| dbo:abstract
|
- Pálení vánočního polena je evropský vánoční zvyk předkřesťanského původu. Poprvé zmiňuje předmět identifikovatelný jako vánoční poleno , biskup z Bragy, v 6. století ve spise De correctione rusticorum. Píše že lidé v jeho diecézi vylévají na špalek v ohništi víno a pokládají na něj ovoce. Byl praktikován jižní, západní a severní Evropě a během 19. a 20. století na většině míst zanikl, v některých částech Španělska a Portugalska však existuje dodnes. Původně se nejspíše jednalo o rituál spojený se zrozením nového slunce o zimním slunovratu a magicky měl zajistit plodnost a ochranu. Ve 20. století se ve Francii vánoční poleno transformovalo ve vánoční moučník bûche de Noël. Před položením do ohniště a zapálením prochází poleno rituály jako je obsypávání zrním, líbání, okuřování, ovazovaní nebo kropení svěcenou vodou a vínem. Při obřadech je chápáno jako živá, naslouchající bytost a obětují se mu pokrmy a nápoje. Po spálení jsou uhlíky a popel uchovávány a věří se že mají magickou moc, především co se týče ochrany a plodnosti. (cs)
- Ein Christklotz, auch Weihnachtsscheit, Christbrand oder Christblock genannt, ist ein geweihter Holzklotz, der an Heiligabend in den Kamin gelegt wird. Zu finden ist dieser Weihnachtsbrauch in vielen europäischen Kulturen. Bezeichnungen sind auch Holzscheit, Mettenstock, Julblock (Skandinavien) oder Yule Log. Der Christklotz besteht aus Eichen- oder Eschenholz. Die Wurzeln des Brauchtums gehen in die vorchristliche Zeit zurück. Der Julklotz wurde um die Zeit der Wintersonnenwende am Herdfeuer entzündet, und es brachte Segen, ihn während der Rauhnächte am Brennen zu halten. Die Asche wurde auf die Felder und ins Tierfutter gestreut, weil man ihr heilsame Kräfte zuschrieb. Die Christen verboten zunächst diese Bräuche; so untersagte Bischof Martin von Bracara († um 580) das Opfern von Feldfrüchten und Wein über einem Holzblock im Herd, und noch Bischof Pirmin († um 753) erneuerte das Verbot. Allmählich verband sich der Brauch jedoch mit der christlichen Licht- und Baumsymbolik zu Weihnachten. Im 12. Jahrhundert war er im christlichen Brauchtum verankert. Der Christklotz blieb von Weihnachten bis zum Dreikönigstag im Kamin, um den man saß; er gehörte zum Weihnachtsfrieden. Die Asche wurde auf den Feldern verteilt, Reste des Klotzes sollten das Jahr über gegen Unglück schützen und dienten zum Anzünden des Christklotzes im nächsten Jahr. Wer den Baum für den Festklotz fällen durfte, war vor Unheil sicher. Auch brachte es Segen, den Baumstamm beim Heimtransport zu grüßen. Siehe auch: Bûche de Noël (de)
- El tronco de Navidad, tronco de Yule o tronco navideño (en inglés, Yule log, Yule-clog o Christmas block) es un tronco escogido especialmente para ser quemado en un hogar como tradición invernal en algunas regiones de Europa, particularmente en el Reino Unido y, de manera subsiguiente, en América del Norte. El origen de esta costumbre popular no es claro. Como ocurre con otras tradiciones asociadas con las festividades del Yule (tales como la del jabalí de Yule), es posible que haya derivado en últimas del paganismo germánico. La folclorista estadounidense Linda Watts brinda una descripción general de la costumbre en los siguientes términos: La costumbre familiar de quemar el tronco de Navidad se remonta a las celebraciones anteriores del solsticio y a la tradición de hacer fogatas. La práctica navideña requiere que se queme una porción del tronco cada noche hasta la Duodécima Noche (o Noche de Reyes, el 6 de enero). Ulteriormente, el tronco es puesto bajo la cama para la suerte y, particularmente, como protección contra las amenazas domésticas de los rayos y, con cierta ironía, de los incendios. Muchas personas tienen creencias basadas en el tronco de Navidad mientras se quema, y al contar las chispas y demás, buscan discernir su suerte para el año nuevo y después. Watts apunta que el tronco de Navidad es uno de varios «emblema[s] de luz divina» que aparecen en las costumbres de las festividades invernales (otros ejemplos incluyen el fuego de Navidad y la vela de Navidad). (es)
