Easy Rider (sh. Lagani jahač), na prostoru bivše Jugoslaviji poznatiji pod naslovom Goli u sedlu, je američki igrani film snimljen u režiji Dennisa Hoppera i premijerno prikazan 1969. godine, poznat po sadržaju zbog koga se često navodi kao vrhunac kontrakulture u američkoj kinematografiji, po stilu zbog koga se često navodi kao jedno od ključnih ostvarenja tzv. Novog Hollywooda, ali i jedno od najpopularnijih ostvarenja svog vremena koje je tokom decenija steklo kult status.

Easy Rider
RežijaDennis Hopper
ProducentPeter Fonda
ScenarioPeter Fonda
Dennis Hopper
Terry Southern
UlogePeter Fonda
Dennis Hopper
Jack Nicholson
MuzikaThe Band
The Byrds
The Jimi Hendrix Experience
Roger McGuinn
Steppenwolf
FotografijaLászló Kovács
MontažaDonn Cambern
StudioRaybert Productions
Pando Company Inc.
DistribucijaColumbia Pictures
Datum(i) premijere
14. 7. 1969 (1969-07-14)
Trajanje95 min.
Zemlja Sjedinjene Države
Jezikengleski
Budžet360.000 $
Bruto prihod60 mil. $[1]
Kronologija
Prethodi: Sl(ij)edi:
Easy Rider: The Ride Back (2012)

Po žanru predstavlja film ceste. Protagonisti, koje tumače Peter Fonda (koji je također producirao film) i Hopper su Wyatt i Billy, dvojica hipi-bajkera i sitnih dilera koji novcem od droge financiraju svoj životni stil, odnosno nesputana putovanja motociklima po Americi. Radnja prikazuje kako tokom svojih putovanja sreću različite ljude, od blagonaklonih hipika u pustinjskoj komuni pa sve do zadrtih konzervativaca koji će svoje neprijateljstvo prema njihovom nonkonformističkom načinu života iskazati sa tragičnim posljedicama.

Prije nego što je započeo rad na filmu, Fonda je već bio stekao reputaciju svojevrsne kontrakulturne ikone u Hollywoodu, i to zahvaljujući glavnim ulogama u bajkerskom filmu Divlji anđeli i art-filmu The Trip gdje njegov lik konzumira LSD i doživljava psihodelična iskustva. Goli u sedlu su se naslanjali na te motive, ali uz ikonografiju modernog vesterna, oodnosno protagonista kao junaka nove, mlade i "kontrakulturne" Amerike. U stilskom smislu su se Goli u sedlu naslanjali na montažne i druge tehnike francuskog Novog vala, ali i predstavljali svojevrstan odraz psihodelije. Muzičku podlogu za film su dali tada popularni rock bendovi kao što su The Band, The Byrds i Steppenwolf, čija će pjesma Born to Be Wild postati veliki hit.

Film je sniman sa relativno niskim budžetom, ali su financije predstavljale daleko manji problem na snimanju od međusobnih svađa Fonde, Hoppera i drugih članova ekipe, odnosno sklonosti da se konzumiraju marihuana, LSD i druge droge. Samo je snimanje dovršeno u prvoj polovici 1968. godine, ali je premijera odgađana prije svega zbog problema u montaži, odnosno nastojanja Hoppera da sačuva što veći dio materijala.

Na kraju se film prikazao na Kanskom festivalu, a nakon nekoliko mjeseci je počela redovna distribucija u SAD. Publika, prije svega ona mlađa, zdušno je prihvatila film te je postao treći najgledaniji film godine u Sjevernoj Americi. Hopper je stekao status velikog filmskog autora, ali je tu reputaciju brzo uništio katastrofalnim iskustvima sa svojim sljedećim projektom The Last Movie. Film je daleko više pomogao Jacku Nicholsonu, koji se pojavljuje u relativno maloj ulozi, ali je zato upravo zahvaljujući njoj postao legitimna filmska zvijezda. Goli u sedlu su, pak, svojim iznenađujućim uspjehom pokazali da se mladi sineasti u nezavisnoj produkciji daleko bolje snalaze u novim okolnostima od velikih studija, koji su u to vrijeme bili u velikoj financijskoj krizi, a Hopperov uspjeh je kod mnogih kritičara stvorio percepciju o režiserima kao pravim filmskim autorima, odnosno ključnim ličnostima Novog Hollywooda.

Godine 2012. je snimljen prednastavak filma pod naslovom Easy Rider: The Ride Back, koji pokazuje rane živote protagonista.

Uloge

uredi

Komuna

  • Luana Anders – Lisa
  • Sabrina Scharf – Sarah
  • Sandy Wyeth – Joanne
  • Robert Walker, Jr. – Jack
  • Robert Ball – Pantomimičar #1
  • Carmen Phillips – Pantomimičar #2
  • Ellie Walker – Pantomimičar #3
  • Michael Pataki – Pantomimičar #4

Zatvor

  • Jack Nicholson – George Hanson
  • George Fowler, Jr. – Čuvar
  • Keith Green – Šerif

Kavana

  • Hayward Robillard – Čovjek sa mačkom
  • Arnold Hess, Jr. – Zamjenik šerifa
  • Buddy Causey, Jr. – Mušterija #1
  • Duffy Lafont – Mušterija #2
  • Blasé M. Dawson – Customer #3
  • Paul Guedry – Mušterija #4
  • Suzie Ramagos – Djevojka #1
  • Elida Ann Hebert – Djevojka #2
  • Rose LeBlanc – Djevojka #3
  • Mary Kaye Hebert – Djevojka #4
  • Cynthia Grezaffi – Djevojka #5
  • Colette Purpera – Djevojka #6

Kuća Plavih svjetala

  • Toni Basil – Mary
  • Karen Black – Karen
  • Lea Marmer – Madam
  • Cathé Cozzi – Plesačica
  • Thea Salerno – Kurva #1
  • Anne McClain – Kurva #2
  • Beatriz Monteil – Kurva #3
  • Marcia Bowman – Kurva #4

Kamionet

  • David C. Billodeau
  • Johnny David

Izvori

uredi
  1. Easy Rider, Worldwide Box Office Gross. Worldwide Box Office. pristup 18. VII 2014.

Vanjske veze

uredi