Hego Korea

Koreako Errepublika
대한민국 Daehan Minguk
Ereserkia: Aegukga
Goiburua: 널리 인간세계를 이롭게 하라 (홍익인간) (Ekarri onura gizadiari)
Hego Koreako bandera Hego Koreako armarria
Geografia
Hiriburua	Seul 37°33′36″N 126°59′24″E
Azalera	100.295 km²
Punturik altuena	Hallasan (1.947 m)
Punturik sakonena	Japoniako itsasoa (−2.985 m)
Kontinentea	Asia
Mugakideak	Ipar Korea, Txinako Herri Errepublika eta Japonia
Administrazioa
Gobernu-sistema	errepublika eta presidentzialismo
Hego Koreako presidentea	Yoon Suk-yeol
Hego Koreako presidentea	Yoon Suk-yeol
Legebiltzarra	Hego Koreako Biltzar Nazionala
Epai autoritatea	Koreako auzitegi gorena eta Koreako auzitegi konstituzionala
Harreman diplomatikoak	Ikusi mapa Wikidatan
Zeren kide	ikusi ASEAN eskualde foruma Aduanen Mundu Erakundea Arma Kimikoak Debekatzeko Erakundea Asia eta Ozeano Bareko Ekonomia Elkarlana Australia taldea Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea Energiaren Nazioarteko Erakundea G20 Garapeneko Afrikako Bankua Garapeneko Asiako Bankua Group on Earth Observations (en) International Centre for Settlement of Investment Disputes (en) International Civil Defence Organisation (en) Interpol Itun Antartikoa Merkataritzaren Mundu Erakundea Missile Technology Control Regime (en) Multilateral Investment Guarantee Agency (en) Munduko Meteorologia Erakundea Nazio Batuen Erakundea Nazioarteko Erakunde Hidrografikoa Nazioarteko Finantza Korporazioa Nazioarteko Garapen Elkartea Nuclear Suppliers Group (en) Osasunaren Mundu Erakundea Posta Batasun Unibertsala UNESCO United Nations–African Union Hybrid Operation in Darfur (en) Visa Waiver Program (en)
Demografia
Biztanleria	51.466.201
Dentsitatea	513,15 bizt/km²
Hizkuntza ofizialak	ikusi koreera korear keinu hizkuntza
Erabilitako hizkuntzak	ikusi koreera, Jeju hizkuntza eta korear keinu hizkuntza
Erlijioa	Protestantismo, budismo eta katolizismo
Ezkontzeko adina	genero guztiak: 18 genero guztiak: 19
Emankortasun-tasa	1,09 (2021)
Eskolaratu gabeko umeak	122.477 (2015)
Alfabetizazioa	% 98 (2008)
Bizi-itxaropena	82,02439 (2015)
Giniren koefizientea	0,311 (2011)
Giza garapen indizea	0,925 (2021)
Ekonomia
BPG nominala	1.530.750.923.148,7 $ (2017)
BPG per capita	29.742 $ (2017)
BPG erosketa botere paritarioa	1.998.129.726.322 nazioarteko dolar (2017)
BPG per capita EAPn	38.824,115 nazioarteko dolar (2017)
BPGaren hazkuntza erreala	2,8 % (2016)
Erreserbak	388.804.901.513 $ (2017)
Inflazioa	1,3 % (2016)
Historia
Sorrera data: 1948ko abuztuaren 15a
Bestelako informazioa
Aurrezenbakia	+82
ISO 3166-1 alpha-2	KR
ISO 3166-1 alpha-3	KOR
Ordu eremua	ikusi Korea Standard Time (en) : UTC+08:00 : Asia/Seul : UTC+09:00 : UTC+08:30
Elektrizitatea	220 V. 60 Hz.Schuko eta europar loki
Internet domeinua	.kr eta .한국 (mul)
korea.go.kr…

Hego Korea,^[1] izen ofizialez Koreako Errepublika^[1] (koreeraz, hangul alfabetoan: 대한민국, hanja alfabetoan: 大韓民國, Daehan Minguk), ekialdeko Asiako estatu burujabe bat da, Koreako penintsularen hegoaldea hartzen duena. Ipar Korea du iparraldean, Japoniako itsasoa ekialdean, Itsaso Horia mendebaldean, eta Koreako itsasartea eta Ekialdeko Txinako itsasoa hegoaldean. 100.210 kilometro koadroko eremua hartzen du, eta 51,3 milioi biztanle zituen 2016an.^[2] Hiriburua Seul da.

