Alfred Bernhard Nobel (Stockholm, 21. listopada 1833. - San Remo, 10. prosinca 1896.), švedski hemičar, inovator, dramski pisac i donator. Alfred Nobel je jedno od šestero djece Immanuela Nobela (1801-1872), švedskog arhitekte, inžinjera i inovatora.

Alfred Nobel

Rođenje 21. listopada 1833.
Švedska Stockholm, Švedska
Smrt 10. prosinca 1896.
Italija San Remo, Italija
Narodnost šveđanin
Polje kemija
Poznat po dinamit, Nobelova nagrada

Biografija

uredi

Alfred Nobel je sa familijom preselio iz rodnog Stockholma u Sankt Peterburg 1842. godine nakon što je očeva radionica bankrotirala. U to vrijeme familija je bila na rubu siromaštva, a mladi Alfred je radio kao prodavač šibica na ulici. 1859 familija se vraća u Švedsku gdje Alfred počinje studirati eksplozive, posebno nitroglicerin, eksplozivni element koga je otkrio Ascanio Sobrero 1847. U toku tih studija desilo se nekoliko eksplozija u laboratoriju, a jedna od njih je usmrtila Alfredovog mlađeg brata Emila 1864.godine. Na osnovama nitroglicerina Nobel je izumio i patentirao dinamit 1867. godine.

Alfred Nobel je također bio dramski pisac. Napisao je dvojezičnu (švedski i esperanto jezik) dramu Nemesis, baziranu na stvarnom događaju. Glavni lik drame, Beatrice Cenci je stvarna osoba, osuđena na smrt i pogubljena 11.septembra 1599 u Rimu. Nobelova knjiga daje njegovo viđenje događaja koji su prethodili toj kazni. Drama Nemesis je prvi put objavljena 1896 u Parizu, malo prije Nobelove smrti.

Nobelova nagrada

uredi
Glavni članak: Nobelova nagrada

Alfred Nobel je u svom testamentu donirao dio svog novca Švedskoj državi i osnovao fond iz kojeg će se svake godine dodijeljivati nagrade u više kategorija (hemija, fizika, književnost, medicina, mir itd.).

Nobel je bio zaprepašten i šokiran načinom na koji je svijet upotrebljavao njegov izum – dinamit i u toj činjenici leži razlog njegove odluke da se nagrade dodjeljuju onima koji svojim sposobnostima najviše doprinose čovječanstvu.

Prva svečanost dodjele Nobelovih nagrada za književnost, fiziku, hemiju i medicinu je održana na Kraljevskoj Muzičkoj Akademiji u Stockholmu, 1901. godine.