Tony Hoare

Tony Hoare
(2011) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Kolonbo, 1934ko urtarrilaren 11 (90 urte)
Herrialdea	Erresuma Batua
Bizilekua	Cambridge
Familia
Aita	Henry Samuel Malortie Hoare
Ama	Marjorie Francis Villiers
Ezkontidea(k)	Jill Pym (en)
Hezkuntza
Heziketa	Moskuko Estatu Unibertsitatea Oxfordeko Unibertsitatea Merton College (en) Dragon School (en)
Tesi zuzendaria	Leslie Fox (en) Andrei Kolmogorov
Doktorego ikaslea(k)	Bill Roscoe (en) Cliff Jones (en) Augusto Sampaio (en) William James Stewart (en) Stephen D. Brookes (en) David Andrew Naumann (en) Andrew Philip Black (en) Peter Lauer (en) Jeremy Jacob (en) Masud Malik (en) John Elder (en) Jim (Wolfgang) Kaubisch (en) Richard Kennaway (en) T. Yung Kong (en) Geraint Jones (en) Christopher Dollin (en) Alex Teruel (en) Bryan Todd (en) Stephen Page (en) Clare Martin (en) Ken Wood (en) Stephen Brien (en) Paul Rudin (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	informatikaria, ingeniaria, programatzailea, idazlea eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)	Microsoft (mul) Oxfordeko Unibertsitatea Belfasteko Queen's unibertsitatea
Lan nabarmenak	ikusi Quicksort Hoare logic (en) communicating sequential processes (en) null (en)
Jasotako sariak	ikusi Royal Societyko kidea Turing Award  (1980) IEEE John von Neumann Medal  (2011) Faraday Medal  (1985) Friedrich L. Bauer Prize  (2007) Computer History Museum fellow Kyoto Prize in Advanced Technology  (2000) Computer Pioneer Award  (1990) Programming Languages Achievement Award  (2011) Harry H. Goode Memorial Award  (1981) Madrilgo Complutense Unibertsitateko honoris causa doktoregoa  (2013) Fellow of the Royal Academy of Engineering Fellow of the British Computer Society Knight Bachelor ACM Fellow  (2020)
Kidetza	Royal Society Linzeen Akademia Academia Europaea (en) Zientzien Bavariar Akademia Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala UK Computing Research Committee (en) Association for Computing Machinery
cs.ox.ac.uk…

Tony Hoare (Kolonbo, 1934ko urtarrilaren 11), Britainia Handiko informatikaria da, 1959-1960 urteetan quicksort izeneko ordenazio-algoritmoa garatu zuena. Sir Charles Antony Richard Hoare edo C. A. R. Hoare izenekin ere ezaguna da. Horretaz gain, programen zuzentasuna egiaztatzeko Hoare logika definitu zuen; prozesu konkurrenteen elkarrekintzak espezifikatzeko Communicating Sequential Processes (CSP) izeneko komunikazio-lengoaia garatu zuen, filosofoen afariaren problema ebazteko erabil daitekeena. Occam programazio-lengoaiaren inspiratzaile ere izan zen.^[1]

Ceilango Kolonbo herrian jaioa da (gaur egun Sri Lanka) guraso britainiarrekin. Hoare Ingalaterran hezi zen Oxford-eko Dragon School-en eta Canterburyko King 's School-en. Ondoren, Oxfordeko Unibertsitatean Kultura Klasikoa eta Filosofia Gradua lortu zuen. 1956an graduatu zenean, 18 hilabete egin zituen Royal Navy-n Zerbitzu Nazionalean, non errusiera ikasi zuen. Oxfordeko Unibertsitatera itzuli zen 1958an, estatistikako graduondoko baten ziurtagiria lortzeko, eta han hasi zen ordenagailuen programazioarekin. Ondoren, Moskuko Estatu Unibertsitatera joan zen British Councileko truke-ikasle bezala, non itzulpen automatikoa ikasi zuen Andrey Kolmogorovekin.

1960an, Sobietar Batasuna utzi zuen eta Elliott Brothers Ltd enpresan hasi zen lanean. Bertan, ALGOL 60 lengoaia inplementatu zuen eta algoritmo nagusiak garatzen hasi zen. Informazioa Prozesatzeko Nazioarteko Federazioko (IFIP) 2.1 lan-taldeko kide izan zen, eta ALGOL 60 eta ALGOL 68 hizkuntzak babestu eta mantentzen ditu.

