Jump to content

Веал

From Vikipediya
Бузоқ го'шти - бу бузоқларнинг го'шти, ко'пинча сут зотлари
Дана го'штининг бир бо'лаги
Рунгис халқаро бозоридаги бузоқ тана го'шти, Франсия (2011)

Бузоқ го'шти эски қорамоллардан фарқли равишда, бузоқларнинг го'штидир. Дана го'штини ҳар қандай жинсдаги ва ҳар қандай зотдаги бузоқлардан олиш мумкин, аммо ко'пчилик дана го'шти ко'пайтириш учун ишлатилмайдиган сут зотларининг ёш эркак бузоқларидан олинади[1] Умуман олганда, дана го'шти ог'ирлиги бо'йича қари қорамол го'штидан қимматроқ.Бузоқ го'шти етиштириш сутли буқалар учун қиймат қо'шиш ва пишлоқ ишлаб чиқаришнинг ён маҳсулоти бўлган қаттиқ зардобдан фойдаланиш усулидир[2]

Таърифлар ва турлари

[edit | edit source]
Эркин боқилган бузоқлар

Бузоқ го'штининг бир нечта турлари мавжуд ва атамалар мамлакатга қараб фарқ қилади.Андоза:Глоссарй старт Андоза:Терм

Cалвес слаугҳтеред ас эарлй ас 2 ҳоурс ор 2–3 дайс олд (ат мост 1 монтҳ олд), йиэлдинг cарcассес wеигҳинг фром то 9–27 килограм (20–60 фунт).[3]

Андоза:Терм

Cалвес аре раисед он а фортифиэд милк формула диэт плус солид феэд. Тҳе мажоритй оф веал меат продуcед ин тҳе УС аре фром милк-фед cалвес. Тҳе меат cолоур ис иворй ор cреамй пинк, wитҳ а фирм, фине, анд велветй аппеаранcе. Ин Cанада, cалвес интендед фор тҳе милк-фед веал стреам аре усуаллй слаугҳтеред wҳен тҳей реач 20 то 24 wеэкс оф аге, wеигҳинг 200 то 230 кг (450 то 500 лб).[4]

Андоза:Терм

Cалвес раисед он граин, ҳай, ор отҳер солид фоод, ин аддитион то милк. Тҳе меат ис даркер ин cолоур, анд соме аддитионал марблинг анд фат май бе аппарент. Ин Cанада, тҳе граин-фед веал стреам ис усуаллй маркетед ас cалф, ратҳер тҳан веал. Тҳе cалвес аре слаугҳтеред ат 22 то 26 wеэкс оф аге wеигҳинг 290 то 320 кг (650 то 700 лб).[5]

Андоза:Терм

Cалвес раисед он фармс ин ассоcиатион wитҳ тҳе УК Роял Соcиэтй фор тҳе Превентион оф Cруэлтй то Анималс' Фреэдом Фоод программе.[6] Тҳе наме cомес фром тҳе пинк cолоур, wҳич ис партлй а ресулт оф тҳе cалвес беинг слаугҳтеред латер ат абоут 35 wеэкс оф аге.[7]

Андоза:Глоссарй эндШунга о'хшаш атамалар АҚШда қўлланади, жумладан бузоқ, боб, оралиқ, сут билан озиқланган ва махсус озиқланган[8]

Пазандачиликда фойдаланиш

[edit | edit source]

 

Италия, франсуз ва бошқа О'рта ер денгизи ошхоналарида дана ко'пинча котлет шаклида бо'лади, масалан, италян котолеттаси ёки машҳур Австрия таомлари Wиэнер Счнитзел. Баъзи классик франсуз дана таомларига қовурилган эскалоплар, қовурилган дана го'шти Гренадинлари (кичик, қалин филето бифтеклари), то'лдирилган паупиэттес, қовурилган бо'г'инлар ва бланкетлар киради. Дана го'шти ко'п го'штларга қараганда камроқ ёг'ли бўлгани сабабли, унинг қаттиқ бо'лмаслиги учун тайёргарлик ко'риш керак. Дана го'шти,ко'пинча, қовуриш учун тайёрланади ёки соус билан истеъмол қилинади. Дана пармигиана - бу нон билан пиширилган дана котлетлари билан тайёрланадиган умумий италян-америка таомидир.

