Enrique Hertzog

Enrique Hertzog
48. presidente de Bolivia 10 marzu 1947 - 22 ochobre 1949 ← Tomás Monje Gutiérrez - Mamerto Urriolagoitia → embaxador
Vida
Nacimientu	La Paz, 10 de payares de 1897
Nacionalidá	Bolivia
Muerte	Buenos Aires, 31 de xunetu de 1981 (83 años)
Estudios
Llingües falaes	castellanu
Oficiu	diplomáticu, políticu
Premios	ver Gran Cruz de la Orde de Carlos III
Creencies
Partíu políticu	Partido de la Unión Republicana Socialista (es)

José Enrique Hertzog Garaizábal (10 de payares de 1897, La Paz – 31 de xunetu de 1981, Buenos Aires)^[1] foi un médicu y políticu bolivianu, cuarentenu segundu presidente de Bolivia dende'l 10 de marzu de 1947 hasta'l so arrenunciu del 22 d'ochobre de 1949,^[1][2] añu en qu'arrenunció al cargu.

Enrique Hertzog Garaizabal, nació na ciudá de La Paz el 10 d'avientu de 1897. Foi fíu d'Enrique Hertzog y Eduviges Garaizabal. Fixo los sos estudios primariu y secundariu nel colexu San Calixto de la so ciudá natal. Siguió colos sos estudios cimeros, llogrando ingresar a la facultá de medicina de la Universidá Mayor de San Andrés (UMSA), graduándose como médicu años dempués.

Cabo mentar qu'antes de llegar a la presidencia de Bolivia, Hertzog foi miembru activu del Partíu Republicanu Xenuinu de Daniel Salamanca, coles mesmes prefeutu de La Paz.

Mientres la Guerra del Chaco ocupó los ministerios de Gobiernu, d'Instrucción Pública y Comunicaciones; mientres el gobiernu d'Enrique Peñaranda foi ministru d'Hixene y Salobridá.

Hertzog ocupó la presidencia dempués del colgamientu de Gualberto Villarroel socedíu'l 21 de xunetu de 1946; foi un momentu especial en Bolivia porque la situación económica agravar nel país, tres la Segunda Guerra Mundial, por tol estañu que s'apurrió a los Estaos Xuníos.

Coles mesmes, viviéronse contantes movilizaciones llabradores y en 1947 producióse la rebelión indíxena que rezaba los principios de tierra y llibertá. Hubo sulevaciones en Oruro, La Paz, Cochabamba, Potosí y Chuquisaca, onde asesinaron y quemaron, en dellos casos, a los propietarios de les tierres.

El gobiernu de Hertzog vivió nel sabotaxe permanente del Movimientu Nacionalista Revolucionariu (MNR) y súpose que detrás de los llevantamientos indíxenes taben los miembros d'esti partíu.

La so xestión sirvió como transición de la muerte del lliberalismu a la nacencia del nacionalismu que se reafitaría en 1952 cola revolución del 9 d'abril. Per otru llau, l'acesmo permanente del MNR obligó a Hertzog a formar un gabinete de ministros que los denominó de "unidá nacional" y taba integráu por grandes personaxes d'esi momentu, como Adolfo Mariña Du Rels, Guillermo Gutiérrez Vea Murguía, Héctor Ormachea Zalles y Pedro Zilvetti.

Sicasí, cuando taba nel segundu añu del so gobiernu, nun soportó más la presión política y determinó arrenunciar a la presidencia de Bolivia, aduciendo que carecía problemes de salú.

Ente los llogros de la so xestión, tuvo la continuidá que-y dio a la construcción de la carretera Cochabamba-Santa Cruz y la construcción del ferrocarril Yacuiba-Villa Montes. Concluyó la construcción del edificiu de la UMSA y empecipióse la edificación del Hospital Obreru.

