Carreg Portland
Mae carreg Portland yn galchfaen o'r cyfnod Jurasig sy'n cael ei gloddio ar Ynys Portland, Dorset, De-orllewin Lloegr.
Mae'r chwareli wedi'u cyfansoddi o welyau o galchfaen llwyd-wyn wedi'u gwahanu gan welyau o gornfaen.
Mae'r garreg yn cael ei hystyried yn un o gerrig adeiladu gorau Ynysoedd Prydain, ac mae'r adeiladau sydd wedi'u gwneud â hi yn cynnwys Llyfrgell Genedlaethol Cymru a Phencadlys y Cenhedloedd Unedig yn Efrog Newydd.
Adeiladau eraill a wnaed â charreg Portland
[golygu | golygu cod]- Adeiladau Parc Cathays, Caerdydd, gan gynnwys
- Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd
- Neuadd y Ddinas
- Llys y Goron Caerdydd
- Y Prif Adeilad, Prifysgol Caerdydd
- Adeilad Bute, Prifysgol Caerdydd
- Adeilad Morgannwg, Prifysgol Caerdydd
- Adeilad Redwood, Prifysgol Caerdydd
- Cofrestrfa Prifysgol Cymru
- Adeilad y Goron
- Y Deml Heddwch
- Cofeb Ryfel Genedlaethol Cymru
- Castell Rufus, Ynys Portland
- Adeilad Porthladd Lerpwl, Lerpwl, adeiladwyd 1907
- Eglwys Gadeiriol Sant Pawl, Llundain, adeiladwyd 1677
- Palas Buckingham, Llundain
- Palas San Steffan, Llundain
- Y Senotaff, Whitehall, Llundain
- 100 King Street, Manceinion, adeiladwyd 1935