Harlemo (Nederlando)

Ĝemelurboj
	Angers • Osnabrück • Mutare • Emirdağ vd

Municipo Haarlem
Flago de la municipo Haarlem	Blazono de municipo Haarlem
urbo • loĝloko kun urborajtoj kaj privilegioj • loĝloko en Nederlando • urbego • nederlanda municipo
Ĝemelurboj
	Angers • Osnabrück • Mutare • Emirdağ vd
Provinco	Nord-Holando
Urbestro	Jos Wienen
Ĉefloko	Haarlem
Areo; - Tero; - Akvo	32,12 km²; 29,32 km²; 2,8 km²
Loĝantaro; - Loĝdenso	162 543 loĝantoj (2021); 5.226 loĝ./km²
Geografia situo	52° 23′ N, 4° 38′ O (mapo)52.3833333333334.6333333333333Koordinatoj: 52° 23′ N, 4° 38′ O (mapo)
	Haarlem (Nord-Holando)
	Haarlem (Nord-Holando)
	Haarlem (Nederlando)
	Situo de Haarlem
Gravaj trafikaj arterioj	A9, A200, N200, N208, N205, N232.
CBS-municipokodo	0392
Telefona kodo	023
Poŝtkodo	2000–2037, 2063
Oficiala retejo	https://haarlem.nl/
	v • d • r

Harlemo (nederlande Haarlem) estas urbo kaj municipo en Nederlando kaj la ĉefurbo de la provinco Nord-Holando (Noord-Holland), en la okcidenta parto de la lando. Komence de 2021 en la municipo vivis 162 543 loĝantoj.

Harlemo situas ĉe rivero Spaarne (esperante Sparno) kaj pro tio havas la kromnomon Spaarnestad (esperante Sparno-Urbo). Ekde 1853 ĝi estas sidejo de samnoma romkatolika episkopejo. La urbo estas membro de eŭropa ligo de mezgrandaj urboj, nomata Eurotowns.

Nomo

La urbo donis sian nomon al la kolonia setlejo Nieuw Haarlem (esperante Nova Harlemo) en Norda Ameriko, kiun en 1658 fondis la nederlandano Peter Stuyvesant. Ĝi nun estas la subkvartalo Harlemo de Novjorko en Manhatano.

Historio

La Haarlems Dagblad estas regiona gazeto en Haarlem. Ĝi postulas esti la gazeto kun la plej antikva publikiga historio en la mondo, kvankam tiu postulo estas bazita sur ties (deviga) kunigo kun alia titolo. Fakte Opregte Haarlemsche Courant estis devigita kuniĝi kun la gazeto Haarlems Dagblad en 1942 kiam Nazia Germanio okupaciis Nederlandon. Ekde tiam la Haarlems Dagblad estis aperinta kun la subtitolo Oprechte Haerlemse Courant 1656.

Vidindaĵoj

Muzeo de la Menso Dolhuys

Esperanto

En 1954 okazis la 39-a Universala Kongreso de Esperanto en Harlemo.

Konataj lokanoj

Frans de Grebber, pentristo.
Judith Leyster, pentristino.
Dirck Volkertszoon Coornhert, verkisto, politikisto kaj klerulo.
Jacob van Campen, arkitekto kaj artisto.

Eksteraj ligiloj

Bildaro

la "granda merkatejo" de la urbo kun la ĉefa preĝejo nuntempe
...kaj en 1696
la urbodomo, konstruita en la 14-a jarcento, anstataŭiganta antaŭan kastelon parte forbrulita