Го'шт билан таъминлашдан ташқари, бузоқларнинг суяклари деми-глаcе каби сослар ва шо'рвалар учун асос бо'ладиган булонни тайёрлаш учун ишлатилади. Бузоқ ошқозонлари пишлоқ ишлаб чиқаришда ишлатиладиган ширдон ишлаб чиқариш учун ҳам ишлатилади. Бузоқ сакататлари, шунингдек, ҳайвонларнинг энг қимматли маҳсулоти сифатида кенг тарқалган[9]

Ишлаб чиқариш

[edit | edit source]

Эркак сут бузоқлари, одатда, бузоқ го'шти ишлаб чиқариш учун ишлатилади, чунки улар лактация қилмайди ва шунинг учун сут саноати талабларига ортиқча. Янги туг'илган бузоқлар одатда уч кун ичида сигирдан ажратилади„Веал фром Фарм то Табле“. УСДА Фоод Сафетй анд Инспеcтион Сервиcе (2013-йил 6-август). Қаралди: 2021-йил 23-август.</ref>[10]

Бузоқлар баъзан биринчи бир неча ҳафта давомида бир хил карантин сифатида алоҳида расталарда боқилади„Веал фром Фарм то Табле“. УСДА Фоод Сафетй анд Инспеcтион Сервиcе (2013-йил 6-август). Қаралди: 2021-йил 23-август.</реф> ва кейин икки ёки ундан ортиқ бузоқлардан иборат гуруҳларга ко'чирилади. Бузоқларни боқиш учун мо'лжалланган замонавий омборхоналарда тоза ҳаво вентиляцияси ва қулайлик ва тозаликни таъминлаш учун махсус пол қоплама тизимлари мавжуд„Ҳигҳ Қуалитй Меат Старц ат тҳе Фарм“. Cаттлемен'с Беэф Боард. Қаралди: 2021-йил 24-август.</реф>

Сут билан озиқланган бузоқлар, асосан, сутга асосланган оқсиллар ва қо'шилган витаминлар ва минераллар қо'шилган сут о'рнини босувчи, овқатдан иборат диэтани истеъмол қиладилар. Ушбу турдаги парҳез чақалоқ формуласига о'хшайди ва шунингдек, дана саноатида бузоқлар учун ишлатиладиган энг кенг тарқалган парҳезлардан биридир„Ҳигҳ Қуалитй Меат Старц ат тҳе Фарм“. Cаттлемен'с Беэф Боард. Қаралди: 2021-йил 24-август.</реф> Дон билан озиқланган бузоқлар, одатда, дастлабки олти-саккиз ҳафта давомида сут о'рнини босувчи диэтани истеъмол қиладилар ва кейин асосан маккажо'хори асосидаги парҳезга о'тадилар[11]

Фермер ветеринария шифокори поданинг саломатлиги дастурини тузади ва таъминлайди. Бузоқлар о'сиши учун то'г'ри миқдорда сув, етарли овқатланиш ва хавфсиз ва қулай муҳитга муҳтож[12]

Ҳайвонлар фаровонлиги

[edit | edit source]

Дана го'шти етиштириш баҳсли мавзу бо'либ келган. Бузоқ го'шти ишлаб чиқариш этикасига ҳайвонлар фаровонлиги ҳимоячилари эътироз билдиришди ва баъзи усуллар ҳайвонларни ҳимоя қилиш ташкилотлари томонидан ҳайвонларнинг шафқацизлиги сифатида тилга олинади. Бу ташкилотлар ва уларнинг айрим аъзолари дана гўшти етиштиришнинг бир қанча амалиётлари ва тартибларини ғайриинсоний деб ҳисоблайдилар. Ушбу ташкилотларнинг жамоатчилик ҳаракатлари дана саноатига унинг баъзи усулларини о'згартириш учун босим о'тказмоқда[13]

Ушбу бахсли амалиётларнинг баъзилари гуруҳ ва шахсий уй-жой тизимларига тегишли.

Чекланган жой

[edit | edit source]
Бу бузоқлар бўйнидан занжирланган, ҳар бир бузоқнинг бўш жойи чекланган.

Илгари, саноатда шафқацизлик сифатида келтирилган, дана го'шти ишлаб чиқаришнинг бир жиҳати космик бузоқларнинг ё'қлиги эди. Ҳайвонни машқ қилишни то'хтатиш учун ишлаб чиқарувчи ко'пинча бо'ш жойни атайлаб чеклаб қо'йган, чунки машқлар го'штни қизг'иш ва қаттиқроқ қилади деб ҳисобланган[14] Қо'шма Штатларда қўлланадиган замонавий дана го'шти ишлаб чиқариш корхоналари бузоқнинг ётиши, туриши, чо'зилиши ва о'зини парвариш қилиши учун этарли жой ажратади[15]

Ичакнинг анормал ривожланиши

[edit | edit source]

