Xem mã nguồn của Paris

Bạn không được quyền sửa đổi trang này, vì lý do sau:
Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.
The block was made by ‪Jon Kolbert‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected .
Start of block: 18:27, ngày 12 tháng 11 năm 2023
Expiry of block: 18:27, ngày 12 tháng 11 năm 2028
Your current IP address is 54.161.104.148. The blocked range is 54.161.0.0/16.
Xin hãy cung cấp tất cả các thông tin trên vào thư yêu cầu của bạn. Nếu bạn bị cấm do sự nhầm lẫn, bạn có thể xem thêm thông tin và hướng dẫn tại quy định toàn cục Không cho phép các proxy mở.
Để thảo luận về vụ cấm này, xin vui lòng yêu cầu kiểm tra lại tại Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.
Bạn vẫn có thể xem và chép xuống mã nguồn của trang này:
{{Thông tin khu dân cư
<!-----------Thông tin chung------------------>
| name                            = Paris
| settlement_type                 = [[Thủ đô]], [[Tỉnh (Pháp)|tỉnh]] và [[Xã của Pháp|xã]]
| image_skyline                   = {{Photomontage |border=0 |size=275 |spacing=2 |color=none |photo1a=La Tour Eiffel vue de la Tour Saint-Jacques, Paris août 2014 (2).jpg|photo2a=|photo2b=|photo4b=Paris Opera full frontal architecture, May 2009 (cropped).jpg |photo4a= Arcdetriomphe 2.jpg |photo5a= Louvre Courtyard, Looking West.jpg}}
| image_caption                   = Từ trên xuống dưới, từ trái qua phải: Quang cảnh thành phố Paris bên bờ sông [[Seine]] với [[tháp Eiffel]] ở đằng xa, [[Khải Hoàn Môn Paris|Khải Hoàn Môn]] nằm trên đại lộ [[Champs-Élysées]], [[Palais Garnier]], [[Louvre]]
| image_flag                      = Flag of Paris with coat of arms.svg
| flag_size                       = 140
| image_shield                    = Grandes_Armes_de_Paris.svg
| shield_size                     = 95px
| nickname                        = Kinh đô ánh sáng
| motto                           = {{lang|fr|[[Fluctuat nec mergitur]]}}<br /> {{smaller|"Lênh đênh trên sóng, không bao giờ chìm"}}
<!-----------Địa lý------------------>
| coordinates                     ={{WikidataCoord|Q90|type:city(2,100,000)_region:FR-75C|display=it}}
| image_map = {{hidden begin|title=OpenStreetMap|ta1=center}}{{Maplink|frame=yes|plain=y|frame-width=250|frame-height=200|frame-align=center|zoom=6|type=point|title=Ottawa|marker=city|type2=shape|stroke-width2=2|stroke-color2=#808080}}{{hidden end}}
| mapsize = 250px 
| map_caption = [[Pháp]]: Paris
| pushpin_map                     = France#Europe#Earth
| pushpin_map_caption             = Vị trí của Paris trong bản đồ nước Pháp và châu Âu
| pushpin_relief                  = 1
| subdivision_type                = Quốc gia
| subdivision_name                = [[Pháp]]
| subdivision_type1               = [[Vùng của Pháp|Vùng]]
| subdivision_name1               = [[Île-de-France]]
| subdivision_type2               = [[Tỉnh (Pháp)|Tỉnh]]
| subdivision_name2               = Paris
| subdivision_type4               = [[Tổng của Pháp|Tổng]]
| subdivision_name4               = Paris
| parts_type                      = [[Đơn vị hành chính|Phân chia hành chính]]
| parts                           = [[Quận của Paris|20 quận]]
| leader_title                    = [[Danh sách thị trưởng Paris|Thị trưởng]]
| leader_name                     = [[Anne Hidalgo]] ([[Đảng Xã hội (Pháp)|PS]])
<!-----------Diện tích, dân số, nhân khẩu------------------>
| unit_pref                       = Metric
| area_total_km2                  = 105.4
| population_total                = 2148271
| population_footnotes            = <ref name="INSEE-1893198">{{chú thích web|url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/1893198|title=INSEE official estimated population by department and region as of ngày 1 tháng 1 năm 2019|date=ngày 22 tháng 1 năm 2019|access-date =ngày 4 tháng 4 năm 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170421215403/http://www.insee.fr/fr/statistiques/1893198|archive-date=ngày 21 tháng 4 năm 2017|url-status=live}}</ref>
| population_urban                = 10784830
| population_urban_footnotes      = <ref>{{chú thích web |title=Dossier complet − Unité urbaine de Paris (00851) |url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/2011101?geo=UU2010-00851 |website=www.insee.fr |access-date =ngày 28 tháng 8 năm 2020 }}</ref>
| population_metro                = 12628266
| population_metro_footnotes      = <ref>{{chú thích web |title=Dossier complet − Aire urbaine de Paris (001) |url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/2011101?geo=AU2010-001 |website=www.insee.fr |access-date =ngày 28 tháng 8 năm 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180724110512/http://www.insee.fr/fr/statistiques/2011101?geo=AU2010-001 |archive-date=ngày 24 tháng 7 năm 2018 |url-status=live }}</ref>
| population_as_of                = 1 tháng 1 năm 2020
| population_density_km2          = 20000
| population_demonym              = Người Paris ([[tiếng Việt]]) ''Parisien'', ''Parisienne'' ([[tiếng Pháp]])
| total_type                      = [[Vùng đô thị Paris|Nội ô]]
<!-----------Khác------------------>
| timezone1                       = [[Giờ chuẩn Trung Âu|CET]]
| utc_offset1                     = +1
| timezone1_DST                   = [[Giờ mùa hè Trung Âu|CEST]]
| utc_offset1_DST                 = +2
| postal_code_type                = [[Mã INSEE|INSEE]]/mã bưu điện
| postal_code                     = 75001–75020 và 75116
| kết nghĩa 1                     = [[Roma]] (duy nhất)
| blank_name_sec2                 = [[Tên miền]]
| blank_info_sec2                 = [[.paris]]
| website                         = {{url|www.paris.fr}}
}}

'''Paris''' ({{IPA-fr|paʁi|3=Paris Pronunciation in French by James Tamim.ogg}}) là [[thủ đô]] và là [[Danh sách xã Pháp|thành phố đông dân nhất]] nước [[Pháp]], cũng là một trong ba thành phố phát triển kinh tế nhanh nhất thế giới cùng [[Luân Đôn]] với [[Thành phố New York|New York]] và là một trung tâm hành chính của [[Vùng của Pháp|vùng]] [[Île-de-France]] với [[dân số]] ước tính là 2.165.423 người {{as of|2019|lc=y}}, trên diện tích hơn {{convert|105,4|km²|abbr=on}}.<ref name="pop2018">{{chú thích web|url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/5001880?geo=COM-75056|title=Populations légales 2018: Commune de Paris (75056)|date=ngày 28 tháng 12 năm 2020|publisher=INSEE|ngày truy cập=2021-11-18|archive-date=2021-01-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20210128085435/https://www.insee.fr/fr/statistiques/5001880?geo=COM-75056|url-status=live}}</ref> Kể từ thế kỷ 17, Paris đã là một trong những trung tâm lớn về [[tài chính]], [[ngoại giao]], [[thương mại]], [[thời trang]], [[ẩm thực]], [[khoa học]] và [[nghệ thuật]] của thế giới nói chung. Thành phố Paris là trung tâm và là nơi đặt trụ sở chính quyền của [[Vùng của Pháp|vùng]] và [[Tỉnh (đơn vị hành chính cũ của Pháp)|tỉnh]] [[Île-de-France]], hay Vùng Paris, có dân số ước tính là 12.262.544 người, hay khoảng 19% dân số Pháp {{as of|2019|lc=y}}.<ref name="IDF_pop">{{chú thích web|url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/1405599?geo=REG-11|title=Comparateur de territoire: Région d'Île-de-France (11)|publisher=INSEE|access-date=ngày 10 tháng 2 năm 2021|archive-date=2017-12-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20171220132954/https://www.insee.fr/fr/statistiques/1405599?geo=REG-11|url-status=live}}</ref> Vùng Paris có [[Tổng sản phẩm quốc nội|GDP]] là 739 tỷ € (743 tỷ USD) vào năm 2019, cao nhất ở [[Châu Âu]].<ref name="Euro-PR">{{cite press release |url=https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/9618249/1-26022019-AP-EN.pdf/f765d183-c3d2-4e2f-9256-cc6665909c80 |title=Regional GDP per capita in EU |publisher=Eurostat |date=ngày 28 tháng 2 năm 2018 |access-date =ngày 6 tháng 3 năm 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190902020336/https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/9618249/1-26022019-AP-EN.pdf/f765d183-c3d2-4e2f-9256-cc6665909c80 |archive-date=ngày 2 tháng 9 năm 2019 |url-status=live }}</ref> Theo Khảo sát Chi phí Sinh hoạt Toàn cầu của [[Economist Intelligence Unit]] vào năm 2021, Paris là thành phố đắt đỏ thứ hai trên thế giới, cùng với [[Singapore]] xếp sau [[Tel Aviv]] và đứng trước [[Zürich]], [[Hồng Kông]], [[Oslo]] và [[Geneva]].<ref>Economist Intelligence Unit Worldwide Cost of Living Survey, 2018, cited in the ''[[The Daily Telegraph|Daily Telegraph]]'', [https://www.telegraph.co.uk/travel/city-breaks/most-expensive-and-cheapest-cities-2018/ ngày 16 tháng 3 năm 2018] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190330170311/https://www.telegraph.co.uk/travel/city-breaks/most-expensive-and-cheapest-cities-2018/ |date=ngày 30 tháng 3 năm 2019 }}</ref> Một nguồn tin khác xếp Paris là thành phố đắt đỏ nhất, ngang hàng với Singapore và Hồng Kông, vào năm 2018.<ref>[https://www.courrierinternational.com/article/classement-singapour-hong-kong-paris-le-trio-des-villes-les-plus-cheres-du-monde Singapour, Hong Kong, Paris : le trio des villes les plus chères du monde] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190327091032/https://www.courrierinternational.com/article/classement-singapour-hong-kong-paris-le-trio-des-villes-les-plus-cheres-du-monde|date=ngày 27 tháng 3 năm 2019}}, International mail.com. 20 tháng 3 năm 2019.</ref><ref>{{chú thích web|last=Annabel Fenwick Elliott|first=SENIOR CONTENT EDITOR|title=Revealed: The world's most expensive (and cheapest) cities for 2018|url=https://www.telegraph.co.uk/travel/city-breaks/most-expensive-and-cheapest-cities-2018/|access-date=ngày 7 tháng 7 năm 2020|website=The Telegraph|language=en-GB|archive-date=2019-03-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20190330170311/https://www.telegraph.co.uk/travel/city-breaks/most-expensive-and-cheapest-cities-2018/|url-status=live}}</ref>

Paris là một trung tâm vận tải đường sắt, đường cao tốc và đường hàng không được phục vụ bởi hai sân bay quốc tế chính: [[Sân bay Paris-Charles-de-Gaulle|Paris–Charles de Gaulle]] (sân bay bận rộn thứ hai ở Châu Âu) và [[Sân bay Paris – Orly|Paris–Orly]].<ref>{{chú thích báo|url=https://www.usatoday.com/story/travel/flights/todayinthesky/2018/04/09/list-worlds-20-busiest-airports-2017/498552002/|title=List: The world's 20 busiest airports (2017)|work=USA Today|access-date =ngày 2 tháng 5 năm 2018|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20180625213204/https://www.usatoday.com/story/travel/flights/todayinthesky/2018/04/09/list-worlds-20-busiest-airports-2017/498552002/|archive-date=ngày 25 tháng 6 năm 2018|url-status=live}}</ref><ref>{{chú thích báo|url=http://www.airport-world.com/news/general-news/6601-aci-figures-reveal-the-world-s-busiest-passenger-and-cargo-airports.html|title=ACI reveals the world's busiest passenger and cargo airports|date=ngày 9 tháng 4 năm 2018|work=Airport World|access-date =ngày 2 tháng 5 năm 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180628125151/http://www.airport-world.com/news/general-news/6601-aci-figures-reveal-the-world-s-busiest-passenger-and-cargo-airports.html|archive-date=ngày 28 tháng 6 năm 2018|url-status=live}}</ref> Khai trương vào năm 1900, hệ thống tàu điện ngầm của thành phố, [[Métro Paris]], phục vụ 5,23 triệu hành khách mỗi ngày;<ref>{{chú thích web|title = Métro2030|url = http://www.ratp.fr/en/ratp/r_108501/metro2030-our-new-paris-metro/|website = RATP (Paris metro operator)|access-date = ngày 25 tháng 9 năm 2016|url-status=dead|archive-url = https://web.archive.org/web/20161221051116/http://www.ratp.fr/en/ratp/r_108501/metro2030-our-new-paris-metro/|archive-date = ngày 21 tháng 12 năm 2016|df = dmy-all}}</ref> nó là hệ thống tàu điện ngầm bận rộn thứ hai ở châu Âu sau [[Tàu điện ngầm Moskva]]. [[Gare du Nord]] là nhà ga bận rộn thứ 24 trên thế giới và là nhà ga nhộn nhịp nhất bên ngoài lãnh thổ [[Nhật Bản]], với 262 triệu hành khách vào năm 2015.<ref>{{chú thích báo|url=https://japantoday.com/category/features/travel/the-51-busiest-train-stations-in-the-world-all-but-6-located-in-japan|title=The 51 busiest train stations in the world – all but 6 located in Japan|work=Japan Today|date=ngày 6 tháng 2 năm 2013|access-date =ngày 22 tháng 4 năm 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170422213423/https://japantoday.com/category/features/travel/the-51-busiest-train-stations-in-the-world-all-but-6-located-in-japan|archive-date=ngày 22 tháng 4 năm 2017|url-status=live}}</ref> Paris đặc biệt nổi tiếng với các bảo tàng và địa danh kiến trúc: [[Louvre]] vẫn là bảo tàng được ghé thăm nhiều nhất trên thế giới với 2,8 triệu lượt khách vào năm 2021, bất chấp việc đóng cửa do virus [[COVID-19]] gây ra.<ref>"Le Parisien", 8 tháng 1 năm 2021, "Covid-19 - la frequentation du Musée du Louvre s'est effondrée de 72 percent en 2020"</ref> [[Bảo tàng Orsay]], [[bảo tàng Marmottan Monet]] và [[bảo tàng Orangerie]] gây chú ý nhờ các bộ sưu tập tranh nghệ thuật [[Trường phái ấn tượng|Ấn tượng]] Pháp. [[Musée National d'Art Moderne|Bảo tàng Quốc gia Nghệ thuật Hiện đại]] của [[Trung tâm Pompidou]] có bộ sưu tập tranh nghệ thuật [[Nghệ thuật đương đại|đương đại]] và [[Nghệ thuật hiện đại|hiện đại]] lớn nhất ở châu Âu. [[Bảo tàng Rodin]] và [[bảo tàng Picasso]] trưng bày các tác phẩm của hai danh họa. Quận lịch sử dọc theo sông Seine ở trung tâm thành phố đã được [[UNESCO]] công nhận là [[Di sản thế giới]] từ năm 1991; các địa danh nổi tiếng tại đây bao gồm [[Nhà thờ Đức Bà Paris]] ở [[Île de la Cité]], hiện đã đóng cửa để tu sửa sau [[Vụ hỏa hoạn nhà thờ Đức Bà Paris|trận hỏa hoạn ngày 15 tháng 4 năm 2019]]. Những địa điểm du lịch nổi tiếng khác bao gồm nhà nguyện hoàng gia theo kiểu kiến trúc Gothic [[Sainte-Chapelle]], cũng nằm trên Île de la Cité; [[Tháp Eiffel]], được xây dựng nhằm chuẩn bị cho [[Triển lãm Quốc tế (1889)|Triển lãm Quốc tế Paris 1889]]; [[Grand Palais]] và [[Petit Palais]], được xây dựng nhằm chuẩn bị cho [[Triển lãm Quốc tế (1900)|Triển lãm Quốc tế Paris 1900]]; [[Khải Hoàn Môn]] nằm trên đại lộ [[Champs-Élysées]], đồi [[Montmartre]] và [[Vương cung thánh đường Sacré-Cœur, Paris|Vương cung thánh đường Sacré-Cœur]].<ref name = "unesco">{{chú thích web |url = http://whc.unesco.org/en/list/600 |title = Paris, Banks of the Seine |website = UNESCO World Heritage Centre |publisher = United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization |access-date = ngày 17 tháng 10 năm 2021 |archive-date = 2019-05-09 |archive-url = https://web.archive.org/web/20190509014712/http://whc.unesco.org/en/list/600/ |url-status = live }}</ref>

Paris chào đón 12,6 triệu lượt khách vào năm 2020, tính theo thời gian lưu trú tại khách sạn, giảm 73% so với năm 2019, do [[SARS-CoV-2|virus COVID-19]]. Số lượng du khách nước ngoài giảm 80,7%.<ref>"Le tourisme à Paris - Chiffres clés 2020 (édition 2021)", Official Website of the Paris Convention and Visitor Bureau, retrieved ngày 10 tháng 9 năm 2021</ref> Các bảo tàng được mở cửa trở lại vào năm 2021, với giới hạn về số lượng khách tham quan tại một thời điểm và yêu cầu du khách bắt buộc phải đeo khẩu trang.

Câu lạc bộ [[bóng đá]] [[Paris Saint-Germain]] và câu lạc bộ [[bóng bầu dục liên hiệp]] [[Stade Français]] có trụ sở tại Paris. Sân vận động [[Stade de France]] có sức chứa 80.000 chỗ ngồi, được xây dựng để chuẩn bị cho [[FIFA World Cup 1998]], tọa lạc phía bắc Paris ở xã [[Saint-Denis, Seine-Saint-Denis|Saint-Denis]] lân cận. Paris tổ chức giải [[quần vợt]] [[Grand Slam]] thường niên [[Pháp Mở rộng]] trên sân đất nện [[Sân vận động Roland Garros|Roland Garros]]. Thành phố này đã đăng cai [[Thế vận hội Mùa hè]] vào các năm [[Thế vận hội Mùa hè 1900|1900]], [[Thế vận hội Mùa hè 1924|1924]] và sẽ đăng cai [[Thế vận hội Mùa hè 2024]]. Các kỳ [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1938|FIFA World Cup 1938]] và [[FIFA World Cup 1998|1998]], [[World Cup Rugby 2007]], cũng như [[Euro 1960|UEFA Euro 1960]], [[Euro 1984|1984]] và [[UEFA Euro 2016|2016]] đều được tổ chức tại thành phố này. Vào tháng 7 hàng năm, giải đua xe đạp [[Tour de France]] kết thúc tại đại lộ [[Champs-Élysées]] ở Paris.

== Tên gọi ==
"Paris" xuất phát từ tên gọi những người [[Parisii]] bộ tộc [[Gaulois]]. Năm 52 trước [[Công Nguyên]], khi [[Đế quốc La Mã|người La Mã]] tới, họ gọi khu vực này là '''''[[Lutetia]]''''' hay ''Lutetia Parisiorum''. Khoảng năm 300, Lutetia được đổi tên thành '''Paris''', lấy từ chữ ''"Civitas Parisiorum"'' - có nghĩa ''Thành của người Parisii''. Còn nguồn gốc tên những người Parisii vẫn chưa được chắc chắn. Hiện nay, ở Paris cũng có một [[Khách sạn Lutetia|khách sạn nổi tiếng]] mang tên Lutetia.

Trong [[tiếng Việt]], Paris từng được gọi phổ biến bằng tên '''Ba Lê''', âm [[Từ Hán-Việt|Hán-Việt]] của 巴黎 ([[Bính âm Hán ngữ|pinyin]]: ''Bālí''; dùng [[Tiếng Trung Quốc|tiếng Trung]] phiên âm tên gốc tiếng Pháp ra chữ Hán rồi quy sang âm Hán Việt tương ứng). Tuy nhiên, tên gọi này hiện nay ít được sử dụng, và tên gọi ''Ba Lê'' còn trùng âm với nghệ thuật múa [[múa Ba Lê|ba lê]], xuất phát từ chữ ''ballet'' trong [[tiếng Pháp]]. Dựa vào phiên âm, Paris được viết là '''Pa-ri''', tương tự ''Mát-xcơ-va'' cho [[Moskva]]. Nhưng cách phiên âm ''Pa-ri'' cũng không hẳn chính xác. Trong khi với những [[người Anh]], Paris được phát âm là /ˈpærɪs/ (Pa-ríts), thì những người Pháp gọi tên thủ đô của mình là {{Audio-IPA|Fr-Paris.oga|/paʁi/}}.

Paris nổi tiếng với tên gọi "'''Kinh đô ánh sáng'''", vốn từ trong [[tiếng Pháp]] là "Ville lumière", dịch chính xác là ''Thành phố ánh sáng'', cũng giống trong [[tiếng Anh]]: ''The City of Lights''. Tên gọi này được bắt đầu từ nghĩa đen của nó: cuối [[thế kỷ 17]], trung tướng cảnh sát đầu tiên của Paris [[Gabriel Nicolas de La Reynie]] ra lệnh thắp sáng những khu vực công cộng nhiều tệ nạn của thành phố. Nhưng bởi Paris nổi tiếng với vị trí trung tâm văn hóa, tri thức của cả thế giới, nên tên gọi này thường được hiểu theo nghĩa bóng.

Cùng với [[Venezia]], Paris còn được ví là "Thành phố của tình yêu". Những người yêu thích Paris cũng nói: ''Chỉ cần thêm hai chữ cái, Paris trở thành thiên đường''. Trong [[tiếng Pháp]], thêm hai chữ [[a]] và [[d]], ''Paris'' thành ''Paradis'', có nghĩa là [[thiên đàng|thiên đường]]. Từ "parisien" trong tiếng Pháp là [[tính từ]] của Paris, cũng là danh từ để chỉ những người dân của thành phố này. Ngoài ra, "parisien" còn là một [[Tiếng lóng|từ lóng]] được các nhà văn của [[thế kỷ 19]] như [[Victor Hugo]], [[Eugène Sue]] hay [[Honoré de Balzac|Balzac]] sử dụng rộng rãi và còn phổ biến cho tới [[thập niên 1950]].

Một tên gọi thân mật khác của Paris là "Paname" từ đầu [[thế kỷ 20]] khi những chiếc mũ ''panama'' phổ biến. Bắt đầu bởi các công nhân đào con [[Kênh đào Panama|kênh Panama]], loại mũ này rất thịnh hành ở [[Hoa Kỳ|Mỹ]] và [[châu Âu]]. Rồi đến Paris, tất cả đàn ông đều đội một chiếc ''panama'' và nó thành một tên gọi cho thành phố. Cũ hơn nữa, Paris và một trong các [[ngoại ô]] là Pantin được gọi lóng là "Pantruche" theo tên công ty tổ chức lễ hội [[Carnaval Paris|Carnaval của Paris]]: Compagnie Carnavalesque Parisienne "les Fumantes de Pantruche". "Parigot" cũng là một từ lóng để chỉ những người Paris, nhưng từ này ít nhiều mang tính châm chọc, chế giễu.

== Địa lý ==
[[Tập tin:Paris 2.33634E 48.86152N.jpg|240px|nhỏ|Ảnh [[vệ tinh]] khu vực Paris]]
[[Tập tin:Paris ile Cite ile Saint Louis pont Tournelle.jpg|nhỏ|240px|Île de la Cité và Île Saint-Louis]]
Nằm ở phía [[Hướng Bắc|Bắc]] nước [[Pháp]]. Paris được xây dựng hai bên bờ [[sông Seine]] với tâm là đảo [[Île de la Cité]]. Tại trung tâm của [[Lòng chảo Paris|bồn địa chất Paris]], trên một vùng [[trầm tích]] bằng phẳng rộng lớn, Đây cũng là nơi hợp lưu của [[sông Seine]] và [[sông Marne]] với [[dân số]] ước tính là 2.165.423 người {{as of|2019|lc=y}}, trên diện tích hơn {{convert|105,4|km²|abbr=on}}.<ref name="pop2018" /> . Hai [[đảo]] của sông tạo nên trung tâm l��ch sử của thành phố: [[Île de la Cité]] ở phía tây và [[Île Saint-Louis]] ở phía đông. Từ tâm này, thành phố trải rộng ra xung quanh, nhưng phần diện tích Paris ở phía bắc - tức hữu ngạn sông Seine - rộng hơn bên tả ngạn phía nam rõ rệt. Cả hai bên sông Seine, một số vùng đất tạo bởi đá [[thạch cao]] nhô lên thành những quả đồi nhỏ<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=4946&document_type_id=5&document_id=3079&portlet_id=10579
| tiêu đề = Dimensions
| ngày truy cập = ngày 25 tháng 11 năm 2008
| nhà xuất bản = Trang chính thức của Paris
| archive-date = 2009-02-28
| archive-url = https://web.archive.org/web/20090228185448/http://paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=4946&document_type_id=5&document_id=3079&portlet_id=10579
| url-status = live
}}</ref>. Ở hữu ngạn: đồi [[Montmartre]] có độ cao là 131 mét, đỉnh là vị trí [[nhà thờ Saint-Pierre de Montmartre|nhà thờ Saint-Pierre]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Parcs/Portal.lut?page_id=1771
| tiêu đề = Cimetière du Calvaire
| ngày truy cập = ngày 25 tháng 11 năm 2008
| nhà xuất bản = Trang chính thức của Paris
| archive-date = ngày 10 tháng 1 năm 2010 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100110015222/http://www.paris.fr/portail/Parcs/Portal.lut?page_id=1771
| url-status=dead
}}</ref>; [[Belleville, Paris|Belleville]] cao 128,5 m tại phố Télégraphe; [[Ménilmontant]] 108 m; công viên [[Công viên Buttes-Chaumont|Buttes-Chaumont]] 103 m; [[Passy]] 71 m. Bên tả ngạn: [[Montparnasse]] cao 66 m; [[Butte aux Cailles]] 63 m; [[đồi Sainte-Geneviève]] 61 m.

Vào năm [[1844]], [[nội ô]] Paris (Paris ''intra-muros'') được giới hạn bởi [[Tường thành Paris|bức tường thành Thiers]]. Tới năm [[1860]], một số hạt và quận xung quanh được sáp nhập vào thành phố. Còn ngày nay, Paris được phân định với ngoại ô bằng các [[đại lộ vành đai Paris|đại lộ vành đai]] dài 35 [[kilômét|km]]. Tuy nhiên có một vài ngoại lệ. [[Quận 15, Paris|Quận 15]] vượt qua ranh giới này tới sân bay trực thăng Issy-les-Moulineaux. [[Quận 16, Paris|Quận 16]] bao gồm cả [[rừng Boulogne]] rộng 846 [[hecta]] ở phía tây. Còn [[rừng Vincennes]] rộng 995 hecta thuộc [[Quận 12, Paris|Quận 12]] ở phía Đông. Tổng cộng [[chu vi]] của Paris dài tới 54,74&nbsp;km.

[[Thành phố]] Paris rộng 105 [[kilômét vuông|km²]]. Nếu tính [[vùng đô thị Paris|khu vực đô thị Paris]], có nghĩa gồm thành phố và đô thị ngoại ô, tổng diện tích là {{formatnum:2723}} km² với {{formatnum:9644507}} dân vào năm 1999, chiếm 396 xã của vùng [[Île-de-France]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.insee.fr/fr/insee_regions/idf/zoom/chif_cles/uu99/fuu9900851.htm
| tiêu đề = Unité urbaine de Paris (1999)
| ngày truy cập = ngày 25 tháng 11 năm 2008
| nhà xuất bản = [[INSEE]]
| archive-date = 2009-02-21
| archive-url = https://web.archive.org/web/20090221012213/http://www.insee.fr/fr/insee_regions/idf/zoom/chif_cles/uu99/fuu9900851.htm
| url-status = live
}}</ref>. Còn toàn bộ [[vùng đô thị Paris]], có nghĩa bao gồm tất cả các vùng phụ cận chịu ảnh hưởng của thủ đô, vào năm 1999 có dân số {{formatnum:11174743}} người trên tổng cộng {{formatnum:1584}} [[xã của Pháp|xã]]<ref name="population-aireurbaine">{{Chú thích web
| url = http://www.insee.fr/fr/ffc/chifcle_fiche.asp?ref_id=NATTEF01203&tab_id=205
| tiêu đề = Aire urbaine, population
| work = Recensement de la population, 1999
| ngày truy cập = ngày 25 tháng 11 năm 2008
| nhà xuất bản = [[INSEE]]
| archive-date = 2006-05-07
| archive-url = https://web.archive.org/web/20060507210549/http://www.insee.fr/fr/ffc/chifcle_fiche.asp?ref_id=NATTEF01203&tab_id=205
| url-status = live
}}</ref>.

Điểm trung tâm của Pháp được đánh dấu ở sân trước [[nhà thờ Đức Bà Paris|nhà thời Đức Bà]], có [[hệ tọa độ địa lý|tọa độ địa lý]] 48,85341°N, 2,34880°E.

=== Địa chất thủy văn ===
[[Tập tin:Paris View from the Eiffel Tower second floor Montmartre 20070600 (1).jpg|nhỏ|240px|phải|Quang cảnh Paris nhìn từ [[tháp Eiffel]]]]
[[Lòng chảo Paris|Bồn địa chất Paris]] tạo nên một tập hợp các lớp [[trầm tích]] kế tiếp. Đây là một trong những nơi đầu tiên trở thành đối tượng của việc xây dựng [[bản đồ địa chất]] và cho phép tạo ra nhiều lý thuyết về địa chất, như [[cổ sinh vật học]] và [[giải phẫu so sánh]] của [[Georges Cuvier]]<ref name="museum_geol">{{Chú thích web
| url = http://www.mnhn.fr/mnhn/geo/collectionlutetien/fichebp.html
| tiêu đề = Le Bassin de Paris
| ngày truy cập = ngày 25 tháng 11 năm 2008
| nhà xuất bản = Bảo tàng quốc gia Lịch sử Tự nhiên
}}</ref>. Bồn Paris được tạo trong khoảng thời gian 41 ngàn năm. Đây là một bồn [[thềm lục địa]] trên những khối núi từ thời [[Đại Cổ sinh|Đại cổ sinh]] như khối núi Vosges, khối núi [[Massif central]], khối núi Armorica. Với sự tạo thành của dãy [[Anpơ|Alps]], bồn Paris bị đóng lại, chỉ còn mở ra phía [[eo biển Manche|biển Manche]] và [[Đại Tây Dương]]. Nó báo trước cho sự hình thành lưu vực [[sông Loire]] và [[sông Seine]]. Cuối [[thế Oligocen]], bồn Paris trở thành lục địa<ref name="museum_geol"/>.

Năm 1911, nhà địa lý Paul Lemoine chỉ ra rằng bồn Paris được hợp bởi những [[địa tầng]] bố trí thành những vùng trũng đồng tâm<ref name="museum_geol"/><ref>{{Chú thích web
| url = http://www.annales.org/archives/x/lemoine4.html
| tiêu đề = Paul Lemoine (1878-1940)
| ngày truy cập = ngày 25 tháng 11 năm 2008
| nhà xuất bản = Annales des Mines
}}</ref>. Sau đó, các nghiên cứu sâu hơn trên nhưng dữ liệu [[động đất|địa chấn]] và phương pháp khoan đã cho phép có một cái nhìn chính xác. Chúng xác nhận những vùng trũng đồng tâm nhưng phức tạp giống như các phay. Sự cấu tạo của địa hình Paris nằm ở các tầng [[Đại Trung sinh|Đại Trung Sinh]] và [[Kỷ Paleogen]] và được tạo bởi sự [[xói mòn]].

Địa tầng đầu tiên bắt đầu từ [[Phân đại Đệ Tam|Kỷ Đệ Tam]] tiếp tục bồi đắp bởi sông Seine vào thời kỳ hiện đại. Các lớp đọng đầu tiên là [[cát]] và [[đất sét]] xuất hiện ở khu vực [[Quảng trường Trocadéro|Trocadéro]], [[Quận 16, Paris|Quận 16]] ngày nay. Nhưng giai đoạn được biết tới nhiều nhất là [[tầng Lutetia]] với các lớp đọng giàu [[thạch cao]] và [[đá vôi]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.mnhn.fr/mnhn/geo/collectionlutetien/lutetien3-2.html
| tiêu đề = Le lutétien du bassin de Paris
| ngày truy cập = ngày 25 tháng 11 năm 2008
| nhà xuất bản = Bảo tàng quốc gia Lịch sử Tự nhiên
}}</ref>. [[Bậc (địa tầng)|Tầng động vật]] này đã được đặt theo tên [[latinh|tiếng La Tinh]] của Paris: [[Lutetia]]. Lòng đất của Paris mang nhiều đặc tính với sự hiện diện của [[đá vôi]], [[thạch cao]] và đá vôi [[silic]]. Một số đã được sử dụng như ở [[Hầm mộ Paris]], ngày nay vẫn được mở cửa một phần cho công chúng. Đá vôi được khai thác cho tới [[thế kỷ 14]] ở tả ngạn sông Seine, từ [[quảng trường Italie]] tới phố Vaugirard. Ngày nay sự khai thác chuyển về [[Oise]]<ref>R. Soyer, trang 94</ref>. Còn việc khai thác thạch cao từng rất phổ biến ở [[Montmartre]] và [[Bagneux]].

