Robert Schumann

Robert Schumann (8 Junie 1810, Zwickau – 29 Julie 1856, Endenich naby Bonn) was 'n Duitse Romantiese komponis en pianis.

Schumann het klavierlesse by Friedrich Wieck, die vader van sy latere vrou Clara Schumann, geneem en in 1834 saam met J. Knorr, L. Schuncke en Friedrich Wieck die Neue Zeitschrift für Musik ("Nuwe tydskrif vir musiek") gestig. Tot 1844 was hy as redakteur van dié tydskrif werksaam. Vanaf 1843 het hy as leraar onderwys in musikale komposisie gegee, aanvanklik in Leipzig, daarna tussen 1844 en 1850 in Dresden waar hy die Deutsche Tonkünstlerverein in die lewe geroep het. In 1850 is hy as stedelike musiekdirekteur in Düsseldorf aangestel.

Hy het sy musikale opleiding op 6-jarige leeftyd begin en toe hy 12 jaar oud was, het hy sy eerste komposisie – 'n toonsetting van Psalm 150 – gelewer. Hy het benewens sy musikale talente ook literêre aanleg getoon.

Teen 1827 het hy onder die invloed van Franz Schubert gekom, en in daardie jaar het hy 'n aantal kunsliedere gekomponeer. In 1828 het Schumann in die regte begin studeer en terselfdertyd klavierlesse by die vermaarde leermeester Friedrich Wieck geneem. Hy het kennis gemaak met Wieck se 9-jarige dogter Clara, 'n briljante pianiste wat toe op die drumpel van 'n internasionale loopbaan was.

Schumann se hoop op ʼn loopbaan as klaviervirtuoos is deur 'n besering aan 'n vinger van sy regterhand verydel. Hy het egter onverpoos met komposisies voortgegaan, veral vir die klavier, en heelwat van die werke is dadelik gepubliseer. Die twee belangrikste werke uit hierdie tydperk is die Simfoniese studies (1834) en die siklus Karnaval (1835). In 1835 het Schumann op die 16-jarige Clara Wieck verlief geraak, en in 1840 het hulle in die huwelik getree.

Tussen 1837 en sy huwelik in 1840 het Schumann 'n vrugbare skeppingstydperk beleef en 'n aantal verbeeldingryke klavierwerke het die lig gesien, insluitende die Davidsbündlertänze (Die Davidsbündler- danse"), opus 6 (1837), Kinderszenen ("Kindertonele"), opus 15 (1838), en Kreisleriana, opus 16 (1838). In 1840 het Schumann hom weer tot die kunslied gewend en in daardie jaar het hy onder meer Dichterliebe ("Digtersliefde") en Frauenliebe und Leben ("Vroueliefde en die lewe") en ʼn aantal afsonderlike liedere gekomponeer.

Met die aansporing van Clara het Schumann meer orkesmusiek begin komponeer en in 1841 is sy Eerste Simfonie in Leipzig onder leiding van Felix Mendelssohn uitgevoer. Die Klavierkonsert in A-mineur is in 1845 voltooi en nog 3 simfonieë is tussen 1845 en 1851 voltooi. Vroeg in 1854 het Schumann oor 'n ooraandoening en oor klankillusies begin kla, en in Februarie 1854 het hy versoek dat hy in 'n inrigting vir kranksinniges opgeneem word. Hy is op 29 Julie 1856 daar oorlede.

Schumann was by uitstek kleinkunsskepper, wat veral vir sy kunsliedere en die korter klavierwerke bekend is. Sy langer werke was dikwels minder geslaag, maar in die Vierde Simfonie, die Klavierkonsert en die Manfred-ouverture het hy groot hoogtes bereik. Sy invloed op sy tydgenote en ook op latere komponiste was belangrik.

• Lys van komposisies deur Robert Schumann

• Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409664, volume 25, bl. 25

• Schumann-portaal (de)