The Zone of Interest (pellicula 2023)

The Zone of Interest (fere 'Regio potentiae') est pellicula historica, cui conficiendae moderatus est Ionathan Glazer anno 2023. Quae pellicula lingua Theodisca acta leviter in Martini Amis libro eiusdem tituli anno 2014 edito posita est. Partes primae aguntur a Christiano Friedel (qui Rudolphum Höss incorporat) et Sandra Hüller (quae partes Hedwigae Höss agit). Quanto studio familia Höss vitam paradisiacam iuxta castra carceralia Auschwitz condere conetur, pellicula narratur.

Pellicula, cuius actio prima feriis cinematographicis Canuae die 19 Maii anno 2023 facta est, benigne accepta, multis praemiis ornata est. Praeterea in munere candidatorio functa est ad accipienda praemia Golden Globe^(en) (tres candidatus) et Oscar (quinque candidatus), ex quibus praemia "optimae pelliculae internationalis" et "optimae sonoritatis" tulit.

• Christianus Friedel – Rudolphus Höss
• Sandra Hüller – Hedwiga Höss
• Radulphus Herforth – Oswaldus Pohl
• Imogena Kogge – Linna Hensel, Hedwigae mater
• Medusa Knopf – Elfryda Elfriede
• Maximilianus Beck – Schwarzer, auriga familiae Höss
• Stephania Petrowitz – Sophia Stippel
• Maria Rosa Tietjen – Hedwigae amica
• Daniel Holzberg – Gerhard Maurer
• Freia Kreutzkam – Eleonora Pohl
• Sascha Maaz – Arthurus Liebehenschel
• Wolfgang Lampl – Iohannes Burger
• Rainer Haustein – Ricardus Glücks

Narratio in pellicula nullis momentis excitatoriis consistit, sed eventa singularia animorumque temperationes tamquam in documentis televisificis singillatim procedunt.

Rudolphus Höss dux est castrorum carceralium prope Osvecimiam, qui una cum Hedwiga uxore et quinque liberis suis praedium habet confine muro castrorum. Familia Höss domum duorum tabulatorum habitat ac magnum colit hortum, in quo caldarium, tabernaculum sive papilio, ac vadum puerile pariete latericio instructum sunt. Quo horto paradisiaco Hedwiga quam maxime gaudet.

Familia Höss ex cenulis subdivalibus in propinquis ripis Solae fluminis habitis voluptatem capere solet, et Hedwiga ceteras uxores ductorum ad convivium cafearium saepe invitat, hospitesque suas oblectans de Polonicis narrat ancillis, quae ex captivis electae essent. Hedwiga interdum bona captivarum accipit dono data, sicut novam vestem pelliceam aliaque vestimenta. Etiam malam fortunam dolet, quod vela pulcherrima vicinae mulieris Iudaeae omiserit, cum bona huius in auctione venderentur, postquam capta in castra delata esset. Liberi laeti inter se ludunt, et ancillae sedulo laborant. Idyllium perfectum!

Rudolphum Höss cum filio maximo equitantem locaque circa castra inspicientem videmus, ac consultantem cum legatis Topf & Söhne, societatis Erfordiensis cremandi arti dedicatae. Etiam videmus eum per telephonum imperantem, ut turmae SS socii, qui flores syringarum ducis castrorum discerpserint, poenas pendere debeant. Cum Inga-Brigitta filia quondam dorminens ambulat, Höss eam in lectum adfert fabulamque recitat. Velut has pensans virtutes, Höss in grapheo suo cum captiva Austriaca, communismi fautrice, commercium libidinis habet.^[1]

Hedwiga, quo longius a domo abest, eo clarius quae in castris vicinis agantur praesagit, sed liberi eius nihil animadvertere videntur. Singulis diebus et noctibus singulae sclopetationes, canum latrationes, custodum clamitatiomes, captivorum complorationes audiuntur, sed quae trans murum tria metra altum aguntur, numquam in pellicula ostenduntur, exceptis flammis et fumis crassissimis, quae interdum supra murum ex fumario crematorii erumpunt. Et Hedwigae mater, quae primo hortum floribus et herbis viridantem admirata in praedio consederat, subito discedit nec vale quidem dicit; sed epistulam relinquit, quam perlectam Hedwiga indignatione mota foco inicit.

Solum canis familiae his eventis pertubari videtur, nam commotus huc illuc cursitat velut si perniciem vicinam praesentiat. Puella iuvenis Polonica, quae cum matre sua domum vicinam habitat, noctu clam captivis in agro laborantibus mala distribuit, reperitque thecam metallicam, in qua opusculum musicum a Iosepho Wulf captivo compositum reconditum erat. Paulo post illa puella clavili aliformi opusculum canit.