- Gabon-zuzia, gabon-subila edo gabon zuria Europako kultura batzuetan Euskal Herriko zenbait tokitan Eguberrietan enbor bat erretzeko ohitura da. Euskal Herrian Olentzero-enborra, eta beste izen batzuekin ezagutzen da. Katalunian, Tió de Nadal izena ematen zaio. Frantzian, antzinako enborra pastel bilakatu eta deritzo. (eu)
- Le cacho fiò ou cacho-fue (cacha-fuòc, selon la norme classique) est une ancienne cérémonie liée à Noël et au solstice d'hiver durant laquelle l'on met une grosse bûche d'arbre fruitier au feu. Liée au paganisme, elle avait été christianisée puisqu'elle s'accompagnait d'une bénédiction, durant le transport de la bûche vers le foyer. Typiquement provençal, ce rite du cacho fiò, selon Frédéric Mistral, signifiait « mettre au feu ». (fr)
- Is lomán mór a dhóitear go traidisiúnta sa teallach ar an Oíche Nollag í bloc Nollag. (ga)
- The Yule log, Yule clog, or Christmas block is a specially selected log burnt on a hearth as a winter tradition in regions of Europe, particularly the United Kingdom, and subsequently North America. The origin of the folk custom is unclear. Like other traditions associated with Yule (such as the Yule boar), the custom may ultimately derive from Germanic paganism. American folklorist Linda Watts provides the following overview of the custom: The familiar custom of burning the Yule log dates back to earlier solstice celebrations and the tradition of bonfires. The Christmas practice calls for burning a portion of the log each evening until Twelfth Night (January 6). The log is subsequently placed beneath the bed for luck, and particularly for protection from the household threats of lightning and, with some irony, fire. Many have beliefs based on the yule log as it burns, and by counting the sparks and such, they seek to discern their fortunes for the new year and beyond. Watts notes that the Yule log is one of various "emblem[s] of divine light" that feature in winter holiday customs (other examples include the Yule fire and Yule candle). (en)
- Het joelblok is een stuk hout dat tijdens het jaarlijkse Joelfeest uit het bos werd gehaald en vervolgens in de gezinshaard verbrand. Het betreffende stuk hout kon zowel een groot houtblok als een boomstronk of hele boomstam zijn. Het betreffende ritueel was gebruikelijk tot het einde van de 18e eeuw. Men hoopte hiermee de eigen woning te beschermen tegen brand en bliksem. Het in de haard leggen van het joelblok werd gewoonlijk gedaan door de heer des huizes. Hierna werd het hout eerst overgoten met zout, bisschopswijn en olie. Vervolgens was het aan de vrouw des huizes of een dochter om het vuur aan te steken. Dit laatste diende te gebeuren met behulp van overgebleven stukjes hout die afkomstig waren van het joelblok van het afgelopen jaar. Het hout dat na het verbranden overbleef, werd dan weer bewaard voor het volgende jaar. (nl)
- Quella del ceppo di Natale o ceppo natalizio o ciocco natalizio è considerata una delle più antiche tradizioni natalizie: si tratta di un'usanza risalente almeno al XII secolo e che fino al XIX secolo-inizio XX secolo era molto diffusa in vari Paesi europei, dalla Scandinavia e la Gran Bretagna fino alle Alpi e le penisole balcanica e iberica L'usanza aveva luogo la Vigilia di Natale, quando il capofamiglia - con una particolare cerimonia di buon augurio (in genere un brindisi) - bruciava nel camino di casa un grosso tronco di legno, che poi veniva lasciato ardere anche nelle successive dodici notti fino all'Epifania; i resti del ceppo venivano poi conservati, in quanto si attribuivano loro proprietà magiche (si credeva che favorissero il raccolto, l'allevamento, la fertilità delle donne e degli animali e la salute e che proteggesse dai fulmini) e spesso venivano riutilizzati per accendere il ceppo dell'anno successivo. A seconda delle culture, erano diverse le piante che venivano scelte per questa tradizione: i francesi preferivano gli alberi da frutta, gli inglesi il frassino, il pino o la quercia, gli scozzesi la betulla, i serbi la quercia, ecc. Che si trattasse di una tradizione molto antica e diffusa è testimoniato dal fatto che in alcune lingue il termine con cui si indica il ceppo si ritrova nei termini per indicare il Natale (come il lituano kalėdos, che significa letteralmente "sera del ceppo") o la vigilia di Natale (come il croato badnjak, che significa anche "ceppo") o da altri nomi come "Festa di' Ceppo" locuzione usata in Toscana e legata alla tradizione locale). Da questa tradizione deriva anche quella del dolce chiamato ciocco natalizio o tronchetto di Natale, molto diffuso nei Paesi di lingua francese, dove è chiamato - come il ceppo - bûche de Noël. (it)
