Windows 2000

Windows 2000

Producent	Microsoft
Architektura	IA-32
Pierwsze wydanie	17 lutego 2000; ponad 24 lat temu
Aktualna wersja	Service Pack 4 (5.0.2195) (13 września 2005; ponad 19 lat temu)
Jądro	hybrydowe (Windows NT)
Środowisko pracy	środowisko graficzne
Licencja	MS-EULA, Zamknięte oprogramowanie
Poprzednik	Windows NT 4.0 (1996)
Następca	Windows XP (2001) Windows Server 2003 (2003)
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Windows 2000 – to główna wersja systemu operacyjnego Windows NT opracowana przez Microsoft i zaprojektowana dla firm. Był bezpośrednim następcą systemu Windows NT 4.0, wprowadzony do produkcji RTM 15.12.1999 r.^[1], w sprzedaży detalicznej 17.02.2000 r. i wersja Datacenter Server 26.09.2000 r. Był to biznesowy system operacyjny Microsoftu do czasu wprowadzenia Windows XP Professional w 2001 roku.

Windows 2000 wprowadził NTFS 3.0, Szyfrowanie systemu plików, a także podstawowe i dynamiczne zarządzanie dyskami. W porównaniu z Windows NT 4.0 ulepszono obsługę dla osób niepełnosprawnych dzięki wielu nowym technologiom wspomagającym, zwiększono obsługę różnych języków i informacji o ustawieniach regionalnych. Rodzina Windows 2000 Server posiada dodatkowe funkcje, w szczególności wprowadza usługę Active Directory, która w następnych latach stała się szeroko stosowaną usługą w środowiskach biznesowych.

Wydano cztery edycje systemu Windows 2000: Professional, Server, Advanced Server i Datacenter Server^[2]; ta ostatnia (Datacenter), została wydana do produkcji i wprowadzona na rynek kilka miesięcy po innych. Chociaż każda edycja systemu Windows 2000 była przeznaczona na inny rynek, miały one wspólny zestaw funkcji, w tym wiele narzędzi systemowych, takich jak Microsoft Management Console i standardowe aplikacje do administrowania systemem. W 2001 roku Microsoft wydał także wersję limitowaną Advanced Server i Datacenter Server przeznaczone dla 64-bitowych mikroprocesorów Intel Itanium.

Microsoft sprzedawał Windows 2000 jako najbezpieczniejszą wersję systemu Windows w tamtym czasie, jednak stał się celem wielu głośnych ataków wirusów, takich jak Code Red i Nimda(inne języki). Przez dziesięć lat po wydaniu, prawie co miesiąc otrzymywał łatki na luki w zabezpieczeniach(inne języki), aż do końca swojego cyklu wsparcia 13 lipca 2010 r., tego samego dnia, w którym zakończyło się wsparcie dla systemu Windows XP SP2.

Windows 2000 jest ostatnią wersją systemu Microsoft Windows, która wyświetla oznaczenie „Windows NT”^[a], i ostatnią wersją, w której wersje systemu Windows na komputery stacjonarne i serwery mają tę samą nazwę. System ten jest także ostatnim z rodziny Windows NT, który nie posiada mechanizmu aktywacji ani weryfikacji autentyczności. Windows 2000 i Windows 2000 Server zostały zastąpione przez Windows XP i Windows Server 2003, wydane odpowiednio w 2001 i 2003 roku.

Windows 2000 to ostatnia wersja systemu Windows NT, która obsługuje PC-98, i486 oraz SGI Visual Workstation(inne języki) 320 i 540, a także Alpha w wersjach alfa, beta i RC. Jego następca, Windows XP, obsługuje tylko procesory x86, x64 i Itanium.

Windows 2000 jest kontynuacją rodziny systemów operacyjnych Microsoft Windows NT, zastępującą Windows NT 4.0. Pierwotna nazwa systemu operacyjnego brzmiała Windows NT 5.0, a pierwsza wersja beta została wydana we wrześniu 1997 r., a następnie Beta 2 w sierpniu 1998 r.^[3], Microsoft ogłosił, że ostateczną nazwą systemu operacyjnego będzie Windows 2000, nazwa nawiązująca do przewidywanej daty premiery^[4]. Windows 2000 Beta 3 został wydany w maju 1999 roku^[3]. NT 5.0 Beta 1 był podobny do NT 4.0, w tym logo o bardzo podobnej tematyce. NT 5.0 Beta 2 wprowadzono nowy „mini” ekran rozruchowy i usunięto motyw „ciemnej przestrzeni” z logo. Wersje beta systemu NT 5.0 miały bardzo długie dźwięki uruchamiania i zamykania, chociaż zostały one zmienione we wczesnej wersji beta systemu Windows 2000, ale podczas Beta 3 pojawiły się nowe dźwięki uruchamiania i zamykania stworzone przez fortepian, dostępne w wersji ostatecznej, a także w systemie Windows Me. Nowy ekran logowania z ostatecznej wersji pojawił się po raz pierwszy w Beta 3 build 1946 (pierwsza kompilacja Beta 3). Nowe, zaktualizowane ikony (Mój komputer, Kosz itp.) Pojawiły się po raz pierwszy w wersji Beta 3, kompilacja 1964. Ekran startowy systemu Windows 2000 w ostatecznej wersji pojawił się po raz pierwszy w wersji Beta 3 kompilacja 1983. Windows 2000 nie miał kryptonimu, ponieważ Dave Thompson z zespołu Windows NT, „Jim Allchin(inne języki) nie lubił kryptonimów”^[5].

