Comerciu

Denominar comerciu a l'actividá socioeconómica consistente nel intercambiu de dellos materiales que sían llibres nel mercáu de merca y venta de bienes y servicios, seya para'l so usu, pa la so venta o'l so tresformamientu. Ye'l cambéu o transaición de daqué en cuenta de otra cosa d'igual valor. Por actividaes comerciales o industriales entendemos tantu intercambiu de bienes o de servicios que s'efectúen al traviés d'un comerciante o un mercader.

El comerciante ye la persona física o xurídica que se dedica al comerciu en forma habitual, como les sociedaes mercantiles. Tamién s'utiliza la pallabra comerciu pa referise a un establecimientu comercial o tienda.

Los oríxenes del comerciu remontar a finales del Neolíticu, cuando s'afayó l'agricultura. De primeres, l'agricultura que se practicaba yera una agricultura de subsistencia, onde les xustes yeren pa la población dedicada a los asuntos agrícoles. Sicasí, a midida que fueron incorporándose nuevos desarrollos teunolóxicos al día ente día de los llabradores, como por casu la fuercia animal, o l'usu de distintes ferramientes, les colleches llograes yeren cada vez mayores. Asina llegó'l momentu aparente pa la nacencia del comerciu, favorecíu por dos factores:

• Les colleches llograes yeren mayores que la necesaria pa la subsistencia de la comunidá.
• Yá nun yera necesariu que tola comunidá dedicar a l'agricultura, polo tanto parte de la población empezó a especializase n'otros asuntos, como l'alfarería o la siderurxa.

Poro, los escedentes de les colleches empezaron a intercambiase con otros oxetos nos qu'otres comunidaes taben especializaes. De normal estos oxetos yeren elementos pa la defensa de la comunidá (armes), depósitos pa poder tresportar o almacenar los escedentes alimenticios (ánfores, etc.), nuevos utensilios agrícoles (azaes de metal...), o inclusive más palantre oxetos de luxu (espeyos, pendientes, etc).

Esti comerciu primitivu, non solo supunxo un intercambiu llocal de bienes y alimentos, sinón tamién un intercambiu global d'innovaciones científiques y teunolóxiques, ente otros, el trabayu en fierro, el trabayu en bronce, la rueda, el tornu, la navegación, la escritura, nueves formes d'urbanismu, y un llargu etcétera. Na península ibérica esti periodu conozse como'l Orientalizante, poles continues influencia recibíes d'Oriente. Nesti momentu ye cuando surde la cultura ibérica.

Amás del intercambiu d'innovaciones, el comerciu tamién favoreció un paulatín cambéu de les sociedaes. Agora la riqueza podía almacenase ya intercambiase. Empezaron a apaecer les primeres sociedaes capitalistes tal como les conocemos anguaño, y tamién les primeres estratificaciones sociales. Nun entamu les clases sociales yeren a cencielles la xente del pobláu y la familia del dirixente. Más palantre apaecieron otres clases sociales más sofisticaes como los guerreros, los artesanos, los comerciantes, etc.

El trueque yera la manera en que les antigües civilizaciones empezaron a comerciar. Trátase d'intercambiar mercancíes por otres mercancía d'igual o menor valor. El principal inconveniente d'esti tipu de comerciu ye que les dos partes arreyaes na transaición comercial teníen que coincidir na necesidá de les mercancíes ufiertaes pela otra parte. Pa solucionar esti problema surdieron una serie d'intermediarios qu'almacenaben les mercancíes arreyaes nes transaiciones comerciales. Estos intermediarios bien de cutiu añadíen un riesgu demasiao eleváu nestes transaiciones, y por ello esti tipu de comerciu foi dexáu de llau rápido cuando apaeció la moneda.

El trueque conocer como sistema de comerciu y foi cuando sustituyía la moneda y el billete.

La moneda, o dineru, nuna definición más xeneral, ye un mediu alcordáu nuna comunidá pal intercambiu de mercancíes y bienes. El dineru non solo tien que sirvir pal intercambiu, sinón que tamién ye una unidá de cuenta y una ferramienta p'almacenar valor. Históricamente hubo munchos tipos distintos de dineru, dende gochos, dientes de ballena, cacáu, o determinaos tipos de conches marines. Sicasí, el más estendíu ensin dulda a lo llargo de la historia ye l'oru.

L'usu del dineru nes transaiciones comerciales supunxo una gran meyora na economía. Agora yá nun fai falta que les partes implicaes na transaición precisaren les mercancíes de la parte opuesta. Civilizaciones más adelantraes, como los romanos, estendieron esti conceutu y empezaron a acuñar monedes. Les monedes yeren oxetos especialmente diseñaos pa esti asuntu. Anque estes primitives monedes, al contrariu de les monedes modernes, teníen el valor de la moneda esplícitu nella. Esto ye, que les monedes taben feches de metales como oru o plata y la cantidá de metal que teníen yera'l valor nominal de la moneda.

