Valensiya
Valensiya, resmî adı València,[3] (İspanyolca: Valencia ; Katalanca: València), İspanya'da Valensiya özerk bölgesinin başkentidir ve 792.492 nüfusuyla İspanya'nın en kalabalık üçüncü belediyesidir.[4] Aynı adı taşıyan ilin başkentidir. Komşu belediyeleri kapsayan daha geniş kentsel alan yaklaşık 1,6 milyon nüfusa sahiptir ve Akdeniz'in Avrupa yakasındaki en büyük kentsel alanlardan birini oluşturmaktadır. Turia Nehri kıyısında, İber Yarımadası'nın doğu kıyısında, Valensiya Körfezi'nde, Albufera lagününün kuzeyinde yer almaktadır.
| Valensiya València/Valencia | |
|---|---|
.svg) Bayrak  Mühür | |
  Valensiya Valencia'nin İspanya'daki konumu | |
| Ülke |  İspanya |
| Özerk Topluluk | .svg){kind=small} Valensiya |
| İl | Valensiya ili |
| Comarca | Valensiya |
| Kuruluş | MÖ 137 |
| Alt idari birimler | Liste
|
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Joan Ribó (Compromis) |
| Yüzölçümü | |
| • Şehir | 134,65 km² |
| Rakım | 15 m |
| Nüfus | |
| • Şehir | 801.456 |
| • Kent | 1,595,00 |
| • Metropol | 2,522,383 |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
| Posta kodu | 46000-46080 |
| Alan kodu | (+34) 96 |
.jpg)
Valensiya, MÖ 138 yılında bir Roma kolonisi olarak kuruldu. İslami yönetim ve kültürleşme 8. yüzyılda yeni sulama sistemlerinin ve ekinlerin kullanılmaya başlanmasıyla birlikte gerçekleşti. Aragonlu Hristiyanların 1238 yılında şehri fethetmesiyle birlikte şehir, Valensiya Krallığı'nın başkenti oldu. 15. yüzyılda şehrin nüfusu ticaret sayesinde arttı ve yüzyılın sonunda Avrupa'nın en büyük şehirlerinden biri haline geldi. Atlas Okyanusu'nun küresel ticaret ağlarında Akdeniz'in aleyhine ortaya çıkması ve 16. yüzyıl boyunca Berberi korsanlığının yarattığı güvensizlik nedeniyle zaten zarar gören kentin ekonomik faaliyeti, 1609'da Moriskoların kovulmasıyla bir kriz yaşadı. Şehir 18. yüzyılda önemli bir ipek üretim merkezi haline geldi. İspanya İç Savaşı sırasında şehir, 1936'dan 1937'ye kadar İspanyol Hükûmetinin kaza merkezi olarak hizmet vermiştir.[5]
Valensiya Limanı, Avrupa'nın en işlek 5. konteyner limanı ve Akdeniz'in en işlek ikinci konteyner limanıdır. Şehir, Küreselleşme ve Dünya Şehirleri Araştırma Ağı tarafından Gama düzeyinde bir küresel şehir olarak sıralanmaktadır. Tarihi merkezi, yaklaşık 169 hektarlık (420 dönüm) alanıyla İspanya'nın en büyüklerinden biridir.[6] Köklü tarihi nedeniyle Valensiya, 1965 yılında İspanya'nın Ulusal Turistik İlgi Fiestası ve Kasım 2016'da UNESCO tarafından somut olmayan kültürel miras ilan edilen Falles (veya Fallas) gibi çok sayıda kutlama ve geleneğe sahiptir. Şehir, 2022 yılında yaşam kalitesi ve uygun fiyat gibi kriterlere göre gurbetçiler için dünyanın en iyi destinasyonu seçilmiştir.[7][8] Compromís Partisi'nden Joan Ribó, 2015 yılından bu yana Valensiya belediye başkanıdır.
İsim etimolojisi
değiştirŞehrin Latince adı Valentia (IPA: [waˈlɛntɪ.a]) olup, Romalıların savaştan sonra eski Romalı askerlerin cesaretini takdir etme uygulamasından dolayı "güç" veya "cesaret" anlamına gelmektedir.