Dòng [[sông Seine]] chảy qua Paris theo hình một cánh cung: vào thành phố từ phía đông nam và ra khỏi thành phố phía tây bắc. Hơn 30 cây cầu của Paris bắc qua dòng sông này. Còn có hai dòng chảy khác qua Paris. [[Sông Bièvre]] phía nam, ngày nay ngầm hoàn toàn dưới đất. [[Kênh Saint-Martin]] hoàn thành 1825 dài 4,5&nbsp;km, nối với bồn Villette vào thành phố ở phía đông bắc. Kênh Saint-Martin chảy ngầm dưới đất cho tới phố Faubourg-du-Temple ở [[quảng trường Bastille]] rồi tiếp tục chảy lộ thiên và nối với sông Seine ở phía thượng lưu của đảo [[Île Saint-Louis]]. Một con kênh khác là Saint-Denis, cũng nối với bồn Villette theo hướng [[Saint-Denis, Seine-Saint-Denis|Saint-Denis]], dài 4,5&nbsp;km và hoàn thành vào năm 1821. Con kênh này gặp sông Seine ở phần hạ lưu và không đi qua Paris<ref>Alfred Fierro, trang 748.</ref>. Một dòng sông nữa là [[Sông Marne|Marne]], chảy gần Paris qua [[Seine-Saint-Denis]], [[Val-de-Marne]] và gặp sông Seine ở phía đông nam thành phố.

[[Địa chất thủy văn]] đã ảnh hưởng nhiều tới quy hoạch đô thị Paris. Sông Bièvre, một nhánh nhỏ của sông Seine, đã bị che lại, chỉ chảy ngầm dưới đất từ [[thế kỷ 19]] bởi vấn đề vệ sinh. Nhiều dòng nước ngầm khác dưới lòng Paris, như Auteuil đã cung cấp nước cho thành phố bởi các giếng khoan. Các mạch nước [[tầng Alba]] được biết đến nhiều nhất trong vùng Paris và được khai thác từ năm 1841 bởi giếng Grenelle<ref>R. Soyer, trang 108-109</ref>.

=== Khí hậu và môi trường ===

Do có vị trí nằm ở [[Ôn đới|vùng ôn đới]], nên Paris có khí hậu tương đối ôn hoà. Ảnh hưởng của đại dương khí hậu ở Paris chiếm ưu thế, thể hiện như: [[mùa hạ|mùa hè]] mát, trung bình 18[[Độ Celsius|°C]]; [[mùa đông]] không quá lạnh, trung bình 6&nbsp;°C; các mùa đều [[mưa]] nhiều và thời tiết thất thường. [[Lượng mưa trung bình]] ở Paris là 641 [[Milimét|mm]]. Mưa [[tuyết]] không nhiều, chủ yếu vào những tháng lạnh nhất như tháng 1, tháng 2, nhưng đôi khi vào tận tháng 4. Tuy vậy khí hậu Paris cũng đôi khi đột biến. Nhiệt độ cao nhất ghi được tại đây là vào ngày [[25 tháng 7]] năm [[2019]], lên đến 42,6&nbsp;°C. Còn nhiệt độ thấp nhất ghi lại được vào ngày [[10 tháng 12]] năm [[1879]], xuống tới -23,9&nbsp;°C<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=4946&document_type_id=5&document_id=3076&portlet_id=10579
| tiêu đề = Le climat
| ngày truy cập = ngày 25 tháng 11 năm 2008
| nhà xuất bản = Trang chính thức của Paris
| archive-date = ngày 3 tháng 10 năm 2006
| archive-url = https://web.archive.org/web/20061003225432/http://www.paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=4946&document_type_id=5&document_id=3076&portlet_id=10579
| url-status = dead
}}</ref>. Mùa hè năm 2003, cùng với châu Âu, Paris cũng phải chịu một [[Nắng nóng ở châu Âu 2003|trận nắng nóng lịch sử]].

Như tất cả các thành phố lớn khác trên thế giới, Paris chịu hậu quả của sự thay đổi môi trường do dân số tăng và các hoạt động kinh tế<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Environnement/Portal.lut?page_id=6534
| tiêu đề = Polluants et sources de pollution
| ngày truy cập = ngày 25 tháng 11 năm 2008
| nhà xuất bản = Trang chính thức của Paris
| archive-date = ngày 10 tháng 7 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070710223500/http://www.paris.fr/portail/Environnement/Portal.lut?page_id=6534
| url-status=dead
}}</ref>. Là thủ đô có mật độ dân số cao nhất châu Âu nhưng tỷ lệ không gian xanh ở Paris lại thấp nhất, dù những thập kỷ gần đây một số công viên và vườn mới được tạo thêm. Không chỉ là lời đồn, vấn đề [[phân]] [[chó]] thực sự có ở Paris. Nó vẫn xuất hiện trên vỉa hè, dù ngày nay nhiều người dắt chó đi dạo phải mang theo túi ni lông để nhặt phân chó<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Environnement/Portal.lut?page_id=5922&document_type_id=5&document_id=5870&portlet_id=13278
| tiêu đề = Baromètre de la propreté 2003
| ngày truy cập = ngày 25 tháng 11 năm 2008
| nhà xuất bản = Trang chính thức của Paris
| archive-date = ngày 8 tháng 10 năm 2008
| archive-url = https://web.archive.org/web/20081008003455/http://www.paris.fr/portail/Environnement/Portal.lut?page_id=5922&document_type_id=5&document_id=5870&portlet_id=13278
| url-status = dead
}}</ref>.

{{Weather box
|location = Paris Montsouris (1981–2010)
|metric first = Yes
|single line = Yes
|Jan record high C = 16.1
|Feb record high C = 21.4
|Mar record high C = 25.7
|Apr record high C = 30.2
|May record high C = 34.8
|Jun record high C = 37.6
|Jul record high C = 42.6
|Aug record high C = 39.5
|Sep record high C = 36.2
|Oct record high C = 28.9
|Nov record high C = 21.4
|Dec record high C = 17.1
|year record high C = 42.6
|Jan high C = 7.2
|Feb high C = 8.3
|Mar high C = 12.2
|Apr high C = 15.6
|May high C = 19.6
|Jun high C = 22.7
|Jul high C = 25.2
|Aug high C = 25.0
|Sep high C = 21.1
|Oct high C = 16.3
|Nov high C = 10.8
|Dec high C = 7.5
|year high C = 16.0
|Jan low C = 2.7
|Feb low C = 2.8
|Mar low C = 5.3
|Apr low C = 7.3
|May low C = 10.9
|Jun low C = 13.8
|Jul low C = 15.8
|Aug low C = 15.7
|Sep low C = 12.7
|Oct low C = 9.6
|Nov low C = 5.8
|Dec low C = 3.4
|year low C = 8.9
|Jan record low C = -14.6
|Feb record low C = -14.7
|Mar record low C = -9.1
|Apr record low C = -3.5
|May record low C = -0.1
|Jun record low C = 3.1
|Jul record low C = 6.0
|Aug record low C = 6.3
|Sep record low C = 1.8
|Oct record low C = -3.1
|Nov record low C = -14.0
|Dec record low C = -23.9
|year record low C = -23.9
|precipitation colour = green
|Jan precipitation mm = 51.0
|Feb precipitation mm = 41.2
|Mar precipitation mm = 47.6
|Apr precipitation mm = 51.8
|May precipitation mm = 63.2
|Jun precipitation mm = 49.6
|Jul precipitation mm = 62.3
|Aug precipitation mm = 52.7
|Sep precipitation mm = 47.6
|Oct precipitation mm = 61.5
|Nov precipitation mm = 51.1
|Dec precipitation mm = 57.8
|year precipitation mm = 637.4
|unit precipitation days = 1.0 mm
|Jan precipitation days = 9.9
|Feb precipitation days = 9.0
|Mar precipitation days = 10.6
|Apr precipitation days = 9.3
|May precipitation days = 9.8
|Jun precipitation days = 8.4
|Jul precipitation days = 8.1
|Aug precipitation days = 7.7
|Sep precipitation days = 7.8
|Oct precipitation days = 9.6
|Nov precipitation days = 10.0
|Dec precipitation days = 10.9
|year precipitation days = 111.1
|Jan snow days = 4.2
|Feb snow days = 3.7
|Mar snow days = 2.6
|Apr snow days = 0.9
|May snow days = 0.0
|Jun snow days = 0.0
|Jul snow days = 0.0
|Aug snow days = 0.0
|Sep snow days = 0.0
|Oct snow days = 0.0
|Nov snow days = 1.4
|Dec snow days = 2.7
|year snow days = 15.5
|Jan humidity = 83
|Feb humidity = 78
|Mar humidity = 73
|Apr humidity = 69
|May humidity = 70
|Jun humidity = 69
|Jul humidity = 68
|Aug humidity = 71
|Sep humidity = 76
|Oct humidity = 82
|Nov humidity = 84
|Dec humidity = 84
|year humidity = 75.6
|Jan sun = 62.5
|Feb sun = 79.2
|Mar sun = 128.9
|Apr sun = 166.0
|May sun = 193.8
|Jun sun = 202.1
|Jul sun = 212.2
|Aug sun = 212.1
|Sep sun = 167.9
|Oct sun = 117.8
|Nov sun = 67.7
|Dec sun = 51.4
|year sun = 1661.6
|source 1 = Meteo France<ref name=MFclimat1>{{chú thích web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/paris/75114001/normales
| title = Données climatiques de la station de Paris
| publisher = Meteo France
| language = fr
| access-date = ngày 9 tháng 12 năm 2014
| archive-date = 2020-04-24
| archive-url = https://web.archive.org/web/20200424063521/http://www.meteofrance.com/climat/france/paris/75114001/normales
| url-status = dead
}}</ref><ref name=MFclimat2>{{chú thích web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france
| title = Climat France
| publisher = Meteo France
| access-date = ngày 9 tháng 12 năm 2014
| archive-date = 2020-04-24
| archive-url = https://web.archive.org/web/20200424015813/http://www.meteofrance.com/climat/france
| url-status = live
}}</ref>
|source 2 = Infoclimat.fr (độ ẩm, ngày tuyết rơi 1961–1990)<ref name=Infoclimat>{{chú thích web
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20170824091330/http://www.infoclimat.fr/climatologie-07156-paris-montsouris.html
| archive-date = ngày 24 tháng 8 năm 2017
| url = http://www.infoclimat.fr/climatologie-07156-paris-montsouris.html
| title = Normes et records 1961-1990: Paris-Montsouris (75) - altitude 75m 
| language = fr
| publisher = Infoclimat
| access-date = ngày 19 tháng 1 năm 2015}}</ref>
|date= December 2014}}

== Lịch sử ==
{{chính|Lịch sử Paris|Biên niên sử Paris}}

Paris có một lịch sử lâu đời, gắn liền với [[lịch sử Pháp]] và cả [[châu Âu]]. Từ một thành trì của người [[Parisii]] thuộc bộ tộc [[Gaulois]], nơi đây trở thành một thành phố [[Đế quốc La Mã|La Mã]] vào [[thế kỷ 1]]. Tới [[thế kỷ 6]], vua [[Clovis I]] lấy Paris làm thủ đô cho [[vương quốc Franc]]. Trải qua nhiều thế kỷ biến động, mặc dù không liên lục, Paris vẫn là thủ đô của Pháp. Tới [[thế kỷ 18]], thành phố là nơi nổ ra [[Cách mạng Pháp]], rồi sau đó trở thành thủ đô của [[Đế chế thứ nhất|Đệ nhất đế chế]] thời [[Napoléon Bonaparte]]. Vào [[thế kỷ 19]], Paris bắt đầu có những phát triển vượt bậc và được quy hoạch lại dưới thời [[Napoléon III]]. Sau [[Công xã Paris]], thành phố bước vào thời kỳ [[Belle Époque]] và trở thành trung tâm văn hóa của cả châu Âu. Qua hai cuộc chiến tranh thế giới, Paris ít bị hủy hoại và tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn hậu chiến. Ngày nay, thành phố tiếp tục là một trung tâm văn hóa, kinh tế của cả thế giới.

=== Tiền sử và Cổ đại ===

[[Tập tin:Plan de Paris Lutece BNF07710744.png|nhỏ|200px|phải|Tấm bản đồ đầu tiên của Paris, thời mang tên Lutetia, thuộc [[Đế quốc La Mã|La Mã]]]]

Cách đây ít nhất {{formatnum:40000}} năm đã có sự hiện diện của con người ở vùng [[Île-de-France]], bằng chứng là những công cụ đá được tìm thấy ở bờ [[sông Seine]]<ref>Marcel Le Clère, trang 21.</ref>. Vào đầu thời kỳ [[Đồ đá mới]], khoảng năm {{formatnum:4000}} đến {{formatnum:3800}} trước [[Công Nguyên]], con người đã sinh sống thường xuyên ở bờ trái một nhánh cũ của sông Seine, thuộc [[Quận 12, Paris|Quận 12]] ngày nay<ref>{{cite video
 |date2 = ngày 8 tháng 10 năm 1991
 |title = Video en ligne du journal de FR3: halles aux vins Bercy, découverte de 3 pirogues
 |Aurl = http://www.ina.fr/archivespourtous/index.php?vue=notice&from=themes&code=C0632055582&num_notice=3&total_notices=4
 |publisher = Intitut national de l'audiovisuel
}}</ref><ref>{{cite video
 |date2 = ngày 27 tháng 2 năm 1992
 |title = Video en ligne du journal de FR3: pirogues de Bercy
 |Aurl = http://www.ina.fr/archivespourtous/index.php?vue=notice&from=fulltext&num_notice=8&total_notices=9&mc=pirogue
 |publisher = Intitut national de l'audiovisuel
}}</ref>. Dường như sự sống của con người đã liên tục ở đây suốt thời kỳ Đồ đá mới, nhưng không có nhiều hiểu biết về khoảng thời gian từ thời [[Thời tiền sử|Tiền sử]] cho tới thời kỳ [[Gallia|Gaule]] [[Đế quốc La Mã|La Mã]]<ref>Alfred Fierro, trang 8-9</ref>.

Những người [[Parisii]] thuộc bộ tộc [[Gaulois]] đã làm chủ khu vực này cho đến năm 52 trước [[Công Nguyên]], khi quân đội của [[Julius Caesar]] tới. Trong trận chiến với [[Lê dương La Mã|quân đội La Mã]], người Gaulois đã phá cầu, đốt thành của mình. Cũng không biết chính xác thành của người Gaulois đã nằm ở đâu: [[Île de la Cité]], [[Île Saint-Louis]], hay một hòn đảo khác mà ngày nay đã nhập vào tả ngạn. Thậm chí có thể là ở tận [[Nanterre]]<ref>{{Chú thích báo
 | tác giả=Jean-Pierre Dubois
 | url=http://www.lemonde.fr/cgi-bin/ACHATS/acheter.cgi?offre=ARCHIVES&type_item=ART_ARCH_30J&objet_id=842080&clef=ARC-TRK-NC_01
 | tên bài=La découverte d'une cité gauloise à Nanterre remet en cause la localisation de Lutèce sur l'île de la Cité
 | nhà xuất bản=[[Le Monde]]
 | ngày=ngày 27 tháng 2 năm 2004
 | ngày truy cập=ngày 25 tháng 11 năm 2008
 }}{{Liên kết hỏng|date=ngày 21 tháng 11 năm 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>.

Sau thất bại của những người Gaulois, nơi đây trở thành [[Lutetia]]. Vào [[thế kỷ 1]], một thành phố La Mã được xây dựng ở bờ trái sông Seine theo bản vẽ kiểu [[Hippodamos]]. Lutetia chỉ có khoảng 5 tới 6 ngàn dân vào thời kỳ đỉnh cao. Trong [[đế quốc La Mã|đế chế La Mã]], nó chỉ là một thành phố khiêm tốn, so sách với [[Lugdunum]] vào [[thế kỷ 2]] có tới {{formatnum:50000}} đến {{formatnum:80000}} người<ref>{{Chú thích sách |title=Lyon, miroir de Rome dans les Gaules, Résurrection du passé |last=Audin |first=Amable |year=1965 |publisher=Fayard |location= |isbn= |pages=133 }}</ref>. Theo truyền thuyết thì [[Thánh Denis]], người [[tử vì đạo]] khoảng năm 250, đã truyền [[Kitô giáo|Cơ Đốc giáo]] vào thành phố. Khoảng năm 300, Lutetia được đổi tên thành Paris. Năm 451, trước sự xâm lược của [[người Hung]] và người [[Attila]], [[Thánh Geneviève]] - một người có ảnh hưởng to lớn của Cơ Đốc giáo khi đó và về sau trở thành [[thánh quan thầy|thánh bảo trợ]] của Paris - đã đến thuyết phục những người dân Paris không chạy trốn. Nhưng sau đó họ đã thất bại ở [[trận Châlons|trận Chalons]]<ref>Alfred Fierro, trang 11-14</ref>.

=== Trung Cổ ===

[[Tập tin:Plan de Paris 1223 BNF07710747.png|nhỏ|200px|phải|Tấm bản đồ thứ tư của Paris, năm 1223]]

Thời kỳ [[Trung Cổ]], thành phố thoát khỏi sự cai trị của những người [[Attila]] trong một thời gian ngắn rồi [[Childéric I]] tới chiếm vào năm 464. Năm 508, sau khi chiến thắng những người La Mã, [[Clovis I]] - con trai của Childéric I - lấy Paris làm thủ đô của [[vương quốc Franc]] và sống ở đây tới khi chết vào năm 511. Trong khoảng thời gian sau đó, thành phố cùng các công trình tôn giáo tiếp tục được xây dựng. Vào [[thế kỷ 9]], các bức thành được dựng lên bên ở hữu ngạn để bảo vệ các giáo khu Saint-Gervais và Saint-Germain-l'Auxerrois. Năm 845, những [[người Viking]] tới đánh Paris lần đầu tiên, dân chúng phải rời bỏ thành phố. Các cuộc tấn công này còn kéo dài tới đầu [[thế kỷ 10]] và được kết thúc bởi [[hòa ước Saint-Clair-sur-Epte]] năm 911<ref>Marcel Le Clère, trang 101-104.</ref>.

Năm 987, [[dòng họ Capet]] lên trị vì. Khi đó, Paris và [[Orléans]] là hai thành phố lớn nhất trong lãnh thổ và vương triều Capet đã chọn Orléans. [[Hugues Capet]], mặc dù cung điện ở Île de la Cité nhưng ít khi sống ở đây. [[Robert II của Pháp|Robert II]] thì đến Paris thường xuyên hơn. Từ [[thế kỷ 11]], Paris trở thành một trung tâm quan trọng của giáo dục tôn giáo<ref>Alfred Fierro, trang 22.</ref>. Quyền lực hoàng gia dần được tập trung ở Paris và thành phố trở lại thành thủ đô của vương quốc từ thời vua [[Louis VI của Pháp|Louis VI]], rồi [[Philippe II của Pháp|Philippe Auguste]]. Là điểm giao của các con đường buôn bán lớn, Paris trở nên giàu có nhờ [[thương mại]]. [[Lúa mì]] vào thành phố từ phố Saint-Honoré, [[dạ]] ở phố Saint-Denis, và [[cá]] từ biển Bắc và [[eo biển Manche|biển Manche]] đến Paris ở phố Poissonniers... Vào năm 1150, dân số Paris ước tính khoảng {{formatnum:50000}} người.

Năm 1163, giáo mục [[Maurice de Sully]] xây dựng [[Nhà thờ Đức Bà Paris|nhà thờ Đức Bà]] trên đảo [[Île de la Cité]]. Sự quan trọng của thành phố tăng lên, Paris trở thành trung tâm chính trị lẫn tôn giáo. Tả ngạn sông Seine với các nhà thờ đóng vai trò quan trọng về giáo dục. Còn hữu ngạn là trung tâm của thương mại và tài chính. Vào thời kỳ này, các trường học của giáo hội gây dựng được tiếng tăm và muốn trở nên độc lập. Dưới thời vua [[Philippe II của Pháp|Philippe II]], năm 1215, [[Đại học Paris]] được thành lập. Vua [[Louis IX của Pháp|Saint Louis]] lên ngôi năm 1226, cho xây dựng nhà thờ [[Sainte-Chapelle]] và tiếp tục công trình nhà thờ Đức Bà. Khoảng 1328, dân số Paris ước tính khoảng {{formatnum:200000}} người, là thành phố đông dân nhất châu Âu<ref>Alfred Fierro, trang 31.</ref>. Nhưng năm vào 1348, nạn [[cái chết Đen|dịch hạch đen]] đã tàn sát dân chúng thành phố. Trong [[thế kỷ 14]], bức tường thành của vua [[Charles V của Pháp|Charles V]] bao gồm cả [[Quận 3, Paris|Quận 3]] và [[Quận 4, Paris|Quận 4]] ngày nay, và trải từ cầu [[Pont Royal]] tới [[Cửa ô Paris|cửa ô]] Saint-Denis.

Năm 1337 nổ ra cuộc [[chiến tranh Trăm Năm|chiến tranh Trăm năm]]. Sự bất mãn của dân chúng đã nuôi tham vọng của quan thái thú [[Étienne Marcel]] gây nên chính biến lớn đầu tiên trong lịch sử Pháp vào năm 1358. Điều này khiến các vị vua không còn ở trong trung tâm thành mà tới [[Hôtel Saint-Pol]], rồi [[Hôtel des Tournelles]], nơi dễ dàng thoát khi có binh biến. Năm 1407 nổ ra cuộc nội chiến giữa hai phe [[Armagnacs]] và [[Bourguignons]], tới 1420 mới kết thúc<ref>Alfred Fierro, trang 47-52.</ref>. [[Chiến tranh Trăm Năm|Chiến tranh Trăm năm]] vẫn tiếp tục, Paris nằm trong phần lãnh thổ do người Anh kiểm soát. Năm 1429, [[Jeanne d'Arc]] thất bại trong việc đánh đổ người Anh và đồng minh là Bourguignons rồi bị thiêu sống năm 1431. Tới năm 1453, thời vua [[Charles VII của Pháp|Charles VII]], chiến tranh kết thúc. Nhưng Charles VII và con trai là [[Louis XI của Pháp|Louis XI]] lại chuyển đến [[Thung lũng sông Loire|Val de Loire]].

Trong khoảng từ 1422 đến 1500, dân số Paris tăng lên, từ 100 ngàn thành 150 ngàn người. Giữa [[thế kỷ 16]], tuy kinh tế có phát triển nhẹ, nhưng thiếu vắng triều đình, Paris chuyển thành một thành phố hành chính và tư pháp<ref>Alfred Fierro, trang 54-56.</ref>.
{{-}}

=== Từ Phục Hưng tới thế kỷ 18 ===

[[Tập tin:Perspective View of Paris in 1607 Fac simile of a Copper plate by Leonard Gaultier Collection of M Guenebault Paris 2.png|nhỏ|200px|phải|Paris năm 1607]]

Vào thời kỳ [[Phục Hưng]], triều đình vẫn ở [[Thung lũng sông Loire|Val de Loire]]. Paris tiếp tục được mở rộng nhưng khá lộn xộn. Năm 1500, quy tắc xây dựng đô thị đầu tiên được ban bố<ref>Marcel Le Clère, trang 244.</ref>. Tới năm 1528, [[François I của Pháp|François I]] chính thức chuyển về Paris. Theo ý muốn của nhà vua, ở [[Collège de France]], giáo dục hiện đại hướng đến [[chủ nghĩa nhân văn|chủ nghĩa nhân đạo]] và [[khoa học]] chính xác. Dưới sự trị vì của François I, Paris đạt tới {{formatnum:280000}} người và tiếp tục là thành phố đông dân nhất Tây Âu.<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=5427&document_type_id=5&document_id=8716&portlet_id=11661
| tiêu đề = Historique et évolution 
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
}}</ref>

Từ 1562 tới 1598 là khoảng thời gian [[Chiến tranh tôn giáo Pháp|Chiến tranh tôn giáo]] với 8 cuộc xung đột liên tiếp. Ngày [[24 tháng 8]] năm [[1572]], dưới thời [[Charles IX của Pháp|Charles IX]], đã xảy ra vụ [[Thảm sát Ngày lễ Thánh Barthélemy]]. Những người [[Công giáo]] tàn sát những người [[Tin Lành|Kháng Cách]] khắp Paris với số nạn nhân trong khoảng 2 ngàn tới 10 ngàn người<ref>Alfred Fierro, trang 60.</ref>. [[Giáo hội Pháp]], đặc biệt ở Paris, nổi dậy chống lại vua [[Henri III của Pháp|Henri III]] vào năm 1588. Ngày 2 tháng 8 năm 1589, Henri III bị ám sát, Henri de Navarre trở thành vua [[Henri IV của Pháp]] năm 1589. Paris, mặc dù đổ nát và hoang tàn đã không mở cửa cho nhà vua cho tới tận 1594. Năm 1610, một kẻ cuồng tín ám sát Henri IV trên phố Ferronnerie, Paris.

Năm 1648, một vụ nổi loạn của dân Paris là nguyên nhân khiến kinh tế giảm sút. Mặc dù số lượng người chết cao hơn số lượng sinh, nhưng dân số Paris vẫn đạt tới {{formatnum:400000}} nhờ những cuộc di cư từ các tỉnh. Thời kỳ này, Paris là một thành phố thảm hại và kém an ninh. Khu phố Caire và Réaumur, ở quận [[Quận 2, Paris|Quận 2]] ngày nay, tràn ngập trộm cắp và ăn mày, được gọi là [[Cour des miracles]]. Từ năm 1656, nhờ trung tướng cảnh sát [[Gabriel Nicolas de La Reynie]], nó mới dần bị dẹp bỏ<ref>{{Chú thích báo | tên bài=La Reynie somme les 30 000 habitants de la cour des miracles de déguerpir sous peine de pendre les douze derniers | nhà xuất bản=Historia thématique
 | số=107 | trang=20
 | ngày=tháng 5–7 năm 2007}}</ref>.

Kể từ [[Louis XIII của Pháp|Louis XIII]], và tiếp đó là [[Louis XIV của Pháp|Louis XIV]], các vị vua Pháp chuyển đến sống tại [[lâu đài Versailles|cung điện Versailles]]. Năm [[1682]] triều đình cũng chuyển về Versailles, [[Jean-Baptiste Colbert]] trở thành người quản lý Paris. Mặc dù Versailles nằm rất gần Paris, nhưng trong suốt thời gian trị vì [[Louis XIV của Pháp|Louis XIV]] chỉ đến Paris 24 lần để dự các buổi lễ chính thức<ref>Alfred Fierro, trang 74-78.</ref>. Năm 1715, công tước [[Philippe II của Orléans|Philippe II]], khi đó là nhiếp chính, rời Versailles về [[Palais-Royal]] trong Paris. Tiếp đó vị vua trẻ [[Louis XV của Pháp|Louis XV]] sống tại [[cung điện Tuileries]]. Một lần nữa, triều đình quay về Paris. Nhưng từ [[1722]], Louis XV lại trở lại cung điện Versailles<ref>Alfred Fierro, trang 78-81</ref>.

Trong [[thế kỷ 18]], Paris trở thành trung tâm tri thức, nơi sản sinh những tư tưởng của [[Thời kỳ Khai sáng|Khai sáng]], là thời kỳ hoàng kim của các [[phòng khách văn học]]. Thế kỷ 18 còn là giai đoạn Paris phát triển mạnh mẽ về kinh tế khiến dân số tăng nhanh, đạt tới con số {{formatnum:640000}} người<ref name="cassini">{{Chú thích web
| url = http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=26207
| tiêu đề = Notice Communale - Paris
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = EHESS
| archive-date = 2011-05-20
| archive-url = https://web.archive.org/web/20110520232835/http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=26207
| url-status = live
}}</ref> trước khi nổ ra [[Cách mạng Pháp]]. Thành phố khi đó trải rộng bằng khoảng 6 [[Quận của Paris|quận]] trung tâm của Paris hiện nay, [[vườn Luxembourg]] đánh dấu ranh giới phía tây. Tuy ở Versailles, [[Louis XV của Pháp|Louis XV]] vẫn yêu thích thành phố, quyết định xây dựng quảng trường Louis XV - tức [[quảng trường Concorde]] - cùng việc mở ra trường quân sự [[École Militaire|École militaire]] vào năm 1752<ref>Jean Favier, trang 195-196</ref>. Và hơn hết là việc xây dựng một nhà thờ ở Sainte-Geneviève vào năm 1754, chính là [[Điện Panthéon]]<ref>Jean Favier, trang 492-493</ref>.
{{-}}

=== Cách mạng và Đế chế ===
[[Tập tin:Charles Thévenin - La Fête de la Fédération.jpg|nhỏ|200px|phải|[[Lễ Fédération]], 14 tháng 7 năm 1790]]

[[Cách mạng Pháp]] được bắt đầu ở Versailles với sự triệu tập [[Hội nghị các đẳng cấp]] và sau đó là [[Lời tuyên thệ Jeu de paume]], những người thuộc [[Đẳng cấp thứ ba]] tự thành lập quốc hội. Nhưng nguyên nhân chính của cách mạng là ở Paris: những người dân bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng kinh tế, giá [[bánh mì|bánh mỳ]] tăng, nhạy cảm với chính trị bởi các tư tưởng [[Thời kỳ Khai sáng|Khai sáng]] và oán giận triều đình cùng tầng lớp quý tộc<ref>Alfred Fierro, trang 97-98.</ref>.

Việc [[chiếm ngục Bastille]] ngày [[14 tháng 7]] năm [[1789]] là bước đầu tiên. [[Jacques de Flesselles]] - ''prévôt des marchands'' của thành phố, tương đương thị trưởng - bị giết. Ngày [[15 tháng 7]], nhà thiên văn [[Jean Sylvain Bailly]] tới [[Tòa thị chính Paris|Tòa thị chính]] trở thành thị trưởng đầu tiên của Paris. Đến cuối tháng 7 thì tinh thần chủ quyền nhân dân lan ra khắp nước Pháp. Ngày 4 tháng 8, Quốc hội tuyên bố bãi bỏ chế độ phong kiến. Ngày 5 tháng 10, những người nổi dậy tới Versailles vào buổi tối. Sáng ngày 6, họ chiếm lâu đài và buộc nhà vua phải quay trở lại Paris, trú ngụ ở [[cung điện Tuileries]]. Sau đó một [[Quốc hội lập hiến]] được triệu tập ở Tuileries ngày 19 tháng 10<ref>Marcel Le Clère, trang 406-418.</ref>.

Ngày 14 tháng 7 năm 1790, [[lễ hội Fédération]] được tổ chức ở [[Champ-de-Mars]] mừng một năm ngày phá ngục Bastille. Quốc hội với nhiều bè phái dẫn tới mâu thuẫn. Đa số vẫn ủng hộ chế độ quân chủ, đã đi đến thỏa thuận cho vua Louis làm một đấng quân vương bù nhìn. Tình hình chính trị rối loạn đẩy Pháp vào cuộc chiến tranh với [[Áo]] và các đồng minh. Ngày 20 tháng 4 năm 1792, Pháp khai chiến với Áo, tình hình trong nước hỗn loạn. Đêm 9 tháng 7 năm 1792, những người cách mạng chiếm [[Tòa thị chính Paris|Tòa thị chính]] thành phố. Trong ngày 10 tháng 8, đám đông vây hãm cung điện Tuileries với sự ủng hộ của chính quyền thành phố mới. Vua [[Louis XVI của Pháp|Louis XVI]] cùng hoàng gia bị tống giam ở [[Tour du Temple]]. Ngày 21 tháng 9 năm 1792, chính quyền tuyên bố chấm dứt chế độ quân chủ và lập ra nền [[Cộng hòa]]. Ngày [[21 tháng 1]], tại [[Quảng trường Concorde|quảng trường Louis XV]] - được đặt tên lại là quảng trường Cách mạng - Louis XVI bị hành quyết bởi tội danh ''âm mưu chống lại tự do nhân dân và an ninh chung''. Sau đó tới [[Maria Antonia của Áo]], [[Georges-Jacques Danton|Danton]], [[Antoine Lavoisier|Lavoisier]] và [[Maximilien de Robespierre|Robespierre]] cùng khoảng 1200 người khác bị ghép vào tội phản cách mạng, lĩnh án tử hình<ref>Marcel Le Clère, trang 430-435.</ref>.

Thời kỳ Cách mạng không phải là giai đoạn tốt cho việc phát triển thành phố. Rất ít công trình được xây dựng và nhiều nhà thờ, tu viện bị phá hủy. Đến thời kỳ [[Đốc chính]], một số công trình phong cách [[Tân cổ điển]] mọc lên. Vào năm 1800, dân số Paris khoảng {{formatnum:548000}} người. Đến năm 1806, nhờ các cuộc di cư từ các tỉnh, dân số Paris lên đến {{formatnum:650000}} người<ref name="cassini"/>. So với [[Luân Đôn]], từ giữa thế kỷ 18, Paris bị bỏ xa về kinh tế lẫn dân số. Năm 1800, dân số Luân Đôn đã xấp xỉ {{formatnum:1000000}} người.

Năm 1799, [[Napoléon Bonaparte]] lên nắm quyền. Ngày [[2 tháng 12]] năm [[1804]], Napoléon nhận tôn phong hoàng đế từ Giáo hoàng [[Pie VII]] tại [[nhà thờ Đức Bà Paris|nhà thờ Đức Bà]]. Paris tiếp tục là thủ đô của [[Đế chế thứ nhất|Đệ nhất đế chế Pháp]].

