says acquisitions based on long-term value – Business News | The Star Online". Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 5 February 2016.
- ^ Tom Wright and Simon Clark (2 July 2015). "Investigators Believe Money Flowed to Malaysian Leader Najib's Accounts Amid 1MDB Probe". The Wall Street Journal. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-07-03. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ "Special team to probe graft allegations against Malaysia PM Najib Razak". The Economic Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-14. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ "Task force freezes bank accounts as pressure mounts on PM Najib". Channel NewsAsia. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-07-30. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ Niluksi Koswanage (7 July 2015). "Malaysia Task Force to Freeze Accounts in Najib Money Probe". Bloomberg L.P. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-07-29. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ "MACC: RM2.6bil in Najib's account from donors, not 1MDB's – Nation | The Star Online". The Star. Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-08-05. Dicapai pada 5 February 2016.
- ^ "3 frozen accounts belong to Najib, sources say". Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-07-08. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ "Three frozen accounts belong to PM, says source". Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-07-29. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ Sarawak Report. "SENSATIONAL FINDINGS! – Prime Minister Najib Razak's Personal Accounts Linked To 1MDB Money Trail MALAYSIA EXCLUSIVE!". Sarawak Report. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-07-07. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ "DocumentCloud Document Viewer". Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-09-08. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ "Take legal action against WSJ, PM urged". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-12-14. Dicapai pada 8 July 2015.
- ^ "Singapore police freeze two bank accounts linked to 1MDB probe". Channel NewsAsia. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "Singapore freezes bank accounts over Malaysia 1MDB graft scandal". DW. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-08-11. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "1MDB chief denies Singapore accounts frozen, says asset sales will put company in black by early 2016". The Malay Mail. Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-09-20. Dicapai pada 5 February 2016.
- ^ Bradley Hope (17 December 2015). "Malaysia's 1MDB Sent $850 Million to Entity Set Up to Appear Owned by Abu Dhabi Wealth Fund". The Wall Street Journal. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-06-26. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "WSJ drops US$850m bombshell on 1MDB". Malaysiakini. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ staff, CNBC com (17 December 2015). "$850M 1MDB payment sent to Virgin Island firm". Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-04-22. Dicapai pada 2018-08-13.
- ^ "WSJ: UAE fund claims US$1.4b payment from 1MDB missing". Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-09-26. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ Bradley Hope and Tom Wright (9 September 2015). "Malaysia's 1MDB Fund Scandal Spreads to U.A.E." The Wall Street Journal. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-09-12. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "Abu Dhabi alleges US$1.4 billion from 1MDB missing, says WSJ". Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-09-27. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "WSJ: Another US$1b payment from 1MDB to IPIC missing". Malaysiakini. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "1MDB mystery deepens as Abu Dhabi questions another missing US$993m to IPIC". Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-09-26. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "Another $1.4b payment from 1MDB to Abu Dhabi fund is missing: Wall Street Journal". The Straits Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-02-09. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "We enjoy strong business relationship with UAE firm, says 1MDB – The Malaysian Insider". themalaysianinsider.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-12-20. Dicapai pada 15 February 2016.
- ^ "Abu Dhabi's Ipic to pay interest on 1MDB bonds as Malaysia clears officials | The National". The National. Abu Dhabi. Dicapai pada 15 February 2016.
- ^ Bradley Hope (12 November 2015). "1MDB's Latest Act: Two Obama Fundraisers, One Fugee and $69 Million". The Wall Street Journal. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-07-29. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Wong Chen queries Obama link in 1MDB-DuSable 'JV'". Free Malaysia Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-01-16. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Clinton Bundler Partnered With Malaysian Fund Under Investigation for Embezzling $3 Billion : Malaysian sovereign wealth fund entered joint venture with D.C. firm owned by bundler for Obama, Clinton" dari Washington Free Beacon Diarkibkan 2021-02-28 di Wayback Machine pada 25 Ogos 2016
- ^ "WSJ picks up on 1MDB-DuSable links to former Obama fundraisers". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-04. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Najib urged to disclose dealings of 1MDB and Yurus PE Fund". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-11-12. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Malaysian Prime Minister Spent Lavishly From Accounts He Says Weren't 'Personal'". 31 March 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-04-24. Dicapai pada 2018-08-13.
- ^ Wright, Tom; Hope, Bradley (31 March 2016). "1MDB Probe Shows Malaysian Leader Najib Spent Millions on Luxury Goods". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-09-12. Dicapai pada 2018-08-13 – melalui Wall Street Journal.
- ^ "1MDB probe shows Najib Razak spent millions on luxury goods: Report". Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 2018-08-13.
- ^ seokhwai@st (31 March 2016). "Malaysia PM Najib spent millions on luxury goods, political payments: WSJ". Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-04-24. Dicapai pada 2018-08-13.
- ^ staff, CNBC com (3 November 2015). "Australia firm caught up in 1MDB scandal: Report". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-08-28. Dicapai pada 2019-04-09.
- ^ "Nocookies". The Australian. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ Peel, Michael; O'Murchu, Cynthia; Harris, Bryan (30 October 2015). "Caribbean dealings stalk Malaysia's 1MDB". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-07-07. Dicapai pada 2019-04-09 – melalui Financial Times.
- ^ "Nocookies". The Australian. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Australia shuts down investment schemes run by fund linked to 1MDB". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-04. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Hong Kong police launch probe into US$250 million linked to Najib". Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-09-28. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ Peel, Bryan Harris and Michael (11 September 2015). "The growing 1MDB scandal has now spread to Hong Kong". Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 2019-04-09.
- ^ "Indonesia seizes luxury yacht linked to 1MDB investigation - ASEAN/East Asia | The Star Online". www.thestar.com.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-08-10. Dicapai pada 2018-08-10.
- ^ "Indonesia Returns Yacht in Malaysia's 1MDB Corruption Probe". Time (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-08-09. Dicapai pada 2018-08-10.
- ^ "Equanimity was properly seized under the laws of Malaysia, says AG - Nation | The Star Online". www.thestar.com.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-08-08. Dicapai pada 2018-08-10.
- ^ "Luxembourg Prosecutors Look for Embezzlement at Malaysia's 1MDB". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-05-04. Dicapai pada 2019-04-09.
- ^ "Luxembourg launches money-laundering probe into 1MDB". 31 March 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-03. Dicapai pada 2019-04-09.
- ^ "Luxembourg launches money laundering inquiry into Malaysian state fund". Channel NewsAsia. 31 Mac 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 April 2016. Dicapai pada 31 Mac 2016.
- ^ "Singapore seizes assets, to take action against major banks in 1MDB..." Diarkibkan daripada yang asal pada 2021-02-25. Dicapai pada 2019-04-09.
- ^ Clark, Simon (1 April 2016). "Edmond de Rothschild Bank Cooperating With Luxembourg 1MDB Probe". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-03-06. Dicapai pada 2019-04-09 – melalui Wall Street Journal.
- ^ "Donation or 1MDB funds? Luxembourg probe may uncover missing link". 2 April 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-01-25. Dicapai pada 2019-04-09.
- ^ "Report: Foreign authorities investigating 1MDB's 2012 bond issue". 2 April 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-09-26. Dicapai pada 2019-04-09.
- ^ "Exclusive: Seychelles says helping worldwide probe into Malaysia's 1MDB fund". 24 April 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-02-17. Dicapai pada 2019-04-09 – melalui Reuters.
- ^ "Seychelles says helping worldwide probe into 1MDB fund news". Newsunited.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 26 August 2017.
- ^ "Seychelles assisting in 1MDB probe". 24 April 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-03. Dicapai pada 2019-04-09.
- ^ "Arul: More important for 1MDB to settle debts than take legal action". The Star Malaysia. 20 March 2018. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 24 March 2018.
- ^ "Singapore seizes bank accounts in 1MDB probe". Malaysiakini. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-11. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "S'pore cracks down on money laundering". Free Malaysia Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-11. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ Jasmine Ng (1 February 2016). "Singapore Seizes 'Large Number' of Bank Accounts Amid 1MDB Probe". Bloomberg L.P. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-11. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Banker's accounts frozen in Singapore's 1MDB probe". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-06. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ YASMINE YAHYA. "Businessman Jho Low's private banker is first name to emerge from Singapore probe into 1MDB". The Straits Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-11. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Singapore court to hear first case related to Government's 1MDB probe". Channel NewsAsia. Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-01-24. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Ex-BSI Singapore banker involved in 1MDB probe faces new charge". Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-01-24. Dicapai pada 2019-04-11.
