Santiago de Compostelako geltokia

Santiago de Compostela
	Hurrengo trenak
	Geltokiko ikuspegia
Kokapena
Udalerria	Santiago de Compostela, Espainia
Geltokiaren datuak
Kodea	31400
Irekiera	1873ko irailaren 15a
Zerbitzuak
Aldageltokia
Nasak	3
Trenbideak	5
Jabea	ADIF
Eragilea	Renfe Operadora

Santiago de Compostela Galiziako Santiagoko eskualdeko tren geltoki bat da, Santiago de Compostela udalerrian kokatuta dagoena.

Egoera

Geltokia honako burdinbide hauen ibilbidearen zati da:

Historia

Santiago de Compostelara trenaren etorrera Galizian martxan jarritako lehen burdinbidearekin lotuta dago, Santiago de Compostela eta O Carril lotzen zituena eta handik gutxira Pontevedraraino luzatuko zena. Horrela eraiki zen Santiago-Cornes geltokia, 1873ko irailaren 15ean J.S. Mould enpresari emakida-erregimenean zegokion enpresak inauguratua. Enpresa horren jatorrizko izena "Compañía del Ferrocarril de Cornes a Carril de la Infanta Doña Isabel" da. 1928an, MZOVk konpainia ingelesa xurgatu zuen, urte bat beranduago Mendebaldeko Trenbideen Konpainia Nazionalak bere txandara xurgatua izateko. 1941ean, Espainiar Estatuko trenbidearen nazionalizazioak sortu berri zen RENFEn zeuden konpainia guztiak integratu zituen.^[1]^[2]

1943ko apirilaren 14an, Coruña-Santiago de Compostela trenbidea ireki zenean, geroago Zamora-Coruña burdinbidean sartuko zena, Renfek Cornesko geltokia itxi eta gaur egungo eraikina ireki zuen.^[3]

2004ko abenduaren 31tik Renfe Operadora linea ustiatzen ari da eta Adif da tren instalazioen titularra.

2011ko abenduaren 10ean Santiago de Compostela-Ourense zatia inauguratu zen Olmedo-Santiago abiadura handiko burdinbidearen zati gisa.

2013ko istripua

Artikulu nagusia: «Santiago de Compostelako tren istripua»

2013ko uztailaren 24an, Madrildik Ferrolera zihoan Alvia tren bat errailetik atera zen Santiago de Compostelako Angrois auzoko A Grandeira auzuneko bihurgunean, Santiago de Compostelako geltokitik hiru kilometrora. 224 bidaiarietatik (218 bidaiari eta sei tripulatzaile) 144 zauritu ziren eta 80 hil. Iberiar Penintsulako tren istripu larrienetako bat da, 1944an Leongo Torre'l Bierzu udalerrian gertatutako hondamendiak bakarrik gainditu zuena.^[4]

Geltokia

Hiriaren hego-ekialdean dago, katedraletik eta AP-9 autobidetik kilometro batera, Sar ibaitik gertu.

Inguruko geltokien estiloari leial, eraikinak pazo baten eskema jarraitzen du. Bi solairuko pabiloi nagusi batek osatzen du, alboetan alboetako bi hegal dituela. Hegal horien muturretan oinplano karratuko bi dorre daude. Multzoa asimetrikoa da, dorreetako bat hiru solairura iristen den bitartean, bestea alboko hegalen altuera baino ez baitu gainditzen. Fatxada nagusia, bost arku frontal eta 2 alboko galeria batez osatuta dagoen arkupe batez ornatuta dago.

Hiru nasa, alboko bat eta erdiko bi ditu, eta bost bide sartzen dira bertara. Horiek guztiak metalezko markesina batek babesten ditu. Markesina horrek bi isurialde ditu, proportzio dezentekoak eta multzoan nekez integratzen direnak. Bere irismenetik kanpo, zamalanetarako, apartaturako edo garajerako zerbitzu-bide gehiago geratzen dira). Nasa-aldaketak lurpeko pasabideei esker egiten dira.

Bezeroarentzako arreta, informazio gunea, txartelen salmenta, komunak, kioskoa, bagajeak gordetzeko leihatilak, kafetegia eta autoen alokairua ditu. Esparru osoa desgaitasunen bat duten pertsonentzat egokituta dago. Kanpoaldean aparkaleku handi bat eta taxi geltoki bat daude.

Zerbitzuak

Distantzia luzea

Renfe Operadora

Zerbitzua	Hasiera	Ibilbidea	Amaiera ⁠
Avant	Coruña	Santiago de Compostela	Ourense Elkargunea⁠
Avant	Coruña	Santiago de Compostela • Vilagarcia de Arousa • Pontevedra • Redondela AH	Vigo Urzáiz⁠
Alvia	Madril Chamartin	Segovia–Guiomar • Medina del Campo AH • Zamora • A Gudiña • Ourense–Elkargunea • Santiago de Compostela • Coruña	Ferrol⁠
Alvia	Bartzelona Sants	Camp de Tarragona • Lleida–Pirineus • Zaragoza–Delicias • Tutera • Castejon • Tafalla • Iruña • Gasteiz • Miranda Ebro • Burgos–Rosa Manzano • Palentzia • Leon • Estorga • Ponferrada • O Barco de Valdeorras • A Rua–Petin • San Clodio–Quiroga • Monforte de Lemos • Ourense–Elkargunea • Santiago de Compostela	Coruña⁠
Intercity	Irun	Donostia • Zumarraga • Altsasu • Gasteiz • Miranda Ebro • Briviesca • Burgos–Rosa Manzano • Palentzia • Villada • Safagún • Leon • Estorga • Bembibre • Ponferrada • O Barco de Valdeorras • A Rua–Petin • San Clodio–Quiroga • Monforte de Lemos • Ourense–Elkargunea • Santiago de Compostela	Coruña

Distantzia Ertaina

Renfe Operadora

Zerbitzua	Hasiera	Ibilbidea	Amaiera ⁠
1	Coruña	Uxes • Cerceda–Meirama • Ordes • Santiago de Compostela • Osebe • Padron • Pontecesures • Catoira • Vilagarcia de Arousa • Portela • Pontevedra–Unibertsitatea • Pontevedra • Arcade • Cesantes • Redondela–Picota • Redondela	Vigo Guixar⁠
7	Santiago de Compostela	Lalin • O Irixo • O Carballiño • A Friela–Maside	Ourense Elkargunea

Erreferentziak

↑ (Gaztelaniaz) «FERROCARRIL COMPOSTELANO» compostelanoel.blogspot.com (Noiz kontsultatua: 2021-02-28).
↑ Pontevedratik Santiagora
↑ Santiagotik Coruñara^{[Betiko hautsitako esteka]}
↑ (Gaztelaniaz) RTVE.es. (2013-07-25). «Gutxienez 78 hildako eta 140 zauritu Santiago de Compostelan» RTVE.es (Noiz kontsultatua: 2021-02-28).

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Datuak: Q8841900
Multimedia: Santiago de Compostela train station / Q8841900

[1] (Gaztelaniaz) «FERROCARRIL COMPOSTELANO» compostelanoel.blogspot.com (Noiz kontsultatua: 2021-02-28).

[2] Pontevedratik Santiagora

[3] Santiagotik Coruñara^{[Betiko hautsitako esteka]}

[4] (Gaztelaniaz) RTVE.es. (2013-07-25). «Gutxienez 78 hildako eta 140 zauritu Santiago de Compostelan» RTVE.es (Noiz kontsultatua: 2021-02-28).

[1]