Bre Garn
Y'n ranndir goth a "Garadon" war Woon Brenn yn Kernow yw Bre Garn. 371 meter (1,217 tros-hys) a-ugh leven an mor yw hy thop. An gorsav treuskorrel Bre Garn a yll bos gwelys war benn Bre Garn dhe'n tyller grid: SX 272 707
An Dowr Seythyn a sev war amal Bre Garn.
Balweyth hag istori diwysyansek
[golegi | pennfenten]
Y'n termyn eus passyes yth o an vre a-vri rag hy balyow kober mes deges yns i lemmyn. An Bal Kober Karadon Soth eus 1 km dhe soth west a'n dreuskorrel o brassa bal kober an arenebedh yn y dhydh, nans yw 150 bledhen. Balyow kober ha sten erel yw skattrys a-dro dhe venn an vre. Mengleudhyes veu gorwan war Vre Garn keffrys.
Yma'n Mengleudh Gonamena war amal dhe soth an vre eus leunhes gans dowr. Da yw gans an pobol leel an mengleudh ma rag kerdhes yndho. Y hyllir gweles remenantow avel jynn-wynsya ethen koth, chaynys ha skeul gwreydhek yn-dann an dowr (mis Metheven 2016). Down yw an dowr y'n mengleudh hag yma alsyow ughel dhodho keffrys, dell kemerer with hag owth y wodriga. Yn bledhynnyow a-dhiwedhes meyn koth re beu kemerys dhyworth atalvaow an mengleudh gans y berghennow, Lantoom Quarries.
Nans yw 100 bledhen an Hyns-horn Lyskerrys ha Karadon eth a-derdro Bre Garn hag y'n jydh hedhyw an gweli kledhren koth yw hyns-kerdhes da dhe gerdhes a-dro dhe'n vre.
Gweller ynwedh
[golegi | pennfenten]Kevrennow
[golegi | pennfenten]Lantoom Quarries (yn Sowsnek)