=== Từ thời kỳ Khôi phục tới Công xã Paris ===
[[Tập tin:Camille Pissarro - Avenue de l'Opera - Musée des Beaux-Arts Reims.jpg|nhỏ|200px|phải|[[Đại lộ Opéra]] sau cải tạo Paris thời Đệ nhị đế chế, tranh của [[Camille Pissarro]]]]

Sự sụp đổi của [[Đế chế thứ nhất|Đệ nhất đế chế]] vào 1814 và 1815 dẫn đến việc quân đội [[Anh]] và [[Nga]] tới đồn trú ở Paris. [[Louis XVIII của Pháp|Louis XVIII]] trở về từ nơi lưu đày, ngụ tại [[cung điện Tuileries]].

Louis XVIII và [[Charles X của Pháp|Charles X]], rồi cả nền [[Quân chủ tháng Bảy|Quân chủ tháng bảy]] ít bận tâm tới quy hoạch đô thị Paris. Giai cấp công nhân phát triển mạnh, sống chen chúc trong các khu phố trung tâm, mật độ tới {{formatnum:100000}} người một km². [[Bệnh tả|Dịch tả]] năm 1832 sát hại {{formatnum:32000}} người. Vào năm 1848, 80% số người chết bị [[chôn cất|chôn]] ở các huyệt tập thể và hai phần ba dân Paris quá nghèo để trả tiền thuế. Những người dân bị bần cùng hóa tiếp tục nổi dậy khiến [[Charles X của Pháp|Charles X]], rồi [[Louis-Philippe I của Pháp|Louis-Philippe I]] phải thoái vị.

Đây cũng là giai đoạn Paris có nhiều phát triển. Năm 1825, việc xây dựng [[kênh Saint-Martin]] hoàn tất. Ngày 26 tháng 8 năm 1837, tuyến [[đường ray|đường sắt]] đầu tiên của Pháp hoàn thành, nối Paris với [[Saint-Germain-en-Laye]]. Các nhà ga [[Ga Saint-Lazare|Saint-Lazare]], [[Gare du Nord]], các tuyến đường sắt Paris-Orléans, Paris-Rouen được xây dựng mở ra kỷ nguyên đường sắt. Năm 1825, chiếu sáng công cộng bằng khí [[gaz]] được thử nghiệm ở [[quảng trường Vendôme]]. Và tới năm 1843, chiếu sáng bằng [[điện]] được thử nghiệm ở [[quảng trường Concorde]]. Xã hội phức tạp thời kỳ này được phản ánh qua các tác phẩm của [[Honoré de Balzac|Balzac]], [[Victor Hugo]] hay [[Eugène Sue]].

[[Đế chế thứ hai|Đệ nhị đế chế]] bắt đầu từ năm 1852. Dưới thời [[Napoléon III]], [[Cải tạo Paris thời Đệ nhị đế chế|Paris có những thay đổi triệt để]]. Trong vòng không đến 20 năm, từ một thành phố với cấu trúc cũ, Paris trở thành một thành phố hiện đại. Napoléon III cùng Nam tước [[Georges Eugène Haussmann|Haussmann]] có những ý tưởng chính xác về quy hoạch thành phố: các con phố, đại lộ được vẽ lại, quy định về mặt ngoài các ngôi nhà, bố trí các không gian xanh... Ngày 1 tháng năm [[1860]], một đạo luật cho phép sáp nhập một loạt hạt xung quanh với Paris. Từ 12 quận với {{formatnum:3288}} [[hecta]], Paris trở thành 20 quận với tổng diện tích {{formatnum:7088}} hecta. Sự phát triển đô thị còn tiếp tục vào cuối [[thế kỷ 19]], đầu [[thế kỷ 20]].

Trong cuộc [[chiến tranh Pháp-Phổ]], năm 1870 Paris bị quân đội Phổ vây hãm trong nhiều tháng. Ngày 8 tháng 2 năm 1871, một chính phủ mới được bầu. Tới ngày 26 tháng 2, một hiệp định sơ bộ được ký ở Versailles chuẩn bị cho [[hiệp ước Frankfurt]] - mà nước Pháp quá thua thiệt - sau đó. Tới ngày 1 tháng 5, mang tính tượng trưng, những nhóm quân Phổ vào Paris diễu hành trên [[đại lộ Champs-Élysées]]. Dân chúng Paris bất mãn, nổi dậy ngày 18 tháng 5 năm 1871, là sự bắt đầu của [[Công xã Paris]]. [[Adolphe Thiers]] cùng chính phủ phải tạm thời chuyển về [[Versailles]] ngày 20 tháng 3. Từ 22 tới 28 tháng 5 là ''[[Tuần lễ đẫm máu]]'' kết thúc Công xã Paris<ref>Marcel Le Clère, trang 518-521.</ref>{{,}}<ref>Alfred Fierro, trang 194-204.</ref>.

=== Từ Belle Époque tới Chiến tranh thế giới thứ hai ===
[[Hình:Vue panoramique de l'exposition universelle de 1900.jpg|200px|nhỏ|Paris năm 1900, nơi diễn ra [[Triển lãm thế giới|Hội Triển lãm thế giới]] (Expo)]]
Trong thời kỳ [[Belle Époque]], Paris có những bước phát triển kinh tế quan trọng. Năm 1913, thành phố có tới một ngàn công ty với một triệu nhân công<ref name=Giget>{{Chú thích web
| url = http://www.radiofrance.fr/chaines/france-culture2/nouveau_prog/connaissance/alacarte_fiche.php?src_id=29&diff_id=195000198
| tiêu đề = L'innovation à la Belle époque
| họ = Giget
| tên = Marc
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Radio de France
| archive-date = ngày 7 tháng 10 năm 2008 | archive-url = https://web.archive.org/web/20081007083735/http://www.radiofrance.fr/chaines/france-culture2/nouveau_prog/connaissance/alacarte_fiche.php?src_id=29&diff_id=195000198
| url-status=dead
}}</ref>. Trong khoảng thời quan 1900 tới 1913, sau sự ra đời của [[điện ảnh]], 175 [[rạp chiếu phim]] được mở ở Paris. Các đại cửa hàng cũng bắt đầu xuất hiện, mở đầu là [[Le Bon Marché]], rồi tới [[La Samaritaine]], [[Galeries Lafayette Haussmann|Galeries Lafayette]]... Hai cuộc [[triển lãm thế giới]] vào năm 1889 và 1900 minh chứng cho giai đoạn hoàng kim của Belle Époque. [[Tháp Eiffel]] xây dựng nhân triển lãm năm 1889, kỷ niệm 100 năm [[Cách mạng Pháp]]. Tuyến [[tàu điện ngầm]] đầu tiên cùng [[Grand Palais]], [[Petit Palais]] và [[cầu Alexandre-III]] hoàn thành năm 1900. Công nghiệp phát triển chuyển ra ngoài ngoại thành: hãng ô tô [[Renault]] ở [[Boulogne-Billancourt]] và [[Citroën]] ở [[Suresnes]]. Một số lĩnh vực khác, như [[In ấn|ngành in]] và [[báo chí]], vẫn ở lại trong nội ô thành phố<ref>Alfred Fierro, trang 471-472</ref>. Belle Époque cũng là thời kỳ mà Paris trở thành trung tâm văn hóa của thế giới. Thành phố sản sinh ra nhiều nghệ sĩ lớn cùng rất nhiều các nhà văn, họa sĩ nổi tiếng của Pháp và khắp nơi trên thế giới tới Paris.

Năm 1910, sông Seine với một trận lụt thế kỷ đã làm thành phố thiệt hại tới ba tỷ [[Franc Pháp|franc]]<ref>Marcel Le Clère, trang 573-574.</ref>. Trong [[Chiến tranh thế giới thứ nhất]], Paris tránh được những trận đánh nhưng phải chịu các cuộc ném [[bom]] và nã pháo của quân đội Đức. Tuy vậy các cuộc ném bom này chỉ lẻ tẻ và mang tính chất tâm lý<ref>Marcel Le Clère, trang 579-592.</ref>. Vào khoảng thời gian [[giữa hai cuộc thế chiến]], thành phố phải đối mặt với những khủng hoảng về kinh tế và xã hội. Để giải quyết vấn đề nhà ở, những chung cư bình dân được lập nên. Bên cạnh đó, ngoại ô cũng được chia lô để xây dựng các ngôi nhà. Vào năm 1921, dân số Paris lên đến {{formatnum:2906000}} người<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=5427&document_type_id=5&document_id=8716&portlet_id=11661
| tiêu đề = Démographie de Paris
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2008-05-30
| archive-url = https://web.archive.org/web/20080530131417/http://www.paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=5427&document_type_id=5&document_id=8716&portlet_id=11661
| url-status = live
}}</ref>.

Trong [[Chiến tranh thế giới thứ hai]], nước Pháp đầu hàng, [[Chính phủ Vichy|Chính phủ]] của thống chế [[Philippe Pétain|Pétain]] chuyển đến [[Vichy]]. Paris trở thành trụ sở chỉ huy của quân đội Đức tại Pháp<ref>Marcel Le Clère, trang 613-620.</ref>. Ngày 16 và 17 tháng 7 năm 1942, {{formatnum:12884}} [[người Do Thái]] - cả phụ nữ và trẻ em - bị bắt<ref>Marcel Le Clère, trang 620-628.</ref>. Ngày 6 tháng 6 năm 1944, [[khối Đồng Minh thời Chiến tranh thế giới thứ hai|các lực lượng Đồng Minh]] [[Trận Normandie|đổ bộ]] vào bờ biển [[Normandie]] và tới ngày 25 tháng 8, Paris được [[Giải phóng Paris|giải phóng]]. Trước khi rút quân, tướng [[Dietrich von Choltitz]] đã trái lệnh [[Adolf Hitler]], không cho phá hủy thành phố<ref>Jean Favier, trang 937</ref>.

=== Paris đương đại ===
{{wide image|Front de Seine as seen from Pont Mirabeau, 22 April 2014.jpg|700 px|Khu vực [[Front de Seine]], [[Quận 15, Paris]]}}
Năm 1956, Paris trở thành thành phố sinh đôi của [[Roma]], như một biểu tượng của sự hòa giải sau [[Chiến tranh thế giới thứ hai]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=6594&document_type_id=5&document_id=16467&portlet_id=14992
| tiêu đề = Le jumelage avec Rome
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2009-03-23
| archive-url = https://web.archive.org/web/20090323034539/http://www.paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=6594&document_type_id=5&document_id=16467&portlet_id=14992
| url-status = live
}}</ref>. Trong nhiệm kỳ của [[Tổng thống Pháp|tổng thống]] [[Charles de Gaulle]], từ 1958 tới 1969, nhiều sự kiện chính trị đã diễn ra ở thủ đô. Ngày 17 tháng 10 năm 1961, một cuộc biểu tình cho nền độc lập của [[Algérie]] bị cảnh sát đàn áp, ước tính 32 tới 325 người chết<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.lexpress.fr/info/france/dossier/octobre61/dossier.asp
| tiêu đề = Les «ratonnades» du 17 octobre 1961: Retour sur une tragédie
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = L'Express
| archive-date = ngày 30 tháng 9 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070930211540/http://www.lexpress.fr/info/france/dossier/octobre61/dossier.asp
| url-status=dead
}}</ref>. Từ ngày 22 tháng 3 năm 1968, [[Tháng 5 năm 1968|một phong trào sinh viên]], bắt đầu từ [[Đại học Paris X Nanterre|Đại học Nanterre]] lan dần tới [[khu phố La Tinh]] trở thành một vụ bạo loạn. Đỉnh điểm ngay 13 tháng 5, một cuộc biểu tình với {{formatnum:800000}} người chống lại cảnh sát. Phải sau hai tháng, tình hình mới yên tĩnh trở lại<ref>Marcel Le Clère, trang 665-668.</ref>.

Vào thời kỳ tiếp theo, các tổng thống Pháp cho xây dựng nhiều công trình hiện đại cả trong Paris và ngoại ô. Từ những năm 1960, khu đô thị hiện đại [[La Défense]] dần xuất hiện. Vào năm 1976, chính phủ lần đầu tiên chấp nhận một [[Thị chính Paris|hội đồng thị chính]] độc lập kể từ 1871. [[Jacques Chirac]] trở thành thị trưởng Paris đầu tiên kể từ 1971 và giữ chức vụ này cho tới tận 16 tháng 5 năm 1995. Trong nhiệm kỳ của tổng thống [[François Mitterrand]], luật ngày 31 tháng 12 năm 1982 cho phép mỗi [[quận của Paris]] có một quận trưởng và hội đồng riêng<ref>Marcel Le Clère, trang 668-670.</ref>.

Thị trưởng trước của Paris là [[Bertrand Delanoë]], đảng viên [[Đảng Xã hội (Pháp)|Đảng xã hội]], được bầu năm 2001. Bertrand Delanoë theo đuổi những chính sách giảm lượng [[ô tô]] trong thành phố, khuyến khích phương tiện [[giao thông công cộng]] cùng [[xe đạp]] và đi bộ. Cũng trong nhiệm kỳ của Bertrand Delanoë, một số hoạt động, lễ hội như ''[[Nuit Blanche]]'', ''[[Paris-Plage]]'' bắt đầu được tổ chức hằng năm.

Vào ngày 5 tháng năm 2014, Anne Hidalgo, một người&nbsp; Xã hội chủ nghĩa, đã được bầu làm thị trưởng nữ đầu tiên của thành phố Paris.<ref name="auto2">{{Chú thích web|url=http://www.paris.fr/english/english/anne-hidalgo-paris-s-new-mayor/rub_8118_actu_142533_port_19237|tiêu đề=Anne Hidalgo is new Mayor of Paris|ngày truy cập=29 November 2014|nhà xuất bản=City of Paris|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20141220194454/http://www.paris.fr/english/english/anne-hidalgo-paris-s-new-mayor/rub_8118_actu_142533_port_19237|ngày lưu trữ=20 December 2014|url-status=dead}}</ref>

==== Cuộc tấn công khủng bố năm 2015 ====
Vào ngày 7 tháng năm 2015, hai kẻ Hồi giáo cực đoan tấn công trụ sở của tờ báo&nbsp;[[Charlie Hebdo]] và giết chết mười ba người <ref>{{Chú thích web|url=http://www.cnn.com/2015/01/21/europe/2015-paris-terror-attacks-fast-facts/index.html|tiêu đề=2015 Charlie Hebdo Attacks Fast Facts|ngày truy cập=20 June 2017|website=CNN|họ=Library|tên=C. N. N.|archive-date=2017-06-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20170623154608/http://www.cnn.com/2015/01/21/europe/2015-paris-terror-attacks-fast-facts/index.html|url-status=live}}</ref> vào ngày 9 tháng 1, một tên khủng bố thứ ba,&nbsp;tuyên bố y là một thành viên của ISIS, đã giết chết bốn con tin trong cuộc tấn công vào một cửa hàng tạp hóa của người Do Thái ở Porte de Vincennes. Một loạt các cuộc tuần hành diễn ra ở các thành phố trên toàn nước [[Pháp]] vào ngày 10 và 11 tháng 1 năm 2015 để tưởng niệm các nạn nhân của [[vụ tấn công Charlie Hebdo|vụ tấn công ''Charlie Hebdo'']], vụ nổ súng tại Montrouge, và cuộc khủng hoảng con tin Porte de Vincennes, đồng thời lên tiếng ủng hộ cho [[tự do ngôn luận]], [[tự do báo chí]] và chống [[chủ nghĩa khủng bố]]. Các quan chức Pháp ước tính rằng các cuộc tuần hành đã có sự tham gia của khoảng bốn triệu người dân cả nước, trở thành đợt tuần hành công cộng lớn nhất tại Pháp kể từ năm 1944, khi [[giải phóng Paris|Paris được giải phóng]] khỏi tay [[Đức Quốc xã]] vào cuối cuộc [[Chiến tranh thế giới thứ hai]].<ref>{{Chú thích báo|date=2015-01-11|title=Paris attacks: Millions rally for unity in France|language=en-GB|work=[[BBC News]]|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-30765824|access-date=2023-01-18|archive-date=2023-01-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20230118000629/https://www.bbc.com/news/world-europe-30765824|url-status=live}}</ref><ref name=bbcnews>{{chú thích báo|title=Paris attacks: Millions rally for unity in France|url=http://www.bbc.com/news/world-europe-30765824|access-date=ngày 12 tháng 1 năm 2015|work=BBC News|date=ngày 12 tháng 1 năm 2015|archive-date=2015-01-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20150112015430/http://www.bbc.com/news/world-europe-30765824|url-status=live}}</ref>

Vào ngày 13 tháng 11 năm 2015, [[Các vụ tấn công Paris tháng 11 năm 2015|một loạt các vụ đánh bom và xả súng ở Paris và Saint-Denis]], mà ISIS tuyên bố chịu trách nhiệm,<ref>{{Chú thích báo|tên bài=Islamic State claims Paris attacks that killed 127|địa chỉ=https://www.reuters.com/article/2015/11/14/us-france-shooting-idUSKCN0T22IU20151114}}</ref>&nbsp;đã giết chết 130 người và làm bị thương hơn 350 người.<ref>''Le Figaro'' on-line, ''Le Monde'' on-line, AP, Reuters, 22 November 2015 0700 Paris time</ref>

== Dân số ==
{{chính|Dân số Paris|Vùng đô thị Paris}}
Không giống với các thủ đô khác, địa giới của Paris chỉ bao gồm 20 [[Quận của Paris|quận]]. Khu vực ngoại ô nằm ngoài 20 quận này tuy được đô thị hóa từ [[thế kỷ 19]] và có mật độ dân số rất cao nhưng đều thuộc về các tỉnh khác của vùng [[Île-de-France]]. Vì vậy tồn tại các khái niệm [[Vùng đô thị Paris#Nội ô Paris|nội ô Paris]], [[Vùng đô thị Paris#Khu vực đô thị Paris|khu vực đô thị Paris]], [[Vùng đô thị Paris#Vùng đô thị Paris|vùng đô thị Paris]].

Theo ước tính của [[INSEE|Viện Thống kê và Nghiên cứu kinh tế quốc gia]] Pháp, dân số nội ô thành phố Paris vào [[1 tháng 1]] năm [[2018]] khoảng {{formatnum:2,206,488}} người

Theo điều tra năm 2012, khu vực đô thị Paris với 396 [[xã của Pháp|xã]] có dân số là {{formatnum:10,550,350}}.Vùng đô thị Paris, gồm tổng cộng 1584 xã chịu ảnh hương bởi thủ đô, có dân số {{formatnum:11174743}} người<ref name="population-aireurbaine"/>, đông dân nhất trong [[Liên minh châu Âu]], và đông dân thứ ba ở châu Âu, sau [[Istanbul]] và [[Moskva]].<ref>The 30 Largest Urban Agglomerations Ranked by Population Size at Each Point in Time, 1950–2030, [http://esa.un.org/unpd/wup/CD-ROM/ World Urbanization Prospects, the 2014 revision] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150218125411/http://esa.un.org/unpd/wup/CD-ROM/ |date=2015-02-18 }}, Population Division of the [[:w:en:United Nations Department of Economic and Social Affairs|United Nations Department of Economic and Social Affairs]]. Truy cập 22 February 2015.</ref>

== Tổ chức hành chính ==
[[Tập tin:Mairie Paris Luc Viatour.jpg|nhỏ|320px|[[Tòa thị chính Paris]]]]
{{chính|Thị chính Paris|Quận của Paris}}

Theo luật ngày [[10 tháng 7]] năm [[1964]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.legifrance.gouv.fr/texteconsolide/MPEAA.htm
| tiêu đề = Texte intégrale de la loi du 10 juillet 1964
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Chính phủ Pháp
| ngôn ngữ = 
| archive-date = 2008-01-15
| archive-url = https://web.archive.org/web/20080115075301/http://www.legifrance.gouv.fr/texteconsolide/MPEAA.htm
| url-status = dead
}}</ref>, và có hiệu lực từ [[1 tháng 1]] năm [[1968]], về tổ chức lại vùng Paris: thành phố Paris là một [[xã của Pháp]] (''commune''), đồng thời là [[tỉnh (Pháp)|tỉnh của Pháp]] (''département''). Trước đó, từ năm 1790, Paris từng là [[tỉnh lỵ]] của [[seine (tỉnh)|tỉnh Seine]].

Ngược lại với các thủ phủ khác của Pháp, không có sự liên quan về thuế khóa giữa Paris và ngoại ô của thành phố. Cũng phải xác định rằng địa hạt của ''thành phố Paris'' chỉ bao gồm phần trung tâm, khác với các thủ đô khác trên thế giới.

''Tỉnh Paris'' chỉ gồm một ''xã'' duy nhất, và được chia nhỏ thành [[Quận của Paris|20 quận]]. Trong lịch sử, vào [[11 tháng 10]] năm [[1795]], Paris được chia làm 12 quận. Cách phân chia này kéo dài tới năm [[1860]], khi một số phần ngoại ô được sáp nhập vào Paris, và thành phố được chia thành 20 quận như ngày nay. Tuy thế, trong bầu cử, Paris lại được chia thành 21 [[khu vực cử tri]].

=== Quy chế ===

Quy chế của Paris đã từng thay đổi nhiều lần. Từ [[26 tháng 3]] tới [[22 tháng 5]] năm [[1871]], Paris là trụ sở của chính quyền khởi nghĩa [[Công xã Paris]] với hội đồng dân chủ được bầu lên. Bắt đầu [[Đệ Tam Cộng hòa Pháp|Đệ Tam Cộng hòa]], bộ luật được ban bố ngày [[5 tháng 4]] năm 1884 trao quyền hành pháp cho tỉnh trưởng tỉnh Seine và quyền cảnh sát cho cảnh sát trưởng thành phố. [[Hội đồng Paris]], do thành phố bầu, mỗi năm chỉ định một chủ tịch có chức năng đại diện. Paris không có [[Danh sách thị trưởng Paris|thị trưởng]]. Ngân sách thành phố do Nhà nước phê chuẩn.

Luật ngày [[31 tháng 12]] năm [[1975]], có hiệu lực vào năm [[1977]] khi bầu cử thành phố, đã thiết lập [[Hội đồng Paris]]. Hội đồng này vừa là hội đồng thị chính, vừa là hội đồng chung, gồm 109 thành viên là những người bầu lên thị trưởng Paris. Các ủy ban của quận giữ vai trò tư vấn. Cảnh sát trưởng được Nhà nước bổ nhiệm giữ vai trò cảnh sát. Cuối cùng, luật ngày [[31 tháng 12]] năm [[1982]] mở rộng quyền lực của Hội đồng Paris, đóng vai trò chính về mặt ngân sách và thiết lập các Hội đồng quận. Các chức năng về quản lý hành chính trật tự xã hội được chia sẻ giữa thị trưởng và cảnh sát trưởng.

=== Ngân sách và thuế ===
[[Tập tin:Conciergerie22.jpg|nhỏ|320px|[[Conciergerie]] từng là một nhà tù, nơi giam giữ [[Maria Antonia của Áo]]]]

Ngân sách của thành phố cho năm 2013 là 7,6 tỷ euro. Phần lớn nhất của ngân sách (38 %) dành cho các dự án nhà ở và đô thị công cộng; 15% cho đường bộ và giao thông; 8% cho các trường học (trong đó chủ yếu được tài trợ bởi ngân sách nhà nước); 5 % cho các công viên và khu vườn; và 4% cho văn hóa <ref>{{Chú thích web |dịch tiêu đề=Draft Primitive Budget FY 2014 |url=http://labs.paris.fr/commun/budget_primitif_2014/pdf/ville/budgets_annexes_ville/eau_projet.pdf |tiêu đề=Projet de Budget Primitif De l’exercice 2014 |nhà xuất bản=Maire de Paris |năm=2013 |ngày truy cập=23 November 2014 |ngôn ngữ=fr |archive-date=2018-09-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180916112931/http://labs.paris.fr/commun/budget_primitif_2014/pdf/ville/budgets_annexes_ville/eau_projet.pdf |url-status=dead }}</ref>.

Hội đồng Paris quay lại tỷ lệ đánh thuế giống như năm 2000: 8,8% thuế cư trú; 7,11% thuế đất xây dựng; 13,5% thuế đất không xây dựng và 12,35% thuế kinh doanh, sản xuất<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.impots.gouv.fr/portal/dgi/public/documentation.donnees_detaillees;jsessionid=OL0OJYMOT3NPZQFIEMRSFE4AVARW4IV1?paf_dm=shared&paf_gm=content&paf_gear_id=1900029&pageId=doc_stat_donnees_detaillees&sfid=4502&region=&_requestid=760087
| tiêu đề = Données départementales 2007
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| work = Echelon départemental
| nhà xuất bản = Direction générale des Impôts
| archive-date = ngày 9 tháng 10 năm 2018 | archive-url = https://web.archive.org/web/20181009061146/http://www.impots.gouv.fr/portal/dgi/public/documentation.donnees_detaillees;jsessionid=OL0OJYMOT3NPZQFIEMRSFE4AVARW4IV1?paf_dm=shared&paf_gm=content&paf_gear_id=1900029&pageId=doc_stat_donnees_detaillees&sfid=4502&region=&_requestid=760087
}}</ref>. Thuế khóa chiếm 53,2% nguồn thu của thành phố<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=4857&document_type_id=5&document_id=7962&portlet_id=10385
| tiêu đề = Les finances de la Ville de Paris
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2005-10-25
| archive-url = https://web.archive.org/web/20051025093657/http://www.paris.fr/portail/accueil/Portal.lut?page_id=4857&document_type_id=5&document_id=7962&portlet_id=10385
| url-status = dead
}}</ref>.

=== Tư pháp ===

Tòa án lớn Paris nằm tại [[Palais de Justice]] trên đảo [[Île de la Cité]]. Đây là nơi xét xử nhiều vụ án lớn nhất của Pháp. Mỗi quận còn có một tòa án riêng. Tòa án thương mại của Paris cũng nằm trên đảo Île de la Cité. Tòa án cảnh sát ở phố Ferrus [[Quận 14, Paris|Quận 14]] còn Hội đồng hòa giải lao động nằm trên phố Louis-Blanc [[Quận 10, Paris|Quận 10]]. Ngoài ra Paris còn có ba phòng giúp tư vấn về những thông tin pháp lý tại các [[Quận 10, Paris|Quận 10]], [[Quận 14, Paris|14]] và [[Quận 17, Paris|17]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.tgi-paris.justice.fr/
| tiêu đề = Le tribunal de grande instance de Paris
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Le tribunal de grande instance de Paris
| archive-date = ngày 8 tháng 11 năm 2008 | archive-url = https://web.archive.org/web/20081108013234/http://www.tgi-paris.justice.fr/
}}</ref>.

Thành phố Paris có những nhà tù nổi tiếng, đi vào lịch sử: [[Bastille]] được hoàn thành năm 1370 bị phá trong [[Cách mạng Pháp]]; [[Conciergerie]] từng là nơi giam giữ [[Maria Antonia của Áo|Mara Antonia của Áo]] cùng một số nhân vật hoàng gia cũng trong thời gian [[Cách mạng Pháp|Cách mạng]]; một phần của [[lâu đài Vincennes]] cũng từng là nhà tù.
{{-}}

== Kinh tế ==
{{chính| Kinh tế Île-de-France}}
[[Tập tin:La Défense depuis l'Arc de Triomphe Janvier 2023.jpg|nhỏ|200px|Khu vực [[La Défense]]]]

Vùng [[Île-de-France]] là một trong những khu vực kinh tế quan trọng nhất thế giới. Vào năm [[2011]], [[Tổng sản phẩm nội địa|GDP]] của Île-de-France là 607 tỷ [[euro]], tương đương 845,9 tỷ [[Đô la Mỹ|đô la]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.insee.fr/fr/ffc/docs_ffc/PIB_reg.xls
| tiêu đề = Produits Intérieurs Bruts Régionaux
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2017
| nhà xuất bản = [[INSEE]]
| archive-date = 2018-09-19
| archive-url = https://web.archive.org/web/20180919082259/http://www.insee.fr/fr/ffc/docs_ffc/PIB_reg.xls
| url-status = live
}}</ref>. Giả sử là một quốc gia, Île-de-France sẽ đứng thứ 17 thế giới, xấp xỉ với [[Hà Lan]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/GDP.pdf
| tiêu đề = Total GDP 2006
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2017
| nhà xuất bản = [[Nhóm Ngân hàng Thế giới|Ngân hàng Thế giới]]
| archive-date = 2009-11-20
| archive-url = https://web.archive.org/web/20091120233822/http://siteresources.worldbank.org/
| url-status = live
}}</ref>. Mặc dù khu vực đô thị Paris có dân số đứng khoảng thứ 20 trong các khu vực đô thị lớn trên thế giới, nhưng GDP của Paris đứng thứ 5, chỉ sau [[Tōkyō|Tokyo]], [[Thành phố New York|New York]], [[Los Angeles]], và [[Chicago]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.ukmediacentre.pwc.com/imagelibrary/downloadMedia.asp?MediaDetailsID=863
| tiêu đề = Top 30 urban agglomeration GDP rankings in 2005 and illustrative projections to 2020
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = PricewaterhouseCoopers
| archive-date = ngày 10 tháng 6 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070610175146/http://www.ukmediacentre.pwc.com/imagelibrary/downloadMedia.asp?MediaDetailsID=863
| url-status=dead
}}</ref>.

Ile-de-France là khu vực đô thị giàu thứ tám ở châu Âu với GDP bình quân đầu người là 46 600 [[euro]] trong năm 2013 so với 86 400 euro của [[Greater London]] và 68 500 [[euro]] của [[Luxembourg]] <ref>{{Chú thích web |url=http://www.capital.fr/economie-politique/top-20-des-regions-les-plus-riches-d-europe-la-france-ne-brille-pas-1042069 |ngày truy cập=2018-07-10 |tựa đề=TOP 20 DES RÉGIONS LES PLUS RICHES D’EUROPE: LA FRANCE NE BRILLE PAS ! |archive-date=2018-07-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180718055111/https://www.capital.fr/economie-politique/top-20-des-regions-les-plus-riches-d-europe-la-france-ne-brille-pas-1042069 |url-status=live }}</ref>

Hoạt động kinh tế ở khu vực Paris cũng đa dạng, không đặc trưng giống các thành phố kinh tế lớn khác như [[Los Angeles]] với ngành công nghiệp giải trí, hay [[Luân Đôn]] và [[Thành phố New York|New York]] với lĩnh vực [[tài chính]]. Theo số liệu của [[INSEE]] vào [[31 tháng 12]] năm [[2004]], vùng Île-de-France có {{formatnum:18548}} người làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp có {{formatnum:847802}} lao động, còn các ngành dịch vụ chiếm đến {{formatnum:4476415}} người. Tuy nông nghiệp chiếm tới 50% diện tích đất của toàn vùng, nhưng số nông dân chỉ là {{formatnum:7600}} người. Vào năm 2002, tổng sản phẩm nông nghiệp của Île-de-France đạt 750 triệu euro. Ở công nghiệp, con số đó là 67,25 tỷ euro với các lĩnh vực chủ yếu như: sản xuất hàng tiêu dùng, xây dựng, xe hơi, năng lượng... Còn ngành dịch vụ lên tới 328,225 tỷ euro, tương đương 82,8%.

Nội ô Paris tập trung một số lượng lớn lao động, gần {{formatnum:1650600}} vào năm 2004, chiếm 31% số nhân lực của vùng. Tiếp theo đó là [[Hauts-de-Seine]] với {{formatnum:848200}}, tương đương 16% <ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris-iledefrance.cci.fr/?page=eco_regionale_chiffres_cles_fr_2007
| tiêu đề = Les chiffres-clés de la région Île-de-France - Édition 2007
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Chambre Régionale de Commerce et d'Industrie
| archive-date = ngày 15 tháng 2 năm 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090215014805/http://www.paris-iledefrance.cci.fr/?page=eco_regionale_chiffres_cles_fr_2007
}}</ref>. Vào năm 2002, mức lương trung bình ở Paris là 19 euro một giờ, cao hơn một chút so với toàn Île-de-France: 18,2 euro. So với trung bình của toàn nước Pháp là 13,1 euro một giờ thì nó vượt khá xa. Nhưng lại tồn tại một chênh lệch lớn: 10% những nhân công hưởng lương cao nhất nhận được gấp bốn lần 10% hưởng lương thấp nhất. Còn toàn vùng, tỷ lệ này là 3,7 và ở các tỉnh là 2,6. Mặt khác, còn có sự không đồng đều về mặt địa lý: ở [[Quận 8, Paris|Quận 8]], lương trung bình một giờ là 24,2 euro, cao hơn 82% so với [[Quận 20, Paris|Quận 20]]: 13,3 euro. Nhưng ngược lại, sự chênh lệch lương giữa nam giới và nữ giới chỉ 6%, trong khi ở các tỉnh lên đến 10 %<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.insee.fr/fr/region/rfc/ficdoc_frame.asp?ref_id=8977&doc_id=8739
| tiêu đề = Les salaires offerts à Paris: pas d'effet "capitale"
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = INSEE
| archive-date = 2019-04-03
| archive-url = https://web.archive.org/web/20190403052953/https://www.insee.fr/fr/region/rfc/ficdoc_frame.asp?ref_id=8977&doc_id=8739
| url-status = live
}}</ref>.

=== Các khu phố văn phòng ===

Paris thuộc [[khu vực kinh tế thứ ba]] - không trực tiếp sản xuất. Thành phố là nơi đặt trụ sở, văn phòng nhiều công ty lớn của Pháp cũng như thế giới. Sở giao dịch [[chứng khoán]] Paris với gần 400 ngân hàng và công ty, được xem như đứng thứ tư thế giới, sau [[Tōkyō|Tokyo]], [[Thành phố New York|New York]] và [[Luân Đôn]].

Được phát triển từ những năm 1960, khu vực [[La Défense]] ở phía tây thành phố với các [[nhà chọc trời]] như [[tháp Areva]], [[tháp EDF]], [[tháp Gan]]... có tới 3 triệu [[mét vuông|m²]] văn phòng và tập trung {{formatnum:150000}} nhân viên. Có thể thấy ở đây sự hiện diện của {{formatnum:1500}} công ty, trong đó có 14 trong 20 công ty hàng đầu của Pháp và 15 trong 50 công ty hàng đầu của thế giới<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.ladefense.fr/epad_chiffres.php
| tiêu đề = Quelques chiffres utiles afin de comprendre la Défense
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = EPAD
| archive-date = ngày 3 tháng 5 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070503152358/http://www.ladefense.fr/epad_chiffres.php
| url-status=dead
}}</ref>. Vẫn có những dự án phát triển tiếp khu vực này với nhiều nhà chọc trời được thực hiện từ 2010 đến 2015. Một khu phố văn phòng khác thuộc trung tâm thành phố, quanh [[nhà hát Opéra Garnier]]. Tuy có một vài trò quan trọng nhưng ở đây giá bất động sản quá cao và diện tích các văn phòng rất giới hạn.

Một vài khu vực vẫn tiếp tục được quy hoạch. [[Paris Rive Gauche]] ở [[Quận 13, Paris|Quận 13]] là dự án quan trọng nhất hiện nay. Hay ở ngoại ô, các địa điểm có giá bất động sản thấp hơn, như [[Plaine Saint-Denis]] thuộc tỉnh [[Seine-Saint-Denis|Seine Saint-Denis]] hoặc về phía [[sân bay quốc tế Charles-de-Gaulle|sân bay Charles-de-Gaulle]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.apur.org/images/notes4pages/4P19.pdf
| tiêu đề = Attractivité économique et création d' entreprises, les forces des territoires
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Atelier Parisien d'urbanisme
| archive-date = ngày 24 tháng 6 năm 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090624113254/http://www.apur.org/images/notes4pages/4P19.pdf
| url-status=dead
}}</ref>.

=== Du lịch ===
{{chính|Du lịch Paris}}
[[Tập tin:Sacrecoer.jpg|nhỏ|trái|150px|[[Vương cung thánh đường Sacré-Cœur, Paris|Sacré-Cœur]], một trong những điểm thu hút nhất]]
[[Du lịch]], với khái niệm hiện đại, chỉ trở nên thực sự quan trọng ở Paris sau việc xuất hiện của [[đường ray|đường sắt]] vào những năm 1840. Và bắt đầu từ năm 1855, các [[Triển lãm thế giới]] đã thu hút số lượng lớn du khách, cũng là dịp giúp Paris có thêm nhiều công trình mới, trong đó nổi tiếng nhất chính là [[tháp Eiffel]] vào năm 1889. Các công trình của Paris, cùng với các giá trị về văn hóa, đã giúp du lịch thành phố đặc biệt phát triển.

Lĩnh vực du lịch hiện nay đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế Paris, chiếm 12,8% nhân công của thành phố, tức {{formatnum:147000}} người. Các du khách chiếm 50% số người tới thăm bảo tàng, 8% doanh số của Công ty giao thông công cộng Paris [[RATP]], và cuối cùng là 60% khách trọ của các [[khách sạn]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/tourisme/Portal.lut?page_id=6974&document_type_id=5&document_id=7498&portlet_id=15991
| tiêu đề = Tourisme Aperçu
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = ngày 13 tháng 4 năm 2008 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080413114223/http://www.paris.fr/portail/tourisme/Portal.lut?page_id=6974
| url-status=dead
}}</ref>. Năm 2005, toàn vùng Île-de-France có {{formatnum:2508}} khách sạn với {{formatnum:154745}} phòng, trong đó {{formatnum:1534}} khách sạn nằm trong Paris. Tuy là một thành phố đắt đỏ, nhưng giá các khách sạn 2 sao của Paris lại thấp, đứng thứ 17 trên tổng số 20 đô thị lớn của thế giới. Ngược lại, các khách sạn sang trọng của Paris lại thuộc hạng đắt nhất, sau [[Genève]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/viewmultimediadocument?multimediadocument-id=25410
| tiêu đề = Le parc hôtelier Parisien et Francilien: État des lieux, comparaisons, évolutions
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
}}{{Liên kết hỏng|date=ngày 21 tháng 11 năm 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>.

Năm 2013, Paris đón tổng cộng 32 triệu khách du lịch, trong đó 15,5 triệu khách nước ngoài, khiến nó trở thành thành phố được ghé thăm nhiều nhất trên thế giới <ref>[http://www.lefigaro.fr/conjoncture/2014/03/11/20002-20140311ARTFIG00141-tourisme-paris-devance-bien-londres.php Le Figaro, « Tourisme: Paris devance bien Londres », 11 mars 2014] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180710102020/http://www.lefigaro.fr/conjoncture/2014/03/11/20002-20140311ARTFIG00141-tourisme-paris-devance-bien-londres.php |date=2018-07-10 }}.</ref>. Còn toàn vùng [[Île-de-France]] con số lên đến 44 triệu. Vào năm 2006, năm mươi địa điểm văn hóa hàng đầu của thành phố đã có 69,1 triệu lượt viếng thăm, tăng 11,3% so với năm 2005. [[Nhà thờ Đức Bà Paris|Nhà thờ Đức Bà]] đón 13,5 triệu du khách, là công trình thu hút nhất nước Pháp. Tiếp theo, [[vương cung thánh đường Sacré-Cœur, Paris|nhà thờ Sacré-Coeur]] với 10,5 triệu, [[bảo tàng Louvre|viện bảo tàng Louvre]] với 8,3 triệu, [[tháp Eiffel]] 6,7 triệu, [[trung tâm Georges-Pompidou|trung tâm Pompidou]] 5,1 triệu, [[Cité des sciences et de l'industrie]] trong [[công viên La Villette]] và [[bảo tàng Orsay]] ngang nhau với 3 triệu lượt khách viếng thăm<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.parisinfo.com/uploads/d1//0706_tp_tableau_bord_20.pdf
| tiêu đề = Observatoire économique du tourisme Parisien
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Office du tourisme et des congrès de Paris
| archive-date = 2012-01-19
| archive-url = https://web.archive.org/web/20120119063258/http://www.parisinfo.com/uploads/d1//0706_tp_tableau_bord_20.pdf
| url-status = live
}}</ref>. Ngoài ra công viên [[Disneyland Paris|Disneyland]] nằm ở ngoại ô Paris mỗi năm cũng thu hút 12,5 triệu lượt khách<ref>[http://www.laposte.fr/performanceclient/Le-marketing-de-l-experience Le marketing de l’expérience, levier du redécollage de Disneyland Paris] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080921062917/http://www.laposte.fr/performanceclient/Le-marketing-de-l-experience |date = ngày 21 tháng 9 năm 2008}} trên La Poste</ref>.

Tuy là thủ đô thu hút nhất trên thế giới, nhưng Paris lại là một trong những thành phố đắt nhất và bị cho là kém hiếu khách. Theo cuộc một điều tra được thực hiện bởi văn phòng Global Market Insite về 60 thành phố trên thế giới, qua ý kiến của {{formatnum:14000}} người<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.lechotouristique.com/article/page_article.cfm?nrub=1104&idoc=109611&navartrech=1
| tiêu đề = Paris fête le tourisme
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = L'écho touristique
}}{{Liên kết hỏng|date = ngày 23 tháng 3 năm 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>, Paris đứng đầu là thành phố đẹp nhất, năng động nhất nhưng đứng thứ 52 về chất lượng đón tiếp<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.latribune.fr/info/Les-parisiens-incites-a-mieux-accueillir-les-touristes-~-IDCFE294546D54C763C125730F003D41AF
| tiêu đề = Les parisiens incités à mieux accueillir les touristes
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008| nhà xuất bản = La Tribune
}}{{dead link|date=November 2010}}</ref>. Chính quyền thành phố đã có những cố gắng để thay đổi điều này. Trên truyền hình xuất hiện những đoạn phim ngắn tự chế giễu về tính kém hiếu khách của người dân Paris.
{{-}}

{{wide image|Panorama La Défense.jpg|1280px|[[La Défense]], khu trung tâm kinh doanh chuyên dụng lớn nhất ở châu Âu<ref name="France.fr">{{chú thích web|url=http://www.france.fr/en/paris-capital-region/la-defense-europes-largest-business-district |title=La Défense, Europe's largest business district |publisher=France.fr |access-date =8 January 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130530043643/http://www.france.fr/en/paris-capital-region/la-defense-europes-largest-business-district |archive-date=30 May 2013}}</ref>}}

== Xã hội ==
=== Khác biệt xã hội ===

[[Tập tin:Revenus à Paris et Petite Couronne.JPG|nhỏ|240px|Những người giàu có sống ở phía tây thành phố, trong khi phía đông bắc tập trung dân cư nghèo nhất và có gốc nhập cư]]

Tương tự ở một vài thành phố lớn khác như [[Luân Đôn]] hay [[Thành phố New York|New York]], sự tăng giá liên tục của [[bất động sản]] cho thấy những dân cư nghèo và trung bình dần được thay thế bằng một tầng lớp mới khá giả hơn. Ở Paris, sự vận động này phổ biến ngay cả ở những khu phố được xem là bình dân, như [[Quận 10, Paris|Quận 10]] hay một số khu vực gần ngoại ô như [[Montreuil, Seine-Saint-Denis|Montreuil]] thuộc [[Seine-Saint-Denis]]. Paris là thành phố đứng thứ 12 nước Pháp về tỷ lệ phải đóng [[thuế tài sản]]: 34,5 hộ trên {{formatnum:1000}} người dân. Năm 2006, {{formatnum:73362}} gia đình khai thuế tài sản trên {{formatnum:1961667}} [[euro]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.impots.gouv.fr/portal/dgi/public/documentation.impot?pageId=doc_stat_donnees_detaillees&espId=-1&sfid=4503
| tiêu đề = L'impôt 2007 par commune
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| work = L'impôt sur le revenu par commune
| nhà xuất bản = Direction générale des Impôts
| archive-date = ngày 30 tháng 6 năm 2008 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080630044657/http://www.impots.gouv.fr/portal/dgi/public/documentation.impot?pageId=doc_stat_donnees_detaillees&espId=-1&sfid=4503
}}</ref><ref>{{Chú thích web
| url = http://www.lexpress.fr/info/economie/dossier/riches/dossier.asp?ida=458527
| tiêu đề = Le classement des villes par l'ISF
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = [[L'Express]]
| archive-date = ngày 23 tháng 1 năm 2008 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080123114508/http://www.lexpress.fr/info/economie/dossier/riches/dossier.asp?ida=458527
| url-status=dead
}}</ref>. Với {{formatnum:27400}} [[euro]] thu nhập trung bình cho mỗi người vào 2001, các gia đình Paris ở mức sung túc nhất nước Pháp. Bốn tỉnh dẫn đầu khác cũng đều thuộc [[Île-de-France]]: [[Hauts-de-Seine]], [[Yvelines]], [[Essonne]] và [[Val-de-Marne]]. Điều này phản ánh sự tập trung nguồn nhân lực cao ở khu vực Paris.

Nhưng mặc dù Paris mang hình ảnh của một thành phố giàu có với những tầng lớp cao và quan trọng của xã hội, ngay trong nội thành Paris thực tế vẫn có những chênh lệch. Sự khác biệt truyền thống đánh dấu bởi những người dân phía tây thường giàu có hơn phía đông. Thu nhập trung bình những người dân [[Quận 7, Paris|Quận 7]] cao nhất, {{formatnum:31521}} euro trên một người một năm vào 2001. Còn ở [[Quận 19, Paris|Quận 19]], con số này là {{formatnum:13759}} euro. Người dân ở các [[Quận 6, Paris|Quận 6]], [[Quận 7, Paris|7]], [[Quận 8, Paris|8]] và [[Quận 16, Paris|16]] có thu nhập cao hơn các [[Quận 10, Paris|Quận 10]], [[Quận 18, Paris|18]], [[Quận 19, Paris|19]], [[Quận 20, Paris|20]] - là những quận kém nhất<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.insee.fr/fr/region/rfc/ficdoc_frame.asp?ref_id=8229&doc_id=8042
| tiêu đề = À Paris, les ménages les plus aisés voisins des plus modestes
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = INSEE
| archive-date = 2019-04-03
| archive-url = https://web.archive.org/web/20190403053007/https://www.insee.fr/fr/region/rfc/ficdoc_frame.asp?ref_id=8229&doc_id=8042
| url-status = live
}}</ref>. Những người nghèo cũng tồn tại ở Paris: Trong năm 2012, 14 phần trăm hộ gia đình ở thành phố kiếm được ít hơn € 977 mỗi tháng, dưới mức nghèo. 25% cư dân trong quận 19 sống dưới mức nghèo khổ; 24% trong quận 18, 22% trong quận 20 và 18% trong quận 10. Trong khu phố giàu có nhất của thành phố, quận 7, chỉ có 7% sống dưới mức nghèo khổ; 8% trong quận 6; và 9% trong quận 16 <ref>{{Chú thích web|url=http://www.metronews.fr/paris/des-quartiers-de-paris-compteraient-plus-de-40-de-pauvres/mnaB!OVs3O27zkRe6/|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20140406124836/http://www.metronews.fr/paris/des-quartiers-de-paris-compteraient-plus-de-40-de-pauvres/mnaB!OVs3O27zkRe6/|ngày lưu trữ=6 April 2014 |tiêu đề=Neighborhoods of Paris with more than 40 percent living below poverty line |nhà xuất bản=Metronews |ngôn ngữ=fr |ngày truy cập=28 November 2013}}{{cbignore|bot=medic}}</ref>

Sự khác biệt xã hội còn mang cả tính chủng tộc: 32,6% các gia đình Paris có gốc ngoài [[Liên minh châu Âu]] ở mức nghèo, trong khi đó con số với những gia đình Pháp là 9,7 %<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.apur.org/images/notes4pages/4P24.pdf
| tiêu đề = Politique de la ville, les quartiers parisiens: 17% de la population parisienne sur 17% du territoire
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Atelier Parisien d'urbanisme
| archive-date = ngày 24 tháng 6 năm 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090624113257/http://www.apur.org/images/notes4pages/4P24.pdf
| url-status=dead
}}</ref>. Các [[Quận 18, Paris|Quận 18]], [[Quận 19, Paris|19]] và [[Quận 20, Paris|20]] tập trung tới 40% dân nghèo của Paris và nhiều khu phố còn kèm theo các khó khăn xã hội khác, như thất nghiệp cao, điều kiện giáo dục, y tế cũng kém hơn. Đây cũng là khu vực đón tiếp nhiều người nhập cư đến từ [[Maghreb|Bắc Phi]] và một số nước gần [[Sa mạc Sahara|Sahara]]. Chênh lệch mức sống phân bố theo địa lý còn kéo dài ra cả ngoài ngoại ô. Các xã thuộc [[Hauts-de-Seine]] gần [[Quận 16, Paris|Quận 16]] giàu có hơn các xã thuộc [[Seine-Saint-Denis]] gần [[Quận 19, Paris|Quận 19]].

Những khác biệt về mặt xã hội còn có thể thấy ở một số khu phố xuất hiện các cộng đồng đặc thù. Khu phố [[Le Marais]] thu hút nhiều người [[Đồng tính luyến ái|đồng tính]]. Cộng đồng [[Người Do Thái|Do Thái]] quy tụ quanh phố Rosiers từ thế kỷ 13. Phường Olympiades [[Quận 13, Paris|Quận 13]] là nơi tập trung những người [[Trung Quốc]], [[Việt Nam]], [[Lào]]... tạo nên [[khu phố châu Á]] lớn nhất ở châu Âu. [[Khu phố La Tinh]], với các trường học và công trình, luôn đông đúc sinh viên và khách du lịch.

=== Gia đình ===
Tương tự nhiều thành phố trung tâm khác, Paris có nhiều sinh viên, thanh niên và người già hơn trung bình của cả nước Pháp. Vì thế số gia đình dường như ít hơn. Vào năm 1999, trong số các gia đình Paris, có 22% hợp thành bởi một cặp vợ chồng với ít nhất một con nhỏ hơn 25 tuổi. Số gia đình này, với tổng cộng {{formatnum:865000}} người, chiếm 40,7% dân số Paris. Ngược lại có 27% sống độc thân và 19% sống đôi. Tức tổng cộng có khoảng 47% là độc thân trên giấy tờ, trong khi tỷ lệ đó của toàn nước Pháp là 35%. Có 37% số người Paris đã kết hôn, còn cả nước Pháp tỷ lệ là 50%.

Tỷ lệ số gia đình chỉ có bố hoặc mẹ của Paris cũng cao hơn trung bình nước Pháp. Vào năm 1999, trong khi cả nước Pháp là 19% thì ở Paris là 27%, chiếm 7,7% dân số. Điều đó có thể cho thấy tỷ lệ [[ly hôn]] cũng cao: trên tổng số 100 cặp kết hôn có 55 cặp ly hôn sau đó. [[Tỷ lệ sinh]] của Paris cao hơn trung bình nước Pháp: 14,8 ca sinh trên {{formatnum:1000}} dân so với con số 13,2 của cả nước. Ngược lại, tỷ lệ sinh 1,75 con trên một gia đình của Paris thấp hơn mức trung bình 1,87 của cả vùng và 1,86 của cả nước Pháp. Trong đó 50% số gia đình Paris chỉ có một con và 17% có ba con hoặc hơn. Lý do bởi giá bất động sản cao, các gia đình thường sống trong một diện tích nhỏ hẹp<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/viewmultimediadocument?multimediadocument-id=22854
| tiêu đề = APUR - observatoire des familles à Paris: Les familles parisiennes
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2014-04-10
| archive-url = https://web.archive.org/web/20140410172626/http://www.paris.fr/portail/viewmultimediadocument?multimediadocument-id=22854
| url-status = dead
}}</ref>.

=== Nhà ở ===
[[Tập tin:Paris-massena.jpg|nhỏ|200px|Khu Masséna thuộc dự án nhà ở Italie 13 bắt đầu vào thập niên 1960]]

Hơn một nửa - 58,1% vào năm [[1999]] - số căn hộ của Paris chỉ gồm một hoặc hai phòng<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.recensement.insee.fr/FR/ST_ANA/D75/ALLALLLOG2LOG2AD753FR.html
| tiêu đề = Logements à Paris selon le nombre de pièces
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = INSEE
| archive-date = ngày 25 tháng 11 năm 2006 | archive-url = https://web.archive.org/web/20061125160004/http://www.recensement.insee.fr/FR/ST_ANA/d75/ALLALLLOG2LOG2AD753FR.html
}}</ref>. Điều đó có thể cho thấy một phần khá lớn dân Paris sống độc thân hoặc là các cặp không con. Với lý do các căn hộ không có diện tích rộng và giá bất động sản quá cao khiến nhiều gia đình chuyển ra sống ngoài ngoại ô. Nhưng sự lựa chọn này kéo theo những bất lợi trong việc phải di chuyển vào thành phố hàng ngày để làm việc. Những người quyết định ở lại cũng đối mặt với một số khó khăn: dân số quá đông, tâm lý [[xúc kích|stress]] của đô thị, [[Ô nhiễm môi trường|ô nhiễm]], giá cả đắt đỏ, kém an ninh... Về thâm niên các tòa nhà, vào năm 1999, 55,4% được xây trước 1949, và chỉ có 3,8% xây sau 1990<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.recensement.insee.fr/FR/ST_ANA/D75/ALLALLLOG1LOG1AD753FR.html
| tiêu đề = Logements à Paris selon l’époque d’achèvement
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = INSEE
| archive-date = ngày 25 tháng 11 năm 2006 | archive-url = https://web.archive.org/web/20061125025804/http://www.recensement.insee.fr/FR/ST_ANA/d75/ALLALLLOG1LOG1AD753FR.html
}}</ref>.

Toàn bộ thành phố, số lượng [[nhà ở xã hội]] chiếm hơn 17%. Thế nhưng tỷ lệ này có sự không đồng đều, mười quận đầu tiên thuộc khu vực lịch sử trung tâm chỉ chiếm 6% số nhà ở xã hội của thành phố. Trong khi đó ba [[Quận 13, Paris|Quận 13]], [[Quận 19, Paris|19]] và [[Quận 20, Paris|20]] chiếm tới 47% với con số {{formatnum:96000}} và năm 1999. Nếu thêm vào đó các [[Quận 12, Paris|Quận 12]], [[Quận 14, Paris|14]], [[Quận 15, Paris|15]] và [[Quận 18, Paris|18]] thì có thể thấy vành đai phía nam và đông bắc chiếm tới 81% số nhà ở xã hội của Paris<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.pref.gouv.fr/SDC/Sommaire/1ere%20partie/5.htm
| tiêu đề = Les logements
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Préfecture de Paris
| archive-date = 2011-09-14
| archive-url = https://web.archive.org/web/20110914082932/http://www.paris.pref.gouv.fr/SDC/Sommaire/1ere%20partie/5.htm
| url-status = live
}}</ref>.

Giá cả bất động sản ở Paris thuộc hàng cao nhất [[châu Âu]] và thế giới góp phần làm cuộc sống ở thành phố này trở nên đắt đỏ. Vào năm 2007, giá nhà trung bình các chung cư cao cấp đạt tới {{formatnum:12600}} euro một [[mét vuông]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.knightfrank.es/es/prensa/20070523/Wealth_Report_2007_en.pdf
| tiêu đề = Prime Resdential Property
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| work = 07 Annual Wealth Report
| nhà xuất bản = Citi, Knight Frank
| archive-date = ngày 28 tháng 9 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070928001842/http://www.knightfrank.es/es/prensa/20070523/Wealth_Report_2007_en.pdf
| url-status=dead
}}</ref><ref>{{Chú thích web
| url = http://www.lefigaro.fr/economie/20070508.WWW000000382_a_londres_le_metre_carre_atteint_des_sommets.html
| tiêu đề = A Londres, le mètre carré atteint des sommets
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Figaro
| ngày = ngày 8 tháng 5 năm 2007
| archive-date = 2013-04-30
| archive-url = https://web.archive.org/web/20130430024137/http://www.lefigaro.fr/economie/20070508.WWW000000382_a_londres_le_metre_carre_atteint_des_sommets.html
| url-status = dead
}}</ref>. Ở một số khu phố sang trọng, con số còn có thể cao hơn nữa.

Paris là thành phố đắt thứ năm thế giới về số tiền mua nhà với mức giá&nbsp;{{Convert|18499|$/m2}} trong năm 2014.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.globalpropertyguide.com/most-expensive-cities|tiêu đề=World's most expensive cities|ngày truy cập=1 November 2014|nhà xuất bản=Globalpropertyguide.com|archive-date=2018-07-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20180710133537/https://www.globalpropertyguide.com/most-expensive-cities|url-status=live}}</ref> Theo một nghiên cứu trong năm 2012 của báo&nbsp;''La Tribune''&nbsp;, khu vực có giá nhà ở đắt nhất là&nbsp;[[Quận 1, Paris|quận 1]], với mức giá trung bình là&nbsp;{{Convert|20665|$/m2}}, trong khi quận 18 chỉ có&nbsp;{{Convert|3900|$/m2}}<ref>{{Chú thích web|url=http://www.latribune.fr/vos-finances/immobilier/20121019trib000725978/palmares-des-prix-des-rues-a-paris-le-quai-des-orfevres-grand-gagnant.html|tiêu đề=Palmarès des prix des rues à Paris: le quai des Orfèvres grand gagnant!|ngày tháng=25 October 2012|ngày truy cập=1 November 2014|nhà xuất bản=La Tribune|archive-date=2018-06-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20180618175257/https://www.latribune.fr/vos-finances/immobilier/20121019trib000725978/palmares-des-prix-des-rues-a-paris-le-quai-des-orfevres-grand-gagnant.html|url-status=live}}</ref>

Tổng số nhà ở của thành phố của Paris trong năm 2011 là&nbsp;1,356,074&nbsp;căn nhà, tăng so với con số&nbsp;1,334,815 vào năm 2006.<ref name="insee_logement">{{Chú thích web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/tableau_local.asp?ref_id=LOG&millesime=2011&typgeo=DEP&search=75|tiêu đề=Chiffres Cléfs Logements (2011) – Département de Paris (75)|ngày tháng=2011|ngày truy cập=1 November 2014|nhà xuất bản=INSEE|archive-date=2015-09-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20150904011013/http://www.insee.fr/fr/themes/tableau_local.asp?ref_id=LOG&millesime=2011&typgeo=DEP&search=75|url-status=live}}</ref>

=== Nhập cư ===
{{xem thêm|Người Việt ở Paris}}
[[Tập tin:Paris-macdo.jpg|nhỏ|trái|150px|Hiệu [[McDonald's]] ở [[Phố Tàu Paris|khu phố Tàu]] thể hiện sự giao thoa văn hóa]]
Như đã được ghi trong [[hiến pháp]], các cuộc [[điều tra dân số]] ở Pháp không đặt những câu hỏi thuộc về [[chủng tộc]] hay [[tôn giáo]], nhưng có thu thập những thông tin về nơi sinh. Qua những con số này, có thể thấy Paris là nơi đa văn hóa nhất toàn châu Âu. Theo cuộc điều tra năm [[2011]], có 23,1% dân số của thành phố sinh ngoài [[chính quốc Pháp|lãnh thổ chính quốc Pháp]] <ref>{{Chú thích web |url=https://insee.fr/fr/statistiques |ngày truy cập=2018-07-10 |tựa đề=INSEE - Fichier Données harmonisées des recensements de la population de 1968 à 2011 |archive-date=2013-11-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131101155516/http://insee.fr/fr/themes/document.asp?reg_id=6&ref_id=14811 |url-status=live }}</ref>
Cũng theo số liệu của cuộc điều tra, 4,2% dân vùng Paris là những người mới nhập cư, tới Pháp trong khoảng từ [[1990]] đến [[1999]], trong đó nhiều nhất là từ [[Trung Quốc]] và [[châu Phi]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.insee.fr/fr/ffc/chifcle_fiche.asp?tab_id=498
| tiêu đề = Flux d'immigration permanente par motif en 2003
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = INSEE
| archive-date = 2006-06-02
| archive-url = https://web.archive.org/web/20060602015713/http://www.insee.fr/fr/ffc/chifcle_fiche.asp?tab_id=498
| url-status = live
}}</ref>. Mặt khác, vùng Paris có khoảng 15% là tín đồ [[Hồi giáo]]<ref>{{Chú thích sách |title=L'Islam en France |last=Gruson |first=Luc | year=2000 |publisher= ADRI|isbn=2110046465}}</ref><ref>{{Chú thích sách|title=Intégrer l'Islam|last=Laurence|publisher=Odile Jacob|others=Justin Vaïsse|year=2007|isbn=9782738119001|location=|pages=40|authorlink=}}</ref>.

Làn sóng nhận cư quốc tế đầu tiên về Paris được bắt đầu từ năm [[1820]] với các nông dân [[Đức]] tới, chạy trốn cuộc khủng hoảng nông nghiệp. Nhiều làn sóng nhập cư khác kéo dài liên tục tới tận ngày nay: những người [[Ý]] và [[Người Do Thái|Do Thái]] vào [[thế kỷ 19]], những người [[Nga]] sau [[Cách mạng Tháng Mười|cách mạng Nga]] năm [[1917]], những người dân thuộc địa trong [[Chiến tranh thế giới thứ nhất]], những người [[Ba Lan]] đến vào khoảng thời gian giữa hai cuộc thế chiến, người [[Tây Ban Nha]], [[Bồ Đào Nha]] và [[Bắc Phi]] những năm 1950 tới 1970, những người Do Thái sau khi một số nước Bắc Phi dành độc lập, những người châu Phi tiếp tục tới Pháp, và những người [[châu Á]] tới sau [[chiến tranh Việt Nam]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.histoire-immigration.fr/index.php?lg=fr&nav=14&flash=0
| tiêu đề = Histoire de l'immigration en France
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Histoire Immigration
| archive-date = 2006-11-16
| archive-url = https://web.archive.org/web/20061116052011/http://www.histoire-immigration.fr/index.php?lg=fr&nav=14&flash=0
| url-status = live
}}</ref>.

Những người nhập cư cư trú tập trung thành những khu vực riêng: [[Quận 18, Paris|Quận 18]] và [[Quận 19, Paris|19]] gồm những người gốc Phi bắc Sahara, đặc biệt khu [[Château Rouge]] và khu [[Belleville, Paris|Belleville]] với cả cộng đồng Bắc Phi và cùng Trung Hoa. [[Quận 13, Paris|Quận 13]] là nơi có [[Phố Tàu Paris|Chợ Tàu]], "&nbsp;[[Phố Tàu Paris|chinatown]]&nbsp;" lớn nhất châu Âu. Khắp vùng Île-de-France, cũng có những người nhập cư còn sống rải rác<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.apur.org/images/notes4pages/4P7.pdf
| tiêu đề = La population étrangère à Paris
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = APUR
| archive-date = ngày 24 tháng 6 năm 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090624113246/http://www.apur.org/images/notes4pages/4P7.pdf
| url-status=dead
}}</ref>.

Những người dân nhập cư, hoặc có gốc nhập cư, không ít đã giành được những thành công. Vào đầu thế kỷ 20, nhà văn [[Marcel Proust]] và nghệ sĩ [[Sarah Bernhardt]] đều mang một phần máu [[người Do Thái|Do Thái]] và đã nổi danh khắp thế giới. Tiếp đó là nhà hóa học người [[Ba Lan]] [[Marie Curie]], sau khi mất được đưa vào [[điện Panthéon]] và in trên tờ 500 franc của Pháp. Cựu Tổng thống Pháp [[Nicolas Sarkozy]] tuy sinh ở Paris nhưng là người gốc [[Hungary]]. Còn thị trưởng trước kia của Paris là [[Bertrand Delanoë]] sinh tại [[Tunisia]] và có bố là người Tunisia.
{{-}}

=== Người vô gia cư ===
[[Tập tin:HomelessParis 7032101.jpg|nhỏ|240px|Một người vô gia cư ở Paris]]

Cũng như tất cả các đô thị lớn, một số lượng không nhỏ người [[vô gia cư]] sống trên đường phố của Paris. Vào năm 2005, theo ước tính của viện [[INSEE]], thành phố có khoảng {{formatnum:8000}} người vô gia cư. Nếu so sách với một vài thành phố lớn khác thì số lượng người vô gia cư ở Paris không cao. Tại [[Luân Đôn]], có {{formatnum:50000}} người vô gia cư trên tổng số 7 triệu dân. Tại [[Berlin]], các con số ước tính rất chênh lệch, từ {{formatnum:4000}} tới {{formatnum:10000}} người trên tổng số 3,5 triệu dân. Còn vào năm 2006, con số ở [[Thành phố New York|New York]] là {{formatnum:33000}} người<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.lefigaro.fr/france/20061227.FIG000000142_new_york_londres_berlin_comment_ils_gerent_leurs_sans_abri.html
| tiêu đề = Comment les grandes capitales gèrent leurs sans-abri
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Le Figaro
| ngày = ngày 15 tháng 10 năm 2007
| archive-date = 2011-05-26
| archive-url = https://web.archive.org/web/20110526102307/http://www.lefigaro.fr/france/20061227.FIG000000142_new_york_londres_berlin_comment_ils_gerent_leurs_sans_abri.html
| url-status = dead
}}</ref>.

Ở Paris, 17% người vô gia cư là nữ giới, và cứ 3 nữ vô gia cư thì một người kèm theo con nhỏ, có thể cùng bố đưa trẻ hoặc không. 57% số người vô gia cư là độc thân, chỉ có 8% có gia đình và một phần ba còn lại đã ly hôn hoặc góa. 24% số đàn ông cư gia cư sinh trong vùng [[Île-de-France]], 37% sinh tại các vùng còn lại của Pháp và gần 40% sinh ở nước ngoài. Về tuổi, 48% các nữ vô gia cư trong khoảng từ 18 tới 30 tuổi. Con số đó ở nam giới là 22%, và 57% đàn ông vô gia cư trong khoảng 31 tới 50 tuổi. Với điều kiện sống kém, nhiều người vô gia cư gặp các vấn đề về sức khỏe, cả thể chất lẫn tâm lý. 15% có vấn đề liên quan tới rượu, 20% có vấn đề về thể chất và 7% về tâm lý. 59% nam và 78% nữ vô gia cư có ăn trưa vào tất cả các ngày, chủ yếu là bánh mỳ kẹp. Còn 16% nam và 10% nữ không có bữa trưa nào vào tuần của cuộc điều tra<ref>{{Chú thích web
| url = http://bellaciao.org/fr/article.php3?id_article=14375
| tiêu đề = Enquete sur la misére et les SDF a Paris
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Bella Ciao
| ngày = ngày 26 tháng 4 năm 2006
| archive-date = 2005-08-18
| archive-url = https://web.archive.org/web/20050818235639/http://bellaciao.org/fr/article.php3?id_article=14375
| url-status = live
}}</ref>.

Nhiều tổ chức xã hội tham gia vào việc giúp đỡ những người vô gia cư. [[Nhà thờ Saint-Eustache]] giúp đỡ các bữa ăn miễn phí. [[Les Enfants de Don Quichotte]] (''Những đứa con của [[Đôn Kihôtê|Don Quichotte]]''), được thành lập năm 2006, đã bố trí những chiếc lều đỏ cạnh [[kênh Saint-Martin]] giúp đỡ những người vô gia cư trong mùa đông.

