Enki
Enki, Ea | ||
Wigskrif: 𒀭𒂗𒆠 | ||
Soort god | Mesopotamies | |
God van | kunsvlyt, ondeundheid, water, wysheid en towerkrag | |
Kultussentrum | Eridoe | |
Simbool | Bok, vis | |
Ouers | Soms Nammoe (ma) | |
Metgesel | Ki/Ninhoersag |
Enki (uitspraak: ˈɛŋki; Sumeries: dEN.KI(G), 𒀭𒂗𒆠) was ’n Sumeriese godheid wat later in die Akkadiese en Babiloniese mitologie as Ea bekend was. Hy was aanvanklik die beskermgod van die stad Eridoe, maar sy kultus het later deur Mesopotamië en na die Kanaäniete, Hetiete en Horiete versprei. Hy was die god van kunsvlyt, ondeundheid, water, wysheid en towerkrag. Hy is verbind met die suidelike streek van die uitspansel, waar die sterrebeelde die "sterre van Ea" genoem is, maar ook met die sterrebeeld AŠ-IKU, "die Veld" (Vierkant van Pegasus).[1]
Die planeet Mercurius, wat met die Babiloniese Naboe verbind is, is in die Sumeriese tydperk met Enki verbind.
Talle mites oor Enki is al ontdek wat strek van Suid-Irak tot die kus van die Levant. Hy word genoem in die vroegste wigskrifinskripsies in die streek en was prominent van die derde millennium v.C. tot in die Hellenistiese tydperk.
Eienskappe
[wysig | wysig bron]Die hooftempel van Enki word E-abzu genoem, wat beteken "huis van die onderaardse waters". Dit is in die stad Eridoe. Hy was ook die bewaker van die geskenke van die beskawing.
Hy is beskou as die meestervormer van die wêreld, die god van wysheid en towerkrag. Hy was die god van die Abzoe (Apsoe in Akkadies), die varswatersee of grondwater in die aarde. Hy het later al die funksies van die Abzoe aangeneem, insluitende die bevrugtingswater (semen).[2]
Vroeëre koninklike inskripsies van die derde millennium v.C. noem "die riete van Enki". Riete was ’n belangrike plaaslike materiaal vir die maak van mandjies en houers. Dit is buite die stadsmure bymekaargemaak, waarheen die siekes en dooies dikwels gedra is. Dit verbind Enki met die Koer, of die onderwêreld van die Sumeriese mitologie. In ander, selfs ouer mites is Nammoe, die godin van die oerskeppingsmateriaal wat "die lewe geskenk het aan al die groot gode", die ma van Enki.[3] Benito sê dis interessant dat die bevrugtingsagent water is, in Sumeries a of ab, wat ook semen beteken. In een deel van ’n Sumeriese himne staan Enki by die leë rivierbeddings en vul dit met sy "water".[4] Dit kan ’n verwysing wees na Enki se heilige huwelik met Ki/Ninhoersag, die aarde.
Sy simbole sluit in ’n bok en vis, wat later verenig is in ’n enkele dier, die sterreteken of sterrebeeld Steenbok. Hy word ook dikwels met die planeet Mercurius verbind.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Origins of the ancient constellations: I. The Mesopotamian traditions deur J.H. Rogers
- ↑ Leick, Gwendolyn (2001), "Mesopotamia: the invention of the city" (Penguin) bl. 20
- ↑ Dalley, S (1989), "Myths of Mesopotamia" (Oxford, NY), p.50
- ↑ Benito, C.A. (1969) "Enki and Ninmah" en "Enki and the World Order" (Universiteit van Philadelphia)
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Enki.
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia