dbo:abstract
|
- Fitna —àrab: فتنة, fitna— és un mot àrab que es pot traduir com la divisió o la guerra civil en el si de l'islam. Té unes connotacions religioses molt particulars, de secessió, d'agitació i de caos, ja que expressa la idea d'un càstig infligit per Déu als pecadors, una prova per als musulmans en una situació de divisió de la comunitat dels creients (umma). Conté un judici negatiu i una interpretació moral, ja que la divisió de l'umma pot engendrar la seva desintegració i doncs la fi de l'islam, perdent-se així la possibilitat de Salvació pels creients. En l'islam es considera que l'ideal per a salvaguardar la unitat de la comunitat rau en l'autoritat d'un califa únic, que sabrà guiar-la de manera justa, ja que, per definició, seguirà el model del profeta Muhàmmad en ser-ne l'hereu. Per això, el conflictes sobre la legitimitat del califa han originat divisió i guerra civil (fitna). Històricament, el terme es fa servir en referència a les guerres civils (Primera fitna) que van tenir lloc en caure el califat Perfecte i durant lluites de poder al califat de Damasc (Segona fitna), així com a la greu crisi política i la guerra civil (Fitna de l'Àndalus) que desembocaria en la caiguda del califat de Còrdova i la creació de les taifes. (ca)
- الفتنة ما يتبين به حال الإنسان من الخير والشر، يقال: فتنت الذهب بالنار، إذا أحرقته بها لتعلم أنه خالص أو مشوب، ومنه: الفتان، وهو الحجر الذي يجرب به الذهب والفضة. (ar)
- Fitna (aŭ fitnah, pl. fitan; arabe فتنة , فتن: "tento, probo; insurekcio, civila lukt") estas araba vorto kun etendaj konotacioj pri juĝo, sufero aŭ angoro. Temas pri vorto ŝarĝita per gravaj historiaj interplektiĝoj, ankaŭ amplekse uzata en moderna araba. Same kiel ĉe ajna vorto en araba, oni devas distingi inter la signifoj de fitna kiel uzita en klasika araba kaj la signifoj de fitna kiel uzita en kaj en variaj kolokvaj dialektoj. Krome, pro la koncepta gravo de fitna en la Korano, ties uzo en tiu verko estu konsiderata separate, kvankam pli proksima al tiu de la vorto en klasika araba. Krom ties uzado en la Korano, fitna estas uszata kiel termino por la kvar fortaj enlandaj militoj ene de la Islama Kaliflando el la 7a al la 9a jarcentoj n.e. (eo)
- Der islamische Ausdruck Fitna bezeichnet schwere Zeiten, in denen vermehrt mit Glaubensspaltung und Glaubensabfall gerechnet werden kann. Das arabische Wort فتنة / fitna (pl. fitan) taucht im Koran mehrmals auf in der Bedeutung „schwere Prüfung“ bzw. „Versuchung durch Gott“. Gemeint ist eine Prüfung oder Versuchung, die so schwer ist, dass der Glaube (insbesondere der „Glaubensschwachen“) gefährdet ist. Eine andere Bedeutung, die in zahlreichen Hadithen aufscheint, kann mit „Aufruhr gegen die göttliche Ordnung“ umschrieben werden, im Sinne von Glaubensspaltung und Glaubensabfall. Als Fitna par excellence (oder „große Fitna“) gelten die als 1. Fitna bezeichneten Ereignisse rund um die Schlacht von Siffin 657 und die Herrschaft Muʿāwiyas I., insbesondere die Abspaltungen der Schiiten und Charidschiten. Seitdem bezeichnet Fitna auch Unruhen, Zwist bzw. Aufruhr in der islamischen Gemeinschaft, meist in Verbindung mit Sekten, die von der Mehrheit der Gläubigen (al-dschumla) abgefallen sind. (de)