Tarihçe
değiştirValencia Romalılar tarafından kurulmuş ve birçok farklı kültüre ev sahipliği yapmıştır. Bölgeye Romalılar, Vizigotlar, Berberiler, Endülüs Arapları ve Aragonlar göç ederek şehri ekonomik ve kültürel olarak zenginleştirmişlerdir.
1094'te Rodrigo Díaz de Vivar (El Cid Campeador) Hristiyanlık adına Valencia'yı fethetti. Fakat şehir daha sonra 1102'de Murabıtlar'ın eline geçti. Hemen arkasından Berberi egemenliğinde olan şehir 1238 yılında Aragonlu I. James tarafından ele geçirildi ve Valencia Krallığı kuruldu.
15. ve 16. yüzyıl boyunca Valencia Akdeniz kıyıları boyunca en büyük ve en önemli ticaret merkezi haline geldi. Bu dönem Valencia’nin hem ticârî, hem de sanatsal anlamda altın çağını oluşturur. Joanot Martorell (Tirant lo Blanch yazarı, Avrupa’da ilk modern roman), Ausias March, Roig de Corella, İsabel de Villena, Jordi de Sant Jordi and Jaume Roig gibi sanatkarlar bu döneme damgalarını vurdular.
İspanya Veraset Savaşı boyunca Valencia Avusturya arşidükünün yanında yer aldı ve 1707 Nisan'ında gerçekleşen Almansa Savaşı zaferiyle birlikte V. Philip, tüm imtiyazları kaldırdı. 1874'te XII. Alfonso, kuzey Valencia Kralı olarak ilan edildi.
Demokrasi tekrar yapılandırıldığında Valencia bölgesi özerklik kazandı. Valencia zenginleşerek ve çeşitli konularda gelişerek İspanya’nın hem kültürel, hem de ekonomik açıdan en önemli şehirlerinden biri oldu.
Coğrafi konum
değiştirValensiya İspanya'nın doğusunda Akdeniz kıyısında konumlanmıştır. Valensiya'nin Akdeniz sahillerine Costa del Azahar ismi verilmektedir.
Valensiya'da Akdeniz iklimi yaşanır, yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise serin geçer.
Valensiya şehrinden bazı önemli İspanya şehirlerinin uzaklıkları şunlardır:
- Alicante: 179 km
- Almería: 443 km
- Barselona: 362 km
- Bilbao: 747 km
- Castellón de la Plana: 76 km
- Madrid: 356 km
- Málaga: 622 km
- Murcia: 232 km
- Sevilla: 747 km
- Zaragoza: 326 km
İklim
değiştir| Valensiya iklimi | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 25,8 | 29,0 | 33,2 | 33,5 | 42,0 | 38,2 | 41,8 | 43,0 | 38,4 | 35,6 | 32,0 | 25,2 | 43,0 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 16,4 | 17,1 | 19,3 | 20,8 | 23,4 | 27,1 | 29,7 | 30,2 | 27,9 | 24,3 | 19,8 | 17,0 | 22,8 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 11,9 | 12,7 | 14,6 | 16,2 | 19,0 | 22,9 | 25,6 | 26,1 | 23,5 | 19,7 | 15,3 | 12,6 | 18,3 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 7,1 | 7,8 | 9,7 | 11,5 | 14,6 | 18,6 | 21,5 | 21,9 | 19,1 | 15,2 | 10,8 | 8,1 | 13,8 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −2,6 | −1,2 | 1,2 | 3,0 | 6,0 | 10,6 | 16,0 | 16,2 | 11,6 | 6,3 | 1,6 | −0,3 | −2,6 |
| Ortalama yağış (mm) | 37 | 36 | 33 | 38 | 39 | 22 | 8 | 20 | 70 | 77 | 47 | 48 | 475 |
| Kaynak: İspanyol Devlet Meteoroloji Enstitüsü[9] | |||||||||||||
Demografi
değiştirValensiya belediye sınırları içinde nüfus (2010 tahmini) itibarıyla 809,267 kişi olup [10] nüfus yoğunluğu 6.010,2 kişi/km² olur. Böylelikle Valensiya, nüfus itibarıyla İspanya'da şehir sıralamasında 3. sırayı alır. Avrupa Birliği şehirleri arasında ise belediye sınırları içindeki şehirler arasında Valensiya 15. sırada olur. Fakat şehrin etrafında belediye sınırları dışında şehir varoşları bulunur ve bunlarla bir büyük metropoliten Valensiya oluşur.
