Galliformes

Galliformes; Amrediad amseryddol: ; Ëosen-Holosen; 45–0 Miliwn o fl. CP PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	Ceiliog coedwig Sri Lanka gwrywaidd (Gallus lafayettii)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Aves
Urdd:	Galliformes
Teuluoedd
	Megapodiidae; Cracidae; Superfamily Phasianoidea Odontophoridae; Numididae; Phasianidae; ;
Cyfystyron
	Gallimorphae

Urdd o adar trwm eu cyrff yw'r Galliformes sy'n cynnwys: Twrciod, grugieir, ieir, Soflieir (Hen Fyd a Byd Newydd), Lagopus, petris, ffesantod, ieir y goedwig (junglefowl) a'r Cracidae. 'Ceiliog' yn Lladin yw "gallus", sef tarddiad y gair. Adar hela neu ffowls a ddywedir yn gyffredinol.

Mae gan y grŵp hwn oddeutu 290 o wahanol rywogaethau, gyda rhai ohonynt ym mhob cornel o'r Ddaear, ar wahân i fannau rhewllyd neu anialwch. Mae sawl math wedi eu ffermio gan bobl, er mwyn eu bwyta.

Ceir pum teulu o fewn yr urdd:

Rhestr Wicidata:

Diweddarwch y rhestr nawr | WQS | Chwiliwch am ddelweddau

Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Cyfeiriadau

Llyfryddiaeth

Agnolin, Federico L.; Novas, Fernando E. & Lio, Gabriel (2006): Neornithine bird coracoid from the Upper Cretaceous of Patagonia. Ameghiniana 43(1): 245–248. HTML fulltext
Clarke, Julia A. (2004): Morphology, Phylogenetic Taxonomy, and Systematics of Ichthyornis and Apatornis (Avialae: Ornithurae). Bulletin of the American Museum of Natural History 286: 1–179 PDF testun llawn Archifwyd 2009-03-03 yn y Peiriant Wayback
Crowe, Timothy M.; Bloomer, Paulette; Randi, Ettore; Lucchini, Vittorio; Kimball, Rebecca T.; Braun, Edward L. & Groth, Jeffrey G. (2006a): Supra-generic cladistics of landfowl (Order Galliformes). Acta Zoologica Sinica 52(Supplement): 358–361. PDF testun llawn Archifwyd 2010-06-23 yn y Peiriant Wayback
Crowe, Timothy M.; Bowie, Rauri C.K.; Bloomer, Paulette; Mandiwana, Tshifhiwa G.; Hedderson, Terry A.J.; Randi, Ettore; Pereira, Sergio L. & Wakeling, Julia (2006b): Phylogenetics, biogeography and classification of, and character evolution in, gamebirds (Aves: Galliformes): effects of character exclusion, data partitioning and missing data. Cladistics 22(6): 495–532. doi:10.1111/j.1096-0031.2006.00120.x PDF testun llawn Archifwyd 2008-12-17 yn y Peiriant Wayback
Dyke, Gareth J; Gulas, Bonnie E. & Crowe, Timothy M. (2003): Suprageneric relationships of galliform birds (Aves, Galliformes): a cladistic analysis of morphological characters. Zool. J. Linn. Soc. 137(2): 227–244. doi:10.1046/j.1096-3642.2003.00048.x PDF testun llawn
Kimball, Rebecca T.; Braun, Edward L.; Zwartjes, P.W.; Crowe, Timothy M. & Ligon, J. David (1999): A molecular phylogeny of the pheasants and partridges suggests that these lineages are not monophyletic. Mol. Phylogenet. Evol. 11(1): 38–54. doi:10.1006/mpev.1998.0562 PDF testun llawn Archifwyd 2011-04-28 yn y Peiriant Wayback
Kimball, Rebecca T.; Braun, Edward L.; Ligon, J. David; Lucchini, Vittorio & Randi, Ettore (2001): A molecular phylogeny of the peacock-pheasants (Galliformes: Polyplectron spp.) indicates loss and reduction of ornamental traits and display behaviours. Biol. J. Linn. Soc. 73(2): 187–198. doi:10.1006/bijl.2001.0536 PDF testun llawn Archifwyd 2008-12-17 yn y Peiriant Wayback
Kimball, Rebecca T.; Braun, Edward L.; Ligon, J. David; Randi, Ettore & Lucchini, Vittorio (2006): Using molecular phylogenetics to interpret evolutionary changes in morphology and behavior in the Phasianidae. Acta Zoologica Sinica 52(Supplement): 362–365. PDF testun llawn Archifwyd 2008-12-17 yn y Peiriant Wayback