Edwin Hubble
Edwin Powell Hubble (20 de payares de 1889, Marshfield (es) – 28 de setiembre de 1953, San Marino) foi unu de los más importantes astrónomos estauxunidenses del sieglu XX, famosu principalmente por demostrar la espansión del universu midiendo'l desplazamientu al bermeyu de galaxes distantes. Hubble ye consideráu'l pá de la cosmoloxía observacional anque la so influyencia na astronomía y astrofísica ta arimada a munchos otros campos.
Primeros años
[editar | editar la fonte]Hubble ñació en Marshfield (Missouri) el 20 de payares de 1889. Yera fíu d'un abogáu y él mesmu taba destináu a exercer la carrera llegal. Fizo los sos estudios na Universidá de Chicago, elixó matemátiques y astronomía. Llicencióse en 1910.
Hubble nel Monte Wilson
[editar | editar la fonte]Tornó al campu de la astronomía al integrase nel Observatoriu Yerkes de la Universidá de Chicago, onde obtuvo'l doctoráu en física en 1917. Al volver del so serviciu na Primer Guerra Mundial, en 1919, ufiertóse-y un puestu nel nuevu observatoriu del monte Wilson, onde tenía accesu a un telescopiu.
Nos entamos de la so carrera nel observatoriu, la so atención foi atraída poles nebuloses. Per entoncies, les formes y el tamañu de les galaxes conocíense razonablemente bien, pero nun se sabía qué existía más allá de les sos llendes... si ye que podía atopase dalgo nuevo.
Taba claro que delles nebuloses s'encontraben na galaxa y que, básicamente, yeren gas illumináu por estrellrs nel so interior. En 1924 Hubble tuvo éxitu al atopar estrelles na Nebulosa d'Andromeda.
La espansión del Universu
[editar | editar la fonte]En 1929, Hubble espublizó un análisis de la velocidá radial de les nebuloses de la que calcuara la distancia. Lo qu'estableció foi que, anque delles nebuloses estragaláctiques teníen espectros qu'indicaban que se movíen escontra la Tierra, la gran mayoría, mostraba corrimientos hacia'l bermeyu que sólo podíen esplicarse asumiendo que s'alloñaben. Más sorprendente yera'l so descubrimientu de qu'existía una rellación direuta entre la llonxitú de la distancia d'una nebulosa y la so velocidá de retrocesu.
Esto sólo tenía sentíu si'l propiu universu, incluíu l'espaciu entre galaxes, se taba espandiendo. Xunto a Milton Humason postuló la Llei d'Hubble relativa a la espansión del universu.
George Hale, el fundador y direutor del Observatoriu Monte Wilson nes cercaníes de Pasadena (California), dependiente del Institutu Carnegie, ofreció-y un puestu de trabayu nel que tuvo hasta la so muerte, que foi nel añu 1953 nun accidente. Anantes de la so muerte, Hubble foi'l primeru n'utilizar el telescopiu Hale del Observatoriu Palomar.
Otros trabayos y descubrimientos
[editar | editar la fonte]Foi condecoráu cola Medaya Franklin en 1939 polos sos trabayos sobres les nebuloses. Recibió la medaya d'oru de la Royal Astronomical Society en 1940. El telescopiu espacial Hubble foi bautizáu asina nel so honor, asina como l'asteroide 2069 Hubble. Descubrió l'asteroide 1373 Cincinnati el 30 d'agostu de 1935.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20110630015230/http://hubble.nasa.gov/overview/hubble_bio.php.
- ↑ 2,0 2,1 Afirmao en: Gran Enciclopedia Soviética (1969–1978). Títulu: Хаббл Эдвин Пауэлл. Data de consulta: 28 setiembre 2015. Editorial: Большая Российская энциклопедия. Llingua de la obra o nome: rusu. Data d'espublización: 1969.
- ↑ Afirmao en: Find a Grave. Identificador Find a Grave: 8570369. Data de consulta: 8 xineru 2022. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Identificador CONOR.SI: 253056355. Afirmao en: CONOR.SI.
- ↑ URL de la referencia: https://www.rhodeshouse.ox.ac.uk/community/list-of-rhodes-scholars/. Data de consulta: 3 febreru 2018.
- ↑ URL de la referencia: http://www.phys-astro.sonoma.edu/brucemedalists/hubble/index.html. Data de consulta: 29 abril 2021.
- ↑ URL de la referencia: https://ras.ac.uk/sites/default/files/2021-03/Gold%20Medal%202021_0.pdf. Data de consulta: 29 abril 2021.
- ↑ URL de la referencia: https://en-academic.com/dic.nsf/enwiki/11328. Data de consulta: 29 abril 2021.
- ↑ URL de la referencia: https://www.nmspacemuseum.org/inductee/edwin-p-hubble/. Data de consulta: 17 xunetu 2023.
- ↑ URL de la referencia: https://www.hoopshall.com/hall-of-fame/edwin-hubble.
- ↑ Afirmao en: nobelprize.org. Identificador de nominación de persona al Premio Nobel: 10529. Editorial: Fundación Nobel. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Afirmao en: NNDB. Llingua de la obra o nome: inglés.