- Fitna (or fitnah, pl. fitan; Arabic: فتنة , فتن: "temptation, trial; sedition, civil strife, conflict") is an Arabic word with extensive connotations of trial, affliction, or distress. Although it is a word with important historical implications, it is also widely used in modern Arabic without the underlying historical connotations. One might distinguish between the meanings of fitna as used in Classical Arabic and the meanings of fitna as used in Modern Standard Arabic and various colloquial dialects. Due to the conceptual importance of fitna in the Qur'an, its use in that work may need to be considered separately from, though in addition to, the word's general lexical meaning in Classical Arabic. Aside from its use in the Qur'an, fitna is used as term for the four heavy civil wars within the Islamic Caliphate from the 7th to the 9th century AD. (en)
- Fitna (فتنة) es una palabra árabe que puede traducirse como división y guerra civil en el seno del Islam. Tiene además unas connotaciones religiosas muy particulares, ya que expresa la idea de un castigo infligido por Dios a los pecadores, una prueba para los musulmanes en una situación de división de la comunidad de los creyentes. La fitna contiene un juicio negativo y una interpretación moral, ya que es deber y seña de identidad de la umma mostrarse unida y cohesionada. Históricamente, el término se utiliza en referencia a las guerras civiles que tuvieron lugar al caer el Califato Perfecto, durante luchas de poder en el Califato de Damasco, la Revolución Abasí, la Gran Guerra Civil Abasí, así como a la grave crisis política y la guerra civil que desembocaría en la caída del Califato de Córdoba y la creación de las llamadas taifas. (es)
- Fitna, au pluriel fitan, est un mot arabe utilisé pour désigner différents schismes politico-religieux, guerres civiles, rivalités et divisions entre les musulmans. Outre son sens premier, ce mot peut également être traduit par « trouble, révolte, agitation, sédition ». (fr)
- Col termine fitna (in arabo: فتنة, lett. "prova", "tribolazione", ma anche "scandalo, corruzione", "dissenso, litigio" e perfino "guerra civile"), si indica il primo violento e drammatico scontro civile – teologico ma anche politico – che si sviluppò nel corso del primo Islam, all'epoca dei cosiddetti "Califfi ortodossi" (rāshidūn). Il primo atto di guerra civile fu in realtà costituito dallo scontro che contrappose il quarto califfo ʿAlī b. Abī Ṭālib e i suoi compagni di fede al-Zubayr b. al-ʿAwwam e Ṭalḥa b. ʿUbayd Allāh, conclusosi con la vittoria del primo della cosiddetta Battaglia del Cammello ma la vera fitna (tuttora irrisolta) fu quella che portò a confliggere successivamente lo stesso ʿAlī con Muʿāwiya b. Abī Sufyān, istitutore nel 661 della dinastia califfale omayyade.Una seconda fitna si ebbe in occasione della contestata successione a Muʿāwiya del figlio Yazīd b. Muʿāwiya, che portò nel 683 alla battaglia della Seconda Harra e al brutale e scandaloso assedio di Mecca da parte delle truppe omayyadi, tre anni dopo la morte nel 680 di al-Ḥusayn b. ʿAlī, figlio di ʿAlī, concluso dodici anni dopo con la morte nel 692 di ʿAbd Allāh b. al-Zubayr, figlio di al-Zubayr b. al-ʿAwwam.Una terza fitna fu lo scontro interno alla famiglia omayyade che spianò la strada alla vittoria abbaside.Una quarta fitna fu la guerra fratricida tra il Califfo abbaside al-Amīn e suo fratello al-Maʾmūn. Lo scontro definito Prima Fitna, ben oltre il fatto politico (relativamente contingente), portò un paio di secoli più tardi a costituire le basi del Sunnismo e dello Sciismo, che mai più si sono riconciliati. Nel Corano il concetto di Fitna appare per la prima volta nella Sura VIII, verso 25: «Temete la Fitna, essa non insidierà solo coloro che sono stati ingiusti; Allah è severo nel castigo», ad indicare che la Fitna che segue le azioni dei peccatori, ricade soprattutto sulla sofferenza dei deboli e degli innocenti. I giuristi islamici sono in merito pressoché unanimi circa il fatto che gli assassini del figlio di ʿUthmān b. ʿAffān, terzo califfo, sono anche responsabili della discordia tra i compagni del Profeta e degli altri disordini che seguirono la fitna. (it)