1950-1953 urteetako Hego Korearen eta Ipar Korearen arteko gerra gogorraren ondoren, eta armistizioa izenpeturik, lerro militar bat ezarri zen 38. paralelotik gertu, bi Koreak banatzen zituena. Ordutik aurrera, Hego Koreak ekonomia hazkunde harrigarria izan zuen, eta per capita errenta Ipar Korean baino hamahiru bider handiagoa izatera iritsi zen.

Koreako penintsularen hegoaldea hartzen du, 38. paralelotik behera; Ipar Koreak hartzen du penintsularen iparraldea. Japoniako itsasoa dauka ekialdean, Itsaso Horia mendebaldean, eta Koreako itsasartea eta Ekialdeko Txinako itsasoa hegoaldean. Itsaso Horiaren beste aldean Txina dago, eta Koreako itsasartea igarota Japonia. Luze-zabalean 100.210 kilometro koadro ditu.

Lau eskualde geografiko nagusi daude:

• ekialdekoa; Taebaek mendilerro handia itsasertzarekiko paraleloan hedatzen da, eta kostaldea estua da.
• mendebaldekoa; itsasertza zabalagoa da eta mendilerroak, aldiz, baxuagoak.
• hego-mendebaldekoa; mendiak eta ibarrak daude.
• hego-ekialdekoa, gehienbat Nakdong ibaiaren arroak osatzen duena.

Horiez gain, hiru bat mila uharte daude; gehienak txikiak eta biztanlerik gabeak dira eta ekialdeko zein hegoaldeko kostaldeetatik hurbil daude. Jejudo, uharterik handiena, 100 kilometro hegoalderantz dago eta 1.845 kilometro koadroko eremua du; bertan dago Hallasan (1.950 metro), sumendi izandakoa eta estatuko mendirik garaiena.

Mendiak eta goi-ordokiak dira nagusi Hego Korean. Ekialdeko itsasertzari jarraituz 257 kilometroz luzatzen diren Taebaek mendiak dira mendilerro nagusia; bertako mendirik garaiena Seoraksan (Seorak mendia, 1.708 metro) da. Taebaek mendietatik sortzen dira Sobaek mendiak eta beste mendilerro txiki batzuk penintsulako barnealderantz. Hego Koreako mendirik garaiena Halla mendia (1.950 metro) da, Jeju uharteko sumendia.

• 
  Bukhansan
• 
  Jeju uhartea
• 
  Seoraksan
• 
  Arroz alorrak, Ipar Jeolla

Ibai nagusiek ekialdetik mendebalderako norabidea dute: Taebaek mendietan jaio eta Itsaso Horira isurtzen dira. Salbuespena Nakdong ibaia da, iparraldetik hegoalderako norabidea duena. Izan ere, Nakdong da herrialdeko ibairik luzeena, 523 kilometroko ibilbidea egiten baitu Taebaek mendietatik Koreako itsasarteraino.^[3] Han ibaia, Seuletik pasatzen dena, 514 kilometro luze da, eta nabigagarria 200 kilometroan.^[4]

Hego Koreako klima kontinentala da, negu hotzak eta uda beroak dituena. Neguko batez besteko tenperatura -3,6 °C da iparraldean, 2 °C hegoaldean eta 4,4 °C Jeju uhartean; udan, berriz, 21 °C iparraldean eta 25-27 °C, hegoaldean. Montzoiek ekarritako zikloiek euri ugari eragiten dute uda partean, eta urtean 1.000-1.400 mm euri izaten da Hego Korean.

Tropikopeko oihana da Hego Koreako lurraldearen bi herenetan, nahiz eta azken urteotan baso ugari desagertu diren. Herrialdeko lur sail gehienak ipar-mendebaldean (Han ibaiaren arroan), hego-ekialdean (Nakdongen arroan) eta hego-mendebaldean (Yeongsanen arroan) daude, eta lurraldearen heren bat hartzen dute, gutxi gorabehera.

