Pikrinska kiselina
Pikrinska kiselina (grč. πικρος - gorak), je organsko jedinjenje 2, 4, 6-trinitrofenol, sa formulom HOC6H2(NO2)3.[4]
Pikrinska kiselina | |||
---|---|---|---|
IUPAC ime |
| ||
Drugi nazivi | fenol trinitrat; trinitrofenol; 2,4,6-trinitro-1-fenol; 2-hidroksi-1,3,5-trinitrobenzen; TNP; Melinit | ||
Identifikacija | |||
CAS registarski broj | 88-89-1 | ||
PubChem[1][2] | 6954 | ||
ChemSpider[3] | 6688 | ||
UNII | A49OS0F91S | ||
RTECS registarski broj toksičnosti | TJ7875000 | ||
Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
Svojstva | |||
Molekulska formula | C6H3N3O7 | ||
Molarna masa | 229.10 g·mol−1 | ||
Agregatno stanje | bezbojana do žuta čvrsta materija | ||
Gustina | 1.763 g·cm−3, čvrsta materija | ||
Tačka topljenja |
122.5 °C | ||
Tačka ključanja |
> 300 °C (Eksplodira) | ||
Rastvorljivost u vodi | 14.0 g·L−1 | ||
pKa | 0.38 | ||
Opasnost | |||
NFPA 704 | |||
R-oznake | R1 Šablon:R4 R11 R23 R24 R25 | ||
S-oznake | S28 S35 S37 S45 | ||
Podaci o eksplozivu | |||
Eksplozivna brzina | 7,350 m·s−1 at ρ 1.70 | ||
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
Infobox references |
Osobine
urediOna je žut (poput limuna) kristalni prah, slabo rastvoran u vodi. Snažno eksplodira ako se zagreje iznad 294 °C.[5] Njene soli s metalima (pikrati) su vrlo osetljive na udarac i reaguju kao eksplozivi. Pikratima se nazivaju i molekularni kompleksi pikrinske kiseline s aromatnim ugljikovodicima, koje zbog karakteristične boje i mogućnošću tačnog određivanja tačke topljenja primjenjuju u pročišćavanju i identifikaciju aromatskih ugljikovodika.
Upotreba
urediKoristila se kao organska boja u industriji, ali je zbog svoje osetljivosti povučena (1950-ih godina), i počela se proizvoditi kao vojni eksploziv.[6]
Proizvodnja
urediPikrinska kiselina se može proizvesti nitriranjem fenola, benzena (Wolfenstein-Boters reakcija ) salicilne kiseline ili čak acetilsalicilne kiseline.
Literatura
uredi- ↑ Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today 15 (23-24): 1052-7. DOI:10.1016/j.drudis.2010.10.003. PMID 20970519.
- ↑ Evan E. Bolton, Yanli Wang, Paul A. Thiessen, Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry 4: 217-241. DOI:10.1016/S1574-1400(08)00012-1.
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ „Picric Acid - Journal of Chemical Education (ACS Publications and Division of Chemical Education)”.
- ↑ „www.ehs.washington.edu”. Arhivirano iz originala na datum 2010-06-23.
- ↑ „Picric acid hazards”. Arhivirano iz originala na datum 2010-11-10.