- ( 다른 뜻에 대해서는 피트나 (동음이의) 문서를 참고하십시오.) 피트나(아랍어: فِتْنَة)는 내란, 반란 등을 의미하는 아랍어 단어이다. 꾸란에 나타나는 용어이며, 종교적인 뉘앙스가 부가되어 있다. (ko)
- Fitna (Arabisch:فتنة) is een Arabische term die algemeen wordt beschouwd als moeilijk te vertalen. Oorspronkelijk is de term een verwijzing naar de zuivering van metaal, waarin het goede van het slechte onderscheiden wordt. Het begrip betekent 'verleiding' of 'beproeving'. In theologische zin gaat het om een verzoeking of verleiding van God, die de kracht van de gelovige wil toetsen. De term kan ook uitgelegd worden als 'het kwaad'. Fitna wordt ook beschreven in soera De Vrouwen 83. Hierbij zou tafsir duidelijk maken dat er een gevaar is dat bepaalde zaken door de uitleg van bepaalde mensen verwarring en misverstanden zou kunnen veroorzaken. Dit zou betekenen dat men voorzichtig moet zijn met het brengen van bepaald gevaarlijk nieuws, maar indien het onontkoombaar is, moet het worden opgelost door hen die capabel genoeg zijn het op te lossen. Met name op het gebied van religieuze, gedetailleerde informatie zijn moslims zeer terughoudend. Verscheidene Ahadith wijzen op het belang om niet te vertrouwen op een opinie, maar op geautoriseerden en experts. Fitna betekent ook schisma, oproer en anarchie, en als klassieke eerste fitna geldt de splitsing van de islamitische gemeenschap in soennieten en sjiieten aan het einde van het Rashidun-kalifaat: de moord op de derde kalief Oethman ibn Affan vormde het begin van deze Eerste Fitna (656–661). Gedurende de eerste twee islamitische dynastieën, die van de Omajjaden en de Abbasiden, zouden er nog drie fitna's volgen: de tweede (680–692; in engere zin 683–685), de derde (744–750/752) en de vierde (809–827). Ook was er in het kalifaat Córdoba nog een vijfde: de zogeheten Fitna van al-Andalus (1009–1031), waarna soennitisch Iberië uiteenviel in verschillende taifa's (islamitische staatjes). De betekenis van fitna wordt geïllustreerd in de apocalyptische literatuur door mensen onder extreme morele en psychologische druk om een onderdeel van hun geloof te ruilen voor wereldlijk voordeel, en soms hun leven. De Nederlandse politicus Geert Wilders (PVV) koos deze term voor zijn korte film Fitna uit 2008. (nl)
- Fitna (arab.فتنة) – arabskie słowo posiadające wiele różnych odcieni znaczeniowych, najczęściej używane na oznaczenie trzech wojen wstrząsających muzułmańską ummą w VII i VIII wieku. W starożytnym języku arabskim fitna to próba ognia, której poddawano rudę złota i srebra, aby uzyskać czysty metal. W Koranie jednak termin fitna nabiera wymiaru duchowego i zaczyna oznaczać próbę jakiej Bóg poddaje wiernego żeby oczyścić jego wiarę. Słowo to jest jednak używane w świętej księdze muzułmanów także w innych znaczeniach. Oznacza ono czasem nieporządek, zamęt, czasami zaś także rozłam, zerwanie więzi łączącej muzułmańską ummę. W związku z tymi wszystkimi znaczeniami wiązanymi z terminem fitna zastosowano go na oznaczenie trzech wojen, które wstrząsały społecznością muzułmańską w VII i VIII wieku. – miała miejsce w latach 656–661 i wiązała się z walką o kalifat pomiędzy Ali ibn Abi Talibem oraz Mu'awiją, a także narodzinami sekty charydżytów, której członkowie przeciwstawiali się obu pretendentom