Valensiya belediye sınırları içinde nüfusun gelişmesi şu gösterimde izlenebilir:
1.000 Kişi
- Kaynak: INE - Instituto Nacional de Estadística, İspanya
Meydan ve parklar
değiştirValencia şehrinin en önemli meydanı içinde belediye binası, klâsik filmlerin gösterildiği La Filmoteca ve pek çok barın ve restoranın olduğu Plaça de l'Ajuntament'tir. Bunun dışında Plaça de la Reina ve Plaça de la Verge, şehrin önemli meydanlarındandır. Şehirde özellikle Turia bahçeleri önemli bir yere sahip bir alandır. Bu parkın içinde çocuk bahçeleri, bir çeşme ve spor kompleksleri bulunmaktadır.
Turistik yerler
değiştirAnıtlar
değiştir- Palau de la Generalitat: Valencia Hükûmetinin bulunduğu yer olan Palacia de la Generalitat Rönesans Dönemi stili ve altın süslemeli tavanlara sahip doğu etkilerinin bulunduğu bir yapıdır.
- El Micalet veya Miguelete: 14. yüzyılda kurulmuş olup katedralin çan kulesidir.
- La Lonja: Geç Gotik tarzıyla inşâ edilen bu görkemli bina, Pere Compte tarafından yapılmıştır. Sarmal kolonlarıyla ünlüdür ve şu anda sergiler için bu yapı kullanılmaktadır.
- Torres de Serranos: 14. yüzyılda Pere Balaguer'in inşa ettiği bu görkemli kuleler, aslında şehri korumak amacıyla yapılmıştır. Günümüzde bu kulelerin içinde denizcilik müzesi bulunmaktadır.
- Torres de Quart
- Mercat Central
Müzeler
değiştir- Instituto Valenciano de Arte Moderno (IVAM) - Modern sanat müzesi. Julio Gonzales'in heykellerinin sergisinin yapıldığı müzedir. Ayrıca günümüzün sanatkarlarının eserleri de bu müzede sergilenir.
- Museo de Bellas Artes - Çağdaş güzel sanatlar eserlerini ve ayrıca arkeolojik eserleri bu müzede bulabilirsiniz.
- Museo Nacional de Cerámica - Milli Seramik Müzesi)
- Museo de la Catedral
- Ciutat de les Arts i les Ciències
Şehir idare bölgeleri ve semtleri
değiştir
Valensiya belediye idaresi yerel idareyi halka indirmek maksadı ile şehir yerel idaresi için 15 "bölge (distirito)" kurmuştur. Valensiya bölgeleri ve bunların altında bulunan semt ve köyler su listede görülebilir:
- Ciutat Vella: La Seu, La Xerea, El Carmen, El Pilar, El Mercado, San Francisco.
- Extensió: Russafa, El Pla del Remei, Gran Via.
- Extramurs: El Botànic, La Roqueta, La Pechina, Arrancapins.
- Campanar: Campanar, Les Tendetes, El Calvari, Sant Pau.
- La Saïdia: Marxalenes, Morvedre, Trinitat, Tormos, Sant Antoni.
- Pla del Real: Exposició, Mestalla, Jaume Roig, Ciutat Universitària
- Olivereta: Nou Moles, Soternes, Tres Forques, La Fontsanta, La Luz.
- Patraix: Patraix, Sant Isidre, Vara de Quart, Safranar, Favara.
- Jesús: La Raiosa, L'Hort de Senabre, The Covered Cross, Saint Marcelino, Real Way.
- Quatre Carreres: Montolivet, En Corts, Malilla, La Font de Sant Lluís, Na Rovella, La Punta, Ciutat de les Arts i les Ciències.
- Poblats Marítims: El Grau, El Cabanyal, El Canyameral, La Malva-Rosa, Beteró, Nazaret.
- Camins del Grau: Aiora, Albors, Creu del Grau, Camí Fondo, Penya-Roja.
- Algiròs: Illa Perduda, Ciutat Jardí, Amistat, Vega Baixa, la Carrasca.
- Benimaclet: Benimaclet, Camí de Vera.
