Punk

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Punk (voloet punkrock, vaan Ingels punk, oongeveer 'nozem') is e subgenre vaan rock wat ziech in 't algemein kinmerk door sumpel leedstructure (couplèt-refrein-bridge), geinen al te langen door (gemeinelek neet bove de veer menute en dèks väöl korter), e hoeg tempo en 'nen aofkier aon virtuositeit (sumpel drumpetroene en gitaarspeul beperk tot akkoorde, dèks powerchords). De tekste zien soms sociaol geëngageerd (in väöl gevalle extreemlinks), meh kinne ouch hiel good euver alledaogse dinger goon. Engagemint kump ouch boete de meziek tot uting door de doeg-'t-zelf-ethiek vaan de punkbeweging (zelf de songs sjrieve, zelf de productie doen en zelf de meziek oetbringe), al zien väöl punkbands ouch synthetisch (door 'ne manager bijeingebrach).

De meziek oontstoont es reactie op de ummer gecompliceerder, veur beginners neet mie te speule progrock, meh ouch op de disco en diverse pop- en softrockballads die toen in de hitparaad stoonte. Es muzikaol veurbeeld deende diverse garagerockbands oet (veural) de Vereinegde Staote, zoewie Iggy Pop en zien Stooges. De punkmeziek kaom in 1976 oongeveer geliektijeg op in New York (New York Dolls, Patti Smith, The Ramones) en Londe (The Sex Pistols, The Clash, The Damned) en woort 't jaor dao-op wereldnuits. Sindsdeen heet de meziek ziech mèt wisselend succes gehawwe en zien diverse subgenres oontstande.

• Hardcore: helder en snelder, neet zelde mèt metalinvlood (The Clash, Biohazard, Bad Brains). Ouch vaan belaank veur de straight-edge subcultuur en häöre meziek. Wienie metalinvlood dudelek nao väöre trejt, sprik me vaan betonpunk, in combinatie mèt extreme metal vaan grindcore.
• Punkpop: Melodieuzer en daodoor gemekelek in 't gehuur. Zier bekind oet de skaterscene vaan Californië, dao ouch wel skaterpunk geneump (NOFX, Bad Religion, Green Day, Blink 182).
• Oi: Hardcore-echteg genre oet begin jaore '80. Zoewel extreemlinks es extreemrechs; 't skinhead-imago raak 't genre neet mie kwiet (Cockney Rejects, Skrewdriver).
• Emo: Begint es hardcore mèt literair gelaoje tekste. In de loup vaan de jaore negeteg en nul oontsteit hei 'n ganse subcultuur umheen. 't Idee vaan wat emo muzikaol en tekstueel inhèlt heet in de loup vaan de jaore versjèld.
• Folkpunk: Combinatie vaan punk(pop) mèt volksmeziek, dèks Ierse. Naovenant weure heibij instruminte wie de doedelzak of de viool gebruuk (The Pogues, Dropkick Murphies, Flogging Molly).

In dit verband mote wijer de postpunk en de new wave weure geneump, die oet de punk zien voortgekoume. Ouch op de indierock (in feite e perreplubegrip) is de punk vaan invlood gewees.