Διώνη (μυθολογία)
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Διώνη | |
|---|---|
 | |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύντροφος | Δίας |
| Τέκνα | Αφροδίτη[1] Διόνυσος Νιόβη[2][3] Αφροδίτη Πάνδημος |
| Γονείς | Ωκεανός[4], Ουρανός[5] και Αιθέρας και Τηθύς[4] και Γαία (μυθολογία)[5] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Διώνη είναι αρχαίο ελληνικό γυναικείο κύριο όνομα (βαφτιστικό όνομα). Στην ελληνική μυθολογία η Διώνη ήταν θεότητα που ανήκει στην πρώτη γενιά των θεών. Υπάρχουν πολλές παραδόσεις για αυτή. Γιορτάζει την 1η Σεπτεμβρίου ή την 1η Νοεμβρίου.
Σε μία από αυτές είναι κόρη του Ουρανού και της Γαίας, αδελφή του Κρόνου, της Τηθύος, της Ρέας, της Θέμιδας κ.ά.. Σύμφωνα με τον Ησίοδο, η Διώνη ήταν μία από τις Ωκεανίδες, κόρες του Ωκεανού και της Τηθύος. Κάποιες φορές συγκαταλέγεται ανάμεσα στις κόρες του Άτλαντα.
Η Διώνη παντρεύτηκε τον Τάνταλο και απέκτησαν δύο παιδιά, τη Νιόβη και τον Πέλοπα. Σύμφωνα με μία εκδοχή, κόρη της Διώνης ήταν η θεά Αφροδίτη. Κατά τον Ησύχιο, ο θεός Διόνυσος είναι γιος της Διώνης από το σμίξιμό της με τον Δία.
Άλλες αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Στράβωνας αναφέρει ότι οι πρώτοι μάντεις στο μαντείο της Δωδώνης ήταν άντρες, αλλά αργότερα αντικαταστάθηκαν από τρεις γυναίκες γραίες, γιατί στον ίδιο χώρο λατρευόταν και η Διώνη ως Συν+ναός του Δία.
Για τους ορφικούς ύμνους η Διώνη ήταν κόρη του Ουρανού. Ο Όμηρος και κυρίως στην Ιλιάδα του βάζει την Αφροδίτη να σκύβει στα γόνατα της μητέρας της, Διώνης και εκείνη ως πραγματική της μητέρα την αγκαλιάζει και την παρηγορεί, όταν διαμαρτύρεται ότι τη λάβωσε ο λεοντόκαρδος Διομήδης την ώρα που έβγαζε έξω από τη μάχη τον γιο της, τον Αινεία. Ο Θεόκριτος στο "Συρακόσιαι ἢ Ἀδωνιάζουσαι" αναφέρει πως η Κυπρία Αφροδίτη είναι κόρη της Διώνης.
Ο Πλάτων στο Συμπόσιον διευκρινίζει ότι η νεότερη Αφροδίτη που καλείται και Πάνδημος είναι κόρη του Διός και της Διώνης.
Στον ομηρικό ύμνο του Απόλλωνα η θεά Διώνη παρευρίσκεται στη γέννηση του θεού Απόλλωνα στη Δήλο μαζί με τη Ρέα, την Αμφιτρίτη, τη Θέμιδα και άλλες πολλές.
Ο Στράβωνας επίσης μας αναφέρει έναν ιερό ναό αφιερωμένο σε αυτή τη θεά στο αρχαίο Λέπρεο της Ηλείας.
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με μερικούς ερευνητές, η ύπαρξη της Διώνης προέκυψε ως αναγκαιότητα μετά την αλλαγή της θεότητας που λατρευόταν στο μαντείο της Δωδώνης. Στην αρχή (εποχή του χαλκού) και για πολλούς αιώνες στη Δωδώνη λατρευόταν η Γαία, αλλά μετά την είσοδο του Δωδεκάθεου στη θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων η λατρεία του μαντείου μετατέθηκε στον Δία. Οι πανάρχαιες λατρευτικές συνήθειες των ιερέων και των κατοίκων της περιοχής όμως δεν μπορούσαν να αφήσουν το μαντείο χωρίς θηλυκή θεότητα. Έτσι αναγκάστηκαν να «εφεύρουν» τη Διώνη, παράγοντας, κατά την προσφιλή τους μέθοδο, το γυναικείο όνομα από αυτό του συζύγου: (Δίας > Διώνη). Δείγματα αυτής της συνήθειας συναντούμε ακόμα και σήμερα στα χωριά της Ηπείρου, όπως Γιώργος > Γιώργαινα κτλ.
Πήραν το όνομά της
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ο τέταρτος σε διαστάσεις δορυφόρος του πλανήτη Κρόνου.
- Ο αστεροειδής 106 Διώνη (106 Dione), που ανακαλύφθηκε το 1868.
Περιοχή της Αττικής.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969