Premijer liga Bosne i Hercegovine
2023/2024 | |
Państwo | |
---|---|
Dyscyplina | |
Organizator rozgrywek | |
Data założenia | |
Założyciel | |
Poprzednia nazwa |
Prva liga (1994–2000) |
Rozgrywki | |
Liczba drużyn |
12 |
Zwycięzca |
Mistrz Bośni i Hercegowiny |
Niższy poziom ligowy | |
Puchary | |
Zwycięzcy | |
Pierwszy zwycięzca |
NK Čelik Zenica (1994/95) |
Obecny zwycięzca |
FK Borac Banja Luka (2023/24) |
Najwięcej zwycięstw |
Zrinjski Mostar (8) |
Strona internetowa |
Premijer liga Bosne i Hercegovine – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Bośni i Hercegowinie, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1994 roku i od samego początku zarządzana przez Związek Piłkarski Bośni i Hercegowiny (N/FSBiH). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 12 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Bośni i Hercegowiny, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do I liga Bośni i Hercegowiny (II bośniackiej ligi Bośni i Hercegowiny) i I liga Republiki Serbskiej (II serbskiej ligi Bośni i Hercegowiny).
Historia
[edytuj | edytuj kod]Mistrzostwa Bośni i Hercegowiny w piłce nożnej rozgrywane są od 1920 roku jako nieoficjalne, a od 1923 w składzie połączonej Jugosławii. Po upadku SFR Jugosławii w 1991 roku proklamowano niepodległość Bośni i Hercegowiny. Sezony 1992/93 i 1993/94 nie odbyły się z powodu wojny w Bośni. W tym czasie FK Borac Banja Luka występował w 1. lidze jugosłowiańskiej. Wtedy też wielu bośniackich piłkarzy uciekało za granicę, a wśród nich Hasan Salihamidžić, który Velež Mostar zamienił na Hamburger SV. W sezonie 1993/94 kluby Chorwatów bośniackich utworzyły własną ligę, którą wygrał zespół NK Široki Brijeg, jednak jej wyniki uznane zostały za nieoficjalne. W sezonie 1994/1995 po raz pierwszy startowała Prva nogometna liga Bosne i Hercegovine. Od 1994 istniały 3 ligi: Bośniaków, Chorwatów bośniackich i Serbów bośniackich, jednak mistrzem kraju aż do 1999 zostawał najlepszy zespół pierwszej z wymienionych. W sezonie 1999/2000 mistrzem Bośni i Hercegowiny zostawał zwycięzca play-offów rozgrywanych wśród najlepszych drużyn z lig bośniackiej i Chorwatów bośniackich. W następnym sezonie 2000/01 obie te ligi połączyły się w Premijer ligi Bośni i Hercegowiny' i zwycięzca tych rozgrywek zdobywał mistrzostwo kraju. W sezonie 2002/03[1] do tej ligi dołączyły się także kluby Serbów bośniackich i dopiero od tego momentu istnieje jedna liga skupiające najlepsze kluby wszystkich głównych nacji w Bośni i Hercegowinie.
System rozgrywek
[edytuj | edytuj kod]Obecny format ligi zakładający podziału rozgrywek na rundy obowiązuje od sezonu 2015/16.
Rozgrywki składają się z 22 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. Po dwóch rundach rozgrywek zespoły z miejsc 1-6 walczą w trzeciej rundzie o mistrzostwo i europejskie puchary, a zespoły z miejsc 7-12 o utrzymanie w lidze. Pierwsza szóstka rozgrywa ze sobą mecze – u siebie oraz na wyjeździe. Dolna szóstka również rozgrywa ze sobą mecze – u siebie oraz na wyjeździe. Od sezonu 2015/16 w lidze występuje 12 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 16 do 22. Każda drużyna otrzymuje 3 punkty za zwycięstwo, 1 za remis oraz 0 za porażkę.
Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Bośni i Hercegowiny w piłce nożnej. Mistrz Bośni i Hercegowiny kwalifikuje się do eliminacji Ligi Mistrzów UEFA. Druga oraz trzecia drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Bośni i Hercegowiny startuje w eliminacjach do Ligi Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie pierwsze miejsce w lidze – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również czwarta drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do I ligi Bośni i Hercegowiny i I ligi Republiki Serbskiej.
W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest na podstawie wyniku dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności, w przypadku remisu – na podstawie różnicy bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie na podstawie ogólnego bilansu bramkowego osiągniętego w sezonie, większej liczby bramek zdobytych oraz w ostateczności za pomocą losowania.
Skład ligi w sezonie 2022/23
[edytuj | edytuj kod]Uczestnicy poprzedniej edycji | |||
---|---|---|---|
ZRI | Zrinjski Mostar | Mostar | 1 |
TUZ | Tuzla City | Tuzla | 2 |
BBL | Borac Banja Luka | Banja Luka | 3 |
SAR | FK Sarajevo | Sarajewo | 4 |
VEL | Velež Mostar | Mostar | 5 |
ŽEL | FK Željezničar | Sarajewo | 6 |
NSB | NK Široki Brijeg | Široki Brijeg | 7 |
NPO | NK Posušje | Posušje | 8 |
LET | Leotar Trebinje | Trebinje | 9 |
SLT | Sloboda Tuzla | Tuzla | 10 |
Spadek z Premijer liga Bosne i Hercegovine 2020/21 | |||
RAB | Radnik Bijeljina | Bijeljina | 11 |
RUP | Rudar Prijedor | Prijedor | 12 |
Awans z I ligi Federacji Bośni i Hercegowiny 2021/22 | |||
IKO | Igman Konjic | Konjic | 1 |
Awans z I ligi Republiki Serbskiej 2021/22 | |||
SDO | Sloga Doboj | Doboj | 1 |
Oznaczenia:
|
Lista sezonów
[edytuj | edytuj kod]Statystyka
[edytuj | edytuj kod]Tabela medalowa
[edytuj | edytuj kod]Mistrzostwo Bośni i Hercegowiny zostało do tej pory zdobyte przez 9 różnych drużyn. 7 z nich zostało mistrzami od wprowadzenia obecnych zasad rozgrywek od sezonu 2000/01.
Stan po sezonie 2023/24.
Lp. | Klub | Miejsca na podium | Zwycięskie sezony | ||
---|---|---|---|---|---|
1. | Zrinjski Mostar | 8 | 4 | 2 | 2004/05, 2008/09, 2013/14, 2015/16, 2016/17, 2017/18, 2021/22, 2022/23 |
2. | FK Željezničar | 5 | 7 | 2 | 2000/01, 2001/02, 2009/10, 2011/12, 2012/13 |
3. | FK Sarajevo | 4 | 4 | 6 | 2006/07, 2014/15, 2018/19, 2019/20 |
4. | Borac Banja Luka | 3 | 1 | 4 | 2010/11, 2020/21, 2023/24 |
5. | NK Široki Brijeg | 2 | 5 | 3 | 2003/04, 2005/06 |
6. | Leotar Trebinje | 1 | 0 | 0 | 2002/03 |
Modriča Maxima | 1 | 0 | 0 | 2007/08 | |
8. | Brotnjo Čitluk | 0 | 1 | 1 | |
Slavija Sarajewo | 0 | 1 | 1 | ||
Sloboda Tuzla | 0 | 1 | 1 | ||
11. | FK Tuzla City | 0 | 1 | 0 | |
12. | Velež Mostar | 0 | 0 | 2 | |
13. | Čelik Zenica | 0 | 0 | 1 |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona pierwszej ligi Bośni i Hercegowiny. nfsbih.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-15)]. (bośn.).
- Premier Liga, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2021-01-02] .
- Oficjalna strona N/FSBiH. nfsbih.ba. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-16)]. (bośn.).
- Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)