=== Y tế ===

Paris là một trong những thành phố của Pháp có tỷ lệ bác sĩ cao nhất, cả đa khoa và chuyên khoa. Vào năm 2005, toàn Paris có {{formatnum:5840}} bác sĩ đa khoa. Con số đó ở cả [[Seine-Saint-Denis]] và [[Val-d'Oise]] là {{formatnum:3349}}, mặc dù tổng dân số hai tỉnh này cao hơn Paris<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.conseil-national.medecin.fr/index.php?url=demographie%2Findex.php&open=2#2
| tiêu đề = Démographie médicale
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Ordre national des médecins
| archive-date = 2007-09-27
| archive-url = https://web.archive.org/web/20070927042345/http://www.conseil-national.medecin.fr/index.php?url=demographie%2Findex.php&open=2#2
| url-status = live
}}</ref>.

Trong những bệnh viện của thành phố, một số được thành lập từ rất lâu. [[Hôtel-Dieu de Paris]] do [[Thánh Landry]], giáo mục của Paris, lập ra vào năm [[651]]. Hôtel-Dieu de Paris là biểu tượng của lòng từ thiện của thành phố, và là bệnh viện duy nhất ở đây cho tới tận [[thế kỷ 12]]<ref>{{Chú thích sách |title=Histoire et dictionnaire de Paris |last=Fierro |first=Alfred |year=1999 |publisher= Robert Laffont|isbn= 2221078624|pages=931-936 }}</ref>. [[Bệnh viên Quinze-Vingts]] do vua [[Louis IX của Pháp|Saint Louis]] lập ra năm [[1260]] để đón những [[người mù]] của Paris, hiện nay ở số 28 phố Charenton, quận [[Quận 12, Paris|12]]. [[Điện Invalides]] được bắt đầu xây dựng vào năm 1671 cũng là một bệnh viện cho thương binh. Ngày nay, dù trở thành một công trình nổi tiếng, nó vẫn còn giữ chức năng này.

Phần lớn các bệnh viện của Paris đều thuộc AP-HP (''Assistance Publique - Hôpitaux de Paris'', cơ quan về y tế công cộng của Paris từ năm 1849) và chính quyền thành phố. AP-HP, với vai trò trung tâm bệnh viện vùng cho cả Paris và [[Île-de-France]], có tới {{formatnum:90000}} nhân viên<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.aphp.fr/index.php?module=poste&action=liste&vue=acces_poste
| tiêu đề = Hôpitaux de Paris
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = L'Assistance Publique
| archive-date = 2007-10-21
| archive-url = https://web.archive.org/web/20071021160412/http://www.aphp.fr/index.php?module=poste&action=liste&vue=acces_poste
| url-status = live
}}</ref>.

=== Tôn giáo ===
[[Tập tin:NotreDameDeParis.jpg|nhỏ|200px|[[Nhà thờ Đức Bà Paris|Nhà thờ Đức Bà]]]]

* '''[[Giáo hội Công giáo Rôma|Công giáo Rôma]]'''
[[Tổng giáo phận Paris]] là một trong hai mươi ba [[giáo phận]] Công giáo ở Pháp. Là giáo phận từ [[thế kỷ 3]], Paris được nâng lên thành tổng giáo phận vào ngày [[20 tháng 10]] năm [[1622]]. [[Tổng giáo mục]] hiện nay là [[hồng y]] [[André Vingt-Trois]]. Vào năm 2005, thành phố gồm có 106 [[giáo xứ]], đón tiếp những [[giáo dân]] và hội truyền giáo nước ngoài. Cũng năm 2005, toàn Paris có 730 [[linh mục]], {{formatnum:2500}} [[tu sĩ]] và 220 [[tu viện]] (140 cho nữ và 80 cho nam)<ref>{{Chú thích web
| url = http://catholique-paris.cef.fr/diocese/diocese.php#cle
| tiêu đề = Le diocèse de Paris en bref
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Église catholique à Paris
| archive-date = ngày 9 tháng 9 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070909132907/http://catholique-paris.cef.fr/diocese/diocese.php#cle
| url-status=dead
}}</ref>.

* '''[[Tin Lành|Kháng Cách]]'''
Ở Paris có 15 giáo sở thuộc [[Giáo hội Trưởng Nhiệm|Giáo hội Cải cách Pháp]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.erf-rp.org/
| tiêu đề = Région parisienne
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Église réformée de France
| archive-date = 2008-02-12
| archive-url = https://web.archive.org/web/20080212035953/http://www.erf-rp.org/
| url-status = live
}}</ref>, và 10 giáo sở thuộc [[Giáo hội Luther|Giáo hội Luther Pháp]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://eelf.org/ipct1.htm
| tiêu đề = Région parisienne
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Église évangelique lutherienne de France
| archive-date = ngày 26 tháng 7 năm 2011 | archive-url = https://web.archive.org/web/20110726015155/http://eelf.org/ipct1.htm
}}</ref>.

* '''[[Hồi giáo]]'''
[[Nhà thờ Hồi giáo Paris]] là nhà thờ Hồi giáo lớn nhất nước Pháp. Nằm trong [[khu phố La Tinh]], thuộc [[Quận 5, Paris|Quận 5]], nhà thờ Hồi giáo này được khánh thành vào ngày 15 tháng 7 năm 1926<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.mosquee-de-paris.org/
| tiêu đề = Grande mosquée de Paris
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = [[Nhà thờ Hồi giáo Paris]]
| archive-date = 2008-12-17
| archive-url = https://web.archive.org/web/20081217020129/http://www.mosquee-de-paris.org/
| url-status = live
}}</ref>. Trong nội thành Paris còn rất nhiều nhà thờ Hồi giáo khác và ở [[quận 10, Paris|Quận 10]] cũng có một trung tâm văn hóa Hồi giáo. [[Viện Thế giới Ả Rập|Viện thế giới Ả Rập]] cũng là một địa điểm quan trọng về văn hóa Ả Rập, Hồi giáo.

* '''[[Phật giáo]]'''
Chùa Vincennes nằm trong [[rừng Vincennes]], bờ nam hồ Daumesnil, trong một tòa nhà cũ của triển lãm thuộc địa từ năm 1931. Tại [[Phố Tàu Paris|khu phố Tàu]] ở [[Quận 13, Paris|Quận 13]] cũng có hai ngôi chùa khác. Trong vùng Île-de-France cũng có khoảng 10 ngôi chùa của người Việt<ref name="chua">Xem [[Danh sách các cơ sở tôn giáo ở Paris#Các ngôi chùa Việt vùng Île-de-France|Danh sách các ngôi chùa Việt ở ngoại ô Paris]]</ref>.

* '''[[Do Thái giáo]]'''
Toàn thành phố có 96 [[đền thờ Do Thái giáo]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.consistoire.org/
| tiêu đề = Consistoire de Paris
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Consistoire de Paris
| archive-date = 2011-02-16
| archive-url = https://web.archive.org/web/20110216120659/http://www.consistoire.org/
| url-status = live
}}</ref>. Dân số Do Thái của Vùng Paris được ước tính vào năm 2014 là 282.000, biến Paris trở thành nơi tập trung lớn nhất của người [[Do Thái]] trên thế giới bên cạnh [[Israel]] và [[Hoa Kỳ]].
{{-}}

== Giáo dục ==
=== Giáo dục tiểu học và trung học ===
[[Tập tin:Chapelle Sainte-Ursule de la Sorbonne, Paris 001.jpg|nhỏ|200px|[[Sorbonne]]]]
[[Tập tin:La Nuit de CIUP.jpg|nhỏ|200px|[[Cư xá đại học quốc tế Paris]]]]

Trong năm học [[2005]]–[[2006]], Paris có {{formatnum:263812}} học sinh theo học tại các trường công, gồm {{formatnum:135570}} ở bậc học thứ nhất và {{formatnum:138527}} ở bậc học thứ hai. Ở các trường tư có {{formatnum:138527}} học sinh theo học. Vào năm 2007, toàn thành phố có 881 cơ sở giáo dục công gồm: 323 trường mẫu giáo, 334 trường tiểu học, 6 cơ sở đặc biệt - trường trong bệnh viện, 110 trung học cơ sở, 72 trung học phổ thông, 34 trung học nghề và 2 trung học thực nghiệm. Thêm vào đó là 256 cơ sở giáo dục tư: 110 trường mẫu giáo và tiểu học, 1 trường đặc biệt, 67 trung học cơ sở, 73 trung học phổ thông và 5 trung học nghề<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Education/Portal.lut?page_id=118&document_type_id=5&document_id=2003&portlet_id=4602
| tiêu đề = Éducation: Les établissements en chiffres
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2010-01-28
| archive-url = https://web.archive.org/web/20100128030945/http://www.paris.fr/portail/Education/Portal.lut?page_id=118&document_type_id=5&document_id=2003&portlet_id=4602
| url-status = dead
}}</ref>.

Trong giáo dục bậc trung học, những trường như [[Trung học Louis-le-Grand|Louis-le-Grand]], [[Trung học Henri-IV|Henri-IV]] và [[Trung học quốc tế Saint-Germain-en-Laye]] là những trường danh tiếng, từng là nơi nhiều vĩ nhân của Pháp theo học.

=== Giáo dục đại học ===
{{chính|Giáo dục đại học Île-de-France}}

Là thành phố thủ đô, Paris tập trung nhiều trường đại học lớn và có số lượng sinh viên đông đảo. Từ [[thế kỷ 12]], Paris đã là một trong những trung tâm tri thức lớn nhất của châu Âu, đặc biệt về [[thần học]] và [[triết học]]. Mang tính biểu tượng, năm 1200 được coi là năm thành lập [[Đại học Paris]], dựa theo một pháp điển của vua [[Philippe II của Pháp|Philippe II]]. Trường đại học với các khoa xuất hiện nằm tại đồi Sainte-Geneviève, thuộc [[khu phố La Tinh]] ngày nay. Từ [[thế kỷ 18]], các trường đặc biệt được mở ra cho một số ngành nghề. Đó chính là nguồn gốc của các [[Trường lớn ở Pháp|trường lớn]] hiện nay. [[Trường Bách khoa Paris|Trường Bách khoa]] và [[Trường Sư phạm Paris|Trường Sư phạm]] được thành lập vào thời kỳ [[Cách mạng Pháp]]. Vào [[thế kỷ 19]], Đại học Paris hiện đại hợp thành bởi sáu khoa [[Luật học|luật]], [[Y học|y]], [[dược]], [[Văn học|văn]], [[thần học]] và [[khoa học]].

[[Thế kỷ 20]], số lượng sinh viên tăng nhanh. Sau [[Tháng 5 năm 1968|cuộc nổi loạn]] của sinh viên năm 1968, Đại học Paris được tổ chức lại thành 13 trường độc lập: Paris I tới Paris XIII như hiện nay. Một số trường đại học được mở ở ngoại ô vào những năm 1960, sớm nhất là [[Đại học Paris X Nanterre]] năm 1964. Cùng vào khoảng thời gian đó, nhiều trường lớn đã rời trung tâm, tìm những khu vực rộng hơn ngoài ngoại thành. Cao nguyên nhỏ Saclay ở phía nam thành phố trở thành một địa điểm quan trọng. Trên một diện tích đủ rộng, nơi đây tập trung [[Trường Đại học Paris XI|Đại học Paris XI]], các trường lớn như [[Trường Bách khoa Paris|Bách khoa]], Trường thương mại [[HEC Paris|HEC]] cùng các phòng thí nghiệm công và tư.

Năm 1991, bốn đại học khác được thành lập ở vùng Île-de-France. Khác với các đại học gần thành phố, chữ "&nbsp;Paris&nbsp;" không xuất hiện trong tên các trường này. Trong những năm 1990, đã có những ý định giảm bớt sự tập trung này như chuyển [[Trường Hành chính quốc gia Pháp|Trường Hành chính quốc gia]] ENA về [[Strasbourg]] và [[Trường Sư phạm Paris|Trường Sư phạm]] về [[Lyon]]. Nhưng cuối cùng, các trường quan trọng nhất vẫn ở lại Paris.

Ngày nay, nội thành Paris vẫn là trung tâm chính của các đại học Pháp. Các trường đại học Paris từ I đến VII đều ở trong nội ô, mặc dù [[Đại học Paris Dauphine|Paris-Dauphine]] nằm hơi lệch tâm. Có thể nhận thấy bên tả ngạn nhiều trường đại học hơn hẳn. [[Khu phố La Tinh]] là một địa điểm quan trọng với sự hiện diện của [[Sorbonne]] và [[Trường Sư phạm Paris|Trường Sư phạm]] (''École normale supérieure''), [[Trường Mỏ Paris|Trường Mỏ]] (''École des Mines'') cùng [[Collège de France]]... Tại [[Quận 13, Paris|Quận 13]], gần thư viện François-Mitterrand, nhiều tòa nhà đại học mới được xây thêm cách đây không lâu. Chính quyền thành phố Paris cũng tự duy trì bảy cơ sở giáo dục bậc đại học. Bốn trong số đó dành cho nghệ thuật ứng dụng, đặc biệt là trường [[École Boulle]] về nội thất và [[École Estienne]] về họa hình, thiết kế bìa sách. Ngoài ra còn hai trường kỹ thuật và một trường về làm vườn<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Education/Portal.lut?page_id=7918
| tiêu đề = Écoles supérieures de la ville de Paris
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = ngày 11 tháng 2 năm 2010 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100211161142/http://www.paris.fr/portail/Education/Portal.lut?page_id=7918
| url-status=dead
}}</ref>.

Năm 2004, toàn vùng [[Île-de-France]] có tổng cộng khoảng {{formatnum:600000}} sinh viên, chiếm hơn một phần tư số sinh viên ở Pháp<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.insee.fr/fr/insee_regions/idf/rfc/chifcle_fiche.asp?ref_id=EDUTC003&tab_id=1124
| tiêu đề = Effectifs de l'enseignement supérieur
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = INSEE
}}</ref>. Trong đó, một nửa sinh viên thuộc các trường nội thành Paris<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Education/Portal.lut?page_id=118
| tiêu đề = Éducation: Tous les établissements
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2008-04-10
| archive-url = https://web.archive.org/web/20080410071818/http://www.paris.fr/portail/Education/Portal.lut?page_id=118
| url-status = dead
}}</ref>. Cơ quan về đời sống sinh viên, [[CROUS]] của Paris có 600 nhân viên làm việc, với ngân sách 70 triệu [[euro]]. CROUS Paris quản lý 30 ký túc xá, 16 căng tin và 20 quán cà phê sinh viên cùng một trung tâm thể thao, một trung tâm văn hóa và một phòng triển lãm<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.crous-paris.fr/article.asp?idcat=ACA
| tiêu đề = L'Etablissement
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Crous Paris
| archive-date = ngày 22 tháng 1 năm 2008 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080122093437/http://www.crous-paris.fr/article.asp?idcat=ACA
}}</ref>. Cư xá đại học lớn nhất Paris là [[Cư xá đại học quốc tế Paris|Cité internationale universitaire]] gồm 40 tòa nhà với {{formatnum:5000}} chỗ. Ngoài ra, các khu vực còn lại của Île-de-France do CROUS Créteil và CROUS Versailles quản lý.

Ngoài các ưu tiên, trợ cấp như ở toàn nước Pháp, các sinh viên ở vùng Île-de-France còn được hưởng một vài ưu tiên riêng, như giảm giá vé giao thông công cộng, xem phim... Ngược lại, đời sống sinh viên Paris cũng gặp nhiều khó khăn: giá thuê phòng cao, tốn nhiều thời gian cho đi lại...
{{-}}

== Giao thông ==
[[Tập tin:Paris tramway T3 p1140675.jpg|nhỏ|200px|Tramway T3]]

{{chính|Giao thông Paris|Giao thông Île-de-France}}

Paris có một hệ thống [[giao thông công cộng]] đa dạng và dày đặc. Ngoài mạng lưới [[xe buýt]] phủ khắp thành phố và ngoại ô, ở Paris còn có thể kể ra 16 tuyến [[métro Paris|tàu điện ngầm]] (đánh số 1 đến 14 và hai tuyến 3<sup>bis</sup>, 7<sup>bis</sup>), 5 tuyến [[RER]] (từ A đến E) và 4 tuyến [[tàu điện]] (T1 đến T4).

Kể từ khi được khánh thành trong năm 1900 mạng lưới Métro ([[tàu điện ngầm]]) của Paris đã phát triển thành hệ thống giao thông địa phương được sử dụng rộng rãi nhất của thành phố; ngày nay nó mang về 5,23 triệu hành khách mỗi ngày<ref>{{Chú thích web|url=http://www.ratp.fr/en/ratp/c_5043/metro/|tiêu đề=Métro2030, notre nouveau métro de Paris|ngày truy cập=27 November 2015|nhà xuất bản=RATP|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20160101095822/http://www.ratp.fr/en/ratp/c_5043/metro/|ngày lưu trữ=1 January 2016|url-status=dead}}</ref>&nbsp; với 16 tuyến, 303 trạm (385 điểm dừng) và 220&nbsp;km (136,7 dặm) đường ray. Xếp chồng lên đây là 'mạng tốc hành khu vực', [[RER]], có năm tuyến (A, B, C, D và E), 257 điểm dừng và 587&nbsp;km (365 dặm) đường ray kết nối Paris với các phần xa hơn của khu vực đô thị.{{Sfn|Lawrence|Gondrand|2010}}

Hơn €26.5 tỷ sẽ được đầu tư trong vòng 15 năm tới để mở rộng mạng lưới Métro vào vùng ngoại ô,{{Sfn|Lawrence|Gondrand|2010}}&nbsp;đặc biệt là với dự án [[Grand Paris Express]].

Để nối liền Paris với các xã ngoại ô, ngoài hệ thống chính RER, từ sáu nhà ga lớn [[Ga Saint-Lazare|Saint-Lazare]], [[Gare du Nord]], [[Ga La Défense|La Défense]], [[Gare de l'Est]], [[Ga Montparnasse|Montparnasse]], [[Ga Lyon|Lyon]] còn có 15 tuyến đường sắt [[Transilien]] tỏa đi khắp vùng [[Île-de-France]]. Bốn trong số đó cũng là các nhà ga của [[TGV]], [[tàu hỏa|tàu thường]] nối Paris với tất cả các thành phố của Pháp và châu Âu.

Giống như tất cả các đô thị lớn khác trên thế giới, cộng thêm lý do là một thành phố cổ, giao thông đường bộ Paris khá khó khăn và dày đặc xe cộ mặc dù các đại lộ rộng rãi nhờ những cải tạo của [[Georges Eugène Haussmann|Haussmann]] từ [[thế kỷ 19]]. Thành phố được bao bọc bởi một hệ thống các đại lộ vành đai và từ các cửa ô của Paris, các đường quốc lộ, xa lộ tỏa đi khắp vùng và tới các tỉnh. Việc đậu xe ở Paris cũng không đơn giản và hầu như ở tất cả các phố đều phải trả tiền. Còn mạng lưới [[tắc xi|taxi]], đầu 2007 toàn thành phố có khoảng {{formatnum:15500}} chiếc và trung bình mỗi ngày phục vụ {{formatnum:200000}} chuyến<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/deplacements/Portal.lut?page_id=381&document_type_id=5&document_id=4843&portlet_id=1199
| tiêu đề = Les taxis à Paris
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2009-07-03
| archive-url = https://web.archive.org/web/20090703045652/http://www.paris.fr/portail/deplacements/Portal.lut?page_id=381&document_type_id=5&document_id=4843&portlet_id=1199
| url-status = dead
}}</ref>.

Từ những năm cuối 1990, chính quyền thành phố thực hiện chính sách khuyến khích giao thông công cộng và xe đạp. Cùng với các làn đường được phép chạy chung với xe buýt, ở nhiều phố những người đi xe đạp còn có làn đường riêng, tổng cộng dài 371&nbsp;km<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/deplacements/Portal.lut?page_id=7053
| tiêu đề = Vélo et circulations douces
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = ngày 22 tháng 1 năm 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090122024850/http://paris.fr/portail/deplacements/Portal.lut?page_id=7053
| url-status=dead
}}</ref><ref>{{Chú thích web
| url = http://www.apur.org/images/notes4pages/4P22.pdf
| tiêu đề = Le développement de la bicyclette, une politique partagée par toutes les collectivités
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Atelier Parisien d'urbanisme
| archive-date = ngày 24 tháng 6 năm 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090624113301/http://www.apur.org/images/notes4pages/4P22.pdf
| url-status=dead
}}</ref>. Và tiếp theo [[Rennes]] và [[Lyon]], từ ngày 15 tháng 7 năm 2007, chính quyền Paris đưa ra hệ thống [[dịch vụ xe đạp tự do]] với tên ''[[Vélib']]''. Đây là mạng lưới xe đạp dày đặc nhất châu Âu, với {{formatnum:20000}} chiếc vào cuối 2007, {{formatnum:1400}} điểm đỗ trong Paris cách nhau trung bình 300 m<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.velib.paris.fr/
| tiêu đề = Vélib
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = ngày 2 tháng 8 năm 2010 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100802015005/http://www.velib.paris.fr/
}}</ref>.

Giao thông hàng không Paris có hai sân bay chính, [[Sân bay quốc tế Charles-de-Gaulle|Charles-de-Gaulle]] ở phía đông bắc và [[Sân bay Paris-Orly|Orly]] ở phía nam. Cho đến năm 2017 [[Sân bay quốc tế Charles-de-Gaulle|Charles-de-Gaulle]] là [[Danh sách các sân bay bận rộn nhất thế giới về lưu lượng hành khách quốc tế|sân bay bận rộn thứ 5 trên thế giới về lưu lượng hành khách quốc tế]]. Sau [[Luân Đôn]], Paris là thành phố châu Âu có lượng hành khách trung chuyển lớn nhất, 82,5 triệu và 2,24 triệu tấn hàng hóa trong 2006<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.aeroportsdeparis.fr/Adp/fr-FR/Groupe/Activites/LEssentiel/ChiffreCle/
| tiêu đề = Chiffres clés
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Aéroports de Paris
| archive-date = ngày 31 tháng 5 năm 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090531055711/http://www.aeroportsdeparis.fr/ADP/fr-FR/Groupe/Activites/LEssentiel/ChiffreCle/
}}</ref>. Nằm cách Paris 25&nbsp;km, sân bay quốc tế Charles-de-Gaulle được nối với thành phố bởi đường cao tốc, xe buýt và tuyến RER [[Tuyến RER B|B]]. Tại sân bay cũng có một nhà ga với các tuyến [[Tàu hỏa|tàu]] và [[TGV]] tới các tỉnh. Về lượng máy bay hoạt động, năm 2006 Charles-de-Gaulle xếp thứ nhất châu Âu với {{formatnum:541566}} chuyến bay<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.airports.org/cda/aci_common/display/main/aci_content07_c.jsp?zn=aci&cp=1-5-54-57_666_2__
| tiêu đề = Traffic Movements 2006 FINAL
| ngày truy cập = ngày 20 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Airports Council International
| archive-date = 2012-02-06
| archive-url = https://web.archive.org/web/20120206231120/http://www.airports.org/cda/aci_common/display/main/aci_content07_c.jsp?zn=aci&cp=1-5-54-57_666_2__
| url-status = dead
}}</ref>. [[Sân bay Paris-Orly|Orly]] vốn là sân bay chính của Paris trước khi xây dựng Charles-de-Gaulle. Ngày nay, ngoài tới các tỉnh của Pháp, Orly phục vụ các chuyến bay đến các thành phố của [[châu Âu]], [[Trung Đông]], [[châu Phi]] và [[Vùng Caribe|Caribe]]. Ngoài ra, vùng Paris vẫn còn một vài sân bay nhỏ khác như [[Sân bay Paris-Le Bourget|Le Bourget]], [[Sân bay Beauvais Tillé|Beauvais]] mà các hãng [[hàng không giá rẻ]] vẫn thường sử dụng.
{{-}}

== Thể thao ==
[[Tập tin:Le Paris Saint-Germain reçoit l'AS Monaco au Parc en Coupe de France le 26 avril 2017.jpg|thumb|right|[[Sân vận động Công viên các Hoàng tử]].]]
[[Tập tin:Tour de france 2010 - Champs Elysées n10.jpg|thumb|left|Tour de France 2010, [[Champs Élysées]].]]
[[Thể thao]] cũng ghi nhiều dấu ấn trong lịch sử thành phố Paris. Từ [[thế kỷ 12]] đã xuất hiện môn [[jeu de paume]], một trò chơi tương tự [[quần vợt]]. Trong thời kỳ [[Cách mạng Pháp]], môn thể thao này đã đi vào lịch sử với [[Lời tuyên thệ Jeu de paume]], một sự kiện quan trọng.

Paris đã hai lần đăng cai [[Thế vận hội Mùa hè|Thế vận hội mùa hè]] vào năm [[Thế vận hội Mùa hè 1900|1900]] và [[Thế vận hội Mùa hè 1924|1924]], đồng thời sẽ là thành phố đăng cai [[Thế vận hội Mùa hè 2024|Thế vận hội Mùa hè]] và [[Thế vận hội dành cho người khuyết tật 2024]]. Ngoài ra, thành phố còn tranh cai tổ chức vào các năm [[Thế vận hội Mùa hè 1992|1992]], [[Thế vận hội Mùa hè 2008|2008]] và [[Thế vận hội Mùa hè 2012|2012]] nhưng không thành công, lần lượt để lọt vào tay [[Barcelona]], [[Bắc Kinh]] và [[Luân Đôn]]. Trong hai lần Pháp đăng cai [[Giải vô địch bóng đá thế giới]] vào [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1938|1938]] và [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1998|1998]], Paris đều là thành phố quan trọng. Trong đó năm 1998, [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp|đội tuyển Pháp]] đã giành chức vô địch tại sân [[Stade de France]]. Paris cũng từng đăng cai các trận đấu tại [[Giải vô địch bóng đá châu Âu 2016]].

Paris còn là địa điểm của một trong những giải [[quần vợt]] quan trọng nhất: [[Giải quần vợt Roland-Garros|Giải Roland-Garros]]. [[Đại lộ Champs-Élysées]] là chặng cuối của giải đua xe đạp nổi tiếng [[Tour de France]]. Thành phố có một số câu lạc bộ thể thao chính: [[Paris Saint-Germain F.C.|Paris Saint-Germain]] môn [[bóng đá]], [[Paris-Levallois Basket]] môn [[bóng rổ]], [[Paris Handball]] môn [[bóng ném]], [[Stade français CASG Paris]] môn [[bóng rugby|bóng bầu dục]].

Toàn Paris hiện nay có 360 địa điểm thể thao: 172 sân tennis; 131 phòng tập thể dục thuộc chính quyền thành phố; 36 bể bơi đón 3,4 triệu lượt người năm 2006; 10 bể bơi trong trường học; 32 sân vân động thuộc thành phố; hai địa điểm dành cho môn bơi thuyền<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Sport/Portal.lut?page_id=151
| tiêu đề = Équipements municipaux
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2010-01-10
| archive-url = https://web.archive.org/web/20100110062744/http://www.paris.fr/portail/Sport/Portal.lut?page_id=151
| url-status = dead
}}</ref>. Những trường đại học ở ngoại ô cũng có các khu thể thao riêng. Người dân Paris còn chơi một số môn đơn giản như [[bi sắt]], [[cờ vua]] tại các công viên, vườn hoa.

[[Sân vận động Công viên các Hoàng tử]] (''Parc des Princes'') của Paris được hoàn thành từ năm [[1897]] nằm ở phía tây nam thành phố, tới năm 1972 được xây dựng lại. Sân vận động này có sức chứa {{formatnum:45500}} chỗ ngồi, và là sân nhà của đội [[Paris Saint-Germain F.C.|Paris Saint-Germain]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Sport/Portal.lut?page_id=5044&document_type_id=5&document_id=3943&portlet_id=10842
| tiêu đề = Parc des Princes
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = ngày 11 tháng 9 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070911154129/http://www.paris.fr/portail/Sport/Portal.lut?page_id=5044&document_type_id=5&document_id=3943&portlet_id=10842
| url-status=dead
}}</ref>. [[Cung thể thao Paris-Bercy|Khu thể thao liên hợp Paris-Bercy]] nằm ở [[Quận 12, Paris|Quận 12]] được hoàn thành năm 1984. Ngoài các hoạt động thể thao, nó còn là nơi tổ chức nhiều buổi hòa nhạc lớn<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Sport/Portal.lut?page_id=5044&document_type_id=5&document_id=3942&portlet_id=10842
| tiêu đề = Palais Omnisports de Paris-Bercy
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = ngày 11 tháng 9 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070911032027/http://www.paris.fr/portail/Sport/Portal.lut?page_id=5044&document_type_id=5&document_id=3942&portlet_id=10842
| url-status=dead
}}</ref>. Sân [[Stade Charléty]] ở [[Quận 13, Paris|Quận 13]], có từ năm 1939 và được xây lại năm 1994, là nơi lý tưởng cho những người chơi thể thao của thành phố. Stade Charléty bao gồm một sân điền kinh {{formatnum:20000}} chỗ và một phòng đa thể thao với sức chứa {{formatnum:1500}} người<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Sport/Portal.lut?page_id=5044&document_type_id=5&document_id=3956&portlet_id=10842
| tiêu đề = Stade Sébastien Charléty
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = ngày 11 tháng 9 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070911032121/http://www.paris.fr/portail/Sport/Portal.lut?page_id=5044&document_type_id=5&document_id=3956&portlet_id=10842
| url-status=dead
}}</ref>. Sân [[Stade de France]] được xây dựng cho [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1998]] có sức chứa {{formatnum:80000}} chỗ tại [[Saint-Denis, Seine-Saint-Denis|Saint-Denis]], ngoại ô phía bắc Paris. Sân còn được [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp]] chọn làm sân nhà cho các trận thi đấu quốc tế. Ngoài bóng đá, sân vận động này còn là địa điểm của các trận bóng bầu dục quan trọng.

Tại [[rừng Vincennes]] phía đông Paris còn có [[trường đua Vincennes]] từ năm 1863. Đây là nơi tổ chức một số giải [[đua ngựa]] như Prix de Paris, Prix de France, Prix d'Amérique...

== Quy hoạch đô thị ==
[[Tập tin:DefenseDusk.jpg|nhỏ|200px|[[Grande Arche]] nhìn theo trục [[Axe historique]]]]
[[Tập tin:Rue Reaumur 39-2.JPG|nhỏ|200px|Trang trí mặt ngoại một tòa nhà phố Réaumur]]

Khác với [[Luân Đôn]] từng chịu [[đại hỏa hoạn Luân Đôn 1666|vụ hỏa hoạn năm 1666]] hay [[Lisboa]] bởi [[động đất]] năm 1755, Paris chưa bao giờ bị phá hủy. Nhờ đó hầu hết các triều đại của Pháp kể từ thời [[Phục Hưng]] đều để lại những dấu ấn ở Paris. Những chứng tích của quá khứ vẫn còn in dấu ở các con phố, nhưng Paris vẫn là một thành phố đồng nhất và không ngừng [[hiện đại hóa]].

Cách tổ chức của thành phố ngày nay phụ thuộc rất nhiều vào [[Cải tạo Paris thời Đệ nhị đế chế|quy hoạch của nam tước Haussmann]] dưới thời [[Đế chế thứ hai|Đệ nhị đế chế]]. [[Georges Eugène Haussmann|Haussmann]] đã vạch ra phần lớn những con đường chính hiện nay, như [[đại lộ Saint-Germain]], [[đại lộ Sébastopol]]... Trung tâm của thành phố Paris là khu [[Châtelet]]. Nhiều đường phố lớn và các tàu điện ngầm giao nhau ở đây. Khu vực trung tâm Paris khác biệt với nhiều thành phố châu Âu khác bởi mật độ dân số dày đặc của nó. Chỉ riêng [[Manhattan]] của [[Thành phố New York|New York]] với mật độ {{formatnum:26000}} ngàn người trên một [[kilômét vuông|km²]] là có thể so sách với trung tâm Paris. Là thành phố được xây dựng hai bên bờ sông, riêng trong nội ô Paris có tới 37 cây cầu bắc qua sông Seine. Chưa kể tới một số tuyến [[tàu điện ngầm]] chạy dưới lòng sông.

Có thể nhận thấy ở Paris, các công trình quan trọng, cả cổ và hiện đại, đều là những điểm nhấn trong quang cảnh của thành phố. Quy hoạch đô thị của Paris cho phép có thể ngắm nhìn các công trình này từ rất xa. Đứng ở [[quảng trường Italie]], nhìn dọc theo đại lộ Gobelins có thể thấy [[điện Panthéon]]. Từ điện Panthéon nhìn dọc phố Soufflot về phía [[vườn Luxembourg]] sẽ thấy [[tháp Eiffel]]. Khu vực tốt nhất để ngắm nhìn [[tháp Eiffel]] là sân giữa của [[Palais de Chaillot]], cạnh [[quảng trường Trocadéro]]. Nếu đứng ở chân tháp Eiffel, bãi cỏ [[Champ-de-Mars]], nhìn về phía [[École Militaire|École militaire]] sẽ thấy [[tháp Montparnasse]]. Đứng trước [[nhà thờ Madeleine]] nhìn về phía sông Seine sẽ thấy [[Obélisque de la Concorde|cột đá Obélisque]] ở giữa [[quảng trường Concorde]], và bên kia sông là [[Palais Bourbon]]. Từ [[điện Invalides]] nhìn dọc [[cầu Alexandre-III]] có thể thấy [[Grand Palais]] và [[Petit Palais]] ở hai bên đại lộ Winston-Churchill...

