Albanie
| Republika e Shqipërisë | |||||
| Republik Albanie | |||||
| |||||
| Amtsspraach | Albanisch. Regionali Sproche sin Gegisch un Toskisch, Griechisch, Aromänisch, Mazedonisch un Romani. | ||||
| Hauptstadt | Tirana | ||||
| Staatsoberhaupt | Bajram Begaj | ||||
| Regierigschef | Edi Rama | ||||
| Flächi | 28.748[1] km² | ||||
| Iiwohnerzahl | 2.800.138 (2011)[2] | ||||
| Bevölkerigsdichti | 97,4 Iiwohner pro km² | ||||
| Bruttoinlandsprodukt | 2014:[3]
| ||||
| Human Development Index | 0,733 (85.)[4] | ||||
| Währig | Albanischer Lek (ALL) | ||||
| Unabhängigkeit | 28. November 1912 (vom Osmanischen Reich) | ||||
| Nationalhimne | Himni i Flamurit | ||||
| Nationalfiirtig | 28. November | ||||
| Zitzone | UTC+1 MEZ UTC+2 MESZ (März bis Oktober) | ||||
| Kfz-Kennzeiche | AL | ||||
| ISO 3166 | AL, ALB, 008 | ||||
| Internet-TLD | .al | ||||
| Vorwahl | +355 | ||||
 | |||||
Albanie (albanisch: Shqipëria) isch e Staat i Süedoschteuropa ufem Balkan. Im Norde grenzt Albanie aa Serbien, Montenegro un Kosovo, im Oschte aa Nordmazedonie un im Süüde aa Griecheland. Im Weschte hät Albanie e Chüschte aa dr Adria un em Ionische Meer. D Hauptstadt un gröschti Stadt isch Tirana.
Bevölkrig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Albanie hät e Bevölkrig vo 3.563.110 (Juli 2005). Dr Bevölkrigzuewachs lit bi 0.52% un 25.6% vur Bevölkrig sin unter 15 Johr. D Lebenserwartig isch 77.24 Johr (Männer 74.6, Fraue 80.15). D Analphabetismusrate isch 13.5 % (Männer 6.7 %, Fraue 20.5 %). D Chindersterblichkeit isch 0.021 %.
D Bvölkrig vo Albanie läbt zu 70% ufem Land, allerdings sin mängi Regione durch d Landflucht i d Hauptstadt scho praktisch entvölkert. So isch Tirana vo 250.000 Ywohner im Johr 1990 uf wyt über 600.000 aagwagse. Albanie hät 1990 d höggschti Geburterate vo Europa gha, stoht jetz aber bim europäischi Durchschnit vo 2 Chinder pro Frau. Dodurch altert d albanischi Bvökrig rasant, was aber bisher durch d Presenz vur junge Generation nonit sichbar isch.
D Mentalität vo viili Lüt isch no vo dr ländlichi Herchumft prägt. Allerdings stoht d Landbvölkrig nüt i hohem Aasehe un wird verächtlich als katonarë (vum Land) oder mallok (us de Berg) bezeichnet.
Über 95 % vur Bvölkrig sin Albaner, do demit isch Albanie s ethnisch homogenschte Land ufem Balkan. D Albaner teile sich i zwei ethnischi Gruppe uf, d Gege im Norde un d Toske im Süüde. D zwei Gruppe unterscheide sich durch verschiidni Dialekt (Gegisch un Toskisch) un durch verschiidni chulturelli un gsellschaftlichi Yflüss. D Toske sin stärker vo dr osmanische Chultur beynflusst während d Gege e archaischi Stammesgsellschaft erhalte hän. D Gränz zwüsche de zwei Gruppe isch dr Fluss Shkumbin.
Im Süüde gits e grössri Minderheit vo Grieche. D gnaui Aazahl isch umstritte, leit aber warschynlich bi 3 % (66.000). D albanischi Regiirig goht vo 1 % us, d Griechischi hingege vo 12 %. D reschtlichi 2 % verteile sich uf Aromäne (au im Süüde, vor allem z Korça), Slawische Mazedonier (a dr Gränz zur Republik Mazedonie; insgsamt unter 20.000) un Roma. Bis uf d Roma hän alli Minderheite ihri eigni Schuele. D Uni vo Korça bietet griechischi Fächer aa un mit de lokale Behörde cha uf Griechisch komuniziirt werre.
Ethnischi Albaner läbe usserdem im Kosovo (2.112.000), z Serbie (67.000), z Montenegro (31.000) un i de Republik Mazedonie (509.000). Usserdem läbe altygsesseni albanischi Minderheite z Italie (100.000 Arbëresh; Albaner, wo im 15. Jahrhundert vo de Türke gflohe sin) un z Griecheland. D'Albaner z Griecheland hän sich früeher uf d Çamëria Albaner un d Arvanite verteilt. Nochem Zweite Weltchrieg sin d überwigend muslimischi Çamëria Albaner nooch Albanie umgsiidelt worre (un viili Grieche us Albanie usgwandert), d orthoxe Arvanite hingege sehe sich als Grieche. Hüt wohne no 200.000 Çamëria Albaner i Griecheland, de Flüchtling wird aber d Ruckkehr verwehrt. D arvanitischi Bvölkrig leit zwüsche 140.000 oder sogar 1.600.000. D Arvanite sin zwar sprochlich un kulturel Albaner, sehe sich selber aber als ethnischi Grieche.
Usserdem sin syt 1990 über e halbi Million Albaner nooch Griecheland usgwandert un ca. 200.000 nooch Italie. Usserdem wohnt e grossi Zahl vo Albaner i Weschteuropa un i Nordamerika.
Wirtschaft
[ändere | Quälltäxt bearbeite]S Gält vo Albanie isch dr Lek.
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Albanie – Sammlig vo Multimediadateie- d Weblite vo de Albanische Regierig (albanisch/englisch)
Fueßnote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ CIA World Factbook: Albanien (englisch)
- ↑ Instituti i Statistikës (Hrsg.): Population and Housing Census in Albania 2011: Main Results (Part 1). Tirana Dezember 2012 (online [PDF; abgerufen am 25. Mai 2015]).
- ↑ Schätzige vom International Monetary Fund: World Economic Outlook Database. In: IMF.org. , abgruefen am 26. November 2015 (änglisch).
- ↑ Human Development Report Office: Albania – Country Profile: Human Development Indicators (Memento vom 18. Oktober 2018 im Internet Archive) (abgruefen am 15. Dezember 2015)
