dbo:abstract
|
- شعب غَندا، أو باغندا، هو مجموعة إثنية تنتمي لشعوب البانتو، استوطنت بوغندا، إحدى الممالك الثانوية في أوغندا. تألف شعب باغندا تقليديًا من 52 عشيرة (في مسحٍ من عام 1993، لم يُعترف رسميًا سوى بـ 46 عشيرة)، والباغندا هم أكبر مجموعة إثنية في أوغندا، وتشكل 16.5% من تعداد السكان وفق إحصاء من عام 2014. يوصف شعب باغندا أحيانًا بـ «رجال المَلك» نسبة لأهمية الملك، أو الكاباكا كما يُسمى، في مجتمعهم. يُقدر عدد شعب غندا بنحو 5.56 مليون نسمة في أوغندا. بالإضافة لهؤلاء، يوجد عدد كبير من الشتات خارج أوغندا، حيث أسس هؤلاء جاليات منظمة في كندا وجنوب أفريقيا والسويد والمملكة المتحدة والولايات المتحدة. يتحدث هؤلاء تقليديًا لغة لوغَندا. (ar)
- La gandoj (Baganda) estas afrika etno. Ili apartenas al orientaj bantuoj kaj vivas precipe en la regiono de la grandaj lagoj de Orientafriko (lago Viktorio, lago Tanganjiko kaj Malavia Lago). La ganda lingvo nomiĝas Liganda. Ĝi apartenas al la Bantuaj lingvoj ene de la lingvofamilio niĝerkonga lingvaro. Ekde la 16-a jarcento la gandoj estis fondintoj de unu el la plej grandaj regnoj de la himoj en Orientafriko, la regno . Post interrompo de pluraj jardekoj hodiaŭ denove ekzistas (reĝo), nome Tradicie la gandoj vivtenas sin per la agrikulturo. Ili kultivas nutraĵojn (batatojn, maniokon, maizon, ternuksojn, bananojn ktp. por la propra konsumo, por la merkatoj en la en- kaj eksterlando oni kultivas kafon, tabakon kaj teon. La plejmulto de la gandoj estas kristanoj. En Ugando en 1991 vivis (rezulto de popolnombradoj) 3.015.980 anoj de tiu bantua popolo (18,76 % de la ugandanoj) kaj en 2002 estis 4.126.370 (17,28 %). Sude de la uganda-tanzania limo vivas sur la teritorio de Tanzanio kromaj pli ol 10.000 gandoj. De la etna nomo de la gandoj (Ba-ganda (la plurala prefikso ba signifas homoj, anoj de la popolo) estas derivata la nomo de la hodiaŭa ŝtato Ugando (svahile: U-ganda estas "lando de la gandoj"), la antaŭa brita protektorato Ugando. (eo)
- The Ganda people, or Baganda (endonym: Baganda; singular Muganda), are a Bantu ethnic group native to Buganda, a subnational kingdom within Uganda. Traditionally composed of 52 clans (although since a 1993 survey, only 46 are officially recognised), the Baganda are the largest tribe of the bantu ethnic group in Uganda, comprising 16.5 percent of the population at the time of the 2014 census. Sometimes described as "The King's Men" because of the importance of the king, or Kabaka, in their society, the Ganda number an estimated 5.56 million in Uganda. In addition, there is a significant diaspora abroad, with organised communities in Canada, South Africa, Sweden, the United Kingdom, and the United States. Traditionally, they speak Luganda. (en)
- Die Baganda, auch Ganda oder Waganda, (Singular: Muganda) sind ein afrikanisches Volk. Sie gehören den Ostbantu an und leben vor allem im Bereich des Viktoriasees. Vom Stammesnamen der Ganda leitet sich der Name des britischen Protektorates und späteren Staates Uganda ab. Die Sprache der Baganda ist das Luganda. Sie gehört zu den Bantusprachen innerhalb der Sprachfamilie der Niger-Kongo-Sprachen. Ab dem 16. Jahrhundert waren die Baganda die Begründer eines der größten Hima-Reiche in Ostafrika, des Königreichs Buganda. Nach einer Unterbrechung von mehreren Jahrzehnten gibt es heute wieder einen Kabaka (König), nämlich Ronald Muwenda Mutebi II. Die Ganda sind mehrheitlich Christen. (de)
- El pueblo ganda (también conocido como baganda, luganda, waganda) es una cultura de habla bantú y el grupo étnico más numeroso de Uganda, equivalente al 16,5% de todo el país.Fundaron entre otros el poderoso reino de Buganda, que dio nombre a la actual Uganda y llegó a ser el más influyente de África Oriental entre los siglos XVIII y XIX.Con casi 8 millones y medio de integrantes, la etnia ganda también está presente en otros países de África como Tanzania y Kenia; además de contar con importantes comunidades en Reino Unido, Estados Unidos de América y Canadá. Su origen se remonta a las primeras poblaciones de los lagos centrales de África y su fundación se atribuye a Sekabaka Kintu, primer gran kabaka (rey) de los ganda. La evolución política, social y económica del pueblo ganda ejerció gran influencia en la historia de Uganda. (es)
- Les Ganda ou Baganda (au singulier : Muganda) sont une population d'Afrique de l'Est, vivant principalement en Ouganda dans le royaume du Buganda, mais également en Tanzanie et au Kenya. (fr)
- 간다인은 아프리카 우간다에서 가장 많은 종족으로 우간다 인구의 30%를 차지한다. 주로 우간다 남부와 중부에 살고 있다. 언어는 아프리카 반투어계에 속하는 루간다어를 사용하고, 주로 커피나 면화를 재배하지만 산업 분야와 정부 기관에서 중요한 직위에 있는 사람도 있다. 이 문서에는 다음커뮤니케이션(현 카카오)에서 GFDL 또는 CC-SA 라이선스로 배포한 글로벌 세계대백과사전의 내용을 기초로 작성된 글이 포함되어 있습니다. (ko)
- ガンダ族(単数 muganda, 複数 baganda)は、ウガンダ共和国ビクトリア湖北岸に居住するバントゥー系民族。ブガンダ王国の主体となった民族で、人口は約150万人。 バナナ、サツマイモ、ラッカセイ、コーヒー、綿花などを栽培する農耕民で、鈍器や土器、カヌーなどの工業製品の製作技術を持つ。父系クランを母体とする集団生活を営む社会生活が発達している。一夫多妻制。 1966年に王制が廃止されて以降、王室や連邦制の支持者は反政府勢力と看做されることも多く、度々弾圧された。 (ja)
- De Baganda is de grootste bevolkingsgroep in Oeganda. Hun eigen taal, die Luganda genoemd wordt, is een afsplitsing van de verschillende Bantoetalen die in Centraal-Afrika gesproken worden. De Baganda leven in een brede strook langs de westkust van het Victoriameer tot aan het Kyogameer in Centraal-Oeganda. Ze geloven in geesten van overledenen, goede en kwade. Ze zeggen dat iedereen een aantal geesten in zich heeft. De goede geesten gaan bij overlijden over naar degene die de overledene goed gezind was, de kwade geesten vestigen zich bij degene aan wie de overledene niet zulke beste herinneringen had. De goden, ook goede en kwade, zijn een belangrijk element in de religie van de Baganda. Ze kennen dan ook een oppergod, genaamd. Er wordt gezegd dat hij geen ouders had en ook geen kinderen. Hij schiep slechts de hemel en de aarde. Andere belangrijke goden zijn, Kitaka, de god van de aarde, Mukasa, god van het Victoriameer, en Kiwanuka, de god van het onweer. De Baganda worden trouwens pas als volwassen beschouwd als ze getrouwd zijn. Voor de man is het heel belangrijk om veel vrouwen te hebben. Hoe meer vrouwen hij had, des te meer invloed hij in de regio had.De Baganda leven van de landbouw en de veeteelt. Ze verbouwen bananen, cassave, bonen, zoete aardappelen en maïs. Het zijn kleine bedrijven waar ze enkele koeien, schapen, geiten en kippen houden. Behalve van het land leven nu veel Baganda van de industrie. Pottenbakkers en kleermakers zijn er in overvloed. Voor toeristen staan ze bekend om het maken van kleding van boomschors, het mooie vlechtwerk en de traditionele wapens, zoals speren, pijlen en bogen. (nl)
