Brian Clough

İngiliz Futbolcu ve Teknik Direktör

Brian Howard Clough [1] (21 Mart 1935, Middlesbrough - 20 Eylül 2004, Derby), İngiliz eski futbolcu ve teknik direktör. Teknik direktörlük kariyerinin en önemli başarılarını Derby County ve Nottingham Forest takımlarının başındayken yaşadı. Küçük bir İngiliz kulübü olan Nottingham Forest'ı iki sezon üst üste Şampiyon Kulüpler Kupası şampiyonu yapması İngiliz futbol tarihinin en büyük başarısı olarak kabul edilir.[2] Karizmatik, açık sözlü ve sıklıkla tartışmacı olan Clough, en büyük İngiliz teknik direktörlerden biri ve İngiltere millî takımını çalıştırmamış en iyi teknik direktör olarak anılmaktadır.[3] 1960'lı, 70'li ve 80'li yıllarda görev aldığı kulüplerde yardımcısı Peter Taylor ile birlikte çalışmıştır.

Brian Clough
Kişisel bilgileri
Tam adı Brian Howard Clough
Doğum tarihi 21 Mart 1935(1935-03-21)
Doğum yeri Middlesbrough, İngiltere
Ölüm tarihi 20 Eylül 2004 (69 yaşında)
Ölüm yeri Derby, İngiltere
Boyu 1,78 m (5 ft 10 in)
Mevkii Forvet
Altyapı kariyeri
1951-1953 Middlesbrough FC
1953-1955 Billingham Synthonia FC
Profesyonel kariyeri*
Yıllar Takım Maç (Gol)
1953-1961 Middlesbrough FC 213 (197)
1961-1964 Sunderland 61 (54)
Toplam 274 (251)
Millî takım kariyeri
1959  İngiltere 2 (0)
Teknik direktörlük kariyeri
1965-1967 Hartlepool United
1967-1973 Derby County
1973-1974 Brighton & Hove Albion
1974 Leeds United
1975-1993 Nottingham Forest
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.
Güncelleme: Ağustos 2009

Oğlu Nigel Clough ise babasının ölümünden beş yıl sonra ise Ocak 2009'da babasının ayak izlerini takip ederek Derby County'nin başına geçti.[4] 1998-2009 yılları arasında ise Peter Taylor'ın 1962-1965 yılları arasında çalıştırdığı Burton Albion takımında teknik direktörlük yapmıştı.

Clough, 44 günlük Leeds United kariyerinin konu alındığı 2009 yapımı The Damned United filminde ise Michael Sheen tarafından canlandırıldı.

11 Valley Road, Grove Hill, Middlesbrough

Kariyeri

değiştir

Futbolculuk kariyeri

değiştir

Brian Clough, işçi sınıfından bir ailenin sekiz çocuğundan beşincisi olarak 1935 yılında İngiltere'nin kuzeydoğusundaki Middlesbrough'da doğdu. Futbola amatör olarak Billingham Synthonia FC takımında başladı. Daha sonra 1952 yılında profesyonel olmasına rağmen takımıyla ilk maçına 17 Eylül 1955'te Barnsley FC ile oynanan karşılaşmada çıktı. Forvette son derece başarılı maçlar çıkararak üç sezon boyunca takımının en fazla gol atan futbolcusu olmayı başardı. Middlesbrough formasıyla 213 maçta 197 gole imza atan Clough, böylece en fazla gol atan üçüncü futbolcu olarak Boro'nun tarihine geçti.[5]

1961'de Sunderland'ye geçti ve Sunderland'de oynadığı iki sezon boyunca başarılı grafiğini devam ettirerek 61 maçta 54 gol atmayı başardı. 26 Aralık 1962'de Bury FC ile oynanan müsabakada rakip takım kalecisi Chris Harker ile çarpışarak dizinden sakatlandı. İki yıl sonra futbola dönse de kendisini toparlayamayınca erken yaşta futbolculuk kariyerini noktaladı.[5]

Teknik direktörlük kariyeri

değiştir

Hartlepools United

değiştir

Futbolu bıraktıktan sonra Sunderland'de antrenör olarak çalışmaya başlayan Clough, kısa bir süre sonra Hartlepool United'den gelen teknik direktörlük görevini kabul ederek 1965 yılında, ligde görev yapan en genç teknik adam sıfatıyla 30 yaşında yeni görevine başladı. Birkaç ay sonra ise yıllarca beraber çalışacağı Peter Taylor'ı yardımcı antrenör olarak yanına aldı.[6]