- ^ reatanjourno. "Singapore Brings 7th Charge Against Ex-BSI Banker in 1MDB Probe". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-11. Dicapai pada 2019-04-11.
- ^ hermesauto (9 May 2016). "Singaporean Kelvin Ang, charged in 1MDB probe, out on bail". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-11. Dicapai pada 2019-04-11.
- ^ "Second 1MDB probe-linked accused Kelvin Ang offered bail at $100,000". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-06-10. Dicapai pada 2019-04-11.
- ^ Watts, Jake Maxwell; Venkat, P. R. (21 July 2016). "Singapore Finds Lapses Related to 1MDB Funds at Banks". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-11. Dicapai pada 2019-04-11 – melalui Wall Street Journal.
- ^ "Assets worth S$240m seized as part of Singapore's 1MDB probe". Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-01-25. Dicapai pada 2019-04-11.
- ^ Lai, Adrian (2016-07-21). "Singapore authorities seize S$240 million in assets linked to 1MDB probe | New Straits Times | Malaysia General Business Sports and Lifestyle News". Nst.com.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-09-26. Dicapai pada 2017-09-25.
- ^ "As 1MDB Scandal Unravels, Singapore Seizes $177 Million in Assets". 21 July 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-11. Dicapai pada 2019-04-11.
- ^ "Singapore financial institutions were used for dubious 1MDB deals, monetary authority says, citing 'serious lapses'". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-11. Dicapai pada 2019-04-11.
- ^ "MAS bars former Goldman Sachs banker from trading in Singapore over 1MDB-related breaches". Channel NewsAsia (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-12-20. Dicapai pada 2018-12-20.
- ^ "Singapore central bank bans former Goldman Sachs director Tim Leissner for life". Channel NewsAsia (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-12-20. Dicapai pada 2018-12-20.
- ^ hermesauto (2018-12-19). "Ex-Goldman Sachs banker Tim Leissner banned for life by MAS over role in 1MDB scandal". The Straits Times (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-12-20. Dicapai pada 2018-12-20.
- ^ "Guan Eng: RM46mil 1MDB-linked funds from Singapore is just 'tip of the iceberg' - Nation | The Star Online". www.thestar.com.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-09-10. Dicapai pada 2018-09-11.
- ^ "S'pore returns 1MDB funds - Nation | The Star Online". www.thestar.com.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-09-11. Dicapai pada 2018-09-11.
- ^ "salinan arkib". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-08. Dicapai pada 2019-04-24.
- ^ "salinan arkib". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-24. Dicapai pada 2019-04-24.
- ^ "Swiss freeze millions amid 1MDB fund probe". Free Malaysia Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-09-25. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ John Revill (2 September 2015). "Swiss Authorities Freeze Millions of Dollars Linked to Malaysian Fund 1MDB". The Wall Street Journal. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-12. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "Swiss freeze millions amid Malaysian 1MDB fund probe". Reuters. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-11-10. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ John Revill (30 January 2016). "Swiss Prosecutors Investigating 1MDB Say Malaysia Funds Were Diverted". The Wall Street Journal. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-09-13. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ Vasagar, Jeevan (30 January 2016). "1MDB: Swiss probe finds 'indications' of $4bn being misappropriated". Diarkibkan daripada yang asal pada 2021-03-03. Dicapai pada 2019-04-12 – melalui Financial Times.
- ^ "Swiss: US$4bn believed embezzled from 1MDB". Free Malaysia Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-12. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Malaysia 1MDB scandal: Investigators say about $4bn may be missing from fund". BBC News. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-12. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "Swiss Suspect $4 Billion Misappropriated in Malaysia 1MDB Case". NASDAQ.com. 29 January 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-06. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ Letzing, John (7 April 2016). "Swiss Banks at Risk of Harboring Corruption Proceeds, Says Regulator". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-12. Dicapai pada 2019-04-12 – melalui Wall Street Journal.
- ^ "Swiss financial regulator calls 1MDB and Petrobras cases 'clear corruption'". 7 April 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-12. Dicapai pada 2019-04-12.
- ^ hugodmiller, Jeffrey Voegeli JeffVogeli Hugo Miller. "Swiss Regulator Probes Panama Alongside 1MDB, Petrobras". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-12. Dicapai pada 2019-04-12.
