Ջոն Սմիթ (քահանա)

Ջոն Սմիթ;
Ծնվել է	մոտ 1570
Ծննդավայր	Sturton le Steeple, Անգլիայի թագավորություն
Մահացել է	օգոստոսի 28, 1612
Մահվան վայր	Ամստերդամ, Միացյալ պրովինցիաների հանրապետություն
Քաղաքացիություն	Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Կրոն	Անգլիկան եկեղեցի
Կրթություն	Քրիստի քոլեջ
Մասնագիտություն	աստվածաբան
	Ստորագրություն;
	John Smyth (baptist pastor) Վիքիպահեստում

Ջոն Սմիթ (մոտ 1570^[1]^[2], Sturton le Steeple, Անգլիայի թագավորություն - օգոստոսի 28, 1612(1612-08-28)^[3], Ամստերդամ, Միացյալ պրովինցիաների հանրապետություն), անգլիացի անգլիկան, բապտիստ մենոնիտ և հավատքի ազատության իրավունքի ջատագով։ Մենոնիտները կրոնի մեջ արմատական բարեփոխումների կողմնակից էին։

Վաղ կյանք

Ենթադ��վում է, որ Սմիթը եղել է Նոթինգհեմշիր նահանգի Սթուրթոն-լե-Սթիլ քաղաքի բնակիչ Ջոն Սմիթի որդին^[4]։ Նախնական կրթությունը ստացել է հենց իր բնակավայրում, ամենայն հավանականությամբ, Սթարթոնի քահանա Ռև Քուիփի մոտ, թեև առաջարկ է ստացել նաև Գեյնսբորոյի գիմնազիայի դպրոց գնալու համար: Այնուհետև հաճախել է Քեմբրիջի Քրիսթս քոլեջը, որտեղ 1594 թվականին դարձել է քոլեջի խորհրդի անդամ^[5]։ Սմիթը 1594 թվականին Անգլիայում ձեռնադրվել է որպես անգլիկան քահանա։

Քահանայական գործունեություն

1600-1602 թվականներին նա իր գաղափարախոսությունն է տարածել Լինքոլն քաղաքում^[6]։ Ծխատեր քահանայի օգնական եղած ժամանակ նա փոքր-ինչ պուրիտանական հայացքներ է ունեցել և ընդունել է աղոթքի տեսակները, ինչպես նաև եկեղեցում երգեցողությունը և գործիքային երաժշտությունը: Նա մտահոգված է եղել ողջ ծխական համայնքում Անգլիայի եկեղեցու ծիսակատարություններից հրաժարվողների ունեցած ազդեցությամբ։ Ինչպես նաև գրել է Միացյալ Թագավորության միապետության մասին՝ պաշտպանելով եկեղեցին կառավարելու և եկեղեցական վերակացուներ նշանակելու գաղափարը^[7]։

1607 թվականին նա դադարել է աջակցել Անգլիայի եկեղեցուն և մեկնել է Հոլանդիա, որտեղ նա, Թոմաս Հելվիսը և նրա փոքրիկ միաբանությունը սկսել են եռանդով ուսումնասիրել Աստվածաշունչը^[8]։ Ապա կարճ ժամանակով վերադարձել է Անգլիա։ Սկզբում նրա կապն անգլիկան սկզբունքների հետ ամուր է եղել։ Ժամանակի ընթացքում նրա հայացքները փոխվել են։ Սմիթի կրթությունը Քեմբրիջում ներառել է «տրիվիումը» (յոթ ազատ արվեստներից ներառում է քերականություն, տրամաբանություն և հռետորաբանություն) և «քվադրիվիումը» (ներառում է թվաբանություն, երկրաչափություն, երաժշտություն և աստղագիտություն առարկաները), որոնց ուշադրության կենտրոնում արիստոտելյան տրամաբանությունն ու մետաֆիզիկան էին: Սմիթի եկեղեցական գաղափարները զարգացել են՝ պայմանավորված նրա՝ աստվածաշնչյան ճշմարտացիությունը բազմաթիվ տրամաբանական սիլլոգիզմների մեջ կիրառելով:

Հոլանդիայում Սմիթն իմացել է անաբապտիստական աստվածաբանության մասին և պահպանել դրա սկզբունքները։

