Vlamsche Kust
De Vlamsche Kust is 't dêel va West-Vloandern da an de Nôordzêe ligt. Z'is à-peu-près 67 kilometers lank, grotendêels in angenoam strand.
Toerisme
[bewerkn | brontekst bewerken]Uniek an de Vlamsche Kust is 't feit da 't ollemoale zandstrandn zyn. Da makt da we round de zes millemeitrs zandstrand per belg ein, dus ze meugen nie ollemolle tôpe koomn.
In de moandn juli en ogustus is de kust ton ôok overspoeld mi toeristn uut binn- e buutnland. Mor ôok doabuutn komn d'r vele menschen kykn nor uus woater, strange en dykn.
't Gevolg van da massatoerisme is dat er veel appartementsgebouwn stoan, wa da sommign 'n anslag viendn ip de goeie smoake. Moar neffest de bebouwde komn zyn der ôok nog schône nateurplekkn te viendn: een antal vôorbeeldn zyn 't Zwin, 'n Ogen Blekker, en een antal dunegebiedn (vôorbeeld tusschn Nieuwpôort en Ôostduunkerke).
Neffest nateurlike schôoneid eit de Vlamsche Kust nog andere attracties gelik attractieparkn: In Oyenkerke ei je Plopsaland, in Blanknberge ei je 't Sea Life Centre, en in Ostende ei je Earth Explorer. Der zyn ôok twêe subtropische zwemparadyzen van Sun Parks (in Ôostduunkerke en D'n Oane), vele jachtoavns (Blanknberge, Ostende, Nieuwpôort). In Knokke-Heist keun je golfen. In Ostende, Middelkerke en Blanknberge ei je ôok 'n Casino.
De beste maniere vo je te verplatsen an de Kust is de Kusttram. Trings komn an in Blanknberge, De Panne, Ostende en Knokke-Heist.
Ountstoan van de Vlamsche Kust
[bewerkn | brontekst bewerken]Binst den letstn ystyd, 20.000 tout 10.000 joar geleen, stound de zeespegel 120 mèter ligger dan nu. Wuk da nu de Noordzee es, stound toun droge en wos één grote toendra, want ’t wos te koud voe groddere begruujiengn.
Sinsn et begun van et holoceen begoste ’t klimoat overol were up te warmn. Sinsndien es de zeespegel bluuvn omoge goan moar wel an verschillige vitessn. Tusschn 10.000 en 8.000 BP es de zee 30 mèter gesteegn, tusschn 8.000 en 5.000 BP 13 mèter (of 43 centimèter per eeuwe), en sinsndien 10 centimèter per eeuwe. De stygienge van et zeewoater es nu nog osan an den gank. De letste decennia goat et rapper dan doavoorn. An die vitesse goat et zeewoater tegen 2100 ne heeln meter gesteegn zyn.
De zee moe vo ’n eestn kee uus kustgebied binngedroungn zyn 8.000 joar geleen. Vanof 6.000 joar geleen kwom de zeespegel tout wuk da nu de kustlyne es.
De kust krêeg eur definitieve vorme achter d'overstromienge van 1404, den Eestn Sint-Elizabethsvloed. By die catastrofe woarn d'r verschillige eilandjes in de Schelde weggespoeld en 't land overstroomd. Groaf Jan zounder Vrees gaf ipdracht om de bestoande dykn mè makoar te verbiendn. En azo ountstound den Groaf-Jansdyk van Duunkerke toe 't Sas van Gent.
Transgressies en regressies
[bewerkn | brontekst bewerken]Omda uze kustvlakte zo lege ligt, èt de zee er vry spel up. Me spreekn van (mariene) transgressies, da zyn periodes woarin da de zee et land binnenlopt en land ofpakt, en van regressies oe ’t zeewoater em weretrekt en d’r zo nieuw land vrykomt.
Voor uze kust woarn de Flandriaanse transgressie en de Duunkerke transgressies van belang. Binst de Duunkerke transgressies èt de zee eur en poar keers weregetrokkn, da wos binst de Romeinsche regressie en de Karolingische regressie.
Gemêentn
[bewerkn | brontekst bewerken]Van nôord noa zuud: