Etniciteit

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

'n Etniciteit of 'nen etnische gróp is 'n grópering vaan minse die ziech mèt mekaar identificere op groond vaan gedeilde attributes die hun oondersjeit vaan aander gróppe. Die attribute kinne gaon euver geliekenisse in traditie, aofkoms en veurgeslach, taol, historie, maotsjappij, cultuur, natie, relizjie of sociaol meneere vaan doen in e bepaold gebeed. Etniciteit weurt dèks geliekgesteld aon 'n natie en e volk, veural binne 't nationalisme en daan in 't speciaol 't etnisch nationalisme. Etniciteit weurt evels meistes es los gezeen vaan ras, al höbbe de concepte väöl gemein.

Etniciteit weurt door sommege gezeen es get wat allein kin weure euvergedrage via erfenis. Aandere zien 't es 'n sociaol construk wat allein get meint umtot väöl lui d'r belaank aon hechte. Etnisch lidmaotsjap neig wel meistes nao 't idee vaan gedeild cultureel erfenis, mythes (veural mythes euver de origine vaan de gróp), historie, heimat, taol of dialek, symbolische systeme zjus wie relizjie, mythologie en rituele, cuisine, kleierdrach, kuns of fysiek versjèlle. Etnische gróppe kinne 'n nauw of zjus breid spectrum vaan genetische gemeinsjap hantere; de interpretatie ligk groetdeils aon individuë meh 't gief dèks ouch 'n bepaolde gebrukeleke cultuur binne 'nen etnische gróp um e bepaold spectrum te hantere. Zoe höbbe Jäö vaan ajdsher 'n ing bezej vaan genetische gemeinsjap: traditioneel is iemes 'ne Juud es de mam Juudse is en aanders neet. Wijl Nederlanders en Duitsers 'n breier spectrum hantere, en Belzje nog wijer gaon door dèks 't idee vaan 'n Belzje etniciteit te verwörpe. In bekans alle gevalle spreke etnische gróppe 'ne gezaomeleken taol of 'ne gezaomeleke gróp aon taole. Jäö zien dao-in 'n bekènde oetzoondering en deile hun etniciteit door cultureel, relizjieus en genetisch verwantsjap mer kinne mekaar dèks neet verstoon umtot zie aander mojerstaole höbbe.

In versjèllende weitesjappe weurt etniciteit gezeen es 'n interessant oonderwerp. In de antropologie kiek me dèks wie 'n bepaolde etniciteit es idee oontsteit en/of wat veur beteikenis weurt gegeve aon die etniciteit of aon etniciteit in 't algemein in 'n maotsjappij. Ouch in de sociologie en de polletieke weitesjappe oonderzeuk me etniciteite; veural wat veur rol etniciteite speult in de maotsjappij en hun invlooje op polletiek.

Wat me percies 'n etniciteit maak en wat neet blijf in eder geval reie veur discussie. Zoe deile Limbörgers väöl dinger die 'nen etnische gróp ouch kin deile (zoewie taol/dialek, historie, traditie en geografie), mer weure zie bekans noets gezeen es 'n etniciteit.