- Свя́точное поле́но (англ. Yule (c)log) — европейская рождественская традиция сжигания в очаге специально подобранного чурбана. Происхождение обычая неясно. Согласно распространённому мнению, как и другие традиции, связанные с Йолем, обычай может в конечном итоге проистекать из германского язычества. После христианизации Скандинавии он был включён в христианское празднование Рождества и потерял языческую символику. С другой стороны, первые упоминания святочного полена относятся лишь к XVI веку, поэтому высказывается гипотеза об изобретении этой традиции в раннее Новое время. Согласно христианской интерпретации, разгорающийся всё ярче и жарче огонь, превращающий полено в пепел, символизирует окончательную победу Христа над грехом. Этот обычай был широко распространен в Европе, при этом более всего процветал в Англии, Франции и среди южных славян (по крайней мере, большинство сведений о нём исходит из этих стран). Оказал влияние на традиции празднования Рождества и Нового года. В наши дни обычай сохранился в Провансе (где носит название cacho-fio), хотя его популярность постепенно сходит на нет. В остальной Франции святочное полено фигурирует только как символ, в виде десерта под названием «рождественское полено», популярного на Рождество. (ru)
- Os madeiros, lenhos, cepos , galheiros, fogueiras do natal ou fogueiras do Galo, são grandes fogueiras que se acendem no centro da aldeia, na praça principal ou no adro da igreja na véspera de Natal. A tradição começa com a recolha dos madeiros , que é feita pelos rapazes da terra, durante a noite em alguma regiões. Na noite de Natal depois da missa as gentes da aldeia reúnem-se à volta da fogueira para dançar e cantar.Em muitas aldeias, estas fogueiras eram mantidas acesas ininterruptamente até ao Dia de Reis.A tradição do madeiro tem origem nos cultos pagãos, na celebração do solstício de Inverno, em que se acendiam enormes fogueiras ao ar livre.Era tradição, em algumas regiões, que a lenha, os carros para transportar, e as respectivas juntas fossem roubados.A celebração faz parte da tradição dos roubos rituais , das fogueiras dos Santos populares e das fogueiras da Páscoa. (pt)
|
| rdfs:comment
|
- Gabon-zuzia, gabon-subila edo gabon zuria Europako kultura batzuetan Euskal Herriko zenbait tokitan Eguberrietan enbor bat erretzeko ohitura da. Euskal Herrian Olentzero-enborra, eta beste izen batzuekin ezagutzen da. Katalunian, Tió de Nadal izena ematen zaio. Frantzian, antzinako enborra pastel bilakatu eta deritzo. (eu)
- Le cacho fiò ou cacho-fue (cacha-fuòc, selon la norme classique) est une ancienne cérémonie liée à Noël et au solstice d'hiver durant laquelle l'on met une grosse bûche d'arbre fruitier au feu. Liée au paganisme, elle avait été christianisée puisqu'elle s'accompagnait d'une bénédiction, durant le transport de la bûche vers le foyer. Typiquement provençal, ce rite du cacho fiò, selon Frédéric Mistral, signifiait « mettre au feu ». (fr)
- Is lomán mór a dhóitear go traidisiúnta sa teallach ar an Oíche Nollag í bloc Nollag. (ga)
- Pálení vánočního polena je evropský vánoční zvyk předkřesťanského původu. Poprvé zmiňuje předmět identifikovatelný jako vánoční poleno , biskup z Bragy, v 6. století ve spise De correctione rusticorum. Píše že lidé v jeho diecézi vylévají na špalek v ohništi víno a pokládají na něj ovoce. Byl praktikován jižní, západní a severní Evropě a během 19. a 20. století na většině míst zanikl, v některých částech Španělska a Portugalska však existuje dodnes. Původně se nejspíše jednalo o rituál spojený se zrozením nového slunce o zimním slunovratu a magicky měl zajistit plodnost a ochranu. Ve 20. století se ve Francii vánoční poleno transformovalo ve vánoční moučník bûche de Noël. (cs)