- Rascanya: Orriols, Torrefiel, Sant Llorenç.
- Benicalap: Benicalap, Ciutat Fallera.
- Pobles del Nord: Benifaraig, Poble Nou, Carpesa, Cases de Bàrcena, Mauella, Massarrojos, Borbotó.
- Pobles de l'Oest: Benimàmet, Beniferri.
- Pobles del Sud: Forn d'Alcedo, Castellar-l'Oliveral, Pinedo, el Saler, el Palmar, el Perellonet, la Torre,
Kardeş şehirler
değiştirValensiya'nin şu kardeş şehirleri bulunmaktadır:[11]
Galeri
değiştir-
Valensiya - Lonja dışarıdan
-
Generalitat - Valensiya Özerk Topluluk İdare merkezi
-
Valensiya - Merkez Hali
-
Valensiya - Boga Guresi Arenası
-
Valensiya - Katedral içinden kubbe
-
Micalet katedralin çan kulesi
-
Valensiya Katedrali
-
Valensiya - Serrano Kale kuleleri
-
Valensiya - Quart şehir kapısı
-
La Lonja ve sarmal kolonları
-
"Virgen de los Desamparados Bazilikasi
-
Belediye Konağı
-
Valensiya - Calle de Menorca'da, Iberdrola şirket merkezi
-
Valensiya - Escola pia
-
Valensiya - Real Colegio del Corpus Christi.
-
L'Àgora - Konserler ve sportif olaylar için üzeri kapalı bir meydan
-
"Pont de l'assut de l'or" köprüsü
-
Sanatlar ve Bilimler Sitesi geceleyin
-
Sanatlar ve Bilimler Sitesi'nde bulunan çok sayıda heykellerden biri
-
Sanatlar ve Bilimler Sitesi L'Umbracle
-
A falla
-
Valensiyali kızlar tarihi folklorik kostümleri ile
-
Valesiya'dan çıkan ve günümüzde tipik İspanyol yemeği olarak bilinen geleneksel paella yemeği
-
Albereda Bulbari, Valencia
-
Paseo Marítmo havuz ve fiskiyesi
-
Playa de la Devesa plajı
-
Nord Tren Garı
-
Valencia FC Mestalla Stadı
-
Valensiya - La Micalet kulesinden panorama
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
Kaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2021.
- ^ "Registro de Entidades Locales". 20 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2018.
- ^ "Población por sexo, municipios y edad (año a año)(33949)". INE (İspanyolca). 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023.
- ^ "History of Valencia". whc.unesco.org. 23 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023.
- ^ "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023.
- ^ "Valencia named top city for expats". The Independent (İngilizce). 5 Aralık 2022. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023.
- ^ Liu, Jennifer (1 Aralık 2022). "This Spanish city is the No. 1 place to live and work abroad―and it's about to get easier to become a digital nomad there". CNBC (İngilizce). 1 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023.
- ^ "Valores climatológicos normales". İspanyol Devlet Meteoroloji Enstitüsü (İspanyolca). Erişim tarihi: 18 Haziran 2020.
- ^ "Instituto Nacional de Estadística. (National Statistics Institute)". Ine.es. 2001. 20 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009.
- ^ "Municipality of Valencia: ciudades hermanadas con Valencia". 27 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2011.
Ayrıca bakınız
değiştirDış bağlantılar
değiştir- Valensiya Belediyesi Resmi İnternet Sitesi28 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Valensiyaca, (İspanyolca) (İngilizce) (Almanca) (Fransızca) (İtalyanca) (Japonca) (Çince) (Fransızca)
- Valensiya sehir belediyesi resmi turizm websitesi 17 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Valensiyaca, (İspanyolca) (İngilizce) (Almanca) (Fransızca) (İtalyanca) (Japonca) (Çince)
- Valencia Topluluk turizm websitesi5 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Valensiyaca, (İspanyolca) (İngilizce) (Almanca) (Fransızca) (İtalyanca) (Japonca) (Çince)
- Valencia- La Ciudad de las Artes y de las Ciencias23 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Valensiyaca, (İspanyolca) (İngilizce) (Almanca) (Fransızca) (İtalyanca) (Japonca) (Çince)
- Valencia - Vikigezgin 27 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)