Atal honek Hego Koreako historia azaltzen du, hau da, 1948tik aurrera. Lehenagokoa Korea artikuluan agertzen da.

XX. mendean Japoniaren mende egon zen Koreako penintsula, baina Bigarren Mundu Gerran Japonia galtzaile atera zenean, Korea bi partetan banatu zen, 38° paraleloak bereizita: Sobietar Batasunak okupatu zuen Koreako iparraldea, eta Estatu Batuek, berriz, hegoaldea.

1948ko abuztuaren 15an Koreako Errepublika eratu zen, Estatu Batuetako militarren laguntzaz. Errepublikako presidente Syngman Rhee eskuindar politikaria izendatu zuten, japoniarren aurkako borrokaren sinbolo izan zen gizona.^[10] 1950ean, Ipar Koreako gudarostea Hego Korean sartu zen batasun ideologikoa lortu nahian, eta bi auzo herrien arteko gerra zibila hasi zen: Koreako Gerra. Estatu Batuetako gudarosteak esku hartu zuen hegoaldean, eta txinatar armadak Ipar Koreakoari eman zion laguntza. 1953an su-etena izenpetu zuten.

Syngman Rheek 14 urtez gobernatu zuen herrialdea, konstituzioa eta legeak eraldatuz eta oposizioa gogor erreprimituz. Estatu Batuek laguntza osoa eman zioten, nekazaritza erreforman batez ere; Mao Zedongen Txinako Herri Errepublikan ez bezala, desjabetutako lurjabeek kalte ordainak jaso zituzten. 1960an, Rheek dimisioa eman zuen, ikasleen protesta higikundeak beharturik. Yun Bo-seon lehendakari berriak ustelkeriaren kontra borrokatu eta garapen ekonomikoa bultzatu nahi zuen. Baina militarrek zapuztu zituzten herriaren desirak, estatu-kolpe baten bidez. Horren ondoren, Park Chung-heeren diktadura iritsi zen.

Diktadurak komunismoaren eta ustelkeriaren aurka borrokatu zuen. Ekonomiaren plangintza zentralizatua ezarri zuen, eta Hego Korea herri esportatzaile bilakatu zen. Garapena, ordea, kapitalismo basatian oinarritu zen; herri lantegi bihurtu zen, atzerriko kapitalei zabaldua: langile asko eta merkeak eskaintzen zituen, eta gizarte aurrerakuntza industriaren hazkundearen mesedetan sakrifikatu zuen. Langileen eskubideak ukatuak izan ziren (greba eskubidea, esate baterako). Nekazaritza produktuen prezio apalak zirela eta, nekazari ugarik gune industrialetara emigratu zuten. Alabaina, oso azkar, atzerriarekiko mendekotasuna murriztu eta produkzio aparatu zabala osatu zuen herrialdeak.

1979ko urrian Park Chung-hee hil zuten. Presidentetzarako hurrengo hauteskundeak Choi Kyu-hahek irabazi zituen, baina militarrek beste estatu-kolpe bat eman zuten, eta Chun Doo-hwan jenerala bilakatu zen de facto herrialdeko buru. 1980 hasieran, Gobernu eredu demokratikoago baten aldeko protestak zabaldu ziren. Chun Doo-hwan-en erantzuna, ordea, gerra legea ezartzea izan zen, horrek protestariak etxera bidaliko zituelakoan. Maiatzean, Gwangjuko kaleetan protestan zebiltzan ikasle eta gainerako zibilei oldartu zitzaien armada, ehunka lagun hilez (Gwangjuko Sarraskia).^[11] Abuztuan, Choi Kyu-hah kargugabetua izan zen, eta Chun Doo-hwan izendatu zuten presidente.

Chun Doo-hwan-en gobernu autoritarioa 1987an amaitu zen. Urte horretako konstituzio berriak hauteskundeak onartu zituen, eta Roh Tae-woo hautatu zuten presidente. Harrezkero, Nazio Biltzarrak du legegintza ahalmena, eta lehendakariak legea betearaztekoa. 1988an, Seulek Olinpiar Jokoak antolatu zituen, eta 1991n bi Koreak onartu zituzten Nazio Batuen Erakundean.