1968an Konputazio Zientzietako irakasle bihurtu zen Belfasteko Queen 's Unibertsitatean, eta 1977an Oxfordera itzuli zen konputazio irakasle gisa Programazio Talde Ikerketa zuzentzeko Oxfordeko Unibertsitatean Konputazio Laborategiko Programazioan (orain Informatika Saila, Oxfordeko Unibertsitatean), Christopher Strachey hil ondoren. Geroago irakasle emeritua izendatu zuten, eta Microsoft Researchen ikertzaile nagusia ere bada, Cambridgen (Ingalaterra).

Hoare-ren ekarpenik esanguratsuenak honako arlo hauetan egin dira:

• Hainbat zenbaki edo elementu ordenatzeko eta hautatzeko bere algoritmoak (Quicksort eta Quickselect).^[2]

• Hoare-ren logika. 1969an, Floyd-en ideiak berreskuratuz, axioma eta inferentzia-erregelez osatutako sistema formala eratu zuen. Sistema horrek programen zuzentasun formala frogatzeko balio du eta asertzio diren inbarianteen metodoaren euskarria da. Geroztik programen zuzentasuna formalki frogatzeko zenbait metodo azaldu da, hala nola, "aldizkako asertzioena" edo semantika denotazionalean oinarritutakoa. Baina guztietan erabiliena Hoare-ren kalkulua izan da ezbairik gabe.^[3][4]
• Communicating sequential processes (CSP, prozesu sekuentzialen arteko komunikazioa) prozesu konkurrenteen arteko elkarreraginak zehazteko erabiltzen dena,
• Konputagailuko sistema eragileak egituratuz monitore kontzeptua eta programazio-lengoaien espezifikazio axiomatikoa erabiliz.

Hoare-ren logika oinarria da programa informatikoen espezifikazio, egiaztapen eta eratorpen formala bderatzeko. Hona hemen adibide xume bat, non egiaztatzen den if motako baldintzazko egitura batekin bi zenbakiren arteko kenduraren balio absolutua ondo kalkulatzen dela.^[4]

Froga ezazu ondoko programak z aldagaian
x eta y-ren arteko kenduraren balio absolutua uzten duela:

--true
if x ≥ y then
    z:=x-y; 
else
    z:=y-x; 
end if;
--z = |x-y|

1.- (x ≥ y) → (x-y ≥ 0 ∧ x-y=x-y)
2.- {x-y ≥ 0 ∧ x-y=x-y} z:=x-y {x-y ≥ 0 ∧ z=x-y} (AA)
3.- (x-y ≥ 0 ∧ z=x-y) → (z = |x-y| )
4.- {x ≥ y} z:=x-y {z = |x-y|} 1, 2, 3, (ODE)
5.- ¬(x ≥ y) → (y-x = y-x ∧ ¬(x ≥ y))
6.-{(y-x = y-x ∧ ¬(x ≥ y)} z:=y-x {z = y-x ∧ ¬(x ≥ y)} (AA)
7.- (z = y-x ∧ ¬(x ≥ y)) → (z = |x-y|)
8.- {¬ x ≥ y} z:=y-x {z = |x-y|} 5, 6, 7, (ODE)
9.- {true} if x ≥ y then z:=x-y else z:=y-x {z = |x-y|}
                                          4, 8, (BDE)

2009an egindako hitzaldi batean, Hoarek barkamena eskatu zuen erreferentzia nulua asmatu zuelako:^[5]

Mila milioi dolarreko akatsa deitzen diot. Erreferentzia nuluaren asmakuntza izan zen hura 1965ean. Une hartan, erreferentziak egiteko lehen sistema integrala diseinatzen ari nintzen, objektuetara bideratutako lengoaia batean (ALGOL W). Nire helburua erreferentzien erabilera oro erabat segurua izatea zen, konpiladoreak automatikoki egindako egiaztapenekin. Baina ezin izan nion eutsi erreferentzia nulua ere jartzeko tentazioari, hain zen erraza inplementatzeko. Horren ondorioz, makina bat akats, ahultasun eta sistema-akats gertatu dira geroago, eta horrek mila miloi dolarreko mina eta kalteak eragin ditu azken berrogei urteetan.

