Helynt Profumo

Helynt Profumo

Enghraifft o'r canlynol	Sgandal wleidyddol
Dyddiad	1960s
Dechreuwyd	9 Gorffennaf 1961
Daeth i ben	4 Mehefin 1963
Lleoliad	y Deyrnas Unedig

Sgandal wleidyddol yn y Deyrnas Unedig ym 1963 oedd Helynt Profumo, yn ymwneud â'r Ysgrifennydd Gwladol dros Ryfel ar y pryd, John Profumo. Datblygodd yr helynt ar ôl i Profumo gael perthynas fer gyda sioeferch, Christine Keeler. Honwyd hefyd ei bod hi'n feistres i ddyn a oedd yn ysbïwr Rwsiaidd; dywedodd Profumo gelwydd yn Nhŷ'r Cyffredin pan holwyd ef am hyn. Gorfodwyd i Profumo ymddeol oherwydd yr helynt, a niweidwyd enw da llywodraeth y Prif Weinidog Harold Macmillan yn ddifrifol. Ymddeolodd Macmillan ychydig fisoedd yn ddiweddarach oherwydd salwch.

Yn ystod yr 1960au cynnar, roedd Profumo, yr Ysgrifennydd Gwladol dros Ryfel yn llywodraeth Geidwadol Harold Macmillan, yn briod i'r actores Valerie Hobson. Ym 1961, cyfarfu Profumo â Christine Keeler, sioeferch o Lundain, mewn parti tŷ yn Cliveden, y plasdy yn Swydd Buckingham a oedd yn eiddo i'r Arglwydd Astor. Sawl blwyddyn yn ddiweddarach, honodd mewn sgwrs gyda'i fab, David, ei fod wedi cyfarfod â Keeler cyn hynny mewn clwb nos yn Llundain, sef Murray, ac mae'n debygol ei fod wedi yfed gyda hi.^[1] Hefyd yn bresennol yn y parti yn Cliveden, oedd gwraig Profumo a'r osteopath ffasiynol, Dr Stephen Ward, a oedd yn adnabod Keeler ers cryn amser.

Ni pharhaodd y berthynas gyda Keeler fwy nag ychydig wythnosau cyn i Profumo ddod ag ef i ben. Ond, daeth sôn am y berthynas yn gyhoeddus ym 1962, yr un adeg a'r honiadau i Keeler gael perthynas gyda Yevgeny "Eugene" Ivanov, uwch-attaché llyngesol yn llysgenadaeth yr Undeb Sofietaidd yn Llundain. Oherwydd safle Profumo yn y llywodraeth, a sefyllfa'r Rhyfel Oer ar y pryd, roedd y canlyniadau posibl yn nhermau diogelwch y genedl yn rai difrifol. Oherwydd hyn, a natur godinebus perthynas Profumo gyda Keeler, daeth yr achos yn fuan yn helynt cyhoeddus.

• Fideo You Tube, Dusty Springfield yn canu "Nothing has Been Proved"
• Lewis Morley (1963). Christine Keeler astride a copy of an Arne Jacobsen chair. Victoria and Albert Museum. URL