L'únicu inconveniente que tenía'l dineru yera que al ser un alcuerdu dientro d'una comunidá, nun tenía valor fora de contestu. Por casu, si l'elementu d'intercambiu d'una comunidá yeren dientes de ballena, aquellos dientes nun teníen nengún valor fora de la comunidá. Por ello un pocu más palantre surdió'l conceutu de divisa. La divisa, agora sí, ye un elementu d'intercambiu aceptáu nuna zona muncho más amplía que la mesma comunidá. La divisa más habitual yera l'oru puro, anque a lo llargo de la historia tamién apaecieron otros, como la sal o la pimienta. Les divises facilitaron el comerciu intercontinental en gran midida.

A lo llargo de la Edá Media, empezaron a surdir unes rutes comerciales transcontinentales qu'intentaben suplir l'alta demanda europea de bienes y mercancíes, sobremanera de luxu. Ente les rutes más famoses destaca la Ruta de la Seda, pero tamién había otros importantes como les rutes d'importación de pimienta, de sal o de tintes.

El comerciu al traviés d'estes rutes yera un comerciu direutu. La mayor parte de les mercancíes camudaben de propietariu cada poques decenes de quilómetros, hasta llegar a les riques cortes europees. A pesar d'eso, estes primeres rutes comerciales yá empezaben a plantegase regulaciones nes importaciones. Inclusive hubo momentos nos que se prohibió l'usu de la seda pa la vistimienta nel sexu masculín, col fin d'amenorgar el consumu d'esti costosu productu.

Les Cruzaes fueron una importante ruta comercial creada de manera indireuta. La ruta que se creó a raigañu del movimientu de tropes, suministros, armes, artesanos especializaos, botinos de guerra, etc. reactivó la economía de munches rexones europees. Esti méritu atribuyir en parte al rei inglés Ricardu I Corazón de Lleón, que al arreyase na Tercer Cruzada consiguió importantes victories comerciales pa Europa, como por casu el reestablecimientu de la Ruta de la Seda, la recuperación de les rutes de la pimienta.

Los miembros non combatientes de la orde del Temple (los Caballeros Templarios) (sieglos XII-XIII) xestionaron una complexa estructura económica a lo llargo del mundu cristianu, creando nueves téuniques financieres (los pagarés ya inclusive la primer lletra de cambéu) que constitúin una forma primitiva del bancu modernu.

Ente los servicios ufiertaos taba'l tresporte de dineru. Los pelegrinos podíen ingresar dineru nun establecimientu y dempués dir a otru establecimientu y retiralo, inclusive ente países distintos, lo cual contribuyía a la seguridá nos caminos. Esto foi la primera lletra de cambéu.

Pero naquellos tiempos la Ilesia prohibía la usura (l'arriquecimientu per mediu del interés).^[1] Asina, los templarios construyeron o ayudaron a construyir más de 70 catedrales en pocu más de 100 años, forxaron y ampararon una lexón d'artesanos… (munchos afirmen que yeren una multinacional ética”).^[2]

Esti serviciu en particular (la lletra de Cambéu»), favoreció enforma'l comerciu internacional en feries, onde los comerciantes podíen volver a los sos países d'orixe ensin que'l so dineru corriera'l peligru de ser robáu por salteadores de caminos.

Escontra finales de la Edá Media y principios del Renacimientu una banca o bancu yera un establecimientu monetariu con una serie de servicios que facilitaben enforma'l comerciu. Los pioneros nesta área fueron cambistes qu'actuaben en feries añales y básicamente dedicábense a realizar cambeos de moneda cobrando una comisión. Estos cambistes fueron creciendo, hasta'l puntu qu'apaecieron les grandes families de banqueros europees como los Médici, los Fugger y los Welser.

Alredor del añu 1400, la disrupción del Imperiu mongol, la crecedera del Imperiu otomanu y el fin del Imperiu bizantín provoca que toles rutes de comerciu europees col Este queden bloquiaes. La busca de nueves rutes, el surdimientu del capitalismu mercante y el deséu d'esplorar el potencial d'una economía global, impulsó n'Europa la era de los descubrimientos.

Con éses Europa entornar na busca de nueves rutes escontra la India col fin de restablecer la importación d'especies. Pero finalmente, fueron Portugal y España los dos países que llograron el monopoliu d'estes rutes, gracies al trabayu d'esploradores como Cristóbal Colón, Vasco da Gama, Fernando de Magallanes o Juan Sebastián Elcano.