Médicu y militar d'oficiu, realizó los sos estudios primeru en La Paz, nel Colexu de San Calixto, y más tarde en París. Hertzog xunir al Partíu Xenuinu Republicanu de Daniel Salamanca nos años 1920, y xubió hasta convertise en Ministru de Guerra mientres el Conflictu del Chaco contra Paraguái ente 1932 y 1935. Tamién desempeñó los cargos de Prefeutu del Departamentu de La Paz, Ministru de Gobiernu, Ministru d'Instrucción Pública y Comunicaciones y, dempués de ser Ministru de Guerra, Ministru d'Hixene y Salobridá mientres el gobiernu d'Enrique Peñaranda. Más palantre, en 1940, convertir en Senador del so país. En 1947 postular pa la presidencia col respaldu de les facciones Republicanes xuníes (antiguos Saavedristas, Xenuinos, etc.) llamándose Partíu de la Unión Republicana Socialista (PURS). Resultó vencedor contra'l candidatu lliberal Fernando Guachalla y el líder reformista Víctor Paz Estenssoro, quien dirixía'l Movimientu Nacionalista Revolucionariu.

Hertzog enfrentó innumberables torgues mientres el so periodu, principalmente constantes rebeliones de los sectores baxos de la sociedá, como fuelgues mineres y sindicales. Tamién tuvo problemes cola implacable oposición del Partíu del Movimientu Nacional Revolucionariu y los sos aliaos, amás d'enfrentar una economía decadente. Esencialmente, l'intentu de los sectores privilexaos (lideraos pol mesmu Hertzog) de "retrasar el reló" al statu quo oligárquicu, previu a la Guerra del Chaco, nun funcionar. Les crecientes mires y demandes d'una clase popular cada vegada más activista y violenta, combinaes cola falta de voluntá o incapacidá de les élites gobernantes pa dar concesiones que socavarían el so poder, llevaron al país en cantu d'una guerra civil. Les midíes represives cada vez más abondoses solo aumentaron el descontentu. Cuando les eleiciones llexislatives de 1949 confirmaron el dramáticu ascensu de los partíos d'esquierda, el lideralgu del PURS perdió l'enfotu na relativamente más conciliadora capacidá de Hertzog pa controlar la situación. Forzaron el so arrenunciu en favor del so más combativu vicepresidente, Mamerto Urriolagoitia,^[3] cola sida d'una enfermedá inesistente. Unos pocos meses dempués, Hertzog foi nomáu l'Embaxador de Bolivia n'España cargu qu'ocupo dende 1949 hasta 1958. Dempués de la Revolución de 1952 que llevó al MNR de Estenssoro al poder, el ex-presidente permaneció nel so cargu na capital española, y más tarde treslladóse a la capital arxentina, Buenos Aires, onde morrería (retiráu de l'actividá política) en 1981.

Por Decretu de 14 de mayu de 1947 designar a los ministros d'Estáu que pasen a formar el nuevu gabinete en que la so conformanza ratificar a cinco de los ministros y desígnense otros cinco como nuevos ministros d'Estáu

• Ministru de Rellaciones Esteriores Cultu: Luís Fernando Guachalla Solares
• Ministru de Gobiernu, Xusticia ya Inmigración: Luís Fernando Guachalla Solares, ratificáu^[4]
• Ministru de Facienda y Estadística: José Romero Loza, ratificáu
• Ministru de Defensa Nacional: Pedro Zilvetti Arce, ratificáu
• Ministru d'Educación, Belles Artes y Asuntos Indíxenes: Armando Alba Zambrana, ratificáu
• Ministru d'Economía nacional: Germán Mariñes, ratificáu
• Ministru de Trabayu: Alfredo Mendizábal^[5]
• Ministru d'Hixene y Salobridá: Carlos Morales Ugarte, ratificáu
• Ministru d'Agricultura Ganadería y Colonización: Oswaldo Gutiérrez Jiménez
• Ministru d'Obres Públiques y Comunicación: inxenieru Gustavo Henrich^[6]

• Mesa, José de; Gisbert, Teresa; Mesa, Carlos D., Historia de Bolivia, 3ª edición, páxs. 579-582.

• Presidente de Bolivia
• Historia de Bolivia