Urte askoan, Oxfordeko bere departamenduak, bere zuzendaritzapean, espezifikazio formaleko lengoaietan lan egin zuen, CSP eta Zren moduko lengaietan. Sistema horiek ez zuten jaso espero zen moduko harrera industrian, eta 1995ean Hoarek jatorrizko hipotesiei buruz hausnartu behar izan zuen:

Duela hamar urte, metodo formaletako ikertzaileek (eta haien artean nahasietan nahasiena nintzen) iragarri zuten programazioaren munduak eskertuta hartuko zituela programak handiagoak bihurtzen direnean eta haien segurtasuna kritikoagoa denean sortzen diren fidagarritasun-arazoak konpontzeko formalizazioak agindutako laguntza guztiak. Orain, programak oso handiak eta kritikoak izatera iritsi dira - Metodo formalek eroso landu dezaketen eskalatik haratago. Arazo eta porrot asko egon ziren, baina ia beti baldintzen azterketa desegokiari edo kudeaketa-kontrol desegokiari egotzi ahal izan zaizkie. Egiaztatu da ezetz, munduak ez dituela modu esanguratsuan jasaten gure ikerketak jatorrian konpondu nahi zituen arazoak.

• Dahl, O.-J.; Dijkstra, E. W.; Hoare, C. A. R. (1972). Structured Programming. ISBN 978-0-12-200550-3. OCLC .23937947.
• C. A. R. Hoare (1985). Communicating Sequential Processes. Prentice Hall International Series in Computer Science. ISBN 978-0131532717 (hardback) or ISBN 978-0131532892 (paperback). (Available online at http://www.usingcsp.com/ in PDF format.)
• Hoare, C. A. R.; Gordon, M. J. C. (1992). Mechanised Reasoning and Hardware Design. Prentice Hall International Series in Computer Science. ISBN 978-0-13-572405-7. OCLC .25712842.
• Hoare, C. A. R.; Jifeng, He (1998). Unifying Theories of Programming. Prentice Hall International Series in Computer Science. ISBN 978-0-13-458761-5. OCLC .38199961.

1962an, Hoare Jill Pym-ekin ezkondu zen, bere ikerketa taldeko kide batekin.

• Ohorezko kidea British Computer Society elkartean (1978)
• Irnformatikan gorengo elkartea den ACMren Turing saria "programazio-lengoaiak definitu ahal izateko ekarpen esanguratsuak egiteagatik". Saria Nashvillen eman zioten (Tennessee) 1980ko urriaren 27an egin zuen ACMren Urteko Konferentzian. Hoareren diskurtsoaren transkripzio bat argitaratu zen Communications of the ACM aldizkarian.^[6]
• Harry H. Goode Memorial Award (1981)
• Fellow of the Royal Society (1982)^[7]
• Zientzietako ohorezko doktorea (Doktore Honoris Causa) Belfasteko Queen's unibertsitatean (1987)
• Zientzietako ohorezko doktorea Bath Unibertsitatean (1993)^[8]
• Ohorezko kidea, Oxford-eko Kellogg College (1998)^[9]
• Zaldun izendapena (Knight Bachelor), hezkuntzan eta informatikan egiten dituen zerbitzuengatik. (2000)
• Kyoto Prize Informazio zientzietan (2000)
• Royal Academy of Engineering akademiako kidea (2005)^[10]

• 

  Computer History Museum (CHM) Mountain View, California museoko kidea izendatu zuten "Quicksort algoritmoa garatzeagatik eta programazio-lengoaien teorian bizitza osoan egindako ekarpenengatik" (2006)^[11]
• Ohorezko doktorea (doktore Honoris Causa) Heriot-Watt Univertsitatean (2007)^[12]
• Zientzietako ohorezko doktoregoa (Doktore Honoris Causa) Atenasko Ekonomia eta Negozio Unibertsitateko Informatikako Departamenduan (AUEB) (2007)
• Friedrich L. Bauer-Prize, Municheko Teknologia Unibertsitatea (2007)^[13]
• SIGPLAN Programming Languages Achievement Award (2011)^[14]
• IEEE elkarteko John Von Neumann Domina (IEEE John von Neumann Medal) (2011)^[15]
• Ohorezko doktorea, Varsoviako Unibertsitatean (2012)^[16]
• Ohorezko doktorea, Madrilgo Complutense Unibertsitatean (2013)^[17]

• Tony Hoare. Webgune ofizial pertsonala Oxfordeko Unibertsitatean