1608 թվականին նա հրատարակել է «Եկեղեցիների տարբերությունները» աշխատությունը, որտեղ բացատրել է աստվածաշնչյան եկեղեցու առանձնահատկությունները^[9]^[10]։

Նախ՝ Սմիթը պնդել է, որ ճշմարիտ պաշտամունքը սրտից է գալիս, և որ երկրպագելիս Աստվածաշնչից բացի այլ գրքեր չպետք է կարդալ։ Աղոթելու, եկեղեցում երգելու և քարոզելու ցանկությունը միայն ինքնաբուխ պետք է լինի։ Նա երկրպագության ժամանակ երբևէ Աստվածաշնչի թարգմանություն չի կարդացել․ նախընտրել է միայն բնօրինակը^[11]։

Երկրորդ, Սմիթը պնդել է, որ եկեղեցին կարող է ունենալ մի քանի հովիվ կամ սարկավագ:

Երրորդ, եկեղեցուն ֆինանսապես պետք է աջակցեն միայն հետևորդները, այլ ոչ թե կառավարությունը, քանի որ այդ դեպքում եկեղեցու վրա վերահսկողություն կլինի^[12]։

1609 թվականին Սմիթը և Թոմաս Հելվիսը Հոլանդիայում գտնվող միաբանության հետ սկսել են քարոզել հավատացյալների ուշ տարիքում մկրտության գաղափարը (այդպիսով մերժելով մանկական մկրտությունը)։ Նրանք համախմբվել են՝ ստեղծելով ամենավաղ բապտիստական եկեղեցիներից մեկը: Նա լիովին համոզված է եղել, որ ազատ եկեղեցու համար հիմք են հանդիսանում հավատացյալների՝ հասուն տարիքում մկրտությունը և իրենց կամքով եկեղեցի այցելող ուխտավորները^[13]։

Մանուկ հասակում մկրտված լինելով, ինչպես Արմատական Ռեֆորմացիայի Անաբապտիստներն էին, նրանք եկել են այն համոզման, որ պետք է նորից մկրտվեն: Քանի որ չկար այլ քահանա, որը կկատարեր մկրտությունը, 1609 թվականին Սմիթը մկրտել է ինքն իրեն (այդ պատճառով էլ նրան անվանում էին «Սե-մկրտիչ», լատին․՝ se բառից՝ «ինքն իրեն»)։ Հետո Թոմաս Հելվիսի հետ միասին օծել են եկեղեցին^[14]։

Ջոն Քլիֆորդը, ինչպես նշված է Մկրտության ընդհանուր ամսագրում (Լոնդոն, հուլիս 1879, հատ. 81), արձանագրել է․ «1606 թվականի մարտի 24-ին... այս կեսգիշերին երեց Ջոն Մորտոնը Դոն գետում մկրտեց Ջոն Սմիթին՝ Գեյնսբորոի ծխական քահանային: Այնքան մութ էր, որ մենք ստիպված էինք ջահ վերցնել: Երեց Բրյուսթերն աղոթում էր, պարոն Սմիթը սրտաբաց խոստովանություն էր անում՝ իր թաց հագուստով, բայց չէր մրսում: Մոտ երկու մղոն քայլեցինք։ Մեր բոլոր ընկերները մեզ հետ էին: Օրհնվի Սուրբ Երրորդությունը»։ Ավելի ուշ պարզվել է, որ այս պատմությունը կեղծ է եղել՝ կապված Քրոուլում բապտիստական եկեղեցու վերակառուցման հետ։ Եկեղեցին (այժմ չի գործում) դեռևս 1599 թվականին հիմնված լինելու մասին կեղծ գրությամբ հուշատախտակ է կրում^[15]։

Ուիթլին առաջարկել է, որ Սմիթը կարող է հորինած լինել այնպիսի հայտնի աստվածաբանական տերմիններ, ինչպիսին է Պեդոբապտիստը (մանուկների մկրտություն)^[16]։