Quodam die Höss cum liberis piscans et natans subito mandibulam humanam animadvertit in aquis lutulentis fluitantem. Forsitan magna copia cineris crematorii in flumen deiecta esset. Exinde domum festinat liberos quam diligentissime lavaturus.

Periclitatur idyllium familiare, cum Höss ad Arausionis castrum promovetur, ut inspectoris adiutoris castrorum carceralium munere fungatur. Cui promotioni frustra reluctatus postremo Hedwigam uxorem de hoc consilio certiorem facere cogitur. Quae autem paradisum suum relinquere non vult: se cum liberis manere ibique etiam post bellum vivere malle.

Itaque Höss solus profectus in novo grapheo cum maximis ducibus castrorum de strage Iudaeorum Hungariae conloquitur. Oswaldus Pohl pro tantis meritis ei mandat, ut 700 milia Iudaeorum Hungariae in castra Auschwitz transportanda curet. Hac de causa in domum suam Auschwitz remigrare potest et rursus pater familias fieri. Höss ex grapheo suo descendit, subsistit, nauseabundus iterum atque iterum singultat. Porticum tenebricosam intuitus in tenebras descensum continuat.

In fine pelliculae videbis, quid trans murum castrorum hodie agatur. Operarii Musei Nationalis Auschwitz-Birkenau castra et crematoria mundanda curant.

Ionathan Glazer librum Martini Amis leviter secutus scriptum scaenographicum composuit. Pro tribus enim narratoribus, qui sua ex parte quisque eadem eventa referrent, Glazer visionem ita coartavit, ut uni tantum narratori, scilicet ductori SS, se suaque proferre liceret. Glazer Rudolphum Höss clementem amantemque facit patrem familias, et Hedwigam uxorem probam, cui suus hortus in primis cordi erat. Neuter quid in vicinis agatur cogitare curabat. Sonitus complorantium et strepitus instrumentorum horribilium trans murum reverberantes vix maiori molestiae erant quam fragores vulgares cuiuslibet vicini loci aedificationis vel constructionis.

Sed Höss crudelitates castrorum ipse cotidie videbat. Unde tanta flexibilitas mentis ductoris SS et patris familias? Glazer spectatorem, ut res inter se crudeliter repugnantes comparet, provocat. Quam condicionem rerum, perarduam spectatori, Höss ethica sua oboedientiae tolerare potuit: dixit enim in tribunali se nihil fuisse nisi dentem in rota dentata machinae mortiferae tertii imperii.^[2]

Vita Rudolphi Höss, clementis patris familias et ducis castrorum Auschwitz communis consilii tenacis, specimen est veritatis ab Iohanna Arendt dictae:^[3] mălum aliquid vulgare, et quidem bannale, esse.^[4] Quae "bannalitas" ad vitam cotidianam pertinens aliquid "naturale" et indubitabile est. Eandem rem Glazer pellicula sua exprimit. Nazistae enim facinora sua detestabilia fecerunt, non quia monstra ad malitiam nata essent, sed quia homines erant. Ad bannalitatem măli (sensu Arendtiano) etiam Tertia unda (The Third Wave), experimentum notum sociopsychologicum annis 1960 factum referri videtur.

• Arendt, Hannah (1963) Eichmann in Jerusalem. A Report on the Banality of Evil. Viking Press.
• Gilbert, Gustave (1947/1995) Nuremberg Diary. Da Capo Press.
• Koop, Volker (2014) Rudolf Höß: Der Kommandant von Auschwitz. Eine Biographie. Böhlau.
• Pauer-Studer, Herlinde & Velleman, J. David (2015) Rudolf Höss and Eleonore Hodys, Konrad Morgen. Palgrave Macmillan UK.
• Primomo, John W. (2020) Architect of death at Auschwitz: a biography of Rudolf Höss. McFarland & Company.

• Bradshaw, Peter (2023) The Zone of Interest review – Jonathan Glazer adapts Martin Amis’s chilling Holocaust drama. The Guardian, 19. Maii.
• Ehrlich, David (2023) Jonathan Glazer’s Holocaust Anti-Drama Is a Chilling Look at the Banality of Evil. Indie Wire, 19 Maii.
• Rehnström, Henri Waltter (2024) Paratiisi Auschwitzin kupeessa. Turun Sanomat, 25 Ianuarii.
• Rooney, David (2023) Jonathan Glazer’s Audacious Film Is a Bone-Chilling Holocaust Drama Like No Other. The Hollywood Reporter, 19 Maii.
• Wünsch, Silke (2024) When the Holocaust is just beyond the garden wall. Deutsche Welle, 11 Martii.