Nhưng trục quan trọng nhất trong quy hoạch đô thị Paris là [[Axe historique]]. Bắt đầu từ bức tượng vua [[Louis XIV của Pháp|Louis XIV]] cưỡi ngựa trong sân [[Napoléon Bonaparte|Napoléon]] của [[bảo tàng Louvre]], trục này đi qua rất nhiều công trình quan trọng của thành phố: [[Khải hoàn môn Carrousel]], [[vườn Tuileries]], [[quảng trường Concorde]] với [[Obélisque de la Concorde|cột đá Obélisque]], [[đại lộ Champs-Élysées|đại lộ Champs Élysées]], [[quảng trường Charles-de-Gaulle|quảng trường Étoile]] với [[Khải Hoàn Môn (Paris)|Khải Hoàn Môn]], [[đại lộ Grande Armée]]. Vào thập niên 1960, Axe historique còn được tiếp tục kéo dài tới tận khu đô thị hiện đại [[La Défense]] với công trình [[Grande Arche]]. [[Kim tự tháp kính Louvre]] không nằm trên đường thẳng này, mà được xây lệnh sang một bên.

Để bảo đảm mỹ quan, mặt ngoài các tòa nhà ở Paris phải tuân theo những quy định của thành phố, như về màu sắc, kiểu cửa sổ... Và từ rất lâu, Paris đã có những quy định chặt chẽ về độ cao các tòa nhà. Ngày nay, những tòa nhà mới có độ cao trên 37 mét phải có giấy phép đặc biệt và ở một vài quận giới hạn [[chiều cao]] này còn nhỏ hơn thế<ref>Chiều cao tối đa cho từng quận được đăng trên {{Chú thích web
| url = http://paris-a-la-carte-version-pl.paris.fr/carto/mapping/
| tiêu đề = Paris à la carte
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2010-08-22
| archive-url = https://web.archive.org/web/20100822194654/http://paris-a-la-carte-version-pl.paris.fr/carto/mapping
| url-status = live
}}</ref>. [[Tháp Montparnasse]] được xây dựng vào năm [[1973]] là công trình cao nhất Paris và cả nước Pháp. Vị trí số một này sẽ còn được giữ tới năm [[2010]], khi nhiều dự án nhà chọc trời sẽ hoàn thành tại khu [[La Défense]]: [[Tour Phare]] 300 m, và [[Tour Generali]] sẽ đạt tới 318 m trở thành tòa nhà cao nhất Tây Âu.

{{wide image|Tour Eiffel 360 Panorama.jpg|1600px|Toàn cảnh Paris nhìn từ [[tháp Eiffel]] |dir=rtl}}

=== Đường phố ===
{{chính|Đường phố Paris}} 
[[Tập tin:Rue des Ecoles - Echappee sur le Pantheon par rue des Carmes.jpg|nhỏ|200px|[[Điện Panthéon]] nhìn từ phố Écoles]]

Vào năm 1997, toàn Paris có tổng cộng {{formatnum:6088}} con đường, cả công cộng và tư nhân. Phần nhiều các con phố Paris đều bằng phẳng, ít dốc. Một số đường phố, đại lộ không rải [[Nhựa đường|nhựa]] mà được lát bằng những viên đá nhỏ. Tương tự ở nhiều thành phố khác, tầng một các tòa nhà mặt phố đều dành cho cửa hàng, quán cà phê... Một số hộp đêm, phòng chiều phim chỉ có một cửa nhỏ trên phố, còn không gian chính nằm ở tầng ngầm.

Một số đường phố Paris nổi tiếng mang những đặc trưng riêng. [[Đại lộ Champs-Élysées]] gần [[Khải Hoàn Môn (Paris)|Khải Hoàn Môn]] và là nơi tổ chức nhiều sự kiện quan trọng, luôn tràn ngập khách du lịch. [[Phố Rivoli]] tấp nập ở trung tâm chạy dọc [[sông Seine]] ngang qua các công trình nổi tiếng [[Tòa thị chính Paris|Tòa thị chính]], [[bảo tàng Louvre]], [[Khải hoàn môn Carrousel]], [[vườn Tuileries]]. [[Đại lộ Saint-Michel]] thuộc [[khu phố La Tinh]] đông đúc sinh viên. [[Đại lộ Opéra]] gần nhà hát [[Nhà hát Opéra Garnier|Opéra Garnier]] và khu mua sắm [[Galeries Lafayette Haussmann|Galeries Lafayette]], [[Printemps]]... là nơi có nhiều văn phòng [[hàng không]], [[du lịch]]. [[Phố Mouffetard]] cổ với các nhà hàng, quán cà phê và những cửa hàng truyền thống. [[Đại lộ Clichy]] là nơi tấp nập vào ban đêm với nhiều quán cà phê, hộp đêm, trong đó có [[Moulin Rouge]]. [[Đại lộ Montaigne]] là nơi có nhiều cửa hiệu [[thời trang cao cấp]] và [[khách sạn]] sang trọng [[Khách sạn Plaza Athénée|Plaza Athénée]]...

Một điểm nữa tạo nên hình ảnh đặc trưng của các đường phố Paris là sự góp mặt của [[cột Morris]] và [[vòi phun nước Wallace]].

===Quảng trường===

[[tập tin: Place de la Concorde from the Eiffel Tower, Paris April 2011.jpg|phải|280px
|nhỏ| <center>[[Place de la Concorde]] <br> (Quảng trường Hoà Hợp) <br> • Ảnh: Toàn cảnh Quảng trường <br> nhìn từ tháp Eiffel.]]

Paris có tổng cộng khoảng gần 500 quảng trường lớn nhỏ. Trong số đó, lớn nhất là [[Quảng trường Concorde]] và là rộng thứ nhì của Pháp - sau [[quảng trường Quinconces]] ở [[Bordeaux]] - và thứ 11 thế giới. Ở giữa quảng trường này là [[Obélisque de la Concorde|cột đá Obélisque]], còn xung quanh quảng trường còn có nhiều tòa nhà quan trọng như Đại sứ quán Hoa Kỳ, [[khách sạn Crillon]]. Concorde không chỉ là một quảng trường đẹp mà còn là đầu mối giao thông quan trọng của Paris, nơi đây đã từng xảy ra nhiều sự kiện lịch sử trọng đại của nước Pháp.

Paris còn có những quảng trường nổi tiếng khác như: [[Quảng trường République]] là quảng trường rộng thứ nhì sau Quảng trường Concorde. [[Quảng trường Vendôme|Vendôme]], Cũng như Concorde, Vendôme gắn với một số sự kiện lịch sử. Nằm ở một khu vực trung tâm thành phố, Vendôme không có diện tích rộng,  Nơi đây có sự hiện diện của [[Bộ Tư pháp Pháp|Bộ Tư pháp]], [[Khách sạn Ritz Paris|khách sạn Ritz]] danh tiếng và nhiều cửa hàng xa xỉ. [[quảng trường Bastille]] là nơi có [[bastille|ngục Bastille]] bị phá hủy trong [[Cách mạng Pháp|Cách mạng]]; [[quảng trường Charles-de-Gaulle|quảng trường Étoile]], nối với [[đại lộ Champs-Élysées]], là nơi có [[Khải Hoàn Môn (Paris)|Khải Hoàn Môn]]; [[quảng trường Trocadéro]] nằm ở khu phố sang trọng, là địa điểm chính ngắm [[tháp Eiffel]]. Một số quảng trường nổi tiếng khác cũng luôn được đông đảo du khách lui đến như: Quảng trường Bataille de Stalingrad, Quảng trường Bourse, Quảng trường Madeleine, Quảng trường Sorbonne, Quảng trường Porte de Versailles, Quảng trường Porte de Champerret, Quảng trường Porte Maillot, Quảng trường Contrescarpe, Quảng trường Nation...

=== Kiến trúc và các công trình ===
[[Tập tin:Arc Triomphe.jpg|nhỏ|200px|[[Khải Hoàn Môn (Paris)|Khải Hoàn Môn]]]]

Các công trình nổi tiếng nhất Paris được xây dựng vào những khoảng thời gian khác nhau và hầu hết tập trung hai bên bờ [[sông Seine]]. Hai bờ sông, từ [[cầu Sully]] tới [[cầu Bir-Hakeim]], hợp thành một trong những dòng sông đẹp nhất chạy trong thành phố với các công trình được xếp hạng [[di sản thế giới]] của [[Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc|UNESCO]]. Có thể thấy, từ đông sang tây: [[nhà thờ Đức Bà Paris|nhà thờ Đức Bà]], [[bảo tàng Louvre]], [[điện Invalides]], [[Palais Bourbon]], [[cầu Alexandre-III]], [[Grand Palais]], [[bảo tàng Quai Branly|bảo tàng Branly]], [[tháp Eiffel]], khu vực [[quảng trường Trocadéro|Trocadéro]] với [[Palais de Chaillot]]. Ngược lại về phía đông, một số công trình khác hiện đại cũng đã được xây dựng như [[Bộ Tài chính Pháp|Bộ Tài chính]], [[thư viện Quốc gia Pháp|thư viện François Mitterrand]], [[cung thể thao Paris-Bercy|cung Bercy]]...

Trên đảo [[Île de la Cité]] tập trung các công trình cổ đặc trưng. [[Nhà thờ Đức Bà Paris|Nhà thờ Đức Bà]] mang phong cách [[kiến trúc Gothic]] được xây dựng từ [[thế kỷ 12]] tới [[thế kỷ 13]]. Nhà thờ Đức Bà được xem là tâm của Paris, trước sân có một điểm đánh dấu cây số 0 của nước Pháp. Điện [[Conciergerie]] từng là cung điện của hoàng gia cho tới thời vua [[Charles V của Pháp|Charles V]] vào nửa cuối [[thế kỷ 14]]. Một phần của công trình đã từng là nhà tù giam giữ các nhân vật nổi tiếng của chế độ phong kiến khi nổ ra [[Cách mạng Pháp]]. [[Sainte-Chapelle]], xây dựng gần Conciergerie, được xem như một kiệt tác của kiến trúc Gothic. [[Pont Neuf|Cầu Pont Neuf]], nằm ở điểm cuối phía tây của đảo, có từ cuối [[thế kỷ 16]] và là chiếc cầu cổ nhất của Paris còn lại tới nay.

Các công trình [[Kiến trúc cổ điển|phong cách cổ điển]] cũng ghi dấu ấn ở khu trung tâm Paris. Nhà thờ nhỏ [[Sorbonne]] nằm ở giữa [[khu phố La Tinh]] được xây vào đầu [[thế kỷ 17]]. [[Cung điện Louvre|Cung điện hoàng gia Louvre]] cũng có từ [[thế kỷ 17]] và được sửa chữa nhiều lần sau đó. [[Điện Invalides]], với nóc mạ [[vàng]] được xây dựng vào cuối thế kỷ 17 theo lệnh của vua [[Louis XIV của Pháp|Louis XIV]] dành cho các thương binh và là nơi lưu trữ tro hài cốt của [[Napoléon Bonaparte|Napoléon]] từ năm 1840. [[Điện Élysée]] được xây dựng và trang trí trong khoảng 1718 tới 1722 tiêu biểu cho phong cách cổ điển, hiện là dinh [[Tổng thống Pháp]]. [[Điện Panthéon]] được xây dựng vào cuối [[thế kỷ 18]] là nơi yên nghỉ của nhiều vĩ nhân.

Những công trình xây dựng vào [[thế kỷ 19]] rất phổ biến ở Paris: [[Khải Hoàn Môn (Paris)|Khải Hoàn Môn]], nhà hát [[Nhà hát Opéra Garnier|Opéra Garnier]], [[vương cung thánh đường Sacré-Cœur, Paris|nhà thờ Sacré-Cœur]] xuất hiện vào cuối [[Đế chế thứ hai|Đệ nhị đế chế]]. [[Tòa thị chính Paris]] hiện nay cũng được xây vào khoảng thời gian 1874 tới 1882. Nhiều công trình khác tiếp tục được xây dựng cho các [[Cuộc triển lãm thế giới]] như [[tháp Eiffel]], [[Palais de Chaillot]], [[Petit Palais]], [[Grand Palais]], [[cầu Alexandre-III]]...

Trong thế kỷ 20, rất nhiều các kiến trúc sư danh tiếng tiếp tục ghi lại dấu ấn trên đường phố Paris như: [[Hector Guimard|Guimard]], [[Charles Plumet|Plumet]] hay [[Jules Lavirotte|Lavirotte]] với phong cách [[Art Nouveau|Tân nghệ thuật]], kế đó [[Robert Mallet-Stevens|Mallet-Stevens]], [[Michel Roux-Spitz|Roux-Spitz]], [[Willem Marinus Dudok|Dudok]], [[Henri Sauvage]], [[Le Corbusier]], [[Auguste Perret]] vào thời kỳ [[giữa hai cuộc thế chiến]]. Kiến trúc đương đại của Paris được hiện diện bởi [[Trung tâm Georges-Pompidou|Trung tâm Pompidou]], xây từ những năm 1970, là nơi có bảo tàng Nghệ thuật hiện đại và một thư viện quan trọng mở cửa cho công chúng; [[tháp Montparnasse]] cao 210 mét, một điểm nhấn trong quảng cảnh thành phố được xây từ 1969 tới 1972; [[Viện Thế giới Ả Rập|Viện thế giới Ả Rập]] (''Institut du monde arabe'') được mở cửa vào năm 1987. Và đặc biệt là các công trình nhờ tổng thống [[François Mitterrand]] như [[Grande Arche]] ở khu [[La Défense]], nhà hát [[Opéra Bastille]] - thuộc [[opéra national de Paris|nhà hát quốc gia]] cùng [[Nhà hát Opéra Garnier|Opéra Garnier]]; [[Kim tự tháp kính Louvre]] - tác phẩm nổi tiếng của kiến trúc sư [[Ieoh Ming Pei]]; và thư viện François Mitterrand thuộc [[thư viện Quốc gia Pháp|thư viện quốc gia]] nằm tại khu [[Paris Rive Gauche]]. Mới hơn cả, [[bảo tàng Quai Branly|bảo tàng Branly]] về nghệ thuật và văn minh [[châu Phi]], [[Châu Á|Á]], [[Châu Đại Dương|Đại Dương]] và [[Châu Mỹ|Mỹ]] thiết kế bởi [[Jean Nouvel]] hoàn thành 2006 tiếp tục làm đa dạng thêm kiến trúc của Paris.

=== Nghĩa trang ===

Cả bốn nghĩa trang trong nội ô Paris hiện nay đều được xây dưới thời [[Napoléon Bonaparte|Napoléon]] và đều nằm trên con đường vành đai của thành phố khi ấy. Trước đó, nhiều nhà thờ của Paris cũng có những nghĩa địa riêng, nhưng cuối [[thế kỷ 18]], chúng đã phải dẹp bỏ vì vấn đề vệ sinh. Tất cả những hài cốt trong nghĩa địa của xứ đạo bị xóa bỏ năm 1786 đã được chuyển về hầm khai thác đá bên ngoài cửa ô phía nam Paris, nơi hiện nay là [[quảng trường Denfert-Rochereau]], [[Quận 14, Paris|Quận 14]]. Ngày nay là [[Hầm mộ Paris]]<ref>Alfred Fierro, trang 774-775.</ref>.

Với sự mở rộng thành phố, các nghĩa trang thời Napoléon hiện đều nằm trong nội thành Paris và trở thành những không gian xanh yên tĩnh. [[Nghĩa trang Père-Lachaise|Père-Lachaise]] là nghĩa trang lớn nhất, và cũng là không gian xanh rộng nhất thành phố. Cả bốn nghĩa trang của Paris: [[Nghĩa trang Père-Lachaise|Père-Lachaise]], [[Nghĩa trang Montparnasse|Montparnasse]], [[Nghĩa trang Passy|Passy]] và [[Nghĩa trang Montmartre|Montmartre]] đều là nơi yên nghỉ của rất nhiều danh nhân, không chỉ người Pháp mà còn nhiều vĩ nhân nước ngoài đã tới sống và mất ở Paris. Père-Lachaise là một trong những nghĩa trang nổi tiếng nhất thế giới, với các ngôi mộ của [[Honoré de Balzac|Balzac]], [[Frédéric Chopin|Chopin]], [[Molière]], [[Jean de La Fontaine|La Fontaine]], [[Marcel Proust]], [[Oscar Wilde]] hay [[Sarah Bernhardt]]... đã thu hút rất nhiều du khách tới thăm.

Một số nghĩa trang mới khác nằm ngoài ngoại ô được xây dựng và đầu [[thế kỷ 20]]. Trong đó lớn nhất là các nghĩa trang Saint-Ouen, Pantin, Ivry và Bagneux.

=== Công viên và vườn ===
{{chính|Không gian xanh Paris}}
[[Tập tin:Luxembourg Garden.jpg|nhỏ|[[Vườn Luxembourg]]]]
[[Tập tin:Green_spaces_in_Paris,_2012.svg|nhỏ|Bản đồ [[Không gian xanh Paris]]]]
So với các thủ đô khác ở châu Âu, Paris là thành phố có mật độ không gian xanh thấp. Ngoài hai khu rừng [[Rừng Boulogne|Boulogne]] và [[Rừng Vincennes|Vincennes]] nằm ngay bên cạnh thành phố, Paris có khoảng 20 công viên và 20 khu vườn cùng các nghĩa trang được trồng cây xanh. [[Nghĩa trang Père-Lachaise]] chính là không gian xanh lớn nhất trong thành phố.

Vườn Paris, nổi tiếng hơn cả là hai khu vườn cổ [[Vườn Tuileries|Tuileries]] và [[Vườn Luxembourg|Luxembourg]]. Vườn Tuileries có từ [[thế kỷ 16]], nằm ở bên phải sông Seine, gần viện bảo tàng Louvre. [[Cung điện Tuileries]] từng ở đây đã bị đốt vào năm 1871. Vườn Luxembourg nằm ở bờ trái sông Seine, thuộc về lâu đài được xây cho vương hậu [[Maria de' Medici]] khoảng năm 1625. Cũng vào thế kỷ 17, [[Vườn bách thảo Paris|Vườn bách thảo]], do bác sĩ [[Guy de La Brosse]] của [[Louis XIII của Pháp|Louis XIII]], tạo nên để trồng các cây thuốc rồi trở thành một vườn công cộng của Paris.

Tới thời [[Đế chế thứ hai|Đệ nhị đế chế]], việc tạo ra các không gian xanh trở nên cần thiết cho một thành phố có dân số đang phát triển nhanh. Với sự chỉ đạo của kỹ sư [[Jean-Charles Alphand]] và họa sĩ phong cảnh [[Jean-Pierre Barillet-Deschamps]], các khu vườn của Paris mới có được bộ mặt như hiện nay. [[Rừng Boulogne]] và [[rừng Vincennes]], nằm ngoài Paris, được bố trí tôn trọng điểm cực tây và điểm cực đông của nội thành thành phố. Một số khu vườn khác trong trung tâm cũng được bố trí lại cùng các không gian thoáng đãng được mở ra ở các khu phố. Ở các quận mới hơn, một số công viên quan trọng được quy hoạch: [[Công viên Monceau|Monceau]], [[Công viên Montsouris|Montsouris]], [[Công viên Buttes-Chaumont|Buttes-Chaumont]] đều do kiến trúc sư của [[Napoléon III]] dự kiến.

Từ những năm 1980, nhiều khu vực mang các chức năng khác được cải tạo thành không gian xanh. Theo thiết kế của kiến trúc sư [[Bernard Tschumi]], một khu vực lò mổ cũ đã trở thành [[công viên La Villette]] - công viên lớn nhất trong nội ô Paris hiện nay. Tiếp tục, trong những năm 1990 là công viên Bercy, công viên Belleville cùng một số khác. Kế đến là những khu vườn gia đình hoặc giáo dục nằm bên vành đai dọc tuyến đường sắt cũ Petite Ceinture. Vườn Éole hoàn thành năm 2007 là công viên quan trọng nhất của Paris vào những năm 2000. Một trong những công viên mới nhất, Promenade des Berges de la Seine được khánh thành vào năm 2013.
<div style="clear: both; width: 100%; padding: 0; text-align: left; border: none;" class="NavFrame">
<div style="background:#cdc; text-align:center; border:1px solid #676;" class="NavHead">''' Các không gian xanh chính của Paris'''
</div>
<div class="NavContent">
{|class="toccolours" style="width: 100%; border-top: none;"
|- style="text-align:center; background:#b0c4de;"
| colspan="2" style="width: 33%;" | '''Trước Đệ nhị đế chế''' || colspan="2" style="background:#B0C4DE; width: 34%;" | '''Đệ nhị đế chế''' || colspan="2" style="background:#B0C4DE; width: 33%;" | '''Từ cuối thế kỷ 20'''
|- style="text-align:left;"
| style="width: 25%;" | [[Vườn bách thảo Paris|Vườn bách thảo]] || style="width: 8%;" | 23,5 ha || style="width: 26%;" | [[Rừng Vincennes]] || style="width: 8%;" | 995 ha || style="width: 25%;" | [[Công viên Belleville]] || style="width: 8%;" | 4,5 ha
|- style="text-align:left; background:lavender;"
| style="width: 25%;" | [[Vườn Tuileries]] || style="width: 8%;" | 28 ha || style="width: 26%;" | [[Rừng Boulogne]] || style="width: 8%;" | 846 ha || style="width: 25%;" | [[Công viên La Villette]] || style="width: 8%;" | 55 ha
|- style="text-align:left;"
| style="width: 25%;" | [[Vườn Luxembourg]] || style="width: 8%;" | 22,5 ha || style="width: 26%;" | [[Công viên Buttes-Chaumont]] || style="width: 8%;" | 24,7 ha || style="width: 25%;" | [[Công viên Georges Brassens]]|| style="width: 8%;" | 8,7 ha
|- style="text-align:left; background:lavender;"
| style="width: 25%;" | [[Champ-de-Mars|Champ de Mars]] || style="width: 8%;" | 24,3 ha || style="width: 26%;" | [[Công viên Monceau]] || style="width: 8%;" | 8,2 ha || style="width: 25%;" | [[Công viên André Citroën]]|| style="width: 8%;" | 13,9 ha
|- style="text-align:left;"
| style="width: 25%;" | [[Nghĩa trang Montparnasse]] || style="width: 8%;" | 18,8 ha || style="width: 26%;" | [[Công viên Montsouris]] || style="width: 8%;" | 15,5 ha || style="width: 25%;" | [[Công viên Bercy]]|| style="width: 8%;" | 14 ha
|- style="text-align:left; background:lavender;"
| style="width: 25%;" | [[Nghĩa trang Montmartre]] || style="width: 8%;" | 10,5 ha || style="width: 26%;" | &nbsp; || style="width: 8%;" | &nbsp; || style="width: 25%;" | [[Vườn Éole]]|| style="width: 8%;" | 4,2 ha
|- style="text-align:left;"
| style="width: 25%;" | [[Nghĩa trang Père-Lachaise]] || style="width: 8%;" | 44 ha || style="width: 26%;" | &nbsp; || style="width: 8%;" | &nbsp; || style="width: 25%;" | &nbsp; || style="width: 8%;" | &nbsp;
|}
</div>
</div>

== Paris, thủ đô văn hóa ==
[[Tập tin:Louvre 2007 02 24 c.jpg|320px|nhỏ|[[Kim tự tháp kính Louvre|Kim tự tháp kính]] trong sân [[bảo tàng Louvre]]]]

Paris là một trong những trung tâm văn hóa của thế giới. Đón tiếp 27 triệu lượt khách du lịch nước ngoài mỗi năm, Paris có [[Danh sách bảo tàng Paris|hơn 100 bảo tàng]], nhiều nhà hát, các địa điểm đặc biệt - như [[đại lộ Champs-Élysées]], đồi [[Montmartre]], các công trình nổi tiếng - như [[Khải Hoàn Môn (Paris)|Khải Hoàn Môn]], [[tháp Eiffel]]... Thành phố còn là trung tâm của các cuộc hội thảo, hội nghị, là nơi đặt trụ sở của nhiều tổ chức quan trọng. Paris cũng là trung tâm của [[thời trang]], của hàng [[xa xỉ phẩm]], của [[ẩm thực]] và được mệnh danh là thành phố của [[tình yêu]] lãng mạn, cùng [[Venezia]]. Về giải trí, Paris là nơi tổ chức nhiều hoạt động trình diễn đa dạng, sở hữu những nhà hát quan trọng và lâu đời cùng các rạp chiếu phim với một lượng công chúng đông đảo.

Nhiều khu phố Paris mang những đặc trưng văn hóa riêng. [[Khu phố La Tinh|Quận La Tinh]] là khu phố sinh viên, nơi có các trường đại học từ nhiều thế kỷ trước. [[Café de Flore]] ở [[Saint-Germain-des-Prés]] từng là ngôi nhà của [[Chủ nghĩa hiện sinh]]. Đồi [[Montmartre]] ngoài nhà thờ [[Vương cung thánh đường Sacré-Cœur, Paris|Sacré-Cœur]] nổi tiếng còn là trung tâm của hội họa đầu thế kỷ 20. Tương tự, [[Montparnasse]] cũng từng thu hút nhiều họa sĩ, nhà văn nhưng ngày nay trở thành một khu phố văn phòng. [[Phố Tàu Paris|Chợ Tàu Paris]] với sự hiện diện rõ nét của văn hóa phương Đông là khu phố Tàu lớn nhất châu Âu. [[Đại lộ Champs-Élysées]] và các phố gần đấy như George-V, [[Đại lộ Montaigne|Montaigne]]... là khu vực nhiều cửa hàng thời trang cao cấp, cùng các khách sạn đặc biệt sang trọng [[Khách sạn Plaza Athénée|Plaza Athénée]], [[Khách sạn George V|George V]]...

Năm 1991, tổ chức [[Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc|UNESCO]] đã công nhận một số các công trình của Paris thuộc [[Công trình hai bờ sông Seine|cụm hai bên bờ sông Seine]] là [[di sản thế giới]]<ref>{{Chú thích web
| url = http://whc.unesco.org/archive/advisory_body_evaluation/600.pdf
| tiêu đề = Paris, Banks of the Seine
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = UNESCO
| archive-date = 2006-10-28
| archive-url = https://web.archive.org/web/20061028192326/http://whc.unesco.org/archive/advisory_body_evaluation/600.pdf
| url-status = live
}}</ref>. Các công trình biểu tượng của Paris trở nên nổi tiếng trên toàn cầu. Tại [[Vùng đô thị Las Vegas|Las Vegas]], một [[sòng bạc|casino]] đã xây dựng các bản sao của [[tháp Eiffel]], [[Khải Hoàn Môn (Paris)|Khải Hoàn Môn]] và [[nhà hát Opéra Garnier]]. Tương tự, ở ngoại ô [[Hàng Châu]], những người [[Trung Quốc]] cũng xây dựng một Paris nhỏ.

=== Bảo tàng ===

[[Tập tin:MuseeOrsay 20070324.jpg|nhỏ|320px|[[Bảo tàng Orsay]]]]
{{chi tiết|Hệ thống bảo tàng Paris|Danh sách bảo tàng Paris}}
Paris và vùng [[Île-de-France]] là nơi có số lượng [[viện bảo tàng|bảo tàng]] lớn và quan trọng nhất nước Pháp. Ít nhất [[Danh sách bảo tàng Paris|một trăm bảo tàng]] tính riêng trong [[Vùng đô thị Paris#Nội ô|nội ô]] Paris, và thêm khoảng một trăm mười bảo tàng khác thuộc vùng Île-de-France. Không chỉ lớn về số lượng, [[Hệ thống bảo tàng Paris|các bảo tàng này]] còn là nơi trưng bày rất nhiều hiện vật, tác phẩm nghệ thuật quan trọng của thế giới.

Cổ nhất, diện tích lớn nhất là [[bảo tàng Louvre|viện bảo tàng Louvre]], nơi lưu trữ [[Hiện vật bảo tàng Louvre|các tác phẩm]] nổi tiếng như ''[[Mona Lisa]]'', [[tượng thần Vệ Nữ]]... Với kỷ lục 8,3 triệu lượt khách trong năm 2006, Louvre là bảo tàng nghệ thuật thu hút nhất thế giới. Tiếp đó phải kể đến những bảo tàng nghệ thuật khác: [[Bảo tàng Orsay|Orsay]], sở hữu nhiều bộ sưu tập [[trường phái ấn tượng|trường phái Ấn tượng]], [[Hậu ấn tượng]]; bảo tàng [[Nghệ thuật hiện đại]] nằm trong [[trung tâm Georges-Pompidou|trung tâm Pompidou]]. Ở ngoại ô, [[lâu đài Versailles]], được xây dựng bởi vua [[Louis XIV của Pháp|Louis XIV]] là cung điện của các vị vua nước Pháp trong thế kỷ 17 và 18, cũng thu hút nhiều triệu du khách mỗi năm với {{formatnum:18000}} m² dành cho bảo tàng Lịch sử Pháp.<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.culture.yvelines.fr/musee_centres_d-art/musee_histoire_de_france_patrimoine.html
| tiêu đề = Château de Versailles – Musée d’Histoire de France
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Hội đồng tỉnh Yvelines
| archive-date = ngày 8 tháng 2 năm 2008 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080208061215/http://www.culture.yvelines.fr/musee_centres_d-art/musee_histoire_de_france_patrimoine.html
| url-status=dead
}}</ref> Mới mở cửa năm 2006, [[Bảo tàng Quai Branly]] (''Musée du quai Branly'') về nghệ thuật và văn minh [[châu Phi]], [[châu Á]], [[châu Đại Dương]], [[châu Mỹ]] cũng là một bảo tàng quan trọng với {{formatnum:2175000}} lượt khách thăm vào năm 2007. Bên cạnh đó còn có những bảo tàng dành riêng của các nghệ sĩ tên tuổi như [[Bảo tàng Picasso Paris|bảo tàng Picasso]], [[Không gian Dalí]], [[bảo tàng Rodin]], [[Bảo tàng quốc gia Eugène Delacroix|bảo tàng Eugène Delacroix]].

Paris là nơi đặt một trong những viện bảo tàng khoa học lớn nhất ở ở châu Âu,&nbsp; [[Cité des sciences et de l'industrie|Cité des Sciences et de l'Industrie]].&nbsp;Nó đã thu hút 2,4 triệu lượt khách tham quan trong năm 2017.<ref>Paris Tourism Key Figures 2017; Paris Convention and Visitors Bureau</ref> [[Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Quốc gia Pháp]], thu hút 1.76 triệu khách tham quan vào năm 2016. Bảo tàng này nổi tiếng với các đồ tạo tác khủng long, bộ sưu tập khoáng sản và Thư viện Tiến hóa.&nbsp;Lịch sử quân sự của nước Pháp, từ thời Trung Cổ đến Thế Chiến II, được trình bày một cách sinh động tại bảo tàng Musée de l'Armée ở&nbsp;[[Điện Invalides|Invalides]], gần ngôi mộ của Napoleon.

Ngoài nghệ thuật và lịch sử, thành phố Paris cũng có nhiều bảo tàng về lĩnh vực khác như bảo tàng Thời trang (''Musée de la Mode et du Textile''), bảo tàng Bưu điện (''Musée de la Poste''), [[musée de l'Homme|bảo tàng Con người]] (''Musée de l'Homme''), [[Musée national de la Marine|bảo tàng Hàng hải]] (''Musée national de la Marine''), [[bảo tàng Tiền tệ Paris|bảo tàng Tiền tệ]] (''Musée de la Monnaie de Paris''), [[Bảo tàng quốc gia Trung Cổ|bảo tàng Trung Cổ]] (''Musée national du Moyen Âge''), bảo tàng Vũ khí (''Musée de l'armée''), bảo tàng Điện ảnh (''Cinémathèque française - Musée du Cinema'')... Một số công trình quan trọng như [[Palais Bourbon]], [[Palais de Chaillot]], [[Petit Palais]], [[Grand Palais]], [[Nhà hát Opéra Garnier|Opéra Garnier]]... cũng đều có những không gian bảo tàng.
Các bảo tàng nổi tiếng nhất của Paris đều là bảo tàng quốc gia, thuộc về Nhà nước Pháp. Một số bảo tàng thuộc về các bộ, như bảo tàng Vũ khí trong [[Điện Invalides]] và [[bảo tàng Hàng không Bourget]] thuộc về [[Bộ Quốc phòng Pháp]]. Một số khác thuộc Viện Pháp - [[Institut de France]], và có cả các bảo tàng tư nhân. Chính quyền thành phố Paris quản lý mười bốn bảo tàng, trong đó có một số nổi tiếng như [[bảo tàng Carnavalet]] về [[lịch sử Paris]], nhà tưởng niệm [[Victor Hugo]], [[Hầm mộ Paris]]. Nhiều triển lãm được tổ chức ở những địa điểm này<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Culture/Portal.lut?page_id=144
| tiêu đề = Musées
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2010-04-27
| archive-url = https://web.archive.org/web/20100427063216/http://www.paris.fr/portail/Culture/portal.lut?page_id=144
| url-status = dead
}}</ref>. Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại của [[Fondation Louis Vuitton|Louis Vuitton]] được thiết kế bởi kiến trúc sư [[Frank Gehry]], mở cửa vào tháng 10 năm 2014 ở [[Rừng Boulogne|Bois de Boulogne]]. Nó nhận được 1.4 triệu lượt khách trong năm 2017.<ref>TEA=AECOM Museum Index, 2017</ref>

=== Thư viện ===
[[Tập tin:Front bibliotheque Sainte-Genevieve Paris.jpg|nhỏ|200px|[[Thư viện Sainte-Geneviève]]]]

Paris sở hữu một số lượng thư viện lớn và phần nhiều đều mở cửa tự do cho công chúng. Được lập từ thư viện tư của [[Hồng y]] [[Hồng y Mazarin|Jules Mazarin]], [[Thư viện Mazarine|Mazarine]] là thư viện cho công chúng cổ nhất Paris, bắt đầu từ năm 1643. Một thư viện cổ quan trọng khác là [[Thư viện Sainte-Geneviève|Sainte-Geneviève]] nằm cạnh [[Điện Panthéon|Panthéon]] với hai triệu cuốn sách.