Derby County

değiştir
 
Brian Clough Heykeli, Middlesbrough

İki yıl sonra 1 Haziran 1967'de Derby County'nin başına geçen "Koca Kafa" lakaplı Clough, böylece efsaneleşme yolunda ilk adımını attı. Clough'un takımın başına gelmesiyle büyük bir çıkış yakalayan Derby, 1968-69 sezonunda en yakın rakibine yedi puan fark atıp, 63 puanla şampiyon olarak Birinci Lig'e çıktı. Siyah-beyazlı takım Birinci Lig'deki ilk sezonunda beklentilerin aksine ligi dördüncü sırada tamamladı. Takım Avrupa Kupaları'na katılmasına rağmen mali hesaplardaki uygunsuzluk nedeniyle bu organizasyonlardan men edildi.[5] Bir sonraki sezonu orta sıralarda bitiren "Koca Kafa"’lı Derby, 1971-72 sezonunda dört takımın son haftaya kadar mücadele ettiği şampiyonluk yarışında Leeds United'nin son hafta zayıf rakibine mağlup olmasıyla mucizevi şekilde tarihinde ilk kez şampiyonluk yaşadı. Bu kez Avrupa Kupaları'nda boy gösteren Derby, 1972-73 Şampiyon Kulüpler Kupası sezonunda yarı finale kadar çıktı ancak kulüp yarı finalde güçlü Juventus'a toplamda 3-1 yenildi. 1973 yılı sonlarına doğru yönetimle arası açılan Clough, ekim ayında görevinden istifa etti.

Derby County Yönetim Kurulu'yla kavgası

değiştir

Derby County'den istifası

değiştir

Brighton & Hove Albion

değiştir

Derby'den istifa etmesinden yaklaşık iki hafta sonra ise sürpriz bir şekilde yardımcılarıyla birlikte Üçüncü Lig takımlarından Brighton & Hove Albion takımının başına geçti.[5] Fakat bu sefer Clough için işler iyi gitmedi ve Brighton, ligi 19. sırada tamamladı. Sezon sonunda Brighton, Clough ile devam etmek istemesine rağmen Clough bu teklifi reddetti ve takımdan ayrıldı.

Leeds United

değiştir

Leeds teknik direktörü Don Revie'nin İngiltere'nin başına geçmesiyle, boşalan teknik adamlık koltuğu için son şampiyon Leeds United'la anlaştı.[5] Clough, Leeds'in önceki başarılı menajeri Don Revie hakkındaki düşüncelerini hiçbir zaman saklamayarak Revie'nin takımının kazandığı tüm başarıları çirkef bir futbol anlayışına borçlu olduğunu belirtince takımın yıldız futbolcularıyla arası açıldı. 6 maçta aldığı tek galibiyet sonucu oyuncular ve taraftardan sonra yönetimin de desteğini çabucak kaybetti. "Koca Kafa" bu nedenle takımdan ayrıldı. Sadece 44 gün süren bu kötü maceradan sonra 6 Ocak 1975'te İkinci Lig takımlarından Nottingham Forest'nin başına geçti.[5] Clough'un 44 günlük Leeds United dönemi, 35 yıl sonra "The Damned United" adlı filme konu oldu.