Dodatek Service Pack 1 dla systemu Windows 2000 otrzymał nazwę kodową „Asteroid”, a 64-bitowy system Windows 2000 otrzymał nazwę kodową „Janus”^[6][7]. Podczas opracowywania wersja Alpha została porzucona. po RC1^[8], po ogłoszeniu przez Compaq, że zrezygnowali ze wsparcia dla Windows NT na Mikroprocesory Alpha. Microsoft wydał 3 wersje RC w okresie od lipca do listopada 1999 r., i ostatecznie udostępnił system operacyjny partnerom 12 grudnia 1999 r.^[9] Użytkownicy mogli kupić pełną wersję systemu Windows 2000 17 lutego 2000 r. Trzy dni przed tym wydarzeniem, które Microsoft reklamował jako „standard niezawodności”, wyciekła notatka firmy Microsoft, o której donosi Mary Jo Foley(inne języki), ujawniająca, że Windows 2000 ma „ponad 63 000 potencjalnych znanych błędów”^[10]. Po opublikowaniu artykułu Foley twierdziła, że Microsoft umieścił ją na czarnej liście na bardzo długi czas.^[11] Jednak Abraham Silberschatz(inne języki) i wsp. twierdzą w swoim podręczniku informatyki, że „Windows 2000 był najbardziej niezawodnym i stabilnym systemem operacyjnym, jaki Microsoft kiedykolwiek dostarczył do tego momentu. Duża część tej niezawodności wynika z dojrzałości kodu źródłowego, obszernych testów warunków skrajnych systemu i automatycznego wykrywania wielu poważnych błędów sterowników^[12]. InformationWeek(inne języki) podsumował wydanie: nasze testy pokazują, że następca NT 4.0 jest tym, na co liczyliśmy. Oczywiście, też nie jest doskonały^[13]. Wired News(inne języki) później określiło wyniki premiery w lutym jako „słabe”^[14]. Novell skrytykował Microsoft Active Directory, nową architekturę usług katalogowych, jako mniej skalowalny lub niezawodny niż jego własne rozwiązanie Novell Directory Services (NDS)^[15].

Początkowo planowano, że Windows 2000 zastąpi Windows 98 i Windows NT 4.0. Jednak to się zmieniło później, ponieważ zaktualizowana wersja systemu Windows 98 o nazwie Windows 98 Wydanie Drugie, została wydana w 1999 roku.

W dniu 12 lutego 2004 r. lub krótko przed tym „fragmenty kodu źródłowego systemów Microsoft Windows 2000 i Windows NT 4.0 zostały nielegalnie udostępnione w Internecie”^[16]. Źródło wycieku pozostaje niewykryte. Microsoft wydał następujące oświadczenie:

Kod źródłowy firmy Microsoft jest chroniony prawami autorskimi i chroniony jako tajemnica handlowa. W związku z tym, publikowanie, udostępnianie innym, pobieranie lub używanie jest nielegalne.

Pomimo ostrzeżeń archiwum zawierające wyciekający kod rozpowszechniło się w sieciach wymiany plików(inne języki). W dniu 16 lutego 2004 r. Zgłoszono exploit „rzekomo odkryty przez osobę badającą ujawniony kod źródłowy”^[16] dla niektórych wersji przeglądarki Microsoft Internet Explorer.

Microsoft planował wydać 64-bitową wersję Windows 2000, która działałaby na 64-bitowych mikroprocesorach Intel Itanium w 2000 roku^[17][18]. Jednak pierwszą oficjalnie wydaną 64-bitową wersją systemu Windows był Windows XP 64-Bit Edition, wydany wraz z 32-bitowymi wersjami systemu Windows XP 25 października 2001 r.^[19], a następnie wersje serwerowe Windows Datacenter Server Limited Edition i później Windows Advanced Server Limited Edition, które były oparte na bazie kodu wersji wstępnej systemu Windows Server 2003 (wówczas znanego jako Windows .NET Server)^[20][21]. Te wersje zostały wydane w 2002 roku i wkrótce były dostępne za pośrednictwem kanału OEM, a następnie zostały zastąpione przez ostateczne wersje Server 2003.^[20]

Windows 2000 wprowadził wiele nowych funkcji z Windows 98 i Windows 98 SE do linii NT^[22], takich jak Aktualizacja Pulpitu Windows(inne języki), Internet Explorer 5 (Internet Explorer 6, wydany w 2001 roku, dostępny dla Windows 2000), Outlook Express, NetMeeting, obsługa FAT32^[23], Model sterowników Windows(inne języki)^[24], Udostępnianie połączenia internetowego, Windows Media Player, obsługa WebDAV^[25] itd. Niektóre nowe funkcje są wspólne dla wszystkich edycje systemu Windows 2000, w tym NTFS 3.0, Konsola