Commons:For Wikipedians/nl
Shortcuts: COM:4WP • COM:FORWP
Welkom bij Wikimedia Commons, een opslagplaats voor mediabestanden die educatieve media-inhoud (afbeeldingen, geluid en videoclips) in het publieke domein of met een vrije licentie beschikbaar maakt voor iedereen, in hun eigen taal.
Als een Wikipediaan, begrijpt u wat een wiki is, hoe het werkt en hoe u het moet bewerken; deze pagina richt zich op de belangrijke verschillen tussen Wikipedia en Commons, om u te helpen vertrouwd te raken met hoe het er hier aan toe gaat.
Belangrijkste verschillen tussen Wikipedia en Commons
- Galerijen, geen artikelen: Commons heeft geen artikelen (omdat het geen encyclopedie is). Het heeft galerijpagina's, die een enigszins vergelijkbare functie vervullen om inhoud op een selectieve, toegankelijke en gestructureerde manier te organiseren. Zie deze pagina. De meeste van de 110.610.685 bestanden van Commons maken echter geen deel uit van een galerij; Ze kunnen worden gevonden via bladercategorieën of door te zoeken.
- No fair use - Op de Engelstalige Wikipedia is het onder bepaalde strikte voorwaarden acceptabel om een afbeelding of ander mediabestand van bijvoorbeeld een nieuwswebsite te nemen om een artikel te illustreren. Echter, Commons accepteert geen bestanden onder fair use. Commons accepteert alleen vrije inhoud afbeeldingen en andere mediabestanden die zijn gelicentieerd voor gebruik door iedereen, op elk moment, voor elk doel (beperkingen die geen verband houden met auteursrechten kunnen van toepassing zijn).
- Licenties zijn anders - Teksten van Wikipedia kunnen hergebruikt worden onder Creative Commons Attribute Share-Alike (CC-BY-SA); hetzelfde geldt voor de database en teksten van Commons. Echter, elk van de individuele mediabestanden in Commons is individueel gelicenseerd onder een licentie naar keuze van de auteur (binnen de beperkingen van de licentie die Commons accepteert). Dit maakt hergebruik buiten Wikimedia ingewikkelder. Binnen Wikipedia zou bij gelijksoortige afbeeldingen de voorkeur moeten worden gegeven aan de afbeelding met een vrijere licentie, om hergebruik van het Wikipedia-artikel gemakkelijker te maken.
Culturele verschillen
- Meertaligheid: hoewel er enkele taal- en culturele variaties kunnen bestaan binnen een bepaalde taal op Wikipedia, spreken gebruikers over het algemeen dezelfde taal. Commons daarentegen bedient alle taalgemeenschappen, en dus is meertaligheid ingebed in de manier waarop het werkt – zie Taalbeleid. Internationalisering wordt toegepast op inhoudspagina's, sjablonen en beleidspagina's, en discussies kunnen een mix van talen omvatten. De lingua franca is echter Engels; de Engelse versie van beleid en richtlijnen is leidend, en vanwege de moeilijkheid om categorie titels te vertalen, zijn deze meestal in het Engels (als het onderwerp aan een andere taal is gekoppeld, wordt die taal vaak gebruikt). Zie Taalbeleid. Sommige pagina's binnen Commons zijn gericht op gemeenschappen die andere talen spreken. Er zijn b.v. kroegen in vele talen (zoals Village Pump in het Engels en Forum in het Duits).
- Standaarden van het Engels: omdat Engels de lingua franca is, kunnen gebruikers met een relatief laag niveau van het Engels gedwongen worden om het te gebruiken. Dit gebeurt veel minder vaak op Wikipedia, waar dergelijke gebruikers de neiging hebben om de Engelstalige Wikipedia te vermijden en in plaats daarvan deel te nemen aan anderstalige Wikipedia's. Vooral moedertaalsprekers van het Engels zouden dit in gedachten moeten houden op Commons: hetzelfde punt uitgedrukt met relatief korte zinnen en meer gebruikelijke Engelse woorden zal gemakkelijker te begrijpen zijn. Probeer jargon, straattaal, afkortingen en idiomen te vermijden, omdat de betekenis verloren kan gaan.
