Internet

S Internet isch e wältwiits elektronischs Netzwärksischteem, wo us vile dezäntraale Computernetzwärk bestoht, wo mitenander verbunde si, und wo me drüber Date vo de einzelne Kompiuter cha usdusche.

S Wort isch en Abchürzig und chunt vom änglische interconnected networks; drum isch’s im Düütsche en Anglizismus. Es bedüütet „Netzwärk, wo underenander verbunde si“.

Mit em Internet chame Internetdienscht bruuche so wie öpe E-Mail, Telnet, Usenet, Dateiüberdragig, WWW und in dr letzte Zit immer meh au d Telefonii, s Radio und s Färnseh.

Im Prinzip cha jede Kompiuter wältwiit mit jedem andere verbunde wärde. Dr Datenusduusch zwüsche de einzelne Internet-Kompiuter bassiert über so genanti Internetprotokoll, wo technisch normiert si. D Technik vom Internet wird vo dr RFCs vo dr Internet Engineering Task Force (IETF) beschriibe.

Umgangssproochlig wird s Wort „Internet“ hüfig synonym zum «World Wide Web» bruucht, wil säll eine vo de populärschte Internetdienscht isch und wäsentlig zum Wachsdum und dr Popularität vom Medium bidrait het. Im Gegesatz drzue cha me anderi Mediedienscht wie s Telefon, s Färnsehe und s Radio erscht sid der jüngschte Zyt über s Internet übermiddle, und si hai parallel zum Internet no ihri ursprüngligi Verbreitigstechnik bhalte.^[1]

Im Underschiid zum Internet seit me de Kompiuternetzwärch, wo nume d Apperäät vom ene einzelne Sischteem öppe von ere Fabrigg oder von ere einzelne Verwaltig dermit verbunde sind, au Intranet. Die lokale und autonome Sischteem chame über en Schnittstell mit eme Internet verbinde, wo me drinn der Datevercheer zwüsche dinne und dusse kontroliert und bsunders s eigene Netzwärch gägen Agriff vo dusse schützt.

S Internet het sich us em Arpanet entwigglet, eme erschte grosse Netzwärk, wo 1969 vom amerikanische Verdäidigungsministerium iigfüert worde isch zum d Kompiuter vo Universidääte und anderne Forschigsiirichdige mitenand z verbinde. 1973-1974 isch s Brotokoll TCP entwigglet worde, wo me dermit verschiidenartigi Netz mitenander cha verbinde. Im Lauf vo dr Zit isch das zum Standardbrotokoll TCP/IP erwiteret worde, und es isch vo 1983 aa uf alle Hosts aktiv gsi. Es isch as Internet Brotokoll bekannt gsi und vo doo het sich mee und mee dr Naame Internet dduregsetzt.

Dr Tim Berners-Lee het um s Joor 1989 am CERN d Grundlage vom World Wide Web gschaffet. Am 6. August 1991 het er das Brojekt vom ene Häiperteggscht-Dienscht über s Usenet veröffentligt und für alli uf dr ganze Wält verfüegbar gmacht.

Im 21. Joorhundert sind im Internet die «Soziale Meedie» immer wie beliepter worde.

E grossi nöji Funkzioon vom Internet isch es, de Nutzer zäntrali Datespycher azbiete, so dass si iri Dokumänt nümme immer bi siich uf de lokale Kompiuter spychere, sondern uf Server dobe i der so genante Datewulche, der «Cloud».

D Induschtry forschet amene Internet der Dinge, wo me dermit vili technischi Sache wott verchnüpfe.

Im Internet muess jede Teilnäämer en eidüütigi Adrässe ha, d Domääne-Name. Derfür het me s Konzäpt, wo uf Änglisch vom Domain Name System (DNS) heisst, ygrichtet. Das wältwyte Nummeresischteem tuet d Firma Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN) pflääge. Si überwacht d Top Level Domain, und vo iire chöme d IP-Adresse und d Regle, wo’s bruucht für die technischi Internetsprooch und die sogenante Internetprotokoll.

Im ene Kompiuter muess es speziells Programm ygrichtet sii, ass men en mit em Internet cha verbinde, das sind d Web-Browser.

Wägem Internet isch au d Arbet vo de Schriftsteller no vilsytiger worde. Es entwiklet sech die eigeti Gattig vo der Internet-Literatur. Und es isch au ganz gäbig, ass me Tegscht – un au Bilder und Buech-Layout – jetz ganz eifach und gschnäll elektronisch öper anderem cha schicke.

 Commons: Internet – Sammlig vo Multimediadateie

• Wie s Internet funkzioniert

1. ↑ Vinton Cerf, Yogen Dalal, Carl Sunshine: RFC 675: (Internet Transmission Control Program, December 1974)