do władzy. Ostatecznie Ali został zamordowany przez Charydżytę, na czym skorzystał Mu'awija, który zdobył kalifat. – miała miejsce w latach 683–692, ale wiązała się z wydarzeniem wcześniejszym, to jest zamordowaniem przez wojska kalifa Jazida syna Alego, Husajna ibn Alego, w bitwie pod Karbalą w 680 roku. Wydarzenie to rozpaliło i tak żywą nienawiść szyitów oraz charydżytów w stosunku do Umajjadów, i po śmierci Jazida wzniecili oni szereg powstań. Zostały one stłumione przez kalifa Abd al-Malika po dziesięciu latach krwawych walk. – miała miejsce w latach 744–751, i była związana z rewoltą rodu Abbasydów, który skupił wokół siebie większość sił opozycyjnych w stosunku do Umajjadów. Bunt zakończył się sukcesem i Abbasydzi przejęli kalifat z rąk Umajjadów. (pl)
- Fitna (em árabe: فتنة) é uma palavra árabe que se traduz como divisão e guerra civil dentro do Islã. Também tem uma conotação religiosa muito particular, que expressa a ideia de um castigo infligido por Deus aos pecadores, um teste para os muçulmanos em uma situação de divisão da comunidade de crentes. A fitna envolve um julgamento moral e uma interpretação negativa, uma vez que é dever e marca da umma manter-se unida e coesa. Historicamente, o termo é usado para referir as guerras civis que puseram fim ao primeiro califado (Ortodoxo; ver Primeira Guerra Civil Islâmica), às lutas de poder no Califado de Damasco, à Revolução Abássida, à , bem como à grave crise política e à guerra civil que levaria à queda do Califado de Córdova e à criação das chamadas taifas. (pt)
- Фи́тна (араб. فتنة — смута) — арабское слово означающее хаос, смуту. (ru)
- Fitna, konflikten, oenigheten, schismen, är en term med en vid betydelse inom islam. Den kan vara ett samlingsnamn på de prövningar som sänds från Gud till människorna på jorden för att bepröva deras tro och lojalitet. Fitna är ett samlingsbegrepp för krig och motsättningar mellan muslimer under hela islams konfliktfyllda historia, i synnerhet då de shiitiska imamerna kämpade för en legitimerad maktposition. Konflikterna ses som en prövning från Gud och likaså den serie av handlingar som utvecklades i och med mordet på Uthman ibn Affan, vilket ledde fram till den stora fitna. Den stora fitna är benämningen på Slaget vid Siffin, år 657 i den muslimska historien. Efter den tredje kalifen, Uthmans död tillskrevs Ali ibn Abi Talib titeln som efterträdare. Ali blev vid sin maktposition motarbetad av Uthmans släktingar som anklagade Ali för att vara delaktig i mordet på den tredje kalifen. Huvudledaren för anklagelserna var Muawiya I. Han utmanade Ali om makten genom att inte acceptera hans kalifat. Fitna är också benämningen på denna oenighet om vem som skulle sitta vid maktpositionen och ledde till ovannämnda slag vid orten Siffin år 657. Konflikten löstes av en skiljedom som Ali inte accepterade. Händelsen utvecklades på så vis att Ali blev mördad av en av sina tidigare anhängare och makten gavs till Muawiya. Muawiyas ledarskap blev en början på det umayyadiska kalifatet, där inre konflikter utvecklade två grupper som kan liknas vid prototyper för dagens sunni- och shiamuslimer. Fitna kan också avse "frestelse" och då oftast kvinnlig frestelse eller "fresterska". Man åsyftar då det kaos och den prövning som kan uppstå om kvinnan visar för mycket awra (kulturell definition av nakenhet), alltså visar för mycket hud. För att kontrollera sin fitna krävs ökad aql, alltså förnuft, från kvinnors sida för att lägga band på sitt nafs, alltså den negativa sidan av jaget: egot eller begäret. Etnologen Pia Karlsson Minganti menar i sin doktorsavhandling att en huvudsaklig strategi för att tygla fitna är att reglera sexualiteten till äktenskapet. Hon menar att tidiga äktenskap därför kan te sig fördelaktiga (2007: 186). (sv)
