| dbo:abstract
|
- Preemptivní válka, preemptivní útok či preemptivní akce, je označení úderu, který si klade za cíl eliminovat bezprostřední závažné hrozby v situaci, při níž není možné využít jiných prostředků než síly k jejímu odvrácení. Od preemptivní války se odlišuje preventivní válka (akce, útok), kdy je síla použita k odvrácení vzdálené závažné hrozby. Může být také vyvolána snahou předejít útoku protistrany, jenž je očekáván v kratším či delším časovém úseku. (cs)
- الضربة الاستباقية هي حرب بدأت في محاولة لصد أو هزيمة هجوم وشيك أو غزو متوقع، أو لاكتساب ميزة إستراتيجية في حرب وشيكة (يُزعم أنه لا مفر منها) قبل وقت قصير من حدوث ذلك الهجوم. إنها حرب استباقية «تحطم السلام». يعرف أهل السياسة «الضربة الاستباقية» بأنها «التحول من الرد على هجوم فعلي إلى المبادرة بالهجوم لمنع هجوم محتمل، خاصة إذا تمكنت أجهزة الدولة من اكتشاف نوايا مبكرة بالهجوم لدى الخصم بغض النظر عن مظاهر هذه النوايا». أحيانًا ما يتم خلط مصطلح «الضربة الاستباقية» مع مصطلح «الحرب الوقائية». الفرق هو أنه يتم شن حرب وقائية لدحض التهديد المحتمل للطرف المستهدف، عندما لا يكون هجوم ذلك الطرف أو معروفًا بالتخطيط له. يتم شن حرب وقائية تحسبا للعدوان الفوري من قبل طرف آخر. ويعني ذلك وجود تداخل بين الضربتين؛ فإذا كانت الضربة الوقائية تعتمد على النوايا المحتملة لدى الخصم، فإن الضربة الاستباقية تأتي لمباغتة الخصم قبل المبادرة ببدء الحرب. لا يسمح ميثاق الأمم المتحدة ببدء النزاع المسلح: وهو أول من «يخرق السلام» في حالة عدم حدوث «هجوم مسلح» حتى الآن، ما لم يصرح به مجلس الأمن الدولي. ادعى بعض المؤلفين أنه عندما يبدو أن خصمًا بدا أنه بدأ الاستعدادات المؤكدة لهجوم مستقبلي محتمل، ولكنه لم يهاجم بالفعل، أن الهجوم قد «بدأ بالفعل»، لكن هذا الرأي لم تؤيده الأمم المتحدة. الهجوم الياباني على ميناء «بيرل هاربر» الأميركي عام 1941، والعدوان الثلاثي على مصر عام 1956. و«الضربة الاستباقية» التي بدأت الكتابات الأكاديمية الغربية والعربية تروج لها كنسق جديد في العلاقات الدولية أو كنظرية ذات مواصفات معينة، اتخذت اليوم صفة «مبدأ بوش» أو «سياسة المحافظين الجدد» في العلاقات الدولية. لقد أظهر فريق الرئيس الأميركي السابق بوش قدرة ملحوظة على مباغتة الرأي العام الدولي بأجندته السياسية، مستفيدا من حالة الارتباك التي صاحبت أحداث الحادي عشر من سبتمبر، ومهيئا الأجواء لتقبل مبدأ «الحرب الوقائية». (ar)
- Une guerre de préemption est une guerre débutée dans le but de repousser ou de vaincre une offensive ou une invasion perçue comme imminente, ou pour obtenir un avantage stratégique dans une guerre qui semble imminente (prétendument inévitable) peu de temps avant que cette attaque ne se matérialise. C'est une guerre qui «brise la paix» de manière anticipée. (fr)
- A preemptive war is a war that is commenced in an attempt to repel or defeat a perceived imminent offensive or invasion, or to gain a strategic advantage in an impending (allegedly unavoidable) war shortly before that attack materializes. It is a war that preemptively 'breaks the peace'. The term 'preemptive war' is sometimes confused with the term 'preventive war'. The difference is that a preventive war is launched to destroy the potential threat of the targeted party, when an attack by that party is not imminent or known to be planned. A preemptive war is launched in anticipation of immediate aggression by another party. Most contemporary scholarship equates preventive war with aggression, and therefore argues that it is illegitimate. The waging of a preemptive war has less stigma attached than does the waging of a preventive war. The initiation of armed conflict: that is being the first to 'break the peace' when no 'armed attack' has yet occurred, is not permitted by the UN Charter, unless authorized by the UN Security Council as an enforcement action. Some authors have claimed that when a presumed adversary first appears to be beginning confirmable preparations for a possible future attack, but has not yet actually attacked, that the attack has in fact 'already begun', however this opinion has not been upheld by the UN. (en)
- Wojna uprzedzająca (ang. preemptive war) – jest powszechnie uznawana jako uprzedzające użycie siły w celu uzyskania strategicznej przewagi w zbliżającej się wojnie (rzekomo nieuniknionej) zanim zagrożenie się zmaterializuje, lub też jako próba odparcia lub udaremnienia ataku lub inwazji. Jest to także wojna, która uprzedzająco „łamie pokój”. Do zrozumienia zagadnienia niezbędne jest odwołanie się do pojęcia „wojny sprawiedliwej”, która istniała już w starożytności i obecnie posiada podobne zasady: 1.
