Jump to content

Purana

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Mga manuskritong Purana gikan sa ika-15 sundo sa ika-18ng siglo

An Purana (Sanskrito: पुराण, purāṇa; Sa literal, an boot sabihon "suanoy, daan") sarong mahiwas na lista nin mga babasahon na Indiyano manongod sa kadakol na tema, partikularmente manongod sa mga leyenda asin iba pang tradisyonal na lorera.[1] An purana bisto man sa komplikadong suon nin simbolismo na linaladawan sa laog kan saindang istorya. Komponido sa orihinal sa Sanskrit asin sa iba pang mga lengguwahe kan India, an nagkapira sa mga tekstong ini ipinangaran sa mayor na mga diyos nin Hindu arog ki Vishnu, Shiva, Brahma, asin Adi Shakti. An Puranic genre nin literatura mahihiling sa Hinduismo sagkod Jainismo.[2][3][4][3]

An Puranic literature encyclopedic, asin kaiba diyan an manlain - lain na tema arog kan kosmogony, kosmolohiya, kasaysayan nin mga diyos, mga diyosa, mga hadi, mga eroe, mga may kabatidan, asin mga demigod, mga osipon kan mga tawo, mga pilgrimage, mga templo, medisina, astronomiya, gramatika, mineralohiya, pangisi, mga istorya nin pagkamuot, siring man kan teolohiya asin pilosopiya. An laog kan Purana bakong consistent sa ibong na marhay na parte, an kada sarong Purana nagdanay sa mga nagkapirang manuskrito.[1][3] An Hindung Maha Puranas tradisyonal na iinaatribwir sa "Vyasa," alagad an dakol na intelektwal ibinilang iyan na posibleng marhay na gibo nin dakol na autor sa nag - aging mga siglo; Sa kabaliktaran, an kadaklan na Jaina Puranas pwedeng may petsa asin an saindang mga autor na inasignaran.[3]

Igwang 18 Mukhya Puranas (Major Puranas) asin 18 Upa Puranas (Minor Puranas), na igwang lampas 400,000 na bersikulo. An enot na bersyon kan manlaen-laen na Puranas posibleng marhay na nagibo sa pag-ultanan kan ika-19 asin ika-10 siglo CE.[5][6] An Puranas mayo nin autoridad sa sarong teksto sa Hinduismo, alagad ibinibilang na Smritis.[5]

Nagkaigwa sinda nin impluwensiya sa kultura nin Hindu, na nakaiinspirar sa mayor na nasyonal asin rehiyonal na taonan na mga kapiestahan nin Hinduismo. An saindang kabtang asin halaga bilang mga tekstong sekta asin makasaysayan na mga teksto nagin kontrobersiyal huli ta an gabos na Purana nag - oomaw sa dakol na dios asin diosa patin "an saindang sektaryanismo bakong malinaw na marhay na pinutol" kisa sa ipinapamugtak, an sabi ni Ludo Rocher. An relihiyosong mga kaugalean na kaiba diyan ibinibilang na Vaidika (mapadapit sa mga babasahon na Vediko), huli ta dai sinda naghuhulit sa pag - introdusir sa Tantra.[7] An Bhagavata Purana kabilang sa pinakabantog asin popular na teksto sa Puranic genre, asin iyo ini, sa opinyon kan nagkapira, sa non-dualistikong tenor.[8][9] Alagad, an duwáng eskwelahan na Shriman Madhvacharya igwang mayaman asin pusog na tradisyon kan dualistikong interpretasyon kan Bhagavata, puon sa Bhagavata Taatparya Nirnya kan Acharya mismo asin huri, mga komentaryo dapit sa komentaryo. An eskwelahan kan Chaitanya nagsisikwal man sa direktang anoman na monistikong interpretasyon kan Purana. An mga iskolar sa Puranic literatura kaiba an mobimientong Bhakti sa India, asin pareho sinda Dvaita asin Advaita nagkomento dapit sa pundamental na mga tema sa Vedantic sa mobimientong Maha Puranas.[10]

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ 1.0 1.1 Merriam-Webster's Encyclopedia of Literature (1995 Edition), Article on Puranas, ISBN 0-877790426, page 915
  2. ↑ Verma, Rajeev (2009). Faith & Philosophy of Hinduism. Gyan Publishing House. ISBN 978-81-7835-718-8. Archived from the original on 2 October 2022. Retrieved 2 October 2022. 
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 John Cort (1993), Purana Perennis: Reciprocity and Transformation in Hindu and Jaina Texts (Editor: Wendy Doniger), State University of New York Press, ISBN 978-0791413821, pages 185-204
  4. ↑ Nair, Shantha N. (2008). Echoes of Ancient Indian Wisdom: The Universal Hindu Vision and Its Edifice. Hindology Books. p. 266. ISBN 978-81-223-1020-7. Archived from the original on 13 May 2016. Retrieved 13 February 2016. 
  5. ↑ 5.0 5.1 Cornelia Dimmitt (2015), Classical Hindu Mythology: A Reader in the Sanskrit Puranas, Temple University Press, ISBN 978-8120839724, page xii, 4
  6. ↑ Collins, Charles Dillard (1988). The Iconography and Ritual of Śiva at Elephanta. SUNY Press. p. 36. ISBN 978-0-88706-773-0. Archived from the original on 27 May 2016. Retrieved 13 February 2016. 
  7. ↑ Dominic Goodall (1996), Hindu Scriptures, University of California Press, ISBN 978-0520207783, page xxxix
  8. ↑ Thompson, Richard L. (2007). The Cosmology of the Bhagavata Purana 'Mysteries of the Sacred Universe. Motilal Banarsidass Publishers. p. 10. ISBN 978-81-208-1919-1. Archived from the original on 30 May 2016. Retrieved 13 February 2016. 
  9. ↑ Dominic Goodall (1996), Hindu Scriptures, University of California Press, ISBN 978-0520207783, page xli
  10. ↑ BN Krishnamurti Sharma (2008), A History of the Dvaita School of Vedānta and Its Literature, Motilal Banarsidass, ISBN 978-8120815759, pages 128-131
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Purana&oldid=241400"