- Фітна (араб. فتنة, «спокуса», «тест», «випробування») — найчастіше вживається у значенні «смута», «розбіжність», «розкол» у ісламській спільноті. Вважається, що першою в ісламі фітною була у липні 657 р. між військами халіфа Алі ібн Абі Таліба і сирійцями, очолюваними Муавією У цьому сенсі слово «фітна» згадується в Корані: (9: 47) Ісламські вчені, що тлумачать Коран і хадиси Мухаммеда, вважають, що слово фітна має багато значень, зокрема — «помилка», «вбивство», «гріхи» (uk)
|
rdfs:comment
|
- الفتنة ما يتبين به حال الإنسان من الخير والشر، يقال: فتنت الذهب بالنار، إذا أحرقته بها لتعلم أنه خالص أو مشوب، ومنه: الفتان، وهو الحجر الذي يجرب به الذهب والفضة. (ar)
- Fitna, au pluriel fitan, est un mot arabe utilisé pour désigner différents schismes politico-religieux, guerres civiles, rivalités et divisions entre les musulmans. Outre son sens premier, ce mot peut également être traduit par « trouble, révolte, agitation, sédition ». (fr)
- ( 다른 뜻에 대해서는 피트나 (동음이의) 문서를 참고하십시오.) 피트나(아랍어: فِتْنَة)는 내란, 반란 등을 의미하는 아랍어 단어이다. 꾸란에 나타나는 용어이며, 종교적인 뉘앙스가 부가되어 있다. (ko)
- Фи́тна (араб. فتنة — смута) — арабское слово означающее хаос, смуту. (ru)
- Фітна (араб. فتنة, «спокуса», «тест», «випробування») — найчастіше вживається у значенні «смута», «розбіжність», «розкол» у ісламській спільноті. Вважається, що першою в ісламі фітною була у липні 657 р. між військами халіфа Алі ібн Абі Таліба і сирійцями, очолюваними Муавією У цьому сенсі слово «фітна» згадується в Корані: (9: 47) Ісламські вчені, що тлумачать Коран і хадиси Мухаммеда, вважають, що слово фітна має багато значень, зокрема — «помилка», «вбивство», «гріхи» (uk)
- Fitna —àrab: فتنة, fitna— és un mot àrab que es pot traduir com la divisió o la guerra civil en el si de l'islam. Té unes connotacions religioses molt particulars, de secessió, d'agitació i de caos, ja que expressa la idea d'un càstig infligit per Déu als pecadors, una prova per als musulmans en una situació de divisió de la comunitat dels creients (umma). Conté un judici negatiu i una interpretació moral, ja que la divisió de l'umma pot engendrar la seva desintegració i doncs la fi de l'islam, perdent-se així la possibilitat de Salvació pels creients. En l'islam es considera que l'ideal per a salvaguardar la unitat de la comunitat rau en l'autoritat d'un califa únic, que sabrà guiar-la de manera justa, ja que, per definició, seguirà el model del profeta Muhàmmad en ser-ne l'hereu. Per aix (ca)
- Fitna (aŭ fitnah, pl. fitan; arabe فتنة , فتن: "tento, probo; insurekcio, civila lukt") estas araba vorto kun etendaj konotacioj pri juĝo, sufero aŭ angoro. Temas pri vorto ŝarĝita per gravaj historiaj interplektiĝoj, ankaŭ amplekse uzata en moderna araba. Same kiel ĉe ajna vorto en araba, oni devas distingi inter la signifoj de fitna kiel uzita en klasika araba kaj la signifoj de fitna kiel uzita en kaj en variaj kolokvaj dialektoj. Krome, pro la koncepta gravo de fitna en la Korano, ties uzo en tiu verko estu konsiderata separate, kvankam pli proksima al tiu de la vorto en klasika araba. (eo)
- Fitna (or fitnah, pl. fitan; Arabic: فتنة , فتن: "temptation, trial; sedition, civil strife, conflict") is an Arabic word with extensive connotations of trial, affliction, or distress. Although it is a word with important historical implications, it is also widely used in modern Arabic without the underlying historical connotations. Aside from its use in the Qur'an, fitna is used as term for the four heavy civil wars within the Islamic Caliphate from the 7th to the 9th century AD. (en)