- Gandowie (Baganda, Ganda, Waganda) – grupa etniczna w środkowej Ugandzie, w 1983 roku jej liczebność sięgała 3 milionów osób. W XV wieku Gandowie utworzyli przedkolonialne królestwo Buganda, które istniało formalnie aż do uzyskania niepodległości przez Ugandę, kiedy zostało zlikwidowane (w 1993 roku ponownie utworzono je jako jedno z tradycyjnych królestw Ugandy). Podstawą utrzymania Gandów była w przeszłości kopieniacza uprawa prosa i sorga, współcześnie także uprawa bawełny i kawy. Gandowie mają bogate tradycje rzemieślnicze: wytop żelaza i kowalstwo, garncarstwo, wyroby skórzane i tkackie. Posługują się językiem ganda z rodziny bantu. (pl)
- Ганда (самоназв.baganda) — бантусский народ, проживающий на юге Уганды, в основном в этносубрегионе и исторической земле Буганда — в Центральной (столичной) области Уганды. Численность ганда, по данным переписи населения 2002 года, составляет 4 126 370 человек, являясь наибольшей по численности этнической группой Уганды и составляя 17,4 % населения страны. Говорят на языке луганда, относящемся к языкам банту. Значительная часть ганда исповедуют христианство (протестантизм и католичество), есть мусульмане. Часть сохраняет традиционные местные верования. Родство отсчитывают по отцу. Общество ганда организовано по клановой системе; кланы делятся на роды. Браки внутри рода запрещены. Вожди кланов могут созывать совет, состоящий из глав отдельных родов. Занимаются земледелием, выращивают хлопок, маниок, батат, бананы. Составили этническую основу государства Буганда (с XV века). В период вхождения в британский протекторат неоднократно поднимали восстания в 1945 г. в г. Кампала, в апреле-мае 1949 гг. (ru)
- Га́нда (луганда, ваганда, баганда) — народ групи банту у Східній Африці; найчисельніший з 43-х народів в Уганді. (uk)
|
rdfs:comment
|
- Les Ganda ou Baganda (au singulier : Muganda) sont une population d'Afrique de l'Est, vivant principalement en Ouganda dans le royaume du Buganda, mais également en Tanzanie et au Kenya. (fr)
- 간다인은 아프리카 우간다에서 가장 많은 종족으로 우간다 인구의 30%를 차지한다. 주로 우간다 남부와 중부에 살고 있다. 언어는 아프리카 반투어계에 속하는 루간다어를 사용하고, 주로 커피나 면화를 재배하지만 산업 분야와 정부 기관에서 중요한 직위에 있는 사람도 있다. 이 문서에는 다음커뮤니케이션(현 카카오)에서 GFDL 또는 CC-SA 라이선스로 배포한 글로벌 세계대백과사전의 내용을 기초로 작성된 글이 포함되어 있습니다. (ko)
- ガンダ族(単数 muganda, 複数 baganda)は、ウガンダ共和国ビクトリア湖北岸に居住するバントゥー系民族。ブガンダ王国の主体となった民族で、人口は約150万人。 バナナ、サツマイモ、ラッカセイ、コーヒー、綿花などを栽培する農耕民で、鈍器や土器、カヌーなどの工業製品の製作技術を持つ。父系クランを母体とする集団生活を営む社会生活が発達している。一夫多妻制。 1966年に王制が廃止されて以降、王室や連邦制の支持者は反政府勢力と看做されることも多く、度々弾圧された。 (ja)
- Gandowie (Baganda, Ganda, Waganda) – grupa etniczna w środkowej Ugandzie, w 1983 roku jej liczebność sięgała 3 milionów osób. W XV wieku Gandowie utworzyli przedkolonialne królestwo Buganda, które istniało formalnie aż do uzyskania niepodległości przez Ugandę, kiedy zostało zlikwidowane (w 1993 roku ponownie utworzono je jako jedno z tradycyjnych królestw Ugandy). Podstawą utrzymania Gandów była w przeszłości kopieniacza uprawa prosa i sorga, współcześnie także uprawa bawełny i kawy. Gandowie mają bogate tradycje rzemieślnicze: wytop żelaza i kowalstwo, garncarstwo, wyroby skórzane i tkackie. Posługują się językiem ganda z rodziny bantu. (pl)
- Га́нда (луганда, ваганда, баганда) — народ групи банту у Східній Африці; найчисельніший з 43-х народів в Уганді. (uk)
- شعب غَندا، أو باغندا، هو مجموعة إثنية تنتمي لشعوب البانتو، استوطنت بوغندا، إحدى الممالك الثانوية في أوغندا. تألف شعب باغندا تقليديًا من 52 عشيرة (في مسحٍ من عام 1993، لم يُعترف رسميًا سوى بـ 46 عشيرة)، والباغندا هم أكبر مجموعة إثنية في أوغندا، وتشكل 16.5% من تعداد السكان وفق إحصاء من عام 2014. (ar)