Ҳар қандай қаттиқ озуқаCомпассион Ин Wорлд Фарминг. „Абоут cалвес реаред фор веал“. Cомпассион Ин Wорлд Фарминг. Қаралди: 2016-йил 15-апрел.</реф> кириш тақиқланган дана ишлаб чиқариш орқа бузоқлар Баъзи тизимлари ва суюқ сут о'рнини босувчи озиқланади. Бундан ташқари, уларни эйишни олдини олиш учун то'шакдан маҳрум бо'лишлари мумкин. Озиқланишнинг бундай чекланиши қорин бо'шлиг'ининг нормал ривожланишини бутунлай бузади ва бузоқни юқумли энтерит (қичишиш ёки диарея) ва сурункали ҳазмсизликка мойил қилади Қолаверса, ичаклари яхши ривожланмаган бузоқларни со'йиш пайтида қорин бо'шлиг'ида туклар ко'проқ аниқланади; қорин бо'шлиг'ида соч то'пларининг то'планиши овқат ҳазм қилишни бузиши мумкинМcКенна, C. „Тҳе cасе агаинст тҳе веал cрате: Ан эхаминатион оф тҳе сcиэнтифиc эвиденcе тҳат лед то тҳе баннинг оф тҳе веал cрате сйстем ин тҳе ЭУ анд оф тҳе алтернативе гроуп ҳоусед сйстемс тҳат аре беттер фор cалвес, фармерс анд cонсумерс“. Cомпассион ин Wорлд Фарминг (2001). Қаралди: 2016-йил 19-апрел.</ref>

Анормал хатти-ҳаракатлар

[edit | edit source]

Со'рг'ичсиз бузоқларни кам шароитда боқиш ог'заки хатти-ҳаракатларнинг г'айритабиий ривожланишига олиб келиши мумкин. Улардан баъзилари жонсиз нарсаларни со'риш, ялаш ёки тишлаш, тилни айлантириш ва тил о'йнаш каби ог'заки стереотипларга айланиши мумкин. "Мақсадсиз ог'заки фаолият" кассадаги бузоқларда вақтнинг 15% ни ташкил қилади, лекин гуруҳли бузоқларда атиги 2-3% ни ташкил қиладиМcКенна, C. „Тҳе cасе агаинст тҳе веал cрате: Ан эхаминатион оф тҳе сcиэнтифиc эвиденcе тҳат лед то тҳе баннинг оф тҳе веал cрате сйстем ин тҳе ЭУ анд оф тҳе алтернативе гроуп ҳоусед сйстемс тҳат аре беттер фор cалвес, фармерс анд cонсумерс“. Cомпассион ин Wорлд Фарминг (2001). Қаралди: 2016-йил 19-апрел.</реф>

Касалликка мойилликнинг ортиши

[edit | edit source]

Гемоглобиннинг мақсадли концентрациясига 4,6 га эришиш учун бузоқларнинг темир моддасини озиқ-овқат билан истеъмол қилиш чекланди[16] ммол/л; қондаги гемоглобиннинг нормал концентрацияси 7 дан юқори ммол/л. Қонда гемоглобин концентрацияси 4,5 дан паст бўлган бузоқлар ммол/Л касаллик сезувчанлиги ва иммуносупрессиянинг кучайиши белгиларини ко'рсатиши мумкин[17]

Эркак сутли бузоқлар учун қишлоқ хўжалигида муқобил мақсадларда фойдаланиш мумкин бўлган бузоқ гўштини боқиш (икки ёки уч кунлик бўлганда сўйилган)[18] рангпар гўштни яратиш учун зарур бўлган қаттиқ парҳез чекловларисиз бузоқларни “қизил дана” сифатида кўпайтириш (антибиотикларни камроқ даволашни талаб қилади ва натижада соғлиғи паст бўлади) бузоқларнинг о'лими)[19] ва сутли мол го'шти сифатида[20]

2008-йилдан 2009-йилгача АҚШда бепул етиштирилган дана го'штига талаб тез о'сди[21][22]

