Bitwa pod Wyszecinem
polska wojna sukcesyjna | |||
Zwycięski wódz generał Piotr Lacy | |||
Czas |
8 kwietnia lub 9 kwietnia 1734 (według niektórych źródeł 20 kwietnia 1734[1][2]) | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium | |||
Wynik |
zwycięstwo Rosji | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
|
Bitwa pod Wyszecinem, zwana także bitwą pod Wyszyczynem miała miejsce 8 kwietnia[4] lub 9 kwietnia[5] 1734 (według niektórych źródeł 20 kwietnia 1734[1][2]) podczas polskiej wojny sukcesyjnej.
Wojsko koronne dowodzone przez wojewodę lubelskiego Jana Tarłę stoczyło bitwę z wojskiem rosyjskim generała Piotra Lacy'ego pod Wyszecinem, wsią kaszubską, leżącą na północy Prus Królewskich. Po zaciętej walce bitwę za cenę znacznych strat wygrali Rosjanie.
Przed bitwą
[edytuj | edytuj kod]Regimentarz Jan Tarło chcąc połączyć się z Francuzami, którzy według posiadanych przez niego informacji mieli wylądować w okolicach Pucka, zmierzał ze swym oddziałem w tamtą stronę. Rosjanie szacowali siły Tarły na 8 tys. jazdy, ale było jej zapewne mniej. Według innych danych wojewoda lubelski Jan Tarło miał pod swoim dowództwem 130 chorągwi pospolitego ruszenia, 2 pułki regularnej kawalerii oraz 400 dragonów. Po połączeniu się z resztkami rozbitych pod Świeciem wojsk kasztelana czerskiego Kazimierza Franciszka Rudzińskiego natknął się pod Tucholą na liczący 3 tysiące żołnierzy korpus rosyjski dowodzony przez generała Artemija Zagriażskiego . Pomimo przewagi liczebnej Tarło nisko oceniał wartość bojową swych sił i przystąpił do pertraktacji. Wobec dużej przewagi liczebnej przeciwnika Zagriażski chętnie przystąpił do rozmów i zgodził się na wysłanie adiutanta Tarły Idzikowskiego do Gdańska. W tym czasie głównodowodzący armią oblegającą Gdańsk feldmarszałek Burkhard Christoph Münnich wysłał na pomoc Zagriażskiemu generała Lacy'ego z 5 tys. nieprzydatnej przy oblężeniu miasta jazdy z armatami.
Bitwa
[edytuj | edytuj kod]Tarło, który dowiedział się o nadciąganiu wroga, zajął stanowisko na południe od Wyszecina z czołem zwróconym ku południowi, skąd nadciągał Piotr Lacy. W pierwszej linii wojsk rosyjskich szli Kozacy, mając ze sobą 3 kompanie grenadierów konnych, za nimi 4 pułki dragonów na koniach na lewym skrzydle i 2 spieszone pułki dragonów na lewym skrzydle. Dwa następne pułki dragonów były na koniach i pozostawały w odwodzie. Późnym popołudniem, gdy Lacy przybył na miejsce, Rosjanie niespodziewanie uderzyli na wojska Tarły[a].Tarło zdołał rozwinąć swe siły w szyk bitewny, jednak pomimo zaciętego oporu jego wojska musiały ulec ze względu na gorsze wyszkolenie. Część sił polskich została rozbita, reszta wycofała się.
Po bitwie
[edytuj | edytuj kod]Cały tabor wpadł w ręce Rosjan, którzy swoje zwycięstwo okupili znacznymi stratami[b]. Wkrótce potem doszło do kolejnej klęski wojsk polskich, dowodzonych przez Jana Tarłę, w bitwie pod Puckiem z korpusem rosyjskim dowodzonym przez generała Ernesta Birona, co doprowadziło do oczyszczenia całego Pomorza z sił polskich i pozwoliło armiom rosyjskiej i saskiej kontynuować oblężenie Gdańska.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Edmund Cieślak , W obronie tronu króla Stanisława Leszczyńskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1986, s. 78-79, ISBN 83-215-3272-1, OCLC 835863769 .
- ↑ a b Tomasz Ciesielski , Irlandczyk na służbie carskiej. Piotr Lacy – feldmarszałek i generał-guberntor Inflant, [w:] W.Walczak, K.Łopatecki (red.), Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem Rzeczypospolitej, t. III, Białystok 2012, s. 240 .
- ↑ a b c Нелипович С. Г. Союз двуглавых орлов. Русско-австрийский военный альянс второй четверти XVIII в.. — М.: Объединенная редакция МВД России, Квадрига, 2010. — С. 130.
- ↑ a b c d Konstanty Górski, Historia jazdy polskiej, Kraków: Księgarnia Spółki Wydawniczej Polskie, 1894, s. 133-134 .
- ↑ Relacja opisująca działania wojsk rosyjskich przeciwko zwolennikom Stanisława I, króla-elekta polskiego, operującym w Prusach Królewskich zakończone bitwą pod [Wyszecinem] między siłami rosyjskimi pod dowództwem generała [Piotra] Lessego [!] [Lacy] a oddz, szukajwarchiwach.gov.pl, 1734 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Edmund Cieślak , W obronie tronu króla Stanisława Leszczyńskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1986, s. 78-79, ISBN 83-215-3272-1, OCLC 835863769 .