- The Ganda people, or Baganda (endonym: Baganda; singular Muganda), are a Bantu ethnic group native to Buganda, a subnational kingdom within Uganda. Traditionally composed of 52 clans (although since a 1993 survey, only 46 are officially recognised), the Baganda are the largest tribe of the bantu ethnic group in Uganda, comprising 16.5 percent of the population at the time of the 2014 census. (en)
- Die Baganda, auch Ganda oder Waganda, (Singular: Muganda) sind ein afrikanisches Volk. Sie gehören den Ostbantu an und leben vor allem im Bereich des Viktoriasees. Vom Stammesnamen der Ganda leitet sich der Name des britischen Protektorates und späteren Staates Uganda ab. Die Ganda sind mehrheitlich Christen. (de)
- La gandoj (Baganda) estas afrika etno. Ili apartenas al orientaj bantuoj kaj vivas precipe en la regiono de la grandaj lagoj de Orientafriko (lago Viktorio, lago Tanganjiko kaj Malavia Lago). La ganda lingvo nomiĝas Liganda. Ĝi apartenas al la Bantuaj lingvoj ene de la lingvofamilio niĝerkonga lingvaro. Ekde la 16-a jarcento la gandoj estis fondintoj de unu el la plej grandaj regnoj de la himoj en Orientafriko, la regno . Post interrompo de pluraj jardekoj hodiaŭ denove ekzistas (reĝo), nome La plejmulto de la gandoj estas kristanoj. (eo)
- El pueblo ganda (también conocido como baganda, luganda, waganda) es una cultura de habla bantú y el grupo étnico más numeroso de Uganda, equivalente al 16,5% de todo el país.Fundaron entre otros el poderoso reino de Buganda, que dio nombre a la actual Uganda y llegó a ser el más influyente de África Oriental entre los siglos XVIII y XIX.Con casi 8 millones y medio de integrantes, la etnia ganda también está presente en otros países de África como Tanzania y Kenia; además de contar con importantes comunidades en Reino Unido, Estados Unidos de América y Canadá. Su origen se remonta a las primeras poblaciones de los lagos centrales de África y su fundación se atribuye a Sekabaka Kintu, primer gran kabaka (rey) de los ganda. La evolución política, social y económica del pueblo ganda eje (es)
- De Baganda is de grootste bevolkingsgroep in Oeganda. Hun eigen taal, die Luganda genoemd wordt, is een afsplitsing van de verschillende Bantoetalen die in Centraal-Afrika gesproken worden. De Baganda leven in een brede strook langs de westkust van het Victoriameer tot aan het Kyogameer in Centraal-Oeganda. Ze geloven in geesten van overledenen, goede en kwade. Ze zeggen dat iedereen een aantal geesten in zich heeft. De goede geesten gaan bij overlijden over naar degene die de overledene goed gezind was, de kwade geesten vestigen zich bij degene aan wie de overledene niet zulke beste herinneringen had. (nl)
- Ганда (самоназв.baganda) — бантусский народ, проживающий на юге Уганды, в основном в этносубрегионе и исторической земле Буганда — в Центральной (столичной) области Уганды. Численность ганда, по данным переписи населения 2002 года, составляет 4 126 370 человек, являясь наибольшей по численности этнической группой Уганды и составляя 17,4 % населения страны. Говорят на языке луганда, относящемся к языкам банту. Значительная часть ганда исповедуют христианство (протестантизм и католичество), есть мусульмане. Часть сохраняет традиционные местные верования. (ru)
|