Манбалар

[edit | edit source]
  1. „Веал'с Жоурней фром Фарм то Фоод то Ёу“. Cаттлемен'с Беэф Боард. Қаралди: 2021-йил 23-август.Беннетт, Жаcоб М.. Тҳе Cомплете Гуиде то Грасс-Фед Cаттле: Ҳоw то Раисе Ёур Cаттле он Натурал Грасс фор Фун анд Профит (эн). Атлантиc Публишинг, 2010 — 197-бет. ИСБН 9781601383808. 
  2. "Wҳей Утилизатион ин Анимал Феэдинг: А Суммарй анд Эвалуатион 1, 2". Жоурнал оф Даирй Сcиэнcе 59 (3): 556–570. Марч 1, 1976. дои:10.3168/jds.S0022-0302(76)84240-3. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0022030276842403. 
  3. "Веал фабриcатион". Энcйcлопæдиа Британниcа. https://www.britannica.com/technology/meat-processing/Labels-and-standards#ref501778. <!--->
  4. „Милк-фед веал дефинитион“. Онтарио Веал Ассоcиатион. 2013-йил 26-майда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2013-йил 12-август.
  5. Граин фед веал дефинитион ин Реcоммендед Cоде оф Праcтиcе фор тҳе Cаре анд Ҳандлинг оф Фарм Анималс“. cарc-cраc.cа. Cанадиан Агри-Фоод Ресеарч Cоунcил (1998). 2007-йил 6-августда асл нусхадан архивланган.
  6. Фреэдом Фоод программе
  7. Ҳиcкман, Мартин „Тҳе этҳиcс оф эатинг: Тҳе аппеал оф веал“. Индепендент Неwс анд Медиа Лимитед (2006-йил 2-сентябр). 2007-йил 12-октябрда асл нусхадан архивланган.
  8. „Институтионал Меат Продуcт Спеcифиcатионс 300 Фреш Веал анд Cалф“. УСДА Агриcултурал Маркетинг Сервиcе (2014-йил 7-ноябр). Қаралди: 2021-йил 23-август.„Веал фром Фарм то Табле“. УСДА Фоод Сафетй анд Инспеcтион Сервиcе (2013-йил 6-август). Қаралди: 2021-йил 23-август.
  9. Монтагнé, П.: Неw Cонcисе Лароуссе Гатрономиқуэ, паге 1233. Ҳамлйн, 2007.
  10. Беннетт, Жаcоб М.. Тҳе Cомплете Гуиде то Грасс-Фед Cаттле: Ҳоw то Раисе Ёур Cаттле он Натурал Грасс фор Фун анд Профит (эн). Атлантиc Публишинг, 2010 — 197-бет. ИСБН 9781601383808. 
  11. „Манагемент оф Граин-Фед Веал Cалвес“ (эн-cа). Министрй оф Агриcултуре, Фоод анд Рурал Аффаирс (Онтарио) (2015-йил 28-сентябр). Қаралди: 2018-йил 23-феврал.
  12. „Ҳигҳ Қуалитй Меат Старц ат тҳе Фарм“. Cаттлемен'с Беэф Боард. Қаралди: 2021-йил 24-август.
  13. „Веал cратес“. Тҳе Ҳумане Соcиэтй оф тҳе Унитед Статес (2016-йил 22-март). 2017-йил 10-майда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2022-йил 3-август.МcКенна, C. „Тҳе cасе агаинст тҳе веал cрате: Ан эхаминатион оф тҳе сcиэнтифиc эвиденcе тҳат лед то тҳе баннинг оф тҳе веал cрате сйстем ин тҳе ЭУ анд оф тҳе алтернативе гроуп ҳоусед сйстемс тҳат аре беттер фор cалвес, фармерс анд cонсумерс“. Cомпассион ин Wорлд Фарминг (2001). Қаралди: 2016-йил 19-апрел.
  14. Бутлер, Cатҳерине. „Эуропе план фор бан он веал cратес“. Тҳе Индепендент (1995-йил 14-декабр). 2017-йил 7-ноябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 19-апрел.
  15. „Веал фром Фарм то Табле“. УСДА Фоод Сафетй анд Инспеcтион Сервиcе (2013-йил 6-август). Қаралди: 2021-йил 23-август.
  16. Cомпассион Ин Wорлд Фарминг. „Абоут cалвес реаред фор веал“. Cомпассион Ин Wорлд Фарминг. Қаралди: 2016-йил 15-апрел.
  17. МcКенна, C. „Тҳе cасе агаинст тҳе веал cрате: Ан эхаминатион оф тҳе сcиэнтифиc эвиденcе тҳат лед то тҳе баннинг оф тҳе веал cрате сйстем ин тҳе ЭУ анд оф тҳе алтернативе гроуп ҳоусед сйстемс тҳат аре беттер фор cалвес, фармерс анд cонсумерс“. Cомпассион ин Wорлд Фарминг (2001). Қаралди: 2016-йил 19-апрел.
  18. „Фаcц Абоут Оур Фоод – Веал“. ҳуманефоод.cа. Cанадиан Cоалитион фор Фарм Анималс (2004). 2011-йил 6-июлда асл нусхадан архивланган.
  19. Саргеант ЖМ, Блаcкwелл ТЕ, Мартин W, эт ал. Продуcтион индиcатес, cалф ҳеалтҳ анд морталитй он севен ред веал фармс ин Онтарио. Cан Ж Вет Рес 1994;58:196-201.
  20. Маас Ж, Робинсон ПҲ. Препаринг Ҳолстеин стеэр cалвес фор тҳе феэдлот. Вет Cлин Фоод Аним 2007;23:269-279
  21. Блаcк, Жане (Оcтобер 28, 2009). "Тҳе киндер сиде оф веал". Wашингтон Пост.
  22. „Страусс Веал анд Марчо Фармс Элиминатинг Cонфинемент бй Cрате“. ҳсус.орг. Ҳумане Соcиэтй оф тҳе Унитед Статес (2007-йил 22-феврал). 2009-йил 12-августда асл нусхадан архивланган.