1610 թվականի փետրվարին Սմիթը և եկեղեցու այլ հետևորդներ նամակ են գրել Վատերլանդում գտնվող մենոնիտ համայնքին՝ նրանց շարժմանը միանալու համար^[17]^[18]։ Սա պատճառ է դարձել, որ Թոմաս Հելվիսը հեռացնի նրան եկեղեցուց: Սմիթը և եկեղեցու քահանաների մի մասը միացել են մենոնիտ եկեղեցուն, մինչդեռ Հելվիսը և եկեղեցու անդամների մյուս մասը վերադարձել են Անգլիա՝ 1612 թվականին այնտեղ հիմնելու առաջին մշտական բապտիստական եկեղեցին: Այն եկեղեցիները, որոնց հիմնադիրներից էր համարվում Հելվիսը, գլխավոր բապտիստական համոզմունքով են առաջնորդվել: Մկրտիչ և պատմաբան Թոմ Ջ. Նեթլսն ասել է, որ Հելվիսը և նրա խումբը «վաստակել են իրենց Գլխավոր բապտիստներ անունը», քանի որ նրանք «պնդում էին, որ Քրիստոսը մահացել է բոլորի համար՝ այլ ոչ միայն ընտրյալների»^[19]։ Այս արարքը մեկ քայլով հեռացնում է կալվինիստական պարտավորություններից։

Մահ

1612 թվականի օգոստոսի 28-ին Սմիթը մահացել է դիզենտերիայից Ամստերդամում^[20]։

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Biografisch Portaal — 2009.
↑ ^2,0 ^2,1 Dictionnaire de spiritualité. Ascétique et mystique (ֆր.) — 60000 p. — ISSN 0336-8106
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Find A Grave — 1996.
↑ Lee, Jason (2003). The Theology of John Smyth: Puritan, Separatist, Baptist, Mennonite. Macon, GA: Mercer University Press. էջ 41. ISBN 0-86554-760-2.
↑ Cross, F.L., editor. (1997). Oxford Dictionary of the Christian Church. (3rd ed./ edited by E.A. Livingstone.) Oxford; New York: Oxford University Press. էջ 1511. 9780192116550.
↑ «John Smyth». Encyclopædia Britannica.
↑ Smyth, John; Whitley, William Thomas (1915). The works of John Smyth, fellow of Christ's college, 1594-8 (Tercentenary ed. for the Baptist Historical Society, with notes and biography by W. T. Whitley ed.). Cambridge: University Press.
↑ Britannica, John Smyth, britannica.com, retrieved 8 Հունիս 2021
↑ Doniger, Wendy, ed. (1999). Merriam-Webster's Encyclopedia of World Religions. Springfield, MA: Merriam-Webster. էջ 1019. ISBN 0-87779-044-2.
↑ Jason K. Lee, The Theology of John Smyth: Puritan, Separatist, Baptist, Mennonite, Mercer University Press, USA, 2003, էջ 54
↑ Lee, Jason (2003). The Theology of John Smyth: Puritan, Separatist, Baptist, Mennonite. Macon, GA: Mercer University Press. էջ 54. ISBN 0-86554-760-2.
↑ Walter A. Elwell, Evangelical Dictionary of Theology, Baker Academic, USA, 2001, էջ 253
↑ Sébastien Fath, "Une autre manière d'être chrétien en France: socio-histoire de l'implantation baptiste, 1810-1950", Éditions Labor et Fides, Genève, 2001, էջ 81
↑ Robert E. Johnson, A Global Introduction to Baptist Churches, Cambridge University Press, UK, 2010, էջ 33
↑ R R Kershaw, Baptised Believers, Nottingham University, 1995
↑ Whitley, W. T. (1915). The Works of John Smyth fellow of Christ's college, 1594-8. Vol. 1. Cambridge: Cambridge University Press. էջ vi. Վերցված է 26 Մայիս 2017-ին. W. T. Whitley, ed. (1915). The Works of John Smyth. Vol. 2. Cambridge University Press.
↑ Jason K. Lee, The Theology of John Smyth: Puritan, Separatist, Baptist, Mennonite, Mercer University Press, USA, 2003, էջ 87
↑ T. Lyon, The Theory of Religious Liberty in England 1603–39, Cambridge University Press, UK, 2014, էջ 119
↑ Russ Bush, L.; Nettles, Tom J. (1999). Baptists and the Bible. ISBN 0805418326.
↑ J. Gordon Melton et Martin Baumann, Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices, ABC-CLIO, 2010, էջ 298