- Der islamische Ausdruck Fitna bezeichnet schwere Zeiten, in denen vermehrt mit Glaubensspaltung und Glaubensabfall gerechnet werden kann. Das arabische Wort فتنة / fitna (pl. fitan) taucht im Koran mehrmals auf in der Bedeutung „schwere Prüfung“ bzw. „Versuchung durch Gott“. Gemeint ist eine Prüfung oder Versuchung, die so schwer ist, dass der Glaube (insbesondere der „Glaubensschwachen“) gefährdet ist. (de)
- Fitna (فتنة) es una palabra árabe que puede traducirse como división y guerra civil en el seno del Islam. Tiene además unas connotaciones religiosas muy particulares, ya que expresa la idea de un castigo infligido por Dios a los pecadores, una prueba para los musulmanes en una situación de división de la comunidad de los creyentes. La fitna contiene un juicio negativo y una interpretación moral, ya que es deber y seña de identidad de la umma mostrarse unida y cohesionada. (es)
- Col termine fitna (in arabo: فتنة, lett. "prova", "tribolazione", ma anche "scandalo, corruzione", "dissenso, litigio" e perfino "guerra civile"), si indica il primo violento e drammatico scontro civile – teologico ma anche politico – che si sviluppò nel corso del primo Islam, all'epoca dei cosiddetti "Califfi ortodossi" (rāshidūn). Lo scontro definito Prima Fitna, ben oltre il fatto politico (relativamente contingente), portò un paio di secoli più tardi a costituire le basi del Sunnismo e dello Sciismo, che mai più si sono riconciliati. (it)
- Fitna (arab.فتنة) – arabskie słowo posiadające wiele różnych odcieni znaczeniowych, najczęściej używane na oznaczenie trzech wojen wstrząsających muzułmańską ummą w VII i VIII wieku. W starożytnym języku arabskim fitna to próba ognia, której poddawano rudę złota i srebra, aby uzyskać czysty metal. W Koranie jednak termin fitna nabiera wymiaru duchowego i zaczyna oznaczać próbę jakiej Bóg poddaje wiernego żeby oczyścić jego wiarę. Słowo to jest jednak używane w świętej księdze muzułmanów także w innych znaczeniach. Oznacza ono czasem nieporządek, zamęt, czasami zaś także rozłam, zerwanie więzi łączącej muzułmańską ummę. (pl)
- Fitna (em árabe: فتنة) é uma palavra árabe que se traduz como divisão e guerra civil dentro do Islã. Também tem uma conotação religiosa muito particular, que expressa a ideia de um castigo infligido por Deus aos pecadores, um teste para os muçulmanos em uma situação de divisão da comunidade de crentes. A fitna envolve um julgamento moral e uma interpretação negativa, uma vez que é dever e marca da umma manter-se unida e coesa. (pt)
- Fitna (Arabisch:فتنة) is een Arabische term die algemeen wordt beschouwd als moeilijk te vertalen. Oorspronkelijk is de term een verwijzing naar de zuivering van metaal, waarin het goede van het slechte onderscheiden wordt. Het begrip betekent 'verleiding' of 'beproeving'. In theologische zin gaat het om een verzoeking of verleiding van God, die de kracht van de gelovige wil toetsen. De term kan ook uitgelegd worden als 'het kwaad'. De Nederlandse politicus Geert Wilders (PVV) koos deze term voor zijn korte film Fitna uit 2008. (nl)
- Fitna, konflikten, oenigheten, schismen, är en term med en vid betydelse inom islam. Den kan vara ett samlingsnamn på de prövningar som sänds från Gud till människorna på jorden för att bepröva deras tro och lojalitet. (sv)
|