- Ein Christklotz, auch Weihnachtsscheit, Christbrand oder Christblock genannt, ist ein geweihter Holzklotz, der an Heiligabend in den Kamin gelegt wird. Zu finden ist dieser Weihnachtsbrauch in vielen europäischen Kulturen. Bezeichnungen sind auch Holzscheit, Mettenstock, Julblock (Skandinavien) oder Yule Log. Der Christklotz besteht aus Eichen- oder Eschenholz. Siehe auch: Bûche de Noël (de)
- El tronco de Navidad, tronco de Yule o tronco navideño (en inglés, Yule log, Yule-clog o Christmas block) es un tronco escogido especialmente para ser quemado en un hogar como tradición invernal en algunas regiones de Europa, particularmente en el Reino Unido y, de manera subsiguiente, en América del Norte. El origen de esta costumbre popular no es claro. Como ocurre con otras tradiciones asociadas con las festividades del Yule (tales como la del jabalí de Yule), es posible que haya derivado en últimas del paganismo germánico. (es)
- The Yule log, Yule clog, or Christmas block is a specially selected log burnt on a hearth as a winter tradition in regions of Europe, particularly the United Kingdom, and subsequently North America. The origin of the folk custom is unclear. Like other traditions associated with Yule (such as the Yule boar), the custom may ultimately derive from Germanic paganism. American folklorist Linda Watts provides the following overview of the custom: (en)
- Quella del ceppo di Natale o ceppo natalizio o ciocco natalizio è considerata una delle più antiche tradizioni natalizie: si tratta di un'usanza risalente almeno al XII secolo e che fino al XIX secolo-inizio XX secolo era molto diffusa in vari Paesi europei, dalla Scandinavia e la Gran Bretagna fino alle Alpi e le penisole balcanica e iberica L'usanza aveva luogo la Vigilia di Natale, quando il capofamiglia - con una particolare cerimonia di buon augurio (in genere un brindisi) - bruciava nel camino di casa un grosso tronco di legno, che poi veniva lasciato ardere anche nelle successive dodici notti fino all'Epifania; i resti del ceppo venivano poi conservati, in quanto si attribuivano loro proprietà magiche (si credeva che favorissero il raccolto, l'allevamento, la fertilità delle donne e (it)
- Het joelblok is een stuk hout dat tijdens het jaarlijkse Joelfeest uit het bos werd gehaald en vervolgens in de gezinshaard verbrand. Het betreffende stuk hout kon zowel een groot houtblok als een boomstronk of hele boomstam zijn. Het betreffende ritueel was gebruikelijk tot het einde van de 18e eeuw. Men hoopte hiermee de eigen woning te beschermen tegen brand en bliksem. (nl)
- Свя́точное поле́но (англ. Yule (c)log) — европейская рождественская традиция сжигания в очаге специально подобранного чурбана. Происхождение обычая неясно. Согласно распространённому мнению, как и другие традиции, связанные с Йолем, обычай может в конечном итоге проистекать из германского язычества. После христианизации Скандинавии он был включён в христианское празднование Рождества и потерял языческую символику. С другой стороны, первые упоминания святочного полена относятся лишь к XVI веку, поэтому высказывается гипотеза об изобретении этой традиции в раннее Новое время. Согласно христианской интерпретации, разгорающийся всё ярче и жарче огонь, превращающий полено в пепел, символизирует окончательную победу Христа над грехом. (ru)
- Os madeiros, lenhos, cepos , galheiros, fogueiras do natal ou fogueiras do Galo, são grandes fogueiras que se acendem no centro da aldeia, na praça principal ou no adro da igreja na véspera de Natal. A tradição começa com a recolha dos madeiros , que é feita pelos rapazes da terra, durante a noite em alguma regiões. Na noite de Natal depois da missa as gentes da aldeia reúnem-se à volta da fogueira para dançar e cantar.Em muitas aldeias, estas fogueiras eram mantidas acesas ininterruptamente até ao Dia de Reis.A tradição do madeiro tem origem nos cultos pagãos, na celebração do solstício de Inverno, em que se acendiam enormes fogueiras ao ar livre.Era tradição, em algumas regiões, que a lenha, os carros para transportar, e as respectivas juntas fossem roubados.A celebração faz parte da tra (pt)
|
