Despot (titula)

Despot (od grč. δεσπότης [despótēs] — „gospodar”), bila je starija vizantijska dvorska titula koja je dodjeljivana sinovima ili zetovima vladajućeg cara, a prvobitno je označavala prestolonasljednika. Iz Vizantijskog carstva se tokom srednjeg vijeka proširila na Balkansko poluostrvo, a dodjeljivana je i u državama koje su bile pod vizantijskim uticajem, kao što su Latinsko carstvo, Bugarska, Srbija i Trapezund. To je dovelo do uzdizanja nekoliko kneževina na rang „despotovine” koje su postojale kao nezavisne države ili kao zavisna teritorija kneževa koji su imali i titulu despota, među kojima su najpoznatije Epirska despotovina, Morejska despotovina i Srpska despotovina. Supruga despota je bila despotica (od grč. δεσπό��ισσα).

U savremenom značenju, riječ je stekla drugačije značenje: despotizam je oblik vladavine u kome jedan pojedinac vlada sa apsolutnom vlašću. Semantičkom promjenom termin je izjednačen sa termin „tiranin”, antičkom grčkom riječju koja prvobitno nije imala negativno značenje i latinskom riječju „diktator”, vladar koji ima potpuni autoritet u Rimskoj republici. U savremenom govornom grčkom jeziku, riječ se često koristi za episkope.