Pasquale Paoli
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Filippo Antonio Pasquale di Paoli (26 Nisan 1725 - 5 Şubat 1807), İtalyan devlet adamı ve yurtsever. Korsika'da Cenova egemenliğine son vermiş ve ilerici bir yönetim kurarak çeşitli reformlar gerçekleştirmiştir.
Korsikalıların Cenova'ya karşı verdikleri bağımsızlık mücadelesinin önderlerinden Giacinto Paoli'nin oğluydu. 1739'da babasıyla birlikte Napoli'ye sürgüne gitti ve oradaki askeri akademide öğrenim gördü. 1755'te Korsika'ya döndükten sonra Cenova yanlılarını yenilgiye uğratıp iktidarı ele geçirdi. Avrupa ülkelerindekinden daha demokratik bir anayasayı yürürlüğe koyup 9 yıl boyunca ülkeyi aydın despotizmi olarak bilinen bir anlayışla yöneterek önemli reformlar gerçekleştirdi. Yönetimi sırasında kan davasını yasakladı, madenciliği teşvik etti, bir deniz filosu ile bir üniversite kurdu. Bu arada Cenova'ya karşı savaşmayı sürdürdü ve 1764'te Cenova'nın müttefiki Fransa'ya savaş açtı. 1768'de Korsika'yı satın alan Fransa adayı işgal edip milliyetçileri yenilgiye uğratınca (1769), İngiltere'ye kaçtı ve 20 yıl boyunca III. George'dan aylık alarak Londra'da yaşadı.
Fransız Devrimi sırasında tuğgeneral rütbesiyle görev yapan Paoli Temmuz 1790'da Korsika'ya döndü. 1793'te Fransa'yla arası bozulunca bir kez daha bağımsızlık mücadelesine girişti ve İngilizlerin desteğiyle Fransızları 1794'te adadan sürmeyi başardı. Ardından ada İngilizlerin koruması altına girdi ve Sir Gilbert Elliot Korsika genel valiliğine atandı. Elliot'un kendisini değil de Pozzo di Borgo'yu başdanışman seçmesi üzerine düş kırıklığına uğrayan Paoli, iç çekişmelere neden olmak istemediğinden 1795'te İngiltere'ye gitti. Yaşamının geri kalan bölümünü İngiliz hükûmetinden emekli maaşı alarak sürdürdü.