- ^ "Swiss parliament rejects call to return 1MDB profits to Malaysia". The Straits Times, Singapore. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-12. Dicapai pada 16 March 2018.
- ^ "Swiss AG: '1MDB-linked funds will be returned' - Nation | The Star Online". www.thestar.com.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-07-11. Dicapai pada 2018-07-11.
- ^ "UAE bans travel, freezes ex-IPIC execs' assets in 1MDB probe". 2 April 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 2019-04-12.
- ^ York, Bradley Hope in New; London, Simon Clark in; Lumpur, Yantoultra Ngui in Kuala (1 April 2016). "Authorities Investigating Malaysia's 1MDB Fund Focusing on Bond Proceeds". Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-10-19. Dicapai pada 2019-04-12 – melalui Wall Street Journal.
- ^ "UK investigators latest to join 1MDB probe". Malaysiakini. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-12. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "British anti-fraud agency joins 1MDB corruption probe". Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-03-11. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ Rachel Middleton. "UK weighs in on Malaysia's 1MDB state fund as it launches own investigation". International Business Times UK. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-12. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ "UK probing Royal Bank of Scotland on 1MDB". Free Malaysia Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-12. Dicapai pada 1 March 2016.
- ^ Bradley Hope (19 September 2015). "FBI Probes Malaysia Development Fund". The Wall Street Journal. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-05-04. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "FBI investigates 1MDB". Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-12. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "FBI launches investigation into Malaysian state fund 1MDB: WSJ". AsiaOne. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-11-06. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ Oliver Holmes. "US investigators launch probes into scandal-hit Malaysian Najib Razak – World news – The Guardian". The Guardian. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-05-04. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ Christopher Matthews And Bradley Hope (22 September 2015). "Malaysia Leader Najib Razak's Assets Probed by U.S." The Wall Street Journal. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-03-06. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ "Malaysian PM Najib faces US corruption inquiry". The Straits Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-05-04. Dicapai pada 27 September 2015.
- ^ Story, Louise (22 September 2015). "Malaysia's Najib faces US property probe". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-05-04. Dicapai pada 2019-05-04.
- ^ "1MDB: US asks Deutsche, JPMorgan to give details on dealings". 1 April 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-05-04. Dicapai pada 2019-05-04.
- ^ Chew, Keri Geiger GeigerWire Elffie. "U.S. Asks JPMorgan, Wells Fargo to Save Records Tied to 1MDB". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-05-04. Dicapai pada 2019-05-04.
- ^ "Banks in firing line over Malaysia fund". The Australian. 1 April 2016.
- ^ Hope, Bradley; Fritz, John R. Emshwiller And Ben (1 April 2016). "The Secret Money Behind 'The Wolf of Wall Street'". Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-06-26. Dicapai pada 2019-05-04 – melalui Wall Street Journal.
- ^ "Malaysia's 1MDB refutes report that it financed 'Wolf of Wall Street': Statement". Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-01-25. Dicapai pada 2019-05-04.
- ^ "FBI probes 1MDB-Red Granite US$155m financing claim – WSJ". Diarkibkan daripada yang asal pada 2021-03-03. Dicapai pada 2019-05-04.
- ^ "'The Wolf of Wall Street' Financed By Wolf of Malaysia?". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-05-04. Dicapai pada 2019-05-04.
Bibliografi
- Brown, Clare Rewcastle (2018). The Sarawak Report: The Inside Story of the 1MDB Exposé. Gerak Budaya. m/s. 496. ISBN 9789670311166.
- Wright, Tom; Hope, Bradley (2018). Billion Dollar Whale: The Man Who Fooled Wall Street, Hollywood, and the World. Hachette UK. m/s. 400. ISBN 9780316436489.
Pautan luar
- The Guardian, "1MDB: The inside story of the world's biggest financial scandal", 28 July 2016.
- Global Witness:
- Bloomberg News, "A Guide to the Worldwide Probes of Malaysia's 1MDB Fund", 8 March 2018.
| Institusi |
| | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Orang penting |
| |||||||||
| Tindak balas |
| |||||||||
| Aset dan pembiayaan kewangan | ||||||||||
| Berkaitan | ||||||||||