Grego estas aro da samspeciaj bestoj kune vivantaj.
|
 | | « La amasaj kristaloj kaj la amaso en la nuntempa senco de la vorto devenas de iu origina unueco, kie ili ankoraŭ koincidis — de la grego. Ĉe malgrandaj triboj, migrantaj je grupoj po dek — dudek homoj, tio estas disvastiĝinta formo de la komuna ekscitiĝo. Por la grego estas karaktera neebleco de la kresko. Ĉirkaŭ ĝi estas malpleno, eblas aliĝi al neniu. La grego estas la grupo da ekscitiĝintaj homoj, sopirantaj ke ili multiĝu. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « En la grego, kiu de tempo al tempo elkreskas la grupo kaj plej trafe esprimas senton de ĝia unueco, aparta homo neniam malaperas komplete kiel tio okazas al la nuntempaj homoj en iu ajn amaso. Li ĉiam — iel ajn formiĝu konfiguracio de la grego, en dancoj aŭ marŝoj — troviĝas rande. Li estas ene kaj samtempe rande, rande kaj samtempe ene. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « [pri la grego] Kresko kaj denseco estas imitataj, egaleco kaj direktiĝo haveblas en realo. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « Sed ĉar la grego konsistas el bonaj konatoj, en certa senco ĝi superas la amason, kapablan je senfina kresko: la grego, eĉ disŝirita per malamikaj cirkonstancoj, nepre kolektiĝos denove. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « Al tio, kio estas nomata tribo, gento, klano, mi konscie kontraŭstarigas alian unuecon — la gregon. Ĉiuj tiuj konataj sociologiaj nocioj, kiom ajn ili estu gravaj per si mem, tamen estas statikaj. La grego inverse estas unuo de la 'ago, ĝi manifestiĝas konkrete. Je ĝi ja devas orientiĝi tiu, kiu esploras radikojn de la amasa konduto. Tio estas la plej antikva kaj plej limigita formo de la amaso en la homa socio: ĝi jam ekzistis kiam ankoraŭ ne ekzistis la amasoj en nia nuntempa kompreno. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « La grego delonge aperas en kvar diversaj formoj aŭ funkcioj. En ili estas io flua, ili facile transiras unue je alia, sed gravas unufoje kaj por ĉiam difini per kio ili diferenciĝas. La plej natura kaj vera grego — tiu, de kiu fakte originas kaj kun kiu estas ligita nia vorto mem estas la grego kiu ĉasas…. la ĉasanta grego transiras al la stato de la dividanta grego… La dua formo, havanta multe da komuna kun la ĉasanta grego kaj ligita al ĝi per multe da transiroj, estas la milita grego…. Laŭ difiniteco de la objekto de la mortigo ĝi proksimas al la ĉasanta grego. La tria formo estas la priploranta grego…. En la kvara formo mi arigas aron da fenomenoj, kiuj malgraŭ ĉiuj malsamaĵoj havas ion komunan, nome: deziron de kresko. La multigantaj aŭ obligantaj gregoj formiĝas speciale cele al multigo de nombro same de la homoj en la grupo, kaj estaĵoj, per kiuj la grupo vivas, do de la plantoj aŭ la bestoj. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| |
|
| | « [pri la priploranta grego en indiana tribo] Kiam iĝas klare, ke la homo mortos, la ploro jam estas nedetenebla. La grego ekfuriozas: ĝi longe atendis tiun eblecon kaj nun ne permesos al sia viktimo forgliti. Nekutima povo, kun kiu ĝi atakas la objekton de sia priplorado determinas definitive lian sorton. Malfacilas supozi, ke grava malsanulo, tiel traktata, povos resaniĝi… La kutima por ni regulo laŭ kiu la mortanton necesas lasi je trankvilo, estas tute nekomprenebla por tiuj ĉi homoj, kolektiĝintaj kune por la komuna ekscitiĝo… Ĉar li mem ne povas stari inter ili, ili kuŝiĝas al li… Ili kvazaŭ volas morti kune kun li… Eble pli ĝuste estus diri, ke ili volas egaliĝi kun li. Ili tamen ne planas morti efektive… Tamen al ĝi propras ankaŭ forpuŝado de la mortinto, kiam li estas jam morta… Li iĝis danĝera, ĉar li jam foriris. Li povas ekvenĝi al la vivantoj, kaj komencos venĝi al ili pro tio, ke li estas morta. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « Danke al detruado de ĉio apartigita, kio egalas al memrealigado de la grego, ĝi konservas sin… » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « La ekstera grego, kiu manifestiĝas pli klare kaj pro tio facile priskribeblas, strebas al celo, troviĝanta ekster ĝi mem. Ĝi faras longan vojon. Ĝiaj movoj estas rapidigitaj, se kompari ilin kun la movoj en la normala vivo. Tio signifas ke la ĉasanta kaj la milita gregoj estas la eksteraj gregoj. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « La interna grego havas ion similan al la koncentra strukturo. Tiel, ĝi formiĝas ĉirkaŭ la sepultota mortinto. Ĝia tasko konsistas ne je ion aŭ iun atingi, sed je ion deteni… La multiganta grego ankaŭ estas la interna grego. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « La gregoj estas senŝanĝe kaj terure konstantaj. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « En sia malkaŝa formo la grego montriĝas ankaŭ hodiaŭ en ĉiu kazo de linĉo. Tio nomiĝas la juĝo de Linĉo; uzado de la vorto “juĝo” ĉi tie estas same senhonta kiel la afero mem, ja paroli necesas pri likvido de ĉia juĝo. La akuzito ne estas konsiderata homo. Onu murdas lin kvazaŭ beston, ignorante ĉiujn homajn formojn… Kruelecon, kiun oni ĉe tio permesas al si, oni povas klarigi nur per tio, ke oni ne povas lin manĝi. Eble ili pro tio konsideras sin homoj, ke ili ne enpikas en lin la dentojn. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « La historio pri la ĉasanta grego, kiu iras kontraŭ specifa besto kaj erare anstataŭ la besto mortigas la plej bonan ĉasiston, renkontiĝas tra la tuta mondo. Ĝi finiĝas per plorado pri la mortinto; la ĉasanta grego ĉi tie transiras je la priploranta grego. Tiu transformiĝo formas la koron de multaj gravaj kaj disvastiĝintaj religioj. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « Transformiĝo de la gregoj estas rimarkinda procezo. Ĝi okazas ĉie kaj troveblas en diversaj sferoj de la homa agado. Sen ekzakta scio pri ĝi tute ne eblas kompreni kiujn ajn sociajn procezojn. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| « La interna aŭ idea dinamiko de la milito origine aspektas tiel: el la priploranta grego, kolektiĝinta ĉirkaŭ la mortinto, formiĝas la milita grego, kiu venĝas lin. El la triumfa milita grego formiĝas multiganta grego de triumfo.
Nome la unua mortinto vekas en ĉiuj aliaj senton de alproksimiĝanta minaco. Signifon de la unua motinto ĉe komenco de la militoj malfacilas supertaksi. La regantoj, dezirantaj komenci la militon, bone scias, ke necesas nepre eltrovi aŭ krei la unuan mortinton. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « La malamiko estas venkita, la minaco unuiginta la popolon forfalis, kaj ĉiu nun pensas pri si. La milita grego disfalas por rabado, simile al tio kiel tio okazas al la ĉasanta grego dum dividado de la predo… Tamen danĝero de kompleta disfalo de la armeo ĉe tio estas tiom granda, ke ĉiam estis inventataj rimedoj por restarigo de la militista etoso. La plej bona rimedo estis festado de la venko. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| |
|
| | « Al ĉiuj kiuj aliĝas al priplorado okazas la sama: la ĉasanta aŭ persekutanta grego, transformiĝinte je la pripolorantan gregon, seniĝas je la peko. La homoj ĉiam estis persekutantoj, persekutantoj ili vivas plu, ĉiu siamaniere. Ili sopiras karnon de la alia, ronĝas ĝin kaj nutras sin per turmentado de malfortaj estaĵoj. En iliaj okuloj speguliĝas paliĝantaj okuloj de la viktimo kaj ĝia lasta krio, kiun ili ĝuis, neforigeble gravuriĝas en iliaj animoj. Povas esti, plejparte ili eĉ ne supozas ke, nutrante siajn korpojn, ili nutras mallumon ene de si. Tamen la