1993ko hauteskundeetan, Kim Young-sam hautatu zuten presidente. 1996an, diktadurako agintari ohiak epaitzen hasi ziren. Urte bereko abenduan, lanaren legedia berriztatu zelarik (jendea kaleratzeko bide errazagoak onartu eta 1996-2000 urteetan sindikatu berriak sortzea debekatu, besteak beste) protesta handiak izan ziren herrialde osoan, eta zapalkuntza gogorra. 1997an, Hanbo siderurgia taldean finantza eskandalu handia izan zelarik, Lee Soo-sung lehen ministroak eta haren gobernuak dimisioa eman behar izan zuten. Kontserbadoreen joera nagusitik urrundu nahiz, Kim Young-sam presidenteak Goh Kun ipini zuen gobernu berriaren buru.

1997ko abenduan, Kim Dae-jung, Korea Berrirako Alderdiaren (NCNP) hautagaia, Errepublikako presidentetza iritsi zuen oposizioko lehen kidea izan zen, hogeita hamar urteren ondoren. Agintera heldu zenean, bete-betean zegoen 1997ko Asiako finantza krisia: enpresa askok kiebra jo zuten, langabezia handia zen, kontsumoa ikaragarri erori zen, esportazioek behera egin zuten. Presidente berriak, liberal sutsua izanik, ekonomiaren berrikuntza estrukturalerako plangintza zabala jarri zuen abian eta, hasieratik bertatik, krisiak eragindako gizarte arazoei irtenbideak ematen saiatu zen. 1999ko maiatzean, berrikuntza sakonak egin zituen ministerioetan, eta ez zuen zalantzarik izan ekonomiarekin zerikusia zuten ministerioko karguen ia erdiak berriztatzeko. 2000. urtean, Hego Koreako presidentea Ipar Koreara bisitaldi ofizialean joan zen aurrenekoz; bi herrialdeen adiskidetzearen lehen seinalea izan zen.

2014ko apirilean, 304 pertsona hil ziren Sewol ferrya hondoratu zelarik.^[12] 36 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten itsasontziko kapitainari, tragediaren erantzule gisa. Kapitainak ontzitik alde egin zuen istripua gertatu zenean, bidaiariei lagundu ordez.^[13] Abuztuaren 5ean, Kwon Oh-sung Hego Koreako armadaburuak dimititu zuen, azkenaldian eztanda egin zuen jazarpen auziarengatik. Hainbat soldadu hilak ziren azken hilabeteetan, eta armadan ohikoak diren jazarpenak aireratu ziren. Apirilean 23 urteko soldadugai bat hil zen, beste batek ostikoa emanda bularrean. Ekainean, jazarpenak sufritzen zituen beste soldadugai batek bost kide hil zituen^[14]. Urriaren 15ean, Ipar eta Hego Koreak zazpi urteetan lehenengo aldiz jeneralen mailako bilera militar bat egin zuten. Seulen arabera, Piongiangek hiru eskaera egin zizkion tentsioa baretzeko, baina Seulek ez zituen baldintzak onartu^[15].

2016an, protesta mugimendu azkarra sortu zen Park Geun-hye presidentearen aurka, eroskeria sare bat sortzea leporatzen zion informazioa argitaratu ondoren. Abenduan, legebiltzarrak haren aurkako auzi politikoa hasi zuen, eta 2017ko martxoan Konstituzio Auzitegiak kargutik kendu zuen. Maiatzeko hauteskundeak Moon Jae-in liberalak irabazi zituen.^[16]

Hego Korea ordezkatze-demokrazia da. Presidentea da estatuburua eta indar armatuen buruzagi gorena. Zuzeneko sufragio bidez hautatzen da, bost urteko agintaldi bakarrerako. Presidentearen eskumena da lehen ministroa izendatzea. Aginpide legegilea legebiltzarraren esku dago; ganbera bakarrekoa da, eta Nazio Biltzarra edo Gukhoe izena du.