* Wojna ma „sprawiedliwe” przyczyny (łac. ius ad bellum) – obrona przed agresją – dla odparcia zagrożenia, a nie realizacji interesów; wszczęcie wojny może nastąpić przez upoważniony organ itd.; 2.
* Wojna jest „sprawiedliwie” prowadzona (ius in bello) – ponoszenia odpowiedzialności za swoje czyny, w tym niestosowanie zakazanych broni (typu chemicznej, biologicznej itp.), ochrona ludności cywilnej; niedokonywanie zbrodni wojennych, humanitarne traktowanie jeńców itd. 3.
* Wojna „sprawiedliwie” się kończy (ius post bellum) – nietraktowanie warunków pokoju jako instrumentu zemsty, właściwa kompensacja strat, przywrócenie normalnego życia i demilitaryzacji itd. Na tej podstawie została zbudowana teoria akademicka oraz próba praktycznego wyjaśnienia czym jest wojna uprzedzająca. W zmieniającym się świecie wojna uprzedzająca jest często mylona z wojną prewencyjną. Różnica polega na tym, że wojnę prewencyjną rozpoczyna się po to, aby zapobiec i zniszczyć potencjalne zagrożenie ze strony domniemanego wroga, którego atak nie musi nastąpić w bliskim czasie lub też wiadomo, że jest planowany. Wojna uprzedzająca ma miejsce tuż przed oczekiwanym atakiem wroga. Większość współczesnych akademistów stawia na równi wojnę uprzedzającą z agresją twierdząc, że jest ona nielegalna. Zaangażowanie w wojnę uprzedzającą niesie za sobą lżejsze piętno niż wojna prewencyjna. Rozpoczęcie konfliktu zbrojnego w myśl: ten, kto pierwszy „złamie zasady pokoju” podczas gdy „atak zbrojny” jeszcze nie nastąpił, nie jest dozwolone przez Kartę Narodów Zjednoczonych (zobacz „Legalność” poniżej), chyba że jest usankcjonowane zezwoleniem Rady Bezpieczeństwa ONZ w ramach działań egzekucyjnych (niektórzy autorzy twierdzą, że domniemany przeciwnik pierwszy okazuje się być potwierdzającym przygotowania do prawdopodobnego przyszłego ataku. Mimo że jeszcze nie zaatakował, w rzeczywistości „rozpoczął atak”. Niemniej jednak taka opinia nie została uwzględniona przez ONZ). (pl)
|
| rdfs:comment
|
- Preemptivní válka, preemptivní útok či preemptivní akce, je označení úderu, který si klade za cíl eliminovat bezprostřední závažné hrozby v situaci, při níž není možné využít jiných prostředků než síly k jejímu odvrácení. Od preemptivní války se odlišuje preventivní válka (akce, útok), kdy je síla použita k odvrácení vzdálené závažné hrozby. Může být také vyvolána snahou předejít útoku protistrany, jenž je očekáván v kratším či delším časovém úseku. (cs)
- Une guerre de préemption est une guerre débutée dans le but de repousser ou de vaincre une offensive ou une invasion perçue comme imminente, ou pour obtenir un avantage stratégique dans une guerre qui semble imminente (prétendument inévitable) peu de temps avant que cette attaque ne se matérialise. C'est une guerre qui «brise la paix» de manière anticipée. (fr)
- الضربة الاستباقية هي حرب بدأت في محاولة لصد أو هزيمة هجوم وشيك أو غزو متوقع، أو لاكتساب ميزة إستراتيجية في حرب وشيكة (يُزعم أنه لا مفر منها) قبل وقت قصير من حدوث ذلك الهجوم. إنها حرب استباقية «تحطم السلام». يعرف أهل السياسة «الضربة الاستباقية» بأنها «التحول من الرد على هجوم فعلي إلى المبادرة بالهجوم لمنع هجوم محتمل، خاصة إذا تمكنت أجهزة الدولة من اكتشاف نوايا مبكرة بالهجوم لدى الخصم بغض النظر عن مظاهر هذه النوايا». (ar)
- A preemptive war is a war that is commenced in an attempt to repel or defeat a perceived imminent offensive or invasion, or to gain a strategic advantage in an impending (allegedly unavoidable) war shortly before that attack materializes. It is a war that preemptively 'breaks the peace'. (en)
- Wojna uprzedzająca (ang. preemptive war) – jest powszechnie uznawana jako uprzedzające użycie siły w celu uzyskania strategicznej przewagi w zbliżającej się wojnie (rzekomo nieuniknionej) zanim zagrożenie się zmaterializuje, lub też jako próba odparcia lub udaremnienia ataku lub inwazji. Jest to także wojna, która uprzedzająco „łamie pokój”. Do zrozumienia zagadnienia niezbędne jest odwołanie się do pojęcia „wojny sprawiedliwej”, która istniała już w starożytności i obecnie posiada podobne zasady: (pl)
|