Nottingham Forest

değiştir
 
Nottingham'da hayranları tarafından yaptırılan Brian Clough Heykeli

Clough'un ilk sezonunda takım, ligi orta sıralarda bitirdi. 1976-77 sezonunda Brighton'dan ayrıldıktan sonra teknik direktör olarak yerine bıraktığı Peter Taylor’ı tekrar yanına aldı.[5] Yine aynı sezon takıma genç ve yetenekli takviyeler yapılarak lig 52 puanla üçüncü sırada bitirildi ve 1. Lige çıkıldı. "Koca Kafa" 1. Lig'deki ilk sezonda Derby'de olduğu gibi Forest'ta da herkesi şaşırtarak en yakın rakibi olan Liverpool'nin 7 puan önünde birinci oldu. Böylece takımına tarihinde ilk ve tek lig şampiyonluğunu yaşattı. Sezon sonunda ise Yılın Teknik Direktörü ödülüne layık görüldü.[5] Clough'ın baştan yarattığı Nottingham Forest, 26 Kasım 1977'den 9 Aralık 1978'e kadar oynadığı 42 lig maçında yenilgi yüzü görmeyerek ancak yıllar sonra, 2004'te Arsenal tarafından kırılacak olan (49 maçla) bir rekora da imza attı.[5] Ertesi sezon ise şampiyonluk 8 puan farkla Liverpool'a kaptırıldı. O yılın en çok konuşulan olayı ise Trevor Francis'in Birmingham City FC'den 1 milyon pound karşılığında Nottingham'a transferi oldu.[5] Bu rakam Britanya futbol tarihine, ilk kez 1 milyon poundluk bir transfer ücreti olarak geçti.[7] Kırmızılar, sezonu FA Community Shield ve EFL Cup'yla bitirdi. Ancak en önemlisi Münih'te oynanan Şampiyon Kulüpler Kupası finalinde Malmö FF, Trevor Francis'in golüyle 1-0 mağlup edildi ve ilk kez kupaya uzanıldı.[7] Böylece "Koca Kafa" sıradan bir İkinci Lig takımıyla üç yıl içinde Avrupa şampiyonu olan bir takım yarattı ancak Clough, bununla yetinmeyecekti.

Aynı yıl UEFA Süper Kupası müsabakasında Barcelona toplamda 2-1 ile geçilerek kupaya uzanıldı. 1979-80 sezonunda Forest, İngiltere'deki kupalarda hiçbir varlık gösteremedi ve ligi 48 puanla 5. sırada bitirirken, Avrupa'da yine fırtına gibi esiyordu. Nitekim bir önceki sezon kazanılan kupanın sürpriz olmadığı Hamburg karşısında 1-0 kazanılarak kanıtlanmış oldu.[7]

Bu başarılardan sonra, yardımcısı Peter Taylor’ın 1982'de takımdan ayrılması ve kadronun bozulmasıyla "Koca Kafa"’lı Forest, yavaş yavaş gerilemeye başladı. Kulüp, 1983-84, 1987-88 ve 1988-89 sezonlarında elde edilen üçüncülükler dışında ligde eskisi kadar varlık gösteremedi. Bunun dışında 1988-89 sezonu EFL Cup finalinde Luton Town FC 3-1 mağlup edilerek bu kupa bir kez daha kulüp müzesine götürüldü. Aynı başarı ertesi yıl Oldham Athletic karşısında tekrarlandı. 1990-91 sezonundaki FA Cup ise Tottenham Hotspur'ye uzatmalarda 2-1 kaybedildi.

1992-93 sezonu ise 18 yıl süren efsanenin sonu oldu. Clough'un kendini alkole kaptırması ve Teddy Sheringham, Des Walker gibi önemli futbolcuların satılmasıyla kulüp önlenemez bir düşüşe geçti.[5] Nitekim lig sonunda Forest, 40 puanla sonuncu olarak 16 yıl aradan sonra İkinci Lig'e düştü. Tüm sorumluluğu üzerine alan "Koca Kafa", 8 Mayıs 1993'te görevinden istifa etti.[5] Futboldan uzaklaştıktan sonra çeşitli yayın organlarında yorumculuk ve yazarlık yaptı. Uzun yıllar sağlık sorunlarıyla boğuştu ve 2003'te karaciğer nakli oldu.[8] 20 Eylül 2004 tarihinde mide kanseri nedeniyle Derby şehrinde 69 yaşındayken öldü.[8]

Ölümünden sonra Nottingham ve Derby bağlantısını sağlayan A52 yolu Brian Clough Yolu olarak değiştirildi. Ayrıca kendisi adına çok sayıda heykel dikildi. 2007 yılından itibaren ise Brian Clough Trophy ismiyle Forets ve County arasında mini kupa düzenlenmeye başlandı. 2009 yılında menajerlik yaptığı Leeds United'da, 44 gününü konu alan The Damned United filmi yayınlandı.

