Tlemsen
Tlemsen
تلمسان | |
---|---|
Panorama grada | |
Koordinate: 34°52′N 1°19′W / 34.867°N 1.317°W | |
Država | Alžir |
Pokrajina | Tlemsen |
Visina | 815[1] |
Stanovništvo (2008.) | |
- Grad | 173,531[1] |
Vremenska zona | UTC+1 (UTC) |
Poštanski broj | 13000[1] |
Karta | |
Tlemsen (arapski: تلمسان, Tilimsān) je grad od 173,531 stanovnika[1] na sjeverozapadu Alžira u Pokrajini Tlemsen u kojoj je administrativni centar.[2]
Tlemsen se nalazi udaljen šesdesetak km od granice s Marokom i isto toliko i od obale Sredozemnog mora. Leži na nadmorskoj visini od 807 metara u kotlini iznad koje se dižu strmo uzdižu planine Tlemcenskog gorja (dio Tel Atlasa).[2] Takav položaj mu osigurava umjerenu klimu i pruža obilje vode sa potoka koji se spuštaju sa planina. To je pozitivno utjecalo na razvoj Tlemcena, pa se tako da shvatiti zašto je imao toliku historijsku važnost.[2]
Tlemcen je pitoreskni grad krivudavih sokaka, u kojima se nižu male zanatske radnje, dućani, kafane i džamije.[2]
Stanovnici Tlemcena mahom su ili Hadari (porijeklom Mauri) i Kulugli (tursko-arapskog porijekla), poznati su po tom što žive oštro podjeljeni svak u svojoj mahali.[2]
Najstarije naselje na tom lokalitetu podigli su Rimljani u 4. vijeku pod imenom - Pomaria (voćnjaci) vjerojatno zbog brojnih voćnjaka i vrtova. Grad su kasnije Berberi prezvali u Agadir (strmina). Pomaria se vremenom spojila sa susjednom kazbom - Tagrart, koju su osnovali Almoravidi u 11. vijeku. To jedinstveno naselje je u 13. vijeku izraslo u grad Tlemcen (od (berberskog: tilmisane = izvori).
Tlemcen je od 13. do 15. vijeka bio prijestolnica Sultanata Tlemsen kojim je vladala Dinastija Abdalvadida. To je bilo doba kad je postao važan islamski religijski i kulturni centar, velik bazar, mjesto gdje su se ukrštali trgovački putevi sjevernoafričke obale.[2]
Toliko je ojačao da je zauzeo dobar dio susjednog marokanskog Marinidskog sultanata iz Fesa. Kad su se oporavili marinidski sultani podigli su na svega 2.4 km od Tlemsena - utvrđeni logor iz kojeg su ga svako malo napadali i opsjedali tokom 14. vijeka. Iako su čak i u to vrijeme vladari Tlemcena nastavili uređivati i dograđivati svog grad, i nastojali unaprijediti trgovinu i zanatstvo.[2]
Kriza je nastupila tek krajem 14. vijeka, odtad Tlemsen stagnira i propada. Osmanlije su zauzele grad 1559. Nakon gotovo tri vijeka stagnacije - 1842. zauzela ga je francuska vojska. Za Francuske kolonijalne uprave podignut je za bedem oko grada.[2]
Šesdesetih godina prošlog vijeka je bio sjedište iz kog je djelovao lider FLN-a kasniji prvi predsjednik Alžira - Ahmed Ben Bella.[2]
Tlemcen ima više građevina koje datiraju od 12. do 15. vijeka, od bilo kojeg drugog grada u Alžiru. Osim Velike džamije koju su podigli vladari iz Almoravidske dinastije u 12. vijeku., većina srednjovjekovnih zgrada jasno pokazuje snažan utjecaj španjolskih Maura. Takve su; Džamija Sīdí bel Ḥassan iz 1296. (današnji muzej), Méchouar ili citadela iz 1145. (današnja vojna bolnica i kasarna), Sahrij ili Veliki bazen - cisterna iz 14. vijeka (danas presušila), i Eremitorij rabina Ephraima Alnaqua iz 15. vijeka.[2]
Na ruševinama marinidskog grada Mansoura, koji leži na zapadu vidljivi su primjeri hispano-hispano-maurske umjetnosti.[2]
Tlemcen je prije svega trgovački centar svoje bogate poljoprivredne okolice i grad sa nešto lake industrije. Zanatlije proizvode artikle od kože, tekstila i rukotvorine od metala.[2]
- Tlemcen , la ville aux monuments somptueux Arhivirano 2020-01-28 na Wayback Machine-u (fr)