El descubrimientu d'América polos europeos supunxo otru pasu nel comerciu. El nuevu fluxu d'oru que llograben los españoles de manera «cuasi-gratuita» n'América del Sur, sanió y consolidó les redes comerciales y de capital europees. La banca europea creció d'una manera esponencial y empezaron a surdir los grandes bancos europeos, como'l Bancu d'Ámsterdam, el Bancu de Suecia o'l Bancu d'Inglaterra.

El dominiu español y portugués de les nueves rutes establecíes, forzó a otres potencies europees, como Inglaterra y Países Baxos, a buscar rutes alternatives. Estos países dedicar a esplorar sistemáticamente los océanos Índico y Pacífico. Estes espediciones comerciales fueron l'empiezu del Imperiu británicu.

Antes del sieglu XIX les travesíes transatlánticas ente América y Europa facer en barcos de vela, lo cual yera lentu y de cutiu peligrosu. Colos barcos de vapor, les travesíes convirtiéronse más rápides y segures. Entós empezaron a surdir grandes compañíes oceániques con travesíes bien frecuentes. Llueu, el fechu de construyir el mayor tresatlánticu, rápido o luxosu, convertir nun símbolu nacional.

Dende'l sieglu XVII d'equí p'arriba, cuasi toles travesíes transatlánticas con destino Norteamérica, el puertu de llegada yera'l de Nueva York. Llueu'l comerciu tresatlánticu convirtió Nueva York nel primer puertu de Norteamérica, y de resultes, atraxo la mayor parte de les futures mercancíes transatlánticas y tol tráficu de pasaxeros. Nueva York convertir na capital comercial de los Estaos Xuníos (Estaos Xuníos) y una de les ciudaes más importantes del mundu. Amás, la mayor parte de los inmigrantes que diben d'Europa a Estaos Xuníos, llegaben a Nueva York, colo qu'esta ciudá tamién yera'l destín de tolos famosos y ricos viaxantes en cruceros de luxu, lo mesmo que de los probes inmigrantes, que viaxaben nes partes inferiores d'estos barcos. Poro, anque les travesíes transatlánticas podíen realizase ente cualesquier parte d'Europa y América, siempres s'asumía que'l destín yera Nueva York, nun siendo que se indicara lo contrario.

Antes de la revolución del tresporte del sieglu XIX, les mercancíes de consumu teníen que ser manufacturadas cerca del llugar de destín. Yera económicamente invidable tresportar mercancíes dende un llugar distante. Xunto cola Revolución Industrial llevar a cabu una serie d'innovaciones nel tresporte que revitalizaron el comerciu. Agora les mercancíes podíen ser manufacturadas en cualquier llugar y ser tresportaes d'una manera bien barata a tolos puntos de consumu.

Una de les primeres aportaciones de la revolución del tresporte foi'l ferrocarril. Gran Bretaña foi la pionera nesti ámbitu, y por cuenta de eso, na actualidá tien la rede de ferrocarriles más trupa del mundu. N'España la primer llinia de ferrocarril construyir en 1840 ente les poblaciones de Barcelona y Mataró

N'otros llugares d'Europa y d'Estaos Xuníos, tamién tuvieron muncha importancia'l tresporte fluvial. Empezar a enanchar y a afondar munchos ríos col fin de faelos navegables. Y un pocu más palantre en munches rexones empezar a construyir trupes redes de canales navegables.

Finalmente, l'apaición del automóvil y la construcción sistemática de carreteres, provocó que les mercancíes pudieren tresportase xusto al puntu exactu del so consumu, ye lo que se conoz como distribución capilar de mercancíes.

La globalización, dende'l puntu de vista económicu, ye un enclín deriváu del neocolonialismu que trata de faer una zona de llibre comerciu a nivel internacional. La globalización naz de resultes de la necesidá de rebaxar costos de producción col fin de dar l'habilidá al productor de ser competitivu nuna redolada global.

Numberosos grupos pacifista y ecoloxistes protesten en contra d'esti enclín, a favor d'otres polítiques más proteicionistes.^{[ensin referencies]} Otros grupos sindicalistes tamién s'amuesen fuertemente opuestos a la globalización, pos les multinacionales treslladen puestos de trabayu dende los países desenvueltos hasta países del Tercer mundu, con sueldos muncho más baxos.

El comerciu ye una fonte de recursos tantu pal empresariu como pal país nel que tea constituyíu: Ente más empreses viendan el mesmu productu o brinden el mesmu serviciu abarátense los servicios.