timo kaj la kulpo kreskas nedetenble kaj ili mem ne konscinate tion strebas al elaĉeto. Do ili alfluas al tiu, kiu mortis por ili kaj, plorante ĉirkaŭ li, ili mem sentas sin pelataj. Kion ajn ili faru en la alia tempo, kiom ajn ili faru malbonon — en tiu momento ili estas flanke de tiu, kiu suferas. La subita kaj longdistanca ŝanĝo de la pozicioj! Ĝi liberigas ilin de la kulpo pri la morto de la aliaj, sed ankaŭ de la timo pri la propra morto. Kion ajn ili faru al la aliaj, unu el tiuj aliaj prenis ĉion por si: se ili estos al li fidelaj kaj nediskuteble dediĉitaj, do ili sukcesos, kiel ŝajnas al ili, eviti la venĝon. Do la religioj de la priploro necesos por anima bonfarto de la homo ĝis kiam li ĉesos kolektiĝi en la gregoj por la mortigado. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « [pri la festo de Resurekto en Jerusalemo] La priploranta grego, kiu kuniĝas ĉirkaŭ la tombo de Sinjoro kaj priploras lian morton, transformiĝas je la grego venka. La resurekto estas la venko, kiel tia ĝi ja estas festata. La fajro ĉi tie prezentiĝas kiel la amasa simbolo de la venko… Ĉiu el tiuj, kiuj kolektiĝas ĉirkaŭ la tombo de Savinto, partoprenas en lia morto. Ĉiu ja, kiu ekbruligas kandelon de la paska fajro, eliranta el la tombo de Sinjoro, partoprenas en lia Resurekto. Tre belas kaj gravas multiĝo de la fajroj, kiam el unu fajro subite estiĝas miloj. La amaso de la fajroj estas la amaso de tiuj, kiuj estos savitaj, ĉar ili kredas. Ĝi estiĝas fulme, kun tiu rapideco, kun kiu disvastiĝas nur la fajro. La fajro plej bone simbolas subitecon kaj rapidecon de la estiĝo de la amaso. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| |
|
| | « Malsano de la prijuĝo estas la plej disvastiĝinta en la homa gento, praktike ĉiuj estas trafitaj de ĝi… La homo havas profundan bezonon denove kaj denove regrupigi ĉiujn homojn, kiujn li nur povas imagi… Je la fundo de tiu ĉi apartigo kuŝas pasio al kreado de la malamikaj gregoj. Finfine ĝi devas konduki al la militaj gregoj. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « La amaso de la konvertiĝo formiĝas el multaj individuoj por ilia komuna liberiĝo de la pikiloj, kiam mankas espero fari tion unuope. Multe da homoj unuiĝas kontraŭ grupo da tiuj, kiujn ili konsideras fonto de la ordonoj, pezigantaj la vivon. Se tio estas soldatoj, do ĉiu oficiro stariĝas sur loko de tiu, kiu efektive ordonis al ili. Se tio estas laboristoj, do ĉiu entreprenisto anstataŭas tiun, por kiu ili efektive laboris. Klasoj kaj kastoj en tiu ĉi momento efektive ekzistas, ili funkcias tiel, kvazaŭ ili reale konsistas el egaluloj. Leviĝintaj malsupraj klasoj unuiĝas je la totala amaso, la superaj, minacataj, ĉirkaŭitaj de superanta nombro da malamikoj, formas timiĝintajn, pretajn al fuĝo gregojn. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « Kiam la homo sukcesis kolekti tiom da sklavoj, kiom da bestoj en la grego, estis farita la fundamento de la ŝtato kaj de la potenco; kaj ne dubeblas ke strebo transformi la tutan popolon je la sklavoj aŭ je la bestoj vekiĝas en la reganto des pli forte, ju pli multnombra estas tiu popolo. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « La reganto kolektas la homojn. Gregoj kaj amasoj da aĵoj por li estas indiferentaj aŭ necesas por aĉetado de la homoj. Nome la vivajn homojn li bezonas por sendi ilin al la morto antaŭ si aŭ preni kun si. Kio rilatas al la mortintaj pli frue aŭ naskiĝontoj, do ili interesas lin nur duavice. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
|
| | « Do la kortego, iĝinta la amasa kristalo, kiel sian originon havas la multigan gregon. » | | — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960] |
|
Grego en Vikipedio
Grego en Komuneja kategorio
Grego en Vikivortaro
