Historio di Slovenia

La nuna Slovenia ja habitesis de la prehistorio. Homo neanderthalensis vivis en la regiono dum lasta glacial epoko. Un osto di urso borita, evanta cirkume 43 000 yari, posible esas la maxim anciena muzikal instrumento trovita en la mondo.

Dum lua historio, la teritorio di Slovenia apartenis a diferanta stati. Romani konquestis la regiono dum l'1ma yarcento aK, ed establisis la provinci Panonia e Noricum. La centro e la westo di nuna Slovenia esis parto de la regiono Venetia et Histria (regiono X de Romana Italia). La sudo apartenis a la provinco Dalmatia. Ante la Romani, Iliri e Kelta tribui vivis en la regiono.

Slava tribui, ancestri de la nuna Sloveni, enmigris vers la regiono dum la fino dil 6ma yarcento. Li submisis su a la dominaco dil Avari, komandita da rejulo Samo, en 623. En 745, la regiono submisesis a Bavariani, e pose al imperio di Karolus la Granda.

Dum la 14ma yarcento, Slovenia esis parto del imperio Habsburgo, ed inter 1815 e 1866 del Austrian imperio. Sloveni lor habitis la regioni Kranjska, Goriška en Gradiščanska e parti di Istria. Kelka Sloveni anke habitis Otoman imperio.

Dum la fino di Mezepoko e komenco di Modern-epoko la regiono subisis ekonomiala krizo pro l'ataki di Turki e la militi inter Habsburgi ed Otomani. Multa urbeti quale Vipavski Križ e Kostanjevica na Krki destruktesis dum Turka ataki. Paralele, protestantismo komencis dissemesar tra la regiono. L'unesma libri en Sloveniana linguo komencis skribesar dal predikanto Primož Trubar e lua sequanti. Dum la duesma duimo dil 16ma yarcento multa libri en Sloveniana imprimesis, ed establisis la bazo normala por Sloveniana linguo. Dum ta epoko eventis granda revolti di rurani, quale la granda revolto di 1478, e la revolti di 1515, 1573, 1635 e 1713.

De 14ma di julio 1683 til 26ma di januaro 1699 eventis la Granda turka milito. La Santa Romana Imperio, Rusian imperio, Polonia-Lituania, Hispanian imperio ed altra luktis kontre Otomani pri teritorii en Europa. Otomani cedis Slavonia a Santa Romana Imperio, e Venezia prenis kontrolo di granda parto di Dalmatia.

De la komenco dil 18ma yarcento til la komenco dil 19ma yarcento Slovenia vivis pacoza epoko kun pasabla ekonomiala kresko. L'urbo Trieste deklaresis libera portuo en 1718, e to stimulis la kresko dil ekonomio di la regiono. En 1848, la nacionalista movado nomizita Zedinjena Slovenija aparis en la regiono.

Pro manko di ekonomial oportunaji, de 1880 til 1910 cirkume 300 000 Sloveni (1/6 de la habitantaro) ekmigris vers altra landi, note Usa, ma anke vers Arjentinia. Kande l'unesma mondomilito komencis, Sloveniana teritoro esis la fronto di kombato inter Italiani ed Austri-Hungari. Inter 1915 e 1917 eventis 12 batalii en la valo dil rivero Isonzo (nune rivero Soča). Cirkume 300 000 Italiani e 200 000 Austri-Hungari perdis lia vivi en la batalii.

Proklamo dil Rejio di Serbi, Kroati e Sloveni.

Kande la milito finis, Slovenia unionesis kun Serbia e Montenegro por formacar la Rejio di Serbi, Kroati e Sloveni, pose rinomizita Yugoslavia, malgre l'opozo de 70% ek la Slovena parlamentani. Tamen, Sloveni mantenis kelka kulturala autonomeso en la rejio, e pose en la republiko di Yugoslavia. Kontree, Sloveni en Italia, Austria e Hungaria koaktesis por aceptar asimileso, e kelkafoye subisis violentoza persekuti.

Dum la duesma mondomilito Slovenia invadesis e dividesis komplete da Nacional-socialista Germania, Italia e Hungaria. An la centro di Slovenia, lor okupita dal Italiani, kreesis la Nacionala Fronto pri Libereso, qua formacis grupi di partizani por kombatar kontre nacional-socialisti. To kreis la strukturo por futura Slovena stato en Yugoslavana federuro. Kande la milito finis, Yugoslavia divenis komunista stato, e Slovenia divenis un ek la republiki de la Republiko Socialista Federala di Yugoslavia.

Slovenia deklaris nedependo ye la 25ma di junio 1991 e pos 10-dia milito, eventis armistico. La lasta Yugoslaviana trupi foriris la lando en oktobro 1991. Em decembro sam yaro Slovenia adoptis lua konstituco.

Europana Uniono agnoskis Slovena nedependo en 1992, e la lando divenis membro dil Unionita Nacioni en mayo sam yaro. Ye la 1ma di mayo 2004 Slovenia divenis membro del Europana Uniono, ed ye la 1ma di januaro 2007 ol adoptis l'Euro kom monetaro. Ye la 21ma di julio 2010 ol divenis membro dil OKED.^[1]

Referi

↑ Slovenia's accession to the OECD - Publikigita da Organizuro por Kunlaboro ed Ekonomiala Developo - OKED. Dato di publikigo: 21ma di julio 2010. URL vidita ye 22ma di julio 2016.

Bibliografio

Jozko Šavli, Matej Bor and Ivan Tomazic, Veneti: first builders of European community - Editiones Veneti, Vienna 1996.
Paulus Diaconus, Historia Langobardorum IV, 7.
Jean Bodin, Les six livres de la République.- Paris. 1576
Jozko Šavli, Karantanija- Editorial Humar, Nova Gorica, 2007.
Jožko Šavli, Slovenia: Discovering a European Nation, Humar Publisher, Slovenia (2004).

Historio di Europa

[1] Slovenia's accession to the OECD - Publikigita da Organizuro por Kunlaboro ed Ekonomiala Developo - OKED. Dato di publikigo: 21ma di julio 2010. URL vidita ye 22ma di julio 2016.

[1]