- Communicatie: veel gebruikers dragen slechts heel af en toe bij aan Commons, waarbij ze veel minder vaak inloggen dan op andere Wikimedia-projecten waaraan ze deelnemen. Voor de communicatie met een individuele gebruiker, moet u niet aannemen dat berichten op Commons-overlegpagina's de beste manier zijn om de aandacht van een gebruiker te trekken. Controleer de gebruikerspagina, recente Commons-bijdragen en overweeg een e-mail of een bericht op een ander project, in aanvulling op of in plaats van een bericht op een Commons-overlegpagina. Voor gemeenschapsbesprekingen, met name over bredere of complexere kwesties, kunnen discussies veel langer open blijven dan op Wikipedia, om meer tijd te geven voor een breed scala aan inbeng.
- Geschillenbeslechting: formele geschillenbeslechting, met uitzondering van geschillenbeslechting rond verwijdering, is minder goed ontwikkeld dan bijvoorbeeld op de Engelstalige Wikipedia. Er bestaat hier geen Arbitragecommissie, noch andere organen die een uitspraak kunnen doen die bindend is voor de gebruikers van Commons. Het Mededelingenbord voor geschillen werd een mislukt project. Beheerders hebben een prioriteit boven gebruikers die geen beheerder zijn.
- Wees niet brutaal: Wees neit brutaal is een belangrijke richtlijn van Wikipedia. Op Commons is de basisfilosofie echter om een aantal redenen dat gebruikers voorzichtig moeten zijn. Verander zo min mogelijk in een reeds geüploade afbeelding. Op Commons is brutaal zijn zelden nuttig en vaker storend. Houd er rekening mee dat als men op Commons 500 slechte bewerkingen doet in obscure bestandsbeschrijvingspagina's, niemand zich zal haasten om ze terug te draaien, hier is het niet zoals in Wikipedia waar bijna alle belangrijke pagina's worden gecontroleerd.
Beleid en richtlijnen
- Hoofdpagina: Commons:Regels en richtlijnen.
- Inclusie: Artikelen worden opgenomen in Wikipedia als het onderwerp voldoende opmerkelijk is; bestanden worden gehost op Commons als ze zich binnen het Toepassingsgebied van het project zijn. Het toepassingsgebied wordt breed gedefinieerd als media die educatief zijn, opgevat volgens de brede betekenis van "het verschaffen van kennis; instructief of informatief". Educatieve inhoud die beter op andere Wikimedia-projecten kan worden gehost, is echter uitgesloten.
- Niet gecensureerd: Wikipedia wordt niet gecensureerd; Commons wordt ook niet gecensureerd, hoewel media ook een educatief doel moeten dienen. In feite hebben afbeeldingen die in artikelen worden gebruikt op Wikipedia een aangetoond educatief doel, terwijl op Commons "educatief doel" speculatiever en subjectiever kan zijn.
- Biografieën van levende mensen: De WMF's Resolutie hierover bestaat op Wikipedia als WP:BLP. Op Commons is dit vergelijkbaar met Foto's van identificeerbare personen.
- NPOV: NPOV op Wikipedia is fundamenteel. Op Commons is dit Neutraal standpunt is veel minder belangrijk. Neutraliteit in de tekstbeschrijving is een overweging, maar is in het algemeen niet van toepassing op de media zelf, omdat concurrerende versies als verschillende bestanden naast elkaar kunnen bestaan. Debatten over welk bestand in een Wikipedia-artikel te gebruiken is, moeten plaatsvinden op Wikipedia.
- Verifieerbaarheid: Wikipedia's Verifieerbaarheidsbeleid is fundamenteel. Op Commons wordt verificatie strikt toegepast op licentiekwesties (Commons:Project scope/Evidence/nl), maar minder op tekstuele beschrijvingen, waar de beweringen van de auteur normaal gesproken worden geaccepteerd, tenzij er reden is om eraan te twijfelen. Zoals met alle wiki's, wordt Commons door Wikipedia niet beschouwd als een betrouwbare bron, en afbeeldingstitels en beschrijvingen op Commons kunnen onafhankelijke bronnen vereisen voordat ze in een Wikipedia-artikel worden opgenomen.
