Gaan na inhoud

Laaste universele gemeenskaplike voorouer

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Filogenetiese boom wat alle hoofgroepe lewende organismes verbind, naamlik die Bakterie, Archaea en Eukariote, soos voorgestel deur Woese et al 1990 [1] met die laaste universele gemeenskaplike voorouer (LUCA) wat by die wortel getoon word

Die laaste universele gemeenskaplike voorouer (LUCA) is die veronderstelde gemeenskaplike voorouersel waaruit die drie lewensdomeine, die Bakterieë, die Archaea en die Eukarioot ontstaan het. Daar word voorgestel dat dit 'n "sellulêre organisme was wat 'n lipied-dubbellaag gehad het en DNA, RNA en proteïen gebruik het.[2] Die LUCA is ook gedefinieer as "'n hipotetiese organisme voorvaderlik tot al drie domeine".[3] Die LUCA is die punt of stadium waarop die drie lewensdomeine van voorafbestaande lewensvorme afgewyk het (ongeveer 3,5 - 3,8 miljard jaar gelede). Die aard van hierdie punt of stadium van divergensie bly 'n onderwerp van navorsing.

Alle vroeëre lewensvorme wat hierdie divergensie voorafgaan, en natuurlik alle bestaande aardse organismes, word algemeen gemeen om gemeenskaplike afkoms te deel. Op grond van 'n formele statistiese toets word hierdie teorie van 'n universele gemeenskaplike afkoms (UCA) ondersteun teenoor mededingende meervoudige-afkoms-hipoteses. Die eerste universele gemeenskaplike voorouer (FUCA) is 'n hipotetiese nie-sellulêre voorouer van LUCA en ander nou-uitgestorwe suster-afstammelinge.

Die ontstaan van virusse, voor of na die LUCA sowel as die diversiteit van bestaande virusse en hul gashere is onderwerpe van ondersoek.

Alhoewel geen fossielbewyse van die LUCA bestaan nie, maak die gedetailleerde biochemiese ooreenkoms van alle huidige lewe (verdeel in die drie domeine) dit aanneemlik. Die kenmerke daarvan kan afgelei word uit gedeelde kenmerke van moderne genome. Hierdie gene beskryf 'n komplekse lewensvorm met baie mede-aangepaste kenmerke, insluitend transkripsie- en vertalingsmeganismes om inligting van DNS na Boodskapper-RNS na proteïene om te skakel. Die vroeëre lewensvorme het waarskynlik sowat 4 biljoen jaar gelede in die hoëtemperatuurwater van diepsee-openings naby seebodem-magmavloei geleef.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Woese, C.R.; Kandler, O.; Wheelis, M.L. (Junie 1990). "Towards a natural system of organisms: proposal for the domains Archaea, Bacteria, and Eucarya". PNAS. 87 (12): 4576–4579. Bibcode:1990PNAS...87.4576W. doi:10.1073/pnas.87.12.4576. PMC 54159. PMID 2112744.
  2. Madigan, Michael T.; Aiyer, Jennifer; Buckley, Daniel H.; Sattley, Matthew; Stahl, David A. (2022). Brock Biology of Microorganisms (16 uitg.). Harlow: Pearson Education. pp. Unit 3, hoofstuk 13: 431 (LUCA), 435 (tree of life), 428, 438, 439 (viruses). ISBN 978-1-292-40479-0.
  3. Harold, Franklin M. (2014). In Search of Cell History: The Evolution of Life's Building Blocks. Chicago, London: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-17428-0.