Գրականություն

W. T. Whitley, ed. (1915). The works of John Smyth, fellow of Christ's college, 1594-8. Cambridge University Press. Hathi Trust. In two volumes.
Henry Martyn Dexter (1881). The True Story of John Smyth, the Se-Baptist: As Told by Himself and His Contemporaries. Boston: Lee and Shepard.
John Smyth (the Se-Baptist.) (1624) [1605]. A Paterne of true Prayer. A learned and comfortable Exposition or Commentarie upon the Lords Prayer, etc. London: I. D.
James R. Coggins (1991). John Smyth's Congregation: English Separatism, Mennonite Influence and the Elect Nation. Herald Press. ISBN 978-0-8361-3121-5.
James Robinson Graves; Jacob Ditzler (1876). The Lord's Supper. Southern Baptist Publication Society.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջոն Սմիթ (քահանա)» հոդվածին։

[_953fff48f2fd48c9-1] 1,0 ^1,1 Biografisch Portaal — 2009.

[_4efc057b8701d845-2] 2,0 ^2,1 Dictionnaire de spiritualité. Ascétique et mystique (ֆր.) — 60000 p. — ISSN 0336-8106

[_b12459389eadec87-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Find A Grave — 1996.

[4] Lee, Jason (2003). The Theology of John Smyth: Puritan, Separatist, Baptist, Mennonite. Macon, GA: Mercer University Press. էջ 41. ISBN 0-86554-760-2.

[5] Cross, F.L., editor. (1997). Oxford Dictionary of the Christian Church. (3rd ed./ edited by E.A. Livingstone.) Oxford; New York: Oxford University Press. էջ 1511. 9780192116550.

[6] «John Smyth». Encyclopædia Britannica.

[7] Smyth, John; Whitley, William Thomas (1915). The works of John Smyth, fellow of Christ's college, 1594-8 (Tercentenary ed. for the Baptist Historical Society, with notes and biography by W. T. Whitley ed.). Cambridge: University Press.

[8] Britannica, John Smyth, britannica.com, retrieved 8 Հունիս 2021

[9] Doniger, Wendy, ed. (1999). Merriam-Webster's Encyclopedia of World Religions. Springfield, MA: Merriam-Webster. էջ 1019. ISBN 0-87779-044-2.

[10] Jason K. Lee, The Theology of John Smyth: Puritan, Separatist, Baptist, Mennonite, Mercer University Press, USA, 2003, էջ 54

[11] Lee, Jason (2003). The Theology of John Smyth: Puritan, Separatist, Baptist, Mennonite. Macon, GA: Mercer University Press. էջ 54. ISBN 0-86554-760-2.

[12] Walter A. Elwell, Evangelical Dictionary of Theology, Baker Academic, USA, 2001, էջ 253

[13] Sébastien Fath, "Une autre manière d'être chrétien en France: socio-histoire de l'implantation baptiste, 1810-1950", Éditions Labor et Fides, Genève, 2001, էջ 81

[14] Robert E. Johnson, A Global Introduction to Baptist Churches, Cambridge University Press, UK, 2010, էջ 33

[15] R R Kershaw, Baptised Believers, Nottingham University, 1995

[16] Whitley, W. T. (1915). The Works of John Smyth fellow of Christ's college, 1594-8. Vol. 1. Cambridge: Cambridge University Press. էջ vi. Վերցված է 26 Մայիս 2017-ին. W. T. Whitley, ed. (1915). The Works of John Smyth. Vol. 2. Cambridge University Press.

[17] Jason K. Lee, The Theology of John Smyth: Puritan, Separatist, Baptist, Mennonite, Mercer University Press, USA, 2003, էջ 87

[18] T. Lyon, The Theory of Religious Liberty in England 1603–39, Cambridge University Press, UK, 2014, էջ 119

[19] Russ Bush, L.; Nettles, Tom J. (1999). Baptists and the Bible. ISBN 0805418326.

[20] J. Gordon Melton et Martin Baumann, Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices, ABC-CLIO, 2010, էջ 298

[1]