Technologieën
- MediaWiki: Commons gebruikt dezelfde MediaWiki-software als Wikipedia, met een zeer vergelijkbare configuratie. Vergelijk versie op Commons met versie op Wikipedia.
- MediaWiki bugs die bijzonder belangrijk zijn voor Commons worden bijgehouden via deze pagina.
- Commons gebruikt een aantal extra namespaces - zie Namespaces.
- Gadgets: Er zijn verschillen in de gadgets die beschikbaar zijn: zie deze pagina.
- Hulpmiddelen: Enkele bekende hulpmiddelen zijn beschikbaar: Twinkle (als gebruikersscript), Navigatie pop-ups (als gadget) en AWB (waarvoor aparte rechten van de Engelstalige Wikipedia vereist zijn). Huggle werkt nu niet op Commons. Andere hulpmiddelen en software.
- Sjablonen: Veel sjablonen op Wikipedia zijn geïmporteerd naar Commons. Af en toe zijn er verrassende verschillen tussen vergelijkbare sjablonen, en verbeteringen op Wikipedia zijn mogelijk niet geïmporteerd. Het grootste verschil is dat heel veel Commons-sjablonen zijn aangepast voor meertalig gebruik.
- Bots: Commons heeft bots die een reeks functies hebben. Sommige bots hebben publieke broncode.
- Probleemoplossing: Zie deze pagina voor technische problemen.
Verschillen in gebruikersrechten
- Beheerders (180) en bureaucraten (7) op Commons dienen vrijwel hetzelfde doel en hebben dezelfde taken als op Wikipedia. Andere rechten zoals terugdraaien en bestand hernoemen/verplaatsen hebben ook overeenkomsten. Zie ook Commons:User access levels/nl.
- Het belangrijkste verschil is dat Commons een gebruikersgroep heeft met de naam "image reviewer"; deze gebruikers worden vertrouwd om de licenties te verifiëren van bestanden die zijn geïmporteerd van niet-Wikimedia-websites (Licentie beoordeling).
- Daarnaast is er een gebruikersgroep die toestemming heeft om Commons extensie Upload Wizard voor bepaalde uploadcampagnes te configureren.
Handhaving van het beleid/Geschillenbeslechting
- Vandalisme: en:WP:AIV → COM:AN/V
- Incidenten: en:WP:ANI → COM:AN/B (eenvoudige blokkeringen, geen vandalisme) en COM:AN/U (gebruikersproblemen en overige)
- Pagina beveiliging: en:WP:RFPP → COM:AN/P
- Commons heeft tegenhanger voor de arbitragecommissie
- Verwijderen: en:WP:DEL → COM:D; en:WP:AFD → COM:DR; en:WP:CFD → COM:CFD; en:WP:CSD → COM:CSD
Transwiki inhoud
- Inhoud gehost op Wikipedia kan worden getranswiki-ed naar Commons als de licentievoorwaarden compatibel zijn. Dit maakt een breder gebruik van mediabestanden mogelijk, ook door andere taalversies van Wikipedia. Zie Bestanden verplaatsen naar Commons.
- Content gehost op Commons kan altijd worden getranswiki-ed (gekopieerd) naar Wikipedia; Maar er is zelden een reden om dat te doen.
- 'Inhoud die niet op Commons kan worden gehost kan worden getranswiki-ed (verplaatst) naar Wikipedia, als de "fair use"-voorwaarden van Wikipedia van toepassing zijn. Dit is met name relevant wanneer de inhoud op Commons staat maar op het punt staat te worden verwijderd (of dat al is gebeurd) vanwege licentieproblemen.
Manieren om help te krijgen
- Bekijk de rubriek Veelgestelde vragen.
- Als u
{{helpme}}
plaatst op uw overlegpagina, komt er zo snel mogelijk een vrijwilliger bij u langs! - Word lid van het IRC-kanaal #wikimedia-commons voor real-time chat. Nieuw bij IRC? Klik hier om direct verbonden te worden!
- Ga naar de Commons Helpdesk.