Hego Korea zortzi probintzia, probintzia autonomo berezi bat, sei metropoli-hiri, hiri berezi bat eta metropoli-hiri autonomo batean banaturik dago.

Mapa	Izena	Hangulean	Hanjan	Biztanleriab
Gangwon Seul Incheon Gyeonggi Hego Chungcheong Ipar Chungcheong Sejong Daejeon Ipar Gyeongsang Ipar Jeolla Daegu Ulsan Busan Hego Gyeongsang Gwangju Hego Jeolla Jeju Ipar Korea Japonia Itsaso Horia Koreako itsasartea Tsushima Japoniako itsasoa	Hiri berezia (Teukbyeolsi)a
	Seul	서울특별시	서울特別市b	9.989.795
	Metropoli-hiriak (Gwangyeoksi)a
	Busan	부산광역시	釜山廣域市	3.509.462
	Daegu	대구광역시	大邱廣域市	2.484.864
	Incheon	인천광역시	仁川廣域市	2.935.314
	Gwangju	광주광역시	光州廣域市	1.472.285
	Daejeon	대전광역시	大田廣域市	1.516.208
	Ulsan	울산광역시	蔚山廣域市	1.173.143
	Metropoli-hiri autonomoa (Teukbyeol-jachisi)a
	Sejong	세종특별자치시	世宗特別自治市	230.327
	Probintziak (Do)a
	Gyeonggi	경기도	京畿道	12.610.877
	Gangwon	강원도	江原道	1.548.603
	Ipar Chungcheong	충청북도	忠淸北道	1.586.943
	Hego Chungcheong	충청남도	忠淸南道	2.085.844
	Ipar Jeolla	전라북도	全羅北道	1.865.900
	Hego Jeolla	전라남도	全羅南道	1.904.314
	Ipar Gyeongsang	경상북도	慶尙北道	2.702.385
	Hego Gyeongsang	경상남도	慶尙南道	3.368.792
	Probintzia autonomo berezia (Teukbyeoljachi-do)a
	Jeju	제주특별자치도	濟州特別自治道	634,274

^a Koreeraren erromanizazio berrikusia. ^b 2016ko ekainean.^[17]

Hego Koreak 51.269.554 biztanle zituen 2016an.^[2] Biztanleen dentsitatea munduko handienetakoa da: 514 biztanle kilometro koadroko. Adinka, honela dago banaturik biztanleria: 0-14 urte bitartekoak %13,2 dira, 15-24 urte bitartekoak %12,7, 25-54 urte bitartekoak %45,5, 55-64 urte bitartekoak %14,5 eta 65 urtetik gorakoak %14,1. Bizi itxaropena 82,5 urtekoa da; 79,3 urtekoa gizonezkoena eta 85,8 urtekoa emakumezkoena (2017ko zenbatespenak).^[18]

Biztanle gehien-gehienak hegoaldeko eta mendebaldeko kostaldean bizi dira. Hazkunde tasak behera egin du, erregulartasunez, 1960ko hamarkadaz gero, 2017ko %0,48ra iritsi arte. Herrialdearen urbanizazio prozesuak gora egin zuen 1970eko hamarkadatik aurrera, eta handia izan da landaldeko migrazioa eremu urbanoen alderantz; gaur egun, biztanleriaren %82tik gora urbanoa da.^[18]

Hego Korea, Ipar Korea bezala, etnien aldetik munduko herrialde homogeneotako bat da. Alde batera utzirik bertan egoitza hartu duten atzerritarrak (1.413.758 lagun 2016ko erroldaren arabera, txinatarrak gehienak)^[2], ez dago Korean ez arraza ez hizkuntza gutxiengorik. Korearrek ezaugarri etniko mongoloideak dituzte, baina mongoliarrak baino garaixeagoak eta azal-argiagoak dira.

Koreera da hizkuntza ofiziala eta nagusia. Ikasle gehienek ingelesa ikasten dute eskolan, eta batzuek japoniera edo mandarinera ere ikastea hautatzen dute.