Diğer işlerle bağlantıları

değiştir

Taylor ile aralarının açılması

değiştir
 
Brian Clough ve yardımcısı Peter Taylor'ın Heykeli, Pride Park

Peter Taylor; Derby, Brighton ve Nottingham Forest takımlarında Clough'un yardımcısı olarak çalışmıştı. Mayıs 1982'de Taylor emekli olduğunu açıkladı ancak 6 ay sonra Derby County'nin başına geçti. Taylor ile Clough'un arasının bozulmasına sebep olan olaysa bu değildi. Asıl sebep 21 Mayıs 1983'te Taylor'ın, Clough'un çalıştırdığı Nottingham Forest'ın futbolcusu olan John Robertson'ı Clough'dan habersiz Derby'e transfer etmesiydi. İkili bu olaydan sonra hiç konuşmadı. Ekim 1990'da Taylor öldüğünde Clough ve ailesi cenaze törenine katıldı.[5] Forest'taki yardımcısı telefonda Clough'a Taylor'ın ölüm haberini verdikten sonra Clough hiçbir şey söylemeden telefonu kapatmıştı ancak iddiaya göre telefonu kapattıktan sonra bağırmaya ve içmeye başlamıştı.[9] Daha sonrasındaysa Clough 1994'te yazdığı otobiyografisini Taylor'a ithaf etti.

Emekliliği

değiştir

Kişisel yaşamı ve ailesi

değiştir

4 Nisan 1959 yılında Brian, Barbara Glasgow ile Middlesbrough'da evlendi. Daha sonra Barbara ile tanışması için "yaptığım en iyi şey" demiştir. Barbara ile 3 çocukları oldu. 1964 doğumlu Simon, 1966 doğumlu Nigel ve 1967 doğumlu Elizabeth. Küçük oğlu Nigel profesyonel futbolcu oldu ve 1980'ler ve 90'larda babası için Forest'te oynadı. Sonradan Nigel, babasının ayak izlerini takip ederek Derby County'de menajerlik yaptı.

Brian, bir sosyalistti ve İşçi Partisi taraftarıydı.

Brian, bir ateistti.

Ölümü ve etkileri

değiştir
 
Brian Clough'un adı verilen Nottingm ve Derby arasındaki yol.

Başarıları

değiştir
Derby County
Nottingham Forest

The Damned United

değiştir

Menajerlik istatistikleri

değiştir
Kulüp Ülke Başlangıç Bitiş
OM G B M Başarı %
Hartlepool United   1 Ekim 1965 1 Mayıs 1967 84 35 13 36 41.67
Derby County   1 Haziran 1967 15 Ekim 1973 289 135 70 84 46.71
Brighton & Hove Albion   1 Kasım 1973 30 Temmuz 1974 32 12 8 12 37.50
Leeds United   30 Temmuz 1974 13 Eylül 1974 7 1 3 3 14.29
Nottingham Forest   6 Ocak 1975 8 Mayıs 1993 907 411 246 250 45.31
Toplam 1319 594 340 385 45.03

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Okunuşu İngilizce telaffuz: [ˈklʌf] KLUF-'
  2. ^ "Stars pay tribute to Clough". BBC News. 21 Eylül 2004. 22 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2009. 
  3. ^ "The Damned United Movie Trailer". EPL Talk. 19 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2009. 
  4. ^ "Clough takes over as Derby boss". BBC News. 6 Ocak 2009. 20 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2011. 
  5. ^ a b c d e f g h i j k l m Koçak, Kıvanç, TFF TamSaha Dergisi Ağustos 2008 sayısı (1 Ağustos 2008). "Mucize O'nun işiydi". Tff.org. 7 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. 
  6. ^ Arapkirli, Zafer (21 Eylül 2004). "Brian Clough'ın ardından...". Ntvmsnbc.com. 8 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. 
  7. ^ a b c Aydın, Mert (22 Eylül 2004). "Gözleri açık gitti ". Sabah.com.tr. 15 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2009. 
  8. ^ a b "Football legend Clough dies". BBC SPORT. 20 Eylül 2004. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. 
  9. ^ "Brian Clough 1935–2004: England's Greatest". Soccerphile. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2011. 

Dış bağlantılar

değiştir
Sportif görevi
Önce gelen:
  Bob Paisley
Avrupa Kupası kazanan menajer
1978-79 & 1979-80
Sonra gelen:
  Bob Paisley