[[Thư viện Quốc gia Pháp|Thư viện quốc gia Pháp]] được nằm chủ yếu ở Paris, với hai địa điểm chính: "&nbsp;Richelieu&nbsp;" ở [[Quận 2, Paris|Quận 2]] và "&nbsp;François-Mitterrand&nbsp;" ở [[Quận 13, Paris|Quận 13]]. Trong đó "&nbsp;Richelieu&nbsp;" là thư viện cổ, nhỏ hơn, nằm ở trung tâm, còn "&nbsp;François-Mitterrand&nbsp;" là một công trình kiến trúc hiện đại gồm bốn tòa nhà cao tầng ở khu [[Paris Rive Gauche]]. Đây là nơi lưu trữ tư liệu quan trọng bậc nhất thế giới với khoảng 30 triệu cuốn sách gồm nhiều phiên bản gốc giá trị. Cơ sở này trở thành nơi lưu trữ hợp pháp của nước Pháp kể từ triều vua [[François I của Pháp|François Đệ nhất]].

Chính quyền thành phố Paris quản lý 55 thư viện phổ thông<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Culture/Portal.lut?page_id=7973
| tiêu đề = Les 55 bibliothèques de Paris
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2010-01-24
| archive-url = https://web.archive.org/web/20100124030406/http://www.paris.fr/portail/Culture/Portal.lut?page_id=7973
| url-status = dead
}}</ref> và khoảng 10 thư viện chuyên đề<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Culture/Portal.lut?page_id=459
| tiêu đề = Les bibliothèques thématiques de Paris
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = ngày 13 tháng 9 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070913141611/http://www.paris.fr/portail/Culture/Portal.lut?page_id=459
| url-status=dead
}}</ref>, là những nơi công chúng có thể tự do mượn tài liệu. Trong số đó có một vài thư viện được nhiều người biết tới như thư viện Lịch sử Paris, khánh thành năm 1871, nơi lưu trữ một triệu cuốn sách, ảnh, bản đồ liên quan tới lịch sử thành phố. Hoặc thư viện điện ảnh [[François Truffaut|François-Truffaut]] với nhiều tài liệu điện ảnh quan trọng<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Culture/Portal.lut?page_id=145
| tiêu đề = Bibliothèques
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = 2010-04-19
| archive-url = https://web.archive.org/web/20100419112224/http://www.paris.fr/portail/Culture/portal.lut?page_id=145
| url-status = dead
}}</ref>. Ngược lại với Thư viện quốc gia Pháp hay thư viện Mazarine, các thư viện của chính quyền thành phố đều miễn phí, kể cả các thư viện chuyên đề có thể cấm vị thành viên. Những sách, tạp chí, truyện tranh... được mượn tự do, còn các đĩa nhạc, video thì cần trả một số tiền trung bình hàng năm. Còn có một số thư viện cho công chúng khác, như thư viện trong trung tâm Georges-Pompidou. Rất nhiều thư viện của các đại học cũng mở cửa cho người ngoài.

Những cửa hàng sách có thể tìm thấy ở khắp Paris. Các siêu thị của [[Fnac]], bên cạnh những mặt hàng máy tính, thiết bị hình ảnh, âm thanh... còn dành một không gian lớn cho sách, CD nhạc, DVD phim. [[Đại lộ Saint-Michel]] cũng có nhiều cửa hàng sách, cả cho sách cũ lẫn sách mới. Còn dọc sông Seine, những hàng nhỏ bán sách cũ đã trở thành một phần của văn hóa Paris.

=== Nhà hát, phòng trình diễn ===
[[Tập tin:Paris Comedie-Francaise.jpg|nhỏ|200px|[[Comédie-Française|Nhà hát kịch Pháp]], thế kỷ 18]]

Hai nhà hát lớn và được biết đến nhiều nhất Paris là [[Nhà hát Opéra Garnier|Opéra Garnier]] và [[Opéra Bastille]], được dành cho cả nghệ thuật cổ điển lẫn hiện đại. Ngoài ra, Paris còn có những nhà hát quan trọng khác như [[Comédie-Française|Nhà hát kịch Pháp]] (''Comédie-Française''), [[nhà hát Châtelet]], [[nhà hát Odéon]], nhà hát Mogador và Gaîté-Montparnasse. Một vài trong số này cũng gồm cả các phòng hòa nhạc. Nhà hát vẫn là địa điểm truyền thống quan trọng của văn hóa Paris, kể cả hiện nay, nhiều diễn viên nổi tiếng của nhà hát cũng đồng thời là những ngôi sao trên truyền hình.

Một số ca sĩ lớn của âm nhạc Pháp như [[Édith Piaf]], [[Maurice Chevalier]], [[Georges Brassens]] và [[Charles Aznavour]] đã từng tìm được danh tiếng ở những phòng hòa nhạc của Paris: [[Bobino (Paris)|Bobino]], [[Olympia (Paris)|Olympia]], [[La Cigale SFR|La Cigale]] hoặc [[Le Splendid]]. [[Salle Pleyel]] là nơi tổ chức nhiều buổi nhạc giao hưởng, [[Salle Gaveau]] dành cho nhạc thính phòng, [[Maison de Radio France]] có nhiều buổi hòa nhạc lớn mang nhiều phong cách khác. [[New Morning]] là một trong những phòng hòa nhạc luôn dành cho [[jazz]], nhưng cũng có các thể loại nhạc khác. [[Le Zénith]] ở khu La Villette với {{formatnum:6000}} chỗ ngồi là một trong những phòng hòa nhạc lớn nhất thành phố. [[Philharmonie de Paris]], phòng hòa nhạc giao hưởng hiện đại của Paris, mở cửa vào tháng 1 năm 2015. Ngoài ra khu thể thao liên hợp Paris-Bercy ở khu Bercy, sân vận động [[Stade de France]] ở Saint-Denis thuộc ngoại ô, và sân vận động [[Sân vận động Công viên các Hoàng tử|Công viên các hoàng tử]]... cũng là những nơi tổ chức các buổi hòa nhạc quy mô lớn.

Các quán rượu và cà phê hòa nhạc từng là xương sống của giải trí Paris trước [[Chiến tranh thế giới thứ hai]]. Ngay từ nửa đầu [[thế kỷ 19]], ở Paris đã xuất hiện quán [[Moulin de la Galette|Moulin de la galette]] và cà phê hòa nhạc [[Élysée Montmartre]] cùng Château-Rouge. Các ban nhạc bình dân đã phục vụ cho đám đông nhảy múa tại quán nhạc Apollo hay khiêu vũ điệu Java tại vùng ngoại ô Temple và Belleville. Các câu lạc bộ thời kỳ tiếp theo mở ra những sàn nhảy hiện đại, như Le Palace - đã đóng cửa - từng rất nổi tiếng ở Paris. Ngày nay, trong những câu lạc bộ ở Paris, như hộp đêm Queen, vũ trường L'Étoile, Le Cab rất được yêu thích. Các sàn với nhạc điện tử như Le Rex, [[Batofar]] - một chiếc thuyền được cải tạo thành hộp đêm, hay The Pulp cũng rất đại chúng với sự góp mặt của những [[DJ]] hàng đầu thế giới.

=== Rạp chiếu phim ===

Giống như những thành phố khác ở châu Âu, phim [[Hollywood]] chiếm một thị phần lớn tại các rạp của Paris. Nhưng cùng với đó là những bộ [[Điện ảnh Pháp|phim Pháp]], những phim châu Âu khác, và cả điện ảnh châu Á cũng được trình chiếu phổ biến. Năm 2007, Paris có hơn 374 phòng chiếu phim. Số lượt người xem đã đạt tới con số hơn 30 triệu vào năm 2004. Những tập đoàn như [[UGC]], [[Gaumont]] sở hữu các rạp ở khắp Paris. Từ 1990, các công ty này xây dựng những trung tâm chiếu phim lớn, từ 10 đến hơn 20 phòng chiếu. UGC có ba trung tâm quan trọng, tại [[Les Halles]], [[Bercy]] và [[La Défense]]. Gaumont từng có một trong những phòng chiếu lớn nhất Paris ở [[quảng trường Italie]], nhưng đã đóng cửa. Phòng chiếu rộng nhất thành phố hiện nay là [[Le Grand Rex]] với {{formatnum:2800}} chỗ ngồi. Các phòng chiếu còn lại đều nhỏ hơn {{formatnum:1000}} chỗ. Các địa điểm như Opéra, Champs-Élysées, Montparnasse là những trung tâm của rạp chiếu phim.

Ngoài ra còn một hệ thống rạp nhỏ, nhưng cũng rất quan trọng, cho những [[phim độc lập]]. Những phòng chiếu này giới thiệu nhiều bộ phim đa dạng, của cả những nền điện ảnh nhỏ, với con số tới 450 đến 550 phim một tuần cho một bộ phận công chúng riêng<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.paris.fr/portail/Culture/Portal.lut?page_id=5793&document_type_id=5&document_id=11733&portlet_id=12730
| tiêu đề = Cinéma en chiffres
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = Thành phố Paris
| archive-date = ngày 2 tháng 7 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070702034741/http://www.paris.fr/portail/Culture/Portal.lut?page_id=5793&document_type_id=5&document_id=11733&portlet_id=12730
| url-status=dead
}}</ref>.

=== Quán cà phê, nhà hàng và khách sạn ===
[[Tập tin:Hotel Ritz Paris.jpg|nhỏ|200px|[[Khách sạn Ritz Paris|Khách sạn Ritz]]]]

Quán cà phê đầu tiên của Paris là Régence, được khai trương năm 1688 tại khu [[Palais-Royal]]. Sau đó một năm tới quán [[Café Procope]] được mở ở bên tả ngạn sông Seine. Rất nhanh chóng, các quán cà phê trở thành một phần của văn hóa Paris. Những quán cà phê vườn từng rất phổ biến vào [[thế kỷ 18]] và có thể xem như là các "&nbsp;terrasses de café&nbsp;" - cà phê thềm - đầu tiên của Paris. Vào [[thế kỷ 19]], việc quy hoạch lại thành phố cùng sự xuất hiện các đại lộ lớn với vỉa hè tạo điều kiện thuận lợi cho những "&nbsp;terrasses de café&nbsp;". Ngày nay, các quán cà phê có mặt ở khắp thành phố và từng khu vực lại có những đặc điểm riêng biệt: nơi tập trung nhiều sinh viên như trong [[khu phố La Tinh|quận La Tinh]], nơi chủ yếu cho khách du lịch như [[Montmartre]], [[Đại lộ Champs-Élysées|Champs-Élysées]]. Trong số đó có những quán nổi tiếng như [[Café Procope]] hay [[Café de Flore]] từng là nơi gặp gỡ của nhiều danh nhân.

Từ cuối thế kỷ 18, Paris đã nổi tiếng với các nhà hàng và món ăn ngon, thức ăn được chuẩn bị rất tỉ mỉ và trình bày rất khéo léo. Một nhà hàng sang trọng, [[La Taverne Anglaise]], được khai trương vào năm 1786 trong khu vườn của Palais-Royal bởi Antoine Beauvilliers; nó gồm một phòng ăn thanh lịch, một thực đơn phong phú, khăn trải bàn bằng vải lanh, một danh sách dài những loại [[rượu vang]] hảo hạng và những người phục vụ được đào tạo tốt; [[La Taverne Anglaise]] đã trở thành một hình mẫu cho các nhà hàng ở Paris trong tương lai.

Nhờ giao thông [[đường ray|đường sắt]] vào giữa thế kỷ 19 và [[cách mạng công nghiệp]], nhiều người từ các tỉnh tới thủ đô mang theo những phong cách ẩm thực khác nhau đã tạo nên những nhà hàng với các đặc sản riêng. Chez Jenny là một ví dụ cho ẩm thực [[vùng của Pháp|vùng]] [[Grand Est]], Aux Lyonnais với các món từ [[Lyon]]... Sau đó, những người nhập cư tiếp tục giúp cho ẩm thực Paris thêm đa dạng với những món ăn của các dân tộc trên khắp thế giới như [[Âm thực Ý|Ý]], [[Ẩm thực Ấn Độ|Ấn Độ]], [[Ẩm thực Trung Quốc|Trung Quốc]], [[Ẩm thực Việt Nam|Việt Nam]], [[Ẩm thực Thái Lan|Thái Lan]]... Không chỉ nổi tiếng về ẩm thực, Paris còn có các nhà hàng đặc biệt khác như [[Maxim's]] - nhà hàng được trang trí theo phong cách [[Art Nouveau|Tân nghệ thuật]] từng là điểm đến của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng, hay nhà hàng [[Jules Verne]] nằm trên tầng hai của [[tháp Eiffel]].

Hiện nay, thành phố có hơn 9.000 nhà hàng. Vào năm [[2015]], trong số 29 nhà hàng ba sao Michelin ở Pháp, có chín nhà hàng nằm ở Paris.

Vào cuối [[thế kỷ 19]], Paris xây dựng thêm rất nhiều khách sạn bởi những cuộc [[Triển lãm thế giới]] được tổ chức ở đây đã kéo theo một số lượng lớn du khách từ khắp nơi tới thành phố. Trong số đó có thể kể tới [[Khách sạn Ritz Paris|khách sạn Ritz]] trên [[quảng trường Vendôme]] mở cửa năm [[1898]] và [[khách sạn Crillon]] trên [[quảng trường Concorde]] năm [[1909]]. Ngày nay hai khách sạn này được xếp vào hạng "&nbsp;palace&nbsp;" - đặc biệt sang trọng - cùng năm khách sạn khác: [[Khách sạn Bristol|Bristol]], [[Khách sạn George V|George V]], [[Khách sạn Meurice|Meurice]], [[Khách sạn Plaza Athénée|Plaza Athénée]] và [[Khách sạn Fouquet's Barrière|Fouquet's Barrière]]. Ngoài ra, các tập đoàn lớn như [[Tập đoàn khách sạn Hilton|Hilton]], [[Accor]] cũng sở hữu các khách sạn ở khắp Paris.

=== Lễ hội và các sự kiện ===
[[Tập tin:Garde nationale bulgare.jpg|nhỏ|200px|Duyệt binh ngày 14 tháng 7 trên [[đại lộ Champs-Élysées]]]]

Ngoài các lễ hội chung với thế giới và nước Pháp, Paris có nhiều lễ hội riêng được tổ chức trong suốt cả năm. Đầu [[tháng một]], [[Tết Nguyên Đán]] được những người châu Á tổ chức ở [[Quận 13, Paris|Quận 13]]. [[Tháng hai]], lễ hội [[Carnaval]] của Paris diễu hành xuyên qua thành phố. Vào cuối tháng hai còn có triển lãm thế giới về nông nghiệp. Triển lãm sách được tổ chức vào [[tháng ba]] và [[Hội chợ Paris]] cùng cuộc [[chạy marathon]] Paris vào [[tháng tư]]. Đầu [[mùa hạ|mùa hè]], [[tháng sáu]] có cuộc [[Diễu hành đồng tính|diễn hành]] [[Gay pride]] của những người [[đồng tính luyến ái|đồng tính]].

Ngày [[quốc khánh Pháp]] [[14 tháng 7|14 tháng bảy]] là dịp tổ chức [[Duyệt binh 14 tháng 7|duyệt binh truyền thống]] tại [[đại lộ Champs-Élysées]]. Cũng vào cuối tháng này, Champs-Élysées là chặng đích của cuộc đua xe đạp [[Tour de France]]. Từ năm 2002, trong vòng hai tháng bảy và tám, thành phố tổ chức [[Paris-Plage]], thay đổi một phần bờ [[sông Seine]] thành bãi biển nhân tạo với cát và các ghế vải gập. Một triển lãm về [[ô tô]] được tổ chức vào [[tháng mười]] các năm chẵn. Tháng mười còn có Hội chợ quốc tế nghệ thuật đương đại - FIAC, và từ 2002 thành phố bắt đầu tổ chức lễ hội [[Nuit Blanche]] - Đêm trắng - vào đêm thứ bảy đầu tiên của tháng với nhiều hoạt động nghệ thuật. Thứ bảy tuần thứ hai tháng mười, tại [[Montmartre]] còn có lễ hội hái nho.

=== Truyền thông ===

Phần lớn những tập đoàn truyền thông của Pháp đều nằm tại Paris và thành phố cũng có một số tờ báo riêng. [[Le Parisien]] là nhật báo chính của Paris. [[20 phút]] và [[Metro (báo)|Métro]] là hai nhật báo [[Báo miễn phí|miễn phí]], không có nguồn gốc ở Paris, nhưng được nhiều người dân thành phố đọc. Những hành khách đọc các tờ báo miền phí trên phương tiện giao thông công cộng trở thành một hình ảnh hàng ngày của thành phố. Về văn hóa, có tờ L'Officiel des spectacles đăng các chương trình, và tờ Paris frimousse phát hành hàng tháng về các hoạt động văn hóa cho thiếu nhi. Trước đây còn hai tờ báo khác cũng đăng tin tương tự là Zurban và Le Pariscope.

Ngược lại với các vùng khác của Pháp, [[truyền hình]] địa phương ở Paris không phát triển mạnh. Có thể thấy một số chương trình riêng cho Paris trên đài quốc gia [[France 3]]. Còn tại vùng Paris, [[Télif]] gần như là kênh duy nhất truyền qua cáp. Truyền qua [[ADSL]] hoặc [[Truyền hình vệ tinh|vệ tinh]] có một số kênh địa phương: VOTV của [[Val-d'Oise]], Télessonne của [[Essonne]], TVM Est parisien của [[Seine-Saint-Denis]], TVFil78 của Yvelines và RTV của [[Rosny-sous-Bois]]. Ngoài ra còn một vài kênh khác như Zaléa TV hay Teleplaisance.org...
{{-}}

== Paris, kinh đô thế giới ==

Trong lịch sử của mình, Paris là nơi sản sinh và được tìm đến của rất nhiều nhân vật nổi tiếng cũng như các trào lưu tư tưởng, nghệ thuật. Vào thế kỷ 18, Paris là trung tâm của triết học [[Thời kỳ Khai sáng|Khai sáng]] với những [[Jean-Jacques Rousseau|Rousseau]], [[Voltaire]]. Tới thế kỷ 19, các nhà văn vĩ đại của Pháp như [[Alexandre Dumas]], [[Honoré de Balzac]], [[Victor Hugo]] đều tìm tới Paris. Và cùng với đó là các tên tuổi đến từ nước ngoài như [[Frédéric Chopin|Chopin]], [[Vincent van Gogh|Van Gogh]], [[Heinrich Heine|Heine]]. Cuối thế kỷ 19, thành phố trở thành thủ đô của hội họa, với các trường phái [[Trường phái ấn tượng|Ấn tượng]], [[Hậu ấn tượng]]. Sang thế kỷ 20, Paris tiếp tục là trung tâm văn hóa của cả thế giới, là nơi sản sinh các nhà văn [[Marcel Proust]], [[André Gide]]... và là điểm đến của [[Pablo Picasso]], [[Marc Chagall]], [[Henri Matisse]], [[James Joyce]], [[Ernest Hemingway]], [[Albert Camus]], [[Samuel Beckett|Beckett]]. Một số nhà khoa học, chính trị gia quan trọng của thế kỷ 20 như [[Marie Curie]], [[Chu Ân Lai]], [[Hồ Chí Minh]]... cùng từng sống và học tập ở Paris.

Paris còn là quê hương của [[điện ảnh]], kinh đô của [[thời trang]] và là một trung tâm [[xuất bản]] lớn. Từng là nơi diễn ra nhiều hội nghị lịch sử quan trọng, thành phố hiện nay là nơi đặt trụ sở của nhiều tổ chức thế giới như [[Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc|UNESCO]], [[Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế|OECD]].

=== Trung tâm tri thức và văn học ===
[[Tập tin:Salon de Madame Geoffrin.jpg|nhỏ|260px|Phòng khách của [[Marie-Thérèse Rodet Geoffrin|bà Geoffrin]] năm 1755]]

Từ [[thế kỷ 12]], Paris đã là một trong những trung tâm tri thức của thế giới [[Kitô giáo|Cơ Đốc giáo]]. Việc chấp nhận phương ngữ Paris bởi triều đình khẳng định khuynh hướng này. Trong thời kỳ [[Phục Hưng]], Paris trở thành trung tâm của [[Chủ nghĩa nhân văn]]. Với quyền lực dần được tập trung, thành phố cũng quy tụ các ưu việt của văn hóa Pháp. Khoảng giữa [[thế kỷ 17]], Paris với các [[phòng khách văn học]] gần như trở thành trung tâm duy nhất của văn chương Pháp.

[[Thế kỷ 18]], cùng với sự ảnh hưởng của văn hóa Pháp lên khắp châu Âu, Paris trở thành trung tâm văn hóa lớn nhất. Những phòng khách văn học Paris đạt tới thời kỳ hoàng kim nhờ những nhà văn, nhà triết học vĩ đại như [[Voltaire]], [[Jean-Jacques Rousseau]] của [[Thời kỳ Khai sáng|Thế kỷ ánh sáng]]. Phòng khách của [[Marie-Thérèse Rodet Geoffrin|bà Geoffrin]] từ 1749 tới 1777 từng là nơi tụ họp của [[Denis Diderot|Diderot]], [[Voltaire]], [[Jean le Rond d'Alembert|d'Alembert]]... cùng nhiều nghệ sĩ, nhà văn khác.

Thế kỷ 19, là trung tâm tri thức, Paris là điểm đến của hầu hết những nghệ sĩ lớn của Pháp, như các nhà văn [[Honoré de Balzac]], [[Victor Hugo]], [[Alexandre Dumas]]... các nhà thơ [[Paul Verlaine]], [[Arthur Rimbaud]], [[Charles Baudelaire|Baudelaire]]... Không những thế, nhiều trí thức tiến bộ của châu Âu như [[Frédéric Chopin|Chopin]], [[Heinrich Heine|Heine]]... cũng tìm đến thành phố này. Đến cuối thế kỷ, Paris trở thành chiếc nôi của nhiều trường phái hội họa. Năm 1872, bức tranh ''Ấn tượng mặt trời mọc'' (''Impression soleil levant'') của [[Claude Monet]] mở đầu cho [[Trường phái ấn tượng]], rồi được tiếp tục bởi 8 triển lãm khác ở Paris. Thành phố đã quy tụ các họa sĩ nổi tiếng nhất đương thời: [[Vincent van Gogh]], [[Paul Cézanne]], [[Auguste Rodin]], [[Alfred Sisley]], [[Paul Gauguin]], [[Pierre-Auguste Renoir|Auguste Renoir]], [[Camille Pissarro]]... Ngày [[28 tháng 12]] năm [[1895]], buổi chiếu phim đầu tiên của [[anh em Auguste và Louis Lumière]] tổ chức tại Salon Indien nằm dưới tầng hầm quán cà phê [[Grand Café]] ở Paris đánh dấu sự ra đời của [[điện ảnh]].

Sang [[thế kỷ 20]], các nhà văn, nghệ sĩ vẫn tiếp tục tìm tới Paris. Tại [[Montmartre]], [[Georges Braque]] và [[Pablo Picasso]] khởi xướng chủ nghĩa [[Lập thể]]. [[Henri Matisse]], [[Salvador Dalí]], [[Marc Chagall]] đều tới Paris. Văn học đầu thế kỷ 20 cũng là thời kỳ cách mạng của [[tiểu thuyết]]. Từ 1913 tới 1927, bộ tiểu thuyết ''[[Đi tìm thời gian đã mất]]'' (''À la recherche du temps perdu'') của [[Marcel Proust]] lần lượt được phát hành ở Paris. Năm 1922, tiểu thuyết tiếng Anh ''[[Ulysses (tiểu thuyết)|Ulysses]]'' của [[James Joyce]] cũng được xuất bản bởi [[Sylvia Beach]] ở Paris, và sau đó rất khó khăn mới chính thức vào được [[Hoa Kỳ|Mỹ]]. Không chỉ các nhà văn Pháp, rất nhiều các nhà văn lớn nước ngoài tới Paris và trải qua một thời kỳ sáng tạo ở đây, như [[Ernest Hemingway]], [[Henry Miller]], [[Gertrude Stein]]...

Sau [[Chiến tranh thế giới thứ hai]], khu phố [[Saint-Germain-des-Prés]] trở thành một trung tâm văn học với sự góp mặt của [[Jean-Paul Sartre]], [[Simone de Beauvoir]], [[Boris Vian]] và [[Jacques Prévert]]. [[Samuel Beckett]] sống ở Paris và viết bằng [[tiếng Pháp]]. Cuốn tiểu thuyết [[tiếng Anh]] ''[[Lolita]]'' của [[Vladimir Vladimirovich Nabokov|Vladimir Nabokov]] không phát hành được ở Mỹ, sau đó được xuất bản ở Paris. [[Gabriel García Márquez|García Márquez]] cũng sống ở Paris một thời gian khi quyết định ở lại châu Âu, chính là giai đoạn viết cuốn ''Giờ xấu'' (''La mala hora''). Một số chính khác quan trọng của các nước như [[Toàn quyền Canada]] [[Adrienne Clarkson]], [[Roméo LeBlanc]], Thủ tướng Canada [[Pierre Elliott Trudeau]], Tổng thống [[Tunisia]] [[Habib Bourguiba]], Tổng thống [[Sénégal]] [[Abdou Diouf]], Tổng thống [[Ấn Độ]] [[Rajendra Prasad]]... từng học ở Paris và trọ tại [[Cư xá đại học quốc tế Paris|Cư xá đại học quốc tế]]. Sau thời kỳ này, Paris mất dần vị trí độc tôn, nhưng vẫn là một trung tâm lớn về văn học, tri thức và xuất bản của thế giới. Cho tới cuối thế kỷ 20, một số nhà văn danh tiếng như [[Cao Hành Kiện]], [[Milan Kundera]]... vẫn tiếp tục tìm đến thành phố.

Ngày nay, hầu như các khu phố của Paris đều có những tấm biển ghi lại thời gian lưu trú của các nhà văn danh tiếng. Các nghĩa trang của thành phố không chỉ là nơi yên nghỉ những nhân vật nổi tiếng người Pháp mà còn của rất nhiều danh nhân thế giới.

=== Trụ sở các tổ chức quốc tế ===

Không chỉ là thủ đô của Pháp, rất nhiều các tổ chức quốc tế cũng có trụ sở tại Paris. Có thể kể tới: [[Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc]] - UNESCO, [[Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế]] - OECD, [[Phòng Thương mại Quốc tế]] - ICC, [[Lực lượng Đặc nhiệm Hành động Tài chính]] - FATF, [[Phóng viên không biên giới|Tổ chức Phóng viên không biên giới]]...

Ngoài ra Paris cũng là nơi tổ chức các hội nghị quan trọng. Nhiều hiệp ước, hòa ước lịch sử đã được ký kết ở đây, như [[Hòa ước Versailles]] năm [[1919]], [[Hiệp định Paris 1973|Hiệp định Paris]] năm [[1973]]... Với {{formatnum:600000}} [[mét vuông|m²]] phục vụ cho mục đích hội họp, Paris chiếm 5% các hoạt động hội thảo, hội nghị của thế giới.

=== Kinh đô thời trang và xa xỉ phẩm ===
[[Tập tin:Facade printemps.JPG|nhỏ|200px|Đại cửa hàng [[Printemps]]]]

Paris vẫn thường được xem là kinh đô [[thời trang]] của thế giới. Ở đây tập trung những nhà mẫu nổi tiếng, các buổi trình diễn thời trang quan trọng và những cửa hàng thời trang cao cấp.

Từ [[thế kỷ 18]], nước Pháp có thể xem như đã đi đầu châu Âu về thời trang khi nghệ thuật, kiến trúc, âm nhạc và các ăn mặc của triều đình Pháp tại [[Versailles]] ảnh hưởng tới khắp châu Âu. Những du khách tới Paris và mang về các bộ quần áo rồi lại được những nhà may địa phương bắt chước. Tới khi [[đường ray|đường sắt]] và tàu thủy [[Động cơ hơi nước|hơi nước]] giúp đi lại ở châu Âu được dễ dàng hơn, những phụ nữ giàu có đã tìm tới Paris để mua sắm quần áo. Những thợ may Pháp được xem như hàng đầu và cách ăn mặc của người Paris gây ảnh hưởng tới các nơi khác.

Tới thời kỳ [[Belle Époque]], qua các tạp chí, thời trang Paris trở thành chuẩn mực cho tất cả phụ nữ ở các thành phố lớn trên thế giới. Giữa [[thế kỷ 19]], thời trang may đo cao cấp [[Haute couture]] xuất hiện ở Paris mặc dù cha đẻ của nó là [[Charles Frederick Worth]], một nhà may người Anh. Sau đó, Haute couture được các nhà tạo mẫu ở Paris như [[Jeanne Lanvin|Lanvin]], [[Coco Chanel|Chanel]], [[Christian Dior|Dior]]... nối tiếp. Vào thời kỳ hậu chiến, trong thập niên 1960, các nhà tạo mẫu của Paris thế hệ sau như [[Yves Saint Laurent (nhà thiết kế)|Yves Saint Laurent]], [[Pierre Cardin]], [[Hubert de Givenchy|Givenchy]]... tiếp tục ảnh hưởng lên toàn bộ ngành thời trang.

[[Tập tin:Channel headquarters.jpg|nhỏ|trái|150px|Cửa hàng [[Chanel]] ở [[quảng trường Vendôme]]]]

Ngày nay, Haute couture được bảo vệ bởi luật và do Phòng Thương mại và Công nghiệp Paris (''Chambre de Commerce et d'Industrie'') quản lý. Dù phải chia sẻ với một vài thành phố lớn khác, nhưng Paris vẫn giữ vị trí kinh đô thời trang. Các du khách vẫn tiếp tục tới đây để mua sắm. Tập đoàn kinh doanh hàng xa xỉ hàng đầu thế giới [[LVMH]] cũng có trụ sở ở Paris.

Một vài khu phố của Paris quy tụ nhiều các cửa hàng đồ xa xỉ. Những hãng trang sức như [[Cartier]], [[dinh van]], [[Chanel]]... nằm ở [[quảng trường Vendôme]] và phố Paix cạnh đó. [[Đại lộ Montaigne]] ở [[Quận 8, Paris|Quận 8]] với những cửa hàng của [[Chanel]], [[Louis Vuitton]], [[Gucci]], [[Armani]], [[Dior]], [[Prada]], [[Valentino]], [[Nina Ricci]]... [[Phố Faubourg-Saint-Honoré]] có sự hiện diện của [[Hermès]], [[Dolce & Gabbana]]... Đầu [[đại lộ Champs-Élysées]] cũng có các cửa hàng của [[Cartier]], [[Montblanc (công ty)|Montblanc]], [[Hugo Boss]] cùng [[Louis Vuitton]] đặc biệt thu hút du khách.

Paris cũng là trung tâm của mua sắm với các hệ thống cửa hàng nổi tiếng như [[Galeries Lafayette Haussmann|Galeries Lafayette]], [[Printemps]]... cùng các trung tâm thương mại [[Les Halles]], [[La Défense]]... Vào thế kỷ 19, các cửa hàng hiện đại xuất hiện ở Paris như một ý tưởng cách mạng. Những đại cửa hàng, có sự kết hợp cả [[chiều rộng]] và chiều sâu, ghi giá cả rõ ràng, ổn định, hàng hóa đa dạng, trưng bày trong các không gian rộng, sang trọng... được đi tiên phong bởi [[Le Bon Marché]] vào năm [[1852]]. Kế đó tới các đại cửa hàng [[La Samaritaine]], [[Galeries Lafayette Haussmann|Galeries Lafayette]]... Nhà văn [[Émile Zola|Emile Zola]] trong tiểu thuyết ''Au Bonheur des Dames'' năm 1883 cũng đã miêu tả cuộc đời một nhân viên làm việc trong một đại cửa hàng. Ngày nay, Paris có tất cả năm hệ thống đại cửa hàng: [[Galeries Lafayette Haussmann|Galeries Lafayette]], [[Printemps]], [[Le Bon Marché]], [[La Samaritaine]] và [[Bazar de l'Hôtel de Ville|BHV]].
{{-}}

== Paris với văn hóa và nghệ thuật ==
=== Paris với văn học ===
[[Tập tin:Mysteres de paris 1.png|nhỏ|230px|''Bí mật thành Paris'' của [[Eugène Sue]]]]

Từ rất lâu, Paris đã là nguồn cảm hứng cho các nhà văn. Vào [[thế kỷ 15]], [[François Villon]] đã viết về Paris trong tác phẩm chính của mình: ''Le Testament''. Trong [[thế kỷ 17]] và [[thế kỷ 18]], miêu tả một Paris hiện thực cũng thu hút các tác giả. [[Thế kỷ 19]], các nhà văn Pháp có những bước tiến trong việc miêu tả thành phố với phong cách mang tính chính xác hơn. Dưới nền [[Quân chủ tháng Bảy|Quân chủ tháng bảy]], [[Honoré de Balzac]] phác họa bức tranh chi tiết và hiện đại về xã hội Pháp trong bộ tiểu thuyết đồ sộ ''[[Tấn trò đời]]'' (''La Comédie Humaine''). Gồm hơn 100 tác phẩm, gồm cả tiểu thuyết, truyện ngắn, tiểu luận... ''Tấn trò đời'' với vô số các nhân vật ở Paris, là một bức tranh toàn cảnh miêu tả xã hội Pháp thế kỷ 19. [[Alexandre Dumas]] với ''[[Ba chàng lính ngự lâm|Ba người lính ngự lâm]]'' cũng cho thấy một Paris khác trong lịch sử.