2015eko erroldaren arabera, biztanleen %56,9 ez dira inolako erlijioren jarraitzaile. Hauetako gehienek korear xamanismoa praktikatzen dute, eta ateoak %15 dira. Kristauak %27,6 dira (%19,7 protestanteak eta %7,9 katolikoak) eta budistak %15,5.^[19][20]

i e a Hego Korea: biztanle gehien duten hiriak 2015eko errolda[21]
	Post.	Izena	Probintzia	Biztanleak	Post.	Izena	Probintzia	Biztanleak
Seul Busan	1	Seul	Seul	9.904.312	11	Yongin	Gyeonggi	971.327	Incheon Daegu
	2	Busan	Busan	3.448.737	12	Seongnam	Gyeonggi	948.757
	3	Incheon	Incheon	2.890.451	13	Bucheon	Gyeonggi	843.794
	4	Daegu	Daegu	2.446.052	14	Cheongju	Ipar Chungcheong	833.276
	5	Daejeon	Daejeon	1.538.394	15	Ansan	Gyeonggi	747.035
	6	Gwangju	Gwangju	1.502.881	16	Jeonju	Ipar Jeolla	658.172
	7	Suwon	Gyeonggi	1.194.313	17	Cheonan	Hego Chungcheong	629.062
	8	Ulsan	Ulsan	1.166.615	18	Namyangju	Gyeonggi	629.061
	9	Changwon	Hego Gyeongsang	1.059.241	19	Hwaseong	Gyeonggi	608.725
	10	Goyang	Gyeonggi	990.073	20	Anyang	Gyeonggi	585.177

1970-1990 urteetan Hego Korea azpigarapenetik atera eta industria herrialdea bilakatu zen. 1960ko hamarkadaren hasieran, bertako per capita errenta Asiako eta Afrikako herrialde pobreenetakoaren parekoa zen. 2016an, berriz, 27.539 dolarrekoa zen; alegia, Indiakoa halako hamasei, eta Europar Batasuneko zenbait herrialdeetakoaren parekoa.^[22] Garapen ekonomikoa 1960ko hamarkadan hasi zen, gobernuaren esku hartze zuzenaren laguntzaz, esportaziora bideratutako industriak ezarri zirenean. Herrialdeak langile asko eta merkeak eskaintzen zituen. Alabaina, oso azkar, atzerriarekiko mendekotasuna murrizturik (ez ordea energia eta lehengaiena), produkzio aparatu zabala osatu zuen, eta oso korear enpresa talde indartsuak agertu ziren, munduko merkatuan lehiakide gogorrak direnak.

Burdingintza, kimikagintza, ontziolak, automobilak, hornidura mekanikoak eta elektrikoak, eta kontsumo gaiak dira korear industriaren zutabe nagusiak; orobat lantzen dira etorkizun handia duten adarrak, hala nola, elektronika eta bioteknologia. Luzaroan industriaren mende, ia baztertua egon ondoren, nekazaritza asko aurreratu da (arroza, garagarra, fruituak, tabakoa); hala ere, oraindik elikagai asko inportatu behar du, eta handia da nekazaritza balantzaren defizita. 2016an biztanle aktiboen %4,9 enplegatzen zituen.^[18]

Hazkundea zerbait moteldu zen 1992-1993 aldian, baina 1994an gora egin zuen, berriz, nahiz eta soldatak handitu eta korear diruaren balioa gehitu amerikar dolarrari buruz. 1995ean egin zen “globalizazio” kanpainarekin, Kim Young-sam lehendakariak ekonomia mugen pixkanakako desagerpenak eragindako aldaketetara egokitzera bultzatu zituen korearrak, eta industria estatuekin lehia zuzenean jarri zuen herrialdea. Hala, ekonomian izan ziren emaitza onak eta hazkunde etengabeak (1981-1989 urteetan, hiru aldiz biderkatu zen barne produktu gordina), soldatak igoarazi zituen, baina orobat igo zen inflazioa (%9,5 1997. urtean). 1997ko Asiako finantza krisiak Hego Koreako garapenaren ereduaren ahultasunak jarri zituen agerian, atzerriko mailegu gehiegizkoak eta finantza sektore sendotasunik gabea, besteak beste. 1998 amaierarako berreskuratu zuen finantzen oreka, eta hasi ziren antzematen ekonomia berpiztearen lehen seinaleak.

Koreako kulturak Txinakoaren eragin handia du, baina ezaugarri bereziak gordetzen ditu, eta xamanismoa, budismoa eta konfuzianismoa du oinarritzat. Gaur egungo literaturak gizarte eta politika gorabeherak lantzen ditu. Koreako arkitektura, Txinaren eragin nabarmena duena, ingurumenera eta herriaren beharrizanetara egokitu da. Zeramikak eta kaligrafiak garrantzi handia dute Korean. Bertako dantzak eta musikak ospakizun berezietan agertzen dira.

Hego Korearen industrializazioak eta urbanizazioak aldaketa asko eragin ditu hegokorearren gaur egungo bizimoduan. Ekonomiaren eta bizimoduaren aldaketaren ondorioz, biztanleria kontzentratu egin da hiri nagusietan, batez ere Seulen hiriburuan, familia nuklearren moldaketetan bereizten diren belaunaldi anitzeko etxeak baitaude. Euromonitor 2014ren azterketa baten arabera, Hego Koreako biztanleek astean alkohol gehiago edaten dute munduko gainerako herrialdeekin alderatuta. Hego Koreako biztanleek astean batez beste 13,7 likore-trago edaten dituzte, eta aztertutako beste 44 herrialdeetatik, Errusiak, Filipinek eta Thailandiak atzetik jarraitzen dute.^[23]

Koreako arteak eragin handia jaso du budismotik eta konfuzianismotik; pintura tradizional, eskultura, zeramika eta arte eszenikoetan ikus daiteke.^[24] Zeramika eta portzelana korearra, hala nola Joseontarren baekja eta buncheonga, eta Goryeotarren zeladoia oso ezagunak dira mundu osoan. Koreako tearen zeremonia, pansori, talchum eta buchaechuma, arte eszeniko nabarmenak ere badira.

Gerraosteko korear arte modernoa 1960 eta 1970. urteetan loratzen hasi zen, Hego Koreako artistak forma geometrikoez eta gai ukiezinez interesatu zirenean. Gizakiaren eta naturaren arteko harmonia ezartzea ere garai hartako gai faboritoa izan zen. Ezegonkortasun soziala zela eta, gizarte-gaiak 1980ko hamarkadan agertu ziren gai nagusi gisa. Hainbat nazioarteko ekitaldi eta erakusketek eragin zuten artea Korean, eta aniztasun handiagoa ekarri zuen.^[25] 1988ko Eskultura Olinpikoko Lorategia, 1993ko Whitney Biurtekoaren transposizioa Seulera eramatea,^[26] Gwangjuko Biurtekoaren sorrera^[27] eta Koreako Pabilioia 1995ean Veneziako Biurtekoan gertaera nabarmenak izan ziren.^[28]

• Koreako penintsula
• Korea
• Ipar Korea

• Jalgi.com atlasa datuak, mapak eta irudiak
• (Ingelesez) CIA - World Factbook Geografia, biztanleria, politika eta ekonomia datuak.

Asiako herrialde eta lurraldeak    (Nazio Batuen azpi-eskualdeka)
Erdialdeko Asia	Afganistan • Errusia • Kazakhstan • Kirgizistan • Uzbekistan • Tadjikistan • Turkmenistan	Asiako Ekialdea (Asia-Pazifikoa)	Hego Korea • Ipar Korea • Japonia • Mongolia • Txina
Hego-mendebaldeko Asia Ekialde Hurbila	Arabiar Emirerri Batuak • Armenia • Azerbaijan • Bahrain • Egipto • Georgia • Iran • Irak • Israel • Jordania • Kuwait • Libano • Oman • Qatar • Saudi Arabia • Siria • Turkia • Yemen	Hego-ekialdeko Asia	Brunei • Ekialdeko Timor • Filipinak • Indonesia • Kanbodia • Laos • Malaysia • Myanmar • Singapur • Thailandia • Vietnam
Hegoaldeko Asia	Bangladesh • Bhutan • India • Maldivak • Nepal • Pakistan • Sri Lanka	Beste entitate politiko batzuk	Palestina • Taiwan