• El comerciu mayorista (conocíu tamién como «comerciu al per mayor» o «comerciu al mayor») ye l'actividá de compra-venta de mercancíes que'l so comprador polo regular nun ye'l consumidor final de la mercancía: la compra coles mires de vende-y la a otru comerciante o a una empresa manufacturera que la emplegue como materia primo pal so tresformamientu n'otra mercancía o productu.
• El comerciu minorista (conocíu tamién como «comerciu al per menor», «comerciu al menor», «comerciu detallista» o a cencielles «al detalle») ye l'actividá de compra-venta de mercancíes que'l so comprador ye'l consumidor final de la mercancía; esto ye, quien usa o consume la mercancía.
• El comerciu interior ye'l que se realiza ente persones que se topen presentes nel mesmu país, suxetos a la mesma xurisdicción.
• El comerciu esterior ye'l que s'efectúa ente persones d'un país y les que viven n'otru.
• Comerciu terrestre, comerciu marítimu, comerciu aereu y comerciu fluvial faen referencia a la manera de tresportar la mercancía y cada unu ye propiu d'una caña del derechu mercantil, que lleva'l mesmu nome.
• El comerciu per cuenta mesma ye'l que se realiza por cuenta propia, pa sigo mesmu.
• El comerciu per comisión ye'l que se realiza a cuenta d'otru.
• El comerciu electrónicu el términu comerciu electrónicu (o e-commerce), fai referencia a cualquier forma de transaición o intercambiu electrónicu de bienes, información o servicios, que facilita les operaciones comerciales y que xenera polítiques gubernamentales específiques p'ameyorar la posición competitiva de les economíes; que'l so intercambiu basar na tresmisión de datos sobre redes de comunicación como internet.^[3]

El mercantilismu ye la teoría económica que considera que la riqueza d'un país básase namái colos suministros d'oru y plata. D'equí derívase que se tienen que potenciar les esportaciones ente que se tienen que gravar fuertemente con aranceles les importaciones. Esta teoría caló intensamente nos estaos europeos nos sieglos XVII y XVIII, y ye unu de los principales motivos que favorecieron el colonialismu. Los países teníen que ser lo más independientes posibles col fin de nun importar enforma recursos d'otros países. Por esti motivu los países europeos crearon una trupa rede de colonies que suministraben a la metrópolis toos aquellos bienes necesarios.

La idea de que la riqueza mundial yera fixa y que l'únicu mediu pa consiguir más riqueza yera absorbiendo otru país, motivó les grandes guerres europees de los sieglos XVII y XVIII, como por casu toles guerres Anglo-Holandeses.^{[ensin referencies]}

Gracies a les teoríes económiques d'Adam Smith y la teoría económica lliberal, foise dexando de llau'l mercantilismu. D'esta manera, empezar en concebir idees como que les dos partes d'una transaición comercial pueden salir beneficiaes, una y bones los bienes intercambiaos son más pervalibles pa los nuevos propietarios, o que l'oru ye a cencielles un mineral mariellu y que ye pervalible porque hai pocu.

El capitalismu ye'l sistema económicu que se instituyó n'Europa ente los sieglos XVIII y XIX. El fundamentu del capitalismu ye l'establecimientu de compañíes especializaes na compra, producción y venta de bienes y servicios, nun mercáu llibre del control del Estáu. La única regla que rixe nun sistema capitalista puru ye la llei de la ufierta y la demanda. Esta regla afita los precios en función del grau de necesidá de les mercancíes per parte del comprador, en rellación col grau de necesidá de capital del vendedor (tamién rellacionáu cola cantidá de mercancíes almacenaes pol vendedor).

Esti sistema económicu xeneró una situación de llibre competencia nun mercáu autoregulado pola ufierta y demanda, que supunxo un nuevu cambéu nel comerciu mundial. Mientres la Revolución Industrial y los cambeos repentinos que representó, apaecieron distintes reacciones contra'l capitalismu, como'l sindicalismu, el comunismu o'l anarquismu.

Un casu especial ye l'apaición del anarquismu de mercáu qu'argumenta que'l sistema económicu-políticu vixente ye más bien un capitalismu d'Estáu que consiste en monopolios salvaguardaos pol Estáu y ye polo tanto un sistema económicu incompatible con un mercáu genuinamente llibre.

La Organización Mundial del Comerciu (OMC) ye una organización internacional con sede en Xinebra (Suiza), que vixila los trataos comerciales ente los sos miembros. Foi creada en 1995 como un secretariáu p'alministrar los Alcuerdos Xenerales de Tases y Comerciu, unos trataos comerciales de la posguerra mundial, que dexó munchos intereses pa llograr intercambios y abrir la competencia deslleal o monopolios.

El comerciu dexa a los países especializase no que meyor faen y esfrutar d'una mayor variedá de bienes y servicios. Los distintos países pueden ser socios na economía mundial, según competidores.

• Comerciu xustu
• Comerciu llibre
• Comerciu electrónicu

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Comerciu.
• Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Comerciu.