Trong khi Balzac quan tâm tới các tầng lớp cao của xã hội thì một vài tác giả khác lại chú ý đến tầng lớp bình dân của Paris. ''[[Bí mật thành Paris]]'' (''Les Mystères de Paris'') của [[Eugène Sue]] với những miêu tả về tầng lớn dưới đáy xã hội đăng từng kỳ trên báo từ 1842 tới 1843 đã rất thành công. Hai mươi năm sau đó, một trong những tiểu thuyết gia lớn nhất của Paris, [[Victor Hugo]] đã xuất bản ''[[Những người khốn khổ]]'' (''Les Misérables''), tác phẩm đồ sộ miêu tả cuộc sống nhiều mặt của thành phố, khiến Paris trở thành cổ điển. Một tiểu thuyết khác của Victor Hugo, ''[[Nhà thờ Đức Bà Paris (tiểu thuyết)|Nhà thờ Đức Bà Paris]]'' (''Notre-Dame de Paris'') tiếp tục giúp độc giả khắp thế giới biết đến [[Nhà thờ Đức Bà Paris|nhà thờ nổi tiếng]] của thành phố.

Thành phố Paris sau những cải tạo của [[Georges Eugène Haussmann|Haussmann]] được [[Émile Zola]] miêu tả trong bộ ''[[Les Rougon-Macquart]]'' với những tác phẩm ''Le Ventre de Paris'', ''Nana'', ''Au Bonheur des Dames''. Đầu [[thế kỷ 20]], [[nhà hát Opéra Garnier]] của Paris trở thành bối cảnh chính của tiểu thuyết ''[[Bóng ma trong nhà hát]]'' (''Le Fantôme de l'Opéra'') của [[Gaston Leroux]]. Tác phẩm này đã có rất nhiều chuyển thể, trong đó nổi tiếng như vở nhạc kịch ''[[The Phantom of the Opera]]'' của [[Andrew Lloyd Webber]] trên [[sân khấu Broadway]] năm 1986, rồi [[Bóng ma trong nhà hát (phim 2004)|bộ phim cùng tên]] năm 2004. Trong những năm 1960, các nhà văn biến Paris thành một thành phố hoang đường, đôi khi khôi hài và nực cười như trong ''Zazie dans le métro'' của [[Raymond Queneau]]. Hay một Paris đầy ắp những kỷ niệm trong ''Je me souviens'' của [[Georges Perec]]. Nhà văn Colombia [[Gabriel García Márquez]] trong truyện ngắn ''Dấu máu em trên tuyết'' (''El Rastro de tu Sangre en la Nieve'') cũng cho thấy cái nhìn của một người nước ngoài cô đơn giữa Paris về thành phố này.

=== Paris với hội họa và điêu khắc ===
[[Tập tin:Gustave Caillebotte - Paris Street; Rainy Day - Google Art Project.jpg|nhỏ|230px|''Phố Paris, trời mưa'', [[Gustave Caillebotte]] 1877]]

Là thành phố quan trọng bậc nhất của hội họa, Paris không chỉ là nơi khai sinh của những trường phái [[Trường phái ấn tượng|Ấn tượng]], [[Lập thể]]... mà nó còn là đề tài của nhiều họa sĩ. Cho tới [[Chiến tranh tôn giáo Pháp|Chiến tranh tôn giáo]] vào cuối [[thế kỷ 16]], không thấy tác phẩm nào thực sự về Paris. Dưới thời [[Henri IV của Pháp|Henri IV]] và [[Louis XIIIcuar|Louis XIII]], thành phố được [[Jacques Callot]] cùng các họa sĩ [[Hà Lan]] [[De Verwer]] và [[Zeeman]] thể hiện trên tranh, đặc biệt là hai bên bờ [[sông Seine]]. [[Cung điện Louvre]] cũng trở thành một đề tài rất được ưa thích vào [[thế kỷ 17]].

Phải đến [[thế kỷ 19]], đời sống thường nhật của Paris mới thu hút các họa sĩ. [[Jean-Baptiste Camille Corot]] dựng giá vẽ bên bờ sông Seine; [[Claude Monet]] tái hiện không khí mờ hơi nước của nhà [[ga Saint-Lazare]]; [[Pierre-Auguste Renoir|Auguste Renoir]] miêu tả cuộc sống khu phố [[Montmartre]] với các quán [[Moulin de la Galette|Moulin de la galette]], [[Moulin Rouge]]; [[Camille Pissarro]] vẽ [[pont Neuf|cầu Pont Neuf]] và [[Alfred Sisley]] với cảnh đảo [[Île Saint-Louis]]. Tiếp đó, vào cuối thế kỷ, [[Georges Seurat]], [[Paul Gauguin]], [[Paul Cézanne]] và [[Vincent van Gogh|Van Gogh]] tiếp tục tái hiện Paris trong các tác phẩm của mình. Còn [[Henri de Toulouse-Lautrec|Toulouse-Lautrec]] bị thu hút bởi các quán [[cabaret]] của thành phố.

Vào [[thế kỷ 20]], [[Albert Marquet]] và [[Maurice Utrillo]] vẽ những khu phố ít may mắn của Paris. [[Henri Matisse]], [[Maurice de Vlaminck]] và [[André Derain]] làm việc trong tòa nhà [[Bateau-Lavoir]] ở [[Montmartre]], còn [[Fernand Léger]], [[Amedeo Modigliani]], [[Marc Chagall]], [[Ossip Zadkine]] và [[Chaïm Soutine]] sáng tác trong xưởng vẽ [[La Ruche]] ở [[Montparnasse]]. Đó chính là thời kỳ hoàng kim của [[trường phái Paris]].
 
Về điêu khắc, ở Paris [[thế kỷ 19]] có thể kể tới [[François Rude]] với bức phù điêu ''La Marseillaise'' trên [[Khải Hoàn Môn (Paris)|Khải Hoàn Môn]], hay [[Jean-Baptiste Carpeaux]] với đài phun nước tại [[Đài thiên văn Paris|Đài thiên văn]]. Tiếp đó, vô số các nghệ sĩ danh tiếng với những tác phẩm của mình đã trang hoàng cho Paris: [[Auguste Rodin]], [[Aimé-Jules Dalou]] tại [[vườn Luxembourg]] và [[quảng trường Nation]], [[Antoine Bourdelle]] ở [[Palais de Tokyo]], [[Aristide Maillol]] ở [[vườn Tuileries]] và [[Paul Landowski]] với tượng [[Thánh Geneviève]] ở [[cầu Tournelle]]. [[Art Nouveau|Tân nghệ thuật]] cũng trang trí cho một số lối vào [[tàu điện ngầm]] của Paris nhờ [[Hector Guimard]]. [[Nghệ thuật đương đại]] hiện diện ở [[Palais-Royal]] với các cây cột của nhà điêu khắc [[Daniel Buren]] hay ở [[Trung tâm Georges-Pompidou|Trung tâm Pompidou]] với đài phun nước Stravinski của [[Jean Tinguely]] và [[Niki de Saint Phalle]].

=== Paris với âm nhạc ===

Truyền thống âm nhạc ở Paris bắt từ thời [[Phục Hưng]]. Cuối [[thế kỷ 12]] trường phái âm nhạc đa âm điệu Notre-Dame ra đời. Dưới thời [[François I của Pháp|François I]], công nghệ [[in ấn]] mới xuất hiện đã giúp các ca khúc trở nên phổ biến. Thời [[Louis XIV của Pháp|Louis XIV]], nhiều vở [[opera]] lớn được giới thiệu ở Paris. Nhạc sĩ gốc [[Ý]] [[Jean-Baptiste Lully]] tới sống tại Paris và trở thành người phục trách âm nhạc của triều đình. Các vở [[múa Ba Lê|ba lê]] của Lully được trình diễn tại [[cung điện Louvre]] từ năm 1655. [[Thế kỷ 18]], [[Jean-Philippe Rameau]] làm nổi bật vai trò của [[ban nhạc|dàn nhạc]] trong các vở opera-ba lê. [[Lịch sử Pháp]] cũng ảnh hưởng tới âm nhạc của Paris. Nhiều bài hát đại chúng được sáng tác trong thời kỳ [[Cách mạng Pháp]], như ''Carmagnole'' trở thành ca khúc biểu tượng cho những người cách mạng vào năm 1792. Vào [[thế kỷ 19]], Paris trở thành thủ đô của âm nhạc, các nghệ sĩ nổi tiếng nước ngoài đã tìm tới đây. Âm nhạc tiến đến [[Chủ nghĩa lãng mạn]] với những nhạc sĩ như [[Frédéric Chopin]], [[Hector Berlioz]] hay [[Charles Gounod]].

Âm nhạc cho [[múa|khiêu vũ]] của Paris trong thế kỷ 19 nổi tiếng khắp thế giới. Được chơi ở các lễ hội [[Carnaval Paris]], nó còn ảnh hưởng đến âm nhạc truyền thống và các cả nhạc sĩ nước ngoài. Trong số đó có thể kể đến nhạc sĩ người [[Áo]] [[Johann Strauss I]], người đã tới Pháp vào 1837. Sau năm 1870, [[Paul Dukas]], [[Camille Saint-Saëns]] hay [[Georges Bizet]] đã làm nước Pháp trở thành bậc thầy của âm nhạc ba lê. Những cá tính dân tộc trong âm nhạc trở lại với [[Maurice Ravel]] và [[Claude Debussy]] - các nhạc sĩ [[Âm nhạc ấn tượng|ấn tượng]]. Cuối thế kỷ 19 cũng là thời kỳ của các ca sĩ ứng tác và quán [[cabaret]] [[Le Chat noir]] ở [[Montmartre]] là một địa điểm biểu tượng. Đầu thập niên 1880, "&nbsp;la divine&nbsp;" [[Sarah Bernhardt]], người được xem như nữ nghệ sĩ nổi tiếng bậc nhất trong lịch sử nghệ thuật<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.nybooks.com/articles/20151
| tiêu đề = The Drama of Sarah Bernhardt
| họ = Gottlieb
| tên = Robert
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = The New York Review of Books
| archive-date = 2018-12-25
| archive-url = https://web.archive.org/web/20181225145049/https://www.nybooks.com/articles/2007/05/10/the-drama-of-sarah-bernhardt/
| url-status = live
}}</ref>, đã từ Paris đi lưu diễn khắp thế giới, tại [[Luân Đôn]], [[Hoa Kỳ]] và [[Nga]].

Trong [[Thế kỷ 20]], những bài hát của [[Édith Piaf]] - người mang biệt danh "&nbsp;cô bé của Paris&nbsp;" - và cả [[Maurice Chevalier]] trở thành các ca khúc phổ biến ở Paris và còn được biết đến trên toàn thế giới. Nền ca nhạc Pháp còn rất nhiều những bài hát về Paris.

=== Paris với điện ảnh ===
[[Tập tin:The Opera House, Paris, France ca. 1890-1900.jpg|nhỏ|200px|[[Nhà hát Opéra Garnier|Opéra Garnier]] năm 1900, bối cảnh cho ''[[Bóng ma trong nhà hát (phim 2004)|Bóng ma trong nhà hát]]'']]

Với các công trình nổi tiếng và sự lãng mạn, Paris là một trong những thành phố được đưa lên màn ảnh nhiều nhất. Ngoài các bộ phim quan trọng của [[điện ảnh Pháp]], những đạo diễn thế giới cũng chọn Paris làm bối cảnh cho những tác phẩm của mình.

Trong danh sách dài những bộ phim Pháp quay ở đây, có thể kể đến một vài tác phẩm lớn đã trở thành kinh điển. ''[[Hôtel du Nord]]'' (1938) là khung cảnh cho lời thoại nổi tiếng của [[Arletty]]: ''"&nbsp;Atmosphère, atmosphère, est-ce que j'ai une gueule d'atmosphère?&nbsp;"''. Tuy bộ phim được thực hiện trong trường quay, nhưng khách sạn nhỏ bên con [[kênh Saint-Martin]] vẫn trở thành địa điểm yêu thích của những khán giả điện ảnh. ''[[La Traversée de Paris]]'' (1956) cùng ''[[Le Dernier Métro]]'' (1980) gợi lại những hiện thực về thời gian thành phố bị [[Đức Quốc xã]] chiếm đóng năm [[1943]], và ''[[Paris brûle t-il?]]'' (1966) về giải phóng Paris vào [[tháng tám|tháng 8]] năm [[1944]]. Đầu thập niên 2000, ''[[Le Fabuleux Destin d'Amélie Poulain]]'' (2001) là câu quận hoang tưởng trong một Paris huyền thoại và vĩnh hằng. Bộ phim này giành được những thành công quốc tế và khiến nhiều người yêu điện ảnh tới [[Montmartre]] để tìm kiếm những địa điểm tượng trưng của các cảnh quay.

[[Lịch sử điện ảnh|Điện ảnh thế giới]] cũng ghi dấu ấn với những bộ phim về Paris. Năm 1951, bộ phim ca nhạc ''[[An American in Paris]]'', nói về một họa sĩ trẻ ở Paris, đã thành công rực rỡ, đạt [[giải Oscar cho phim xuất sắc nhất|giải Oscar cho phim hay nhất]]. Năm 1957, ''[[Tình yêu ban chiều]]'' (''Love in the Afternoon'') mở đầu với những cảnh Paris tràn ngập các đôi yêu đương và [[Audrey Hepburn]] gặp gỡ [[Gary Cooper]] tại [[Khách sạn Ritz Paris|khách sạn Ritz]]. Trong ''[[Last Tango in Paris]]'' năm 1972, [[Marlon Brando]] trong vai một người đàn ông trung niên gặp cô gái trẻ [[Maria Schneider]] tại một căn phòng sang trọng ở quận [[Quận 16, Paris|16]]. Cuối thế kỷ 20 là bộ phim ca nhạc ''[[Everyone Says I Love You]]'' (1996) của đạo diễn [[Woody Allen]].

Đầu những năm 2000, trong ''[[Moulin Rouge!]]'' (2001), [[Nicole Kidman]] vào vai cô ca sĩ Satine của quán [[Moulin Rouge]] yêu chàng nhà văn Christian do [[Ewan McGregor]] diễn. Năm 2004, ''[[Bóng ma trong nhà hát (phim 2004)|Bóng ma trong nhà hát]]'' (''The Phantom of the Opera'') chuyển thể từ tiểu thuyết của [[Gaston Leroux]] lại giới thiệu một Paris của âm nhạc và sân khấu thời [[Belle Époque]]. ''[[Da Vinci Code (phim)|Da Vinci code]]'' (2006) tiếp tục chọn Paris làm bối cảnh cho bộ phim. Mới nhất năm 2007, với vị trí kinh đô của ẩm thực, Paris lại xuất hiện trong bộ [[phim hoạt hình]] Mỹ ''[[Ratatouille (phim)|Chú chuột đầu bếp]]'' (''Ratatouille''). Không chỉ những tác phẩm lãng mạn, cảnh Paris với [[tháp Eiffel]] bị phá hủy thường xuyên được sử dụng trong các phim khoa học viễn tưởng.

Bên cạnh điện ảnh, các công trình nổi tiếng và đời sống thường nhật của Paris là đề tài sáng tác của nhiều nhiếp ảnh gia danh tiếng. Bắt đầu từ [[Eugène Atget]] ở cuối thế kỷ 19<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.lexpress.fr/mag/arts/dossier/photographe/dossier.asp?ida=457392
| tiêu đề = Eugène Atget, un regard capital
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| ngày = ngày 3 tháng 5 năm 2007
| nhà xuất bản = L'Express
| archive-date = ngày 30 tháng 9 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070930222814/http://www.lexpress.fr/mag/arts/dossier/photographe/dossier.asp?ida=457392
| url-status=dead
}}</ref>, tiếp đó tới [[Robert Doisneau]] giữa thế kỷ 20, người đã chụp vô số các bức ảnh về Paris, trong đó nổi tiếng hơn cả là ''Le Baiser de l'Hôtel de Ville'' (''Nụ hôn trước tòa thị chính'')<ref>{{Chú thích web
| url = http://www.lexpress.fr/mag/arts/dossier/photographe/dossier.asp?ida=453636
| tiêu đề = La passion Doisneau
| ngày truy cập = ngày 22 tháng 12 năm 2008
| nhà xuất bản = L'Express
| archive-date = ngày 24 tháng 8 năm 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070824223606/http://www.lexpress.fr/mag/arts/dossier/photographe/dossier.asp?ida=453636
| url-status=dead
}}</ref>.
{{-}}

== Thành phố kết nghĩa ==
Từ năm 1956, Paris trở thành thành phố sinh đôi cùng với duy nhất [[Roma]] của [[Ý]]:<ref name=IR>{{Chú thích web|title=Les pactes d'amitié et de coopération|url=https://api-site.paris.fr/images/74497|publisher=Paris|language=fr|date=September 2015|access-date=14 December 2021|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308095626/https://api-site.paris.fr/images/74497|url-status=live}}</ref><ref>{{Chú thích web |title=Twinning Rome – Paris|language=fr|url=http://www.comune.roma.it/PCR/resources/cms/documents/Gemellaggio_Roma_Parigi.pdf|date=30 January 1956|access-date=28 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181113084709/https://www.comune.roma.it/PCR/resources/cms/documents/Gemellaggio_Roma_Parigi.pdf |archive-date=13 November 2018 |url-status=live}}<br />{{Chú thích web |title=Roma – Relazioni Internazionali Bilaterali |url=http://www.comune.roma.it/pcr/it/relaz_int_sadi.page |language=it |publisher=Commune Roma |access-date=10 September 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160709150804/http://www.comune.roma.it/pcr/it/relaz_int_sadi.page |archive-date=9 July 2016 |url-status=live}}</ref>
* [[Tiếng Pháp]]: ''" Seule Paris est digne de Rome; seule Rome est digne de Paris "''
* [[Tiếng Ý]]: &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;''" Solo Parigi è degna di Roma; solo Roma è degna di Parigi "''
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Có nghĩa: &nbsp;&nbsp;&nbsp;''" Duy nhất Paris xứng với Roma; duy nhất Roma xứng với Paris "''<ref>{{Chú thích web |url=http://sfcitizen.com/blog/2012/09/26/hey-is-san-francisco-really-the-sister-city-of-france-was-it-before-no-not-at-all-heres-why/ |title=Hey, is San Francisco Really a "Sister City" of Paris, France? No – Was It Before? No, Not At All – Here's Why|website=San Francisco Citizen|access-date=27 February 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180228161537/http://sfcitizen.com/blog/2012/09/26/hey-is-san-francisco-really-the-sister-city-of-france-was-it-before-no-not-at-all-heres-why/|archive-date=28 February 2018|url-status=live}}</ref>
{| style="background:#f5f5f5; padding:0 1em;"
|+ '''Thành phố sinh đôi'''
| style="vertical-align:top" |
| style="width:610px;"|
* 1956: {{Flagicon|Ý}} [[Roma]]
|}

Ngoài ra Paris còn có nhiều thành phố kết nghĩa khác:<ref name=IR/>
{{div col|colwidth=15em}}
*{{flagicon|ALG}} [[Algiers]], 2003
*{{flagicon|JOR}} [[Amman]], 1987
*{{flagicon|NED}} [[Amsterdam]], 2013
*{{flagicon|GRE}} [[Athens]], 2000
*{{flagicon|PRC}} [[Beijing]], 1997
*{{flagicon|LIB}} [[Beirut]], 1992
*{{flagicon|GER}} [[Berlin]], 1987
*{{flagicon|COG}} [[Brazzaville]], 2015
*{{flagicon|ARG}} [[Buenos Aires]], 1999
*{{flagicon|EGY}} [[Cairo]], 1985
*{{flagicon|MAR}} [[Casablanca]], 2004
*{{flagicon|USA}} [[Chicago]], 1996
*{{flagicon|DEN}} [[Copenhagen]], 2005
*{{flagicon|SEN}} [[Senegal]], 2011
*{{flagicon|QAT}} [[Doha]], 2010
*{{flagicon|SUI}} [[Geneva]], 2002
*{{flagicon|TUR}} [[Istanbul]], 2009
*{{flagicon|IDN}} [[Jakarta]], 1995
*{{flagicon|PSE}} [[Jericho]], 2009
*{{flagicon|COD}} [[Kinshasa]], 2014
*{{flagicon|JPN}} [[Kyoto]], 1958
*{{flagicon|POR}} [[Lisboa]], 1998
*{{flagicon|GBR}} [[London]], 2001
*{{flagicon|ESP}} [[Madrid]], 2000
*{{flagicon|MEX}} [[Thành phố Mexico]], 1999
*{{flagicon|URY}} [[Montevideo]], 2013
*{{flagicon|CAN}} [[Montreal]], 2006
*{{flagicon|RUS}} [[Moskva]], 1992
*{{flagicon|KHM}} [[Phnôm Pênh]], 2007
*{{flagicon|BRA}} [[Porto Alegre]], 2001
*{{flagicon|CZE}} [[Prague]], 1997
*{{flagicon|CAN}} [[Thành phố Quebec]], 1996
*{{flagicon|MAR}} [[Rabat]], 2004
*{{flagicon|PSE}} [[Ramallah]], 2011
*{{flagicon|BRA}} [[Rio de Janeiro]], 2009
*{{flagicon|KSA}} [[Riyadh]], 1997
*{{flagicon|RUS}} [[Saint Petersburg]], 1997
*{{flagicon|YEM}} [[Sanaa]], 1987
*{{flagicon|USA}} [[San Francisco]], 1996
*{{flagicon|CHI}} [[Santiago de Chile|Santiago]], 1997
*{{flagicon|BRA}} [[São Paulo]], 2004
*{{flagicon|KOR}} [[Seoul]], 1991
*{{flagicon|BUL}} [[Sofia]], 1998
*{{flagicon|AUS}} [[Sydney]], 1998
*{{flagicon|GEO}} [[Tbilisi]], 1997
*{{flagicon|ISR}} [[Tel Aviv]], 2010
*{{flagicon|JPN}} [[Tokyo]], 1982
*{{flagicon|TUN}} [[Tunis]], 2004
*{{flagicon|POL}} [[Warsaw]], 1999
*{{flagicon|USA}} [[Washington, D.C.]], 2000
*{{flagicon|ARM}} [[Yerevan]], 1998
{{div col end}}

== Chú thích ==
{{Tham khảo|3}}

== Tham khảo ==
* {{Chú thích sách
|last=Soyer
|first=Robert
|others=André Cailleux
|title= Géologie de la région parisienne
|series=Que sais-je ?
|year=1960
|publisher= Presses universitaires de France
|location= Paris
}}
* {{Chú thích sách
|last= Fierro
|first= Alfred
|editor=Robert Laffont
|title= Histoire et dictionnaire de Paris
|year= 1999
|publisher= Bouquins 
|isbn=9782221078624
}}
* {{Chú thích sách
|last= Le Clère
|first=Marcel
|title=Paris de la Préhistoire à nos jours
|year=1985
|publisher=Bordessoules}}
* {{Chú thích sách
|last= Favier
|first= Jean
|editor=Fayard
|title= Paris, 2000 ans d'histoire
|year=1997
|isbn=9782213598741 
}}
* {{Chú thích sách
|last= Laurence
|first=Jonathan
|others=Justin Vaïsse
|title=Intégrer l'Islam
|year=2007
|publisher=Odile Jacob
|isbn=9782738119001}}

== Liên kết ngoài ==
<!-- XIN ĐỪNG THÊM BẤT CỨ LIÊN KẾT NGOÀI NÀO HAY MỤC XEM THÊM -->
{{thể loại Commons|Paris}}
* {{fr}} [http://www.paris.fr/ Trang chính thức] của thành phố
* {{en}} [http://www.paris.fr/portail/english/Portal.lut?page_id=8118 Trang chính thức] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100127095111/http://www.paris.fr/portail/english/Portal.lut?page_id=8118 |date=2010-01-27 }} của thành phố
{{Các tỉnh lỵ của Pháp}}
{{Thủ đô châu Âu}}
{{Danh sách vùng đô thị đông dân nhất thế giới}}
{{Thành phố đăng cai Thế vận hội Mùa hè}}
{{Thủ đô Văn hóa châu Âu}}
{{Các chủ đề|Paris|Pháp}}
{{Sao chọn lọc|phiên bản chọn lọc= 1004722|thời gian=28 tháng 1 năm 2008 }}

[[Thể loại:Paris| ]]
[[Thể loại:Île-de-France]]
[[Thể loại:Thành phố của Pháp]]
[[Thể loại:Thủ đô châu Âu]]
[[Thể loại:Bài Pháp chọn lọc]]
[[Thể loại:Di sản thế giới tại Pháp]]
[[Thể loại:Tỉnh của Pháp]]
[[Thể loại:Văn hóa châu Âu]]
[[Thể loại:Văn hóa Pháp]]
[[Thể loại:Địa điểm hành hương Công giáo]]
Các bản mẫu dùng trong trang này:
Bản mẫu:, (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:- (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:As of (sửa đổi)
Bản mẫu:Audio (sửa đổi)
Bản mẫu:Audio-IPA (sửa đổi)
Bản mẫu:Biểu tượng lá cờ (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Biểu tượng lá cờ/core (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Both (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Bản đồ định vị (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Bậc độ lớn (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Bắt đầu phần ẩn (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Category handler (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Cbignore (sửa đổi)
Bản mẫu:Chi tiết (sửa đổi)
Bản mẫu:Chính (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Chú thích báo (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Chú thích sách (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Chú thích thông cáo báo chí (sửa đổi)
Bản mẫu:Chú thích video (sửa đổi)
Bản mẫu:Chú thích web (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Cite press release (sửa đổi)
Bản mẫu:Cite video (sửa đổi)
Bản mẫu:Clear (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Colbegin (sửa đổi)
Bản mẫu:Colend (sửa đổi)
Bản mẫu:Column-count (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Bản mẫu:Commons (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Convert (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Coord (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Country data ALG (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data ARG (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data ARM (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data AUS (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Ai Cập (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Algérie (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Argentina (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Armenia (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data BEL (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data BRA (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data BUL (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Ba Lan (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Brasil (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Bulgaria (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Bỉ (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Bồ Đào Nha (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data CAN (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data CHI (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data CHN (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data COD (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data COG (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data CZE (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Campuchia (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Canada (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Chile (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Cộng hòa Congo (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Cộng hòa Dân chủ Congo (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Cộng hòa Séc (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data DEN (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data EGY (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data ESP (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data FIN (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data FRA (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data FRG (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data GBR (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data GEO (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data GER (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data GRE (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Gruzia (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Hoa Kỳ (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Hy Lạp (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Hà Lan (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Hàn Quốc (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data IDN (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data ISR (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data ITA (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Indonesia (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Israel (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data JOR (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data JPN (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Jordan (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data KHM (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data KOR (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data KSA (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data LIB (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Liban (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Liên Xô (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data MAR (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data MEX (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Maroc (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data México (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data NED (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Nga (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Nhật Bản (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Country data POL (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data POR (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data PRC (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data PSE (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Palestine (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Pháp (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Phần Lan (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data QAT (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Qatar (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data RUS (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data SEN (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data SUI (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data SWE (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Sénégal (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data TUN (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data TUR (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Thổ Nhĩ Kỳ (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Thụy Sĩ (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Thụy Điển (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Trung Quốc (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Tunisia (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Tây Ban Nha (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Tây Đức (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data URS (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data URY (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data USA (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data United Kingdom (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Uruguay (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data YEM (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Yemen (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Úc (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Ý (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Đan Mạch (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Đức (sửa đổi)
Bản mẫu:Country data Ả Rập Xê Út (sửa đổi)
Bản mẫu:Các chủ đề (sửa đổi)
Bản mẫu:Các tỉnh lỵ của Pháp (sửa đổi)
Bản mẫu:Có hay không (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Cả 2 (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Danh sách (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Danh sách vùng đô thị đông dân nhất thế giới (sửa đổi)
Bản mẫu:Dead link (sửa đổi)
Bản mẫu:Div col (sửa đổi)
Bản mẫu:Div col/styles.css (sửa đổi)
Bản mẫu:Div col end (sửa đổi)
Bản mẫu:Dự án liên quan (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:En (sửa đổi)
Bản mẫu:En icon (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Flagicon (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Flagicon/core (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Fr (sửa đổi)
Bản mẫu:Fr icon (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Ghép ảnh (sửa đổi)
Bản mẫu:Hidden begin (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Hidden end (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Hlist/styles.css (sửa đổi)
Bản mẫu:Hình trên cùng góc phải (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Hết phần ẩn (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Hộp bên (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Hộp khí hậu (sửa đổi)
Bản mẫu:Hộp thông tin (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Hộp điều hướng (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:IPA (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Bản mẫu:IPA-fr (sửa đổi)
Bản mẫu:IPA audio link (sửa đổi)
Bản mẫu:If then show (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Infobox (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Khu đô thị đông dân nhất thế giới (sửa đổi)
Bản mẫu:Lang (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Link language (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Liên kết hỏng (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Liên kết âm thanh IPA (sửa đổi)
Bản mẫu:Main other (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Maplink (sửa đổi)
Bản mẫu:Max/2 (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Namespace detect (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Navbox (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Navbox generic (sửa đổi)
Bản mẫu:Navbox with columns (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Nobold (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Nobold/styles.css (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Olist (sửa đổi)
Bản mẫu:Order of magnitude (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Ordered list (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Bản mẫu:Photomontage (sửa đổi)
Bản mẫu:Plainlist/styles.css (sửa đổi)
Bản mẫu:Precision (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Resize (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Bản mẫu:Rnd (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Sao chọn lọc (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Bản mẫu:Sfn (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Bản mẫu:Smaller (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Bản mẫu:Số cột (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Sửa chữa (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Sửa dữ liệu (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Template other (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Tham khảo (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Tham khảo/styles.css (sửa đổi)
Bản mẫu:Thanh cổng thông tin (sửa đổi)
Bản mẫu:Thành phố đăng cai Thế vận hội Mùa hè (sửa đổi)
Bản mẫu:Thông tin khu dân cư (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Thông tin khu dân cư/areadisp (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Thông tin khu dân cư/cột (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Thông tin khu dân cư/densdisp (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Thông tin khu dân cư/liên kết (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Thông tin khu dân cư/metric (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Thông tin khu dân cư/pref (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Thể loại Commons (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Thủ đô Văn hóa châu Âu (sửa đổi)
Bản mẫu:Thủ đô châu Âu (sửa đổi)
Bản mẫu:Toàn cảnh (sửa đổi)
Bản mẫu:Tính đến (sửa đổi)
Bản mẫu:Tọa độ (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Tối đa (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:URL (sửa đổi)
Bản mẫu:Url (sửa đổi)
Bản mẫu:Weather box (sửa đổi)
Bản mẫu:Webarchive (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Wide image (sửa đổi)
Bản mẫu:WikidataCoord (sửa đổi)
Bản mẫu:Xem thêm (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Bản mẫu:Xem thêm thông tin (sửa đổi)
Bản mẫu:Xử lý thể loại (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Yesno (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:· (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Âm thanh (sửa đổi)
Bản mẫu:Độ chính xác (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Arguments (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Category handler (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Category handler/blacklist (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Category handler/config (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Category handler/data (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Category handler/shared (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Check for unknown parameters (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1 (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Citation/CS1/COinS (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Configuration (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Date validation (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Identifiers (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Suggestions (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Utilities (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Whitelist (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Citation/CS1/styles.css (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Convert (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Convert/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Convert/text (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Coordinates (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Danh sách (sửa đổi)
Mô đun:Footnotes (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Footnotes/anchor id list (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Footnotes/anchor id list/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Footnotes/whitelist (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Hatnote (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Hatnote list (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:I18n (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Infobox (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:InfoboxImage (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Labelled list hatnote (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Mô đun:Lang (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Lang/ISO 639 synonyms (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Lang/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/ISO 639-3 (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana languages (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana regions (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana scripts (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana suppressed scripts (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana variants (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/wp languages (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/name/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:List (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Location map (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Location map/data/Earth (sửa đổi)
Mô đun:Location map/data/Europe (sửa đổi)
Mô đun:Location map/data/France (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Location map/data/Pháp (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Location map/data/Trái Đất (sửa đổi)
Mô đun:Main (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Mapframe (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Math (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Namespace detect (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Namespace detect/config (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Namespace detect/data (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Navbar (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Navbox (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Navbox/configuration (sửa đổi)
Mô đun:Navbox/styles.css (sửa đổi)
Mô đun:Photo montage (sửa đổi)
Mô đun:Portal (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Portal/images/aliases (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Portal/images/f (sửa đổi)
Mô đun:Portal/images/p (sửa đổi)
Mô đun:Portal bar (sửa đổi)
Mô đun:Portal bar/styles.css (sửa đổi)
Mô đun:Side box (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Side box/styles.css (sửa đổi)
Mô đun:TableTools (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Thông tin khu dân cư (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Toàn cảnh (sửa đổi)
Mô đun:URL (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Unsubst (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Weather box (sửa đổi)
Mô đun:Weather box/colors (sửa đổi)
Mô đun:Weather box/row (sửa đổi)
Mô đun:Webarchive (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Webarchive/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Wikibase (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Wikidata (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:WikidataCoord (sửa đổi)
Mô đun:WikidataIB (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:WikidataIB/i18n (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:WikidataIB/nolinks (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:WikidataIB/titleformats (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Yesno (xem mã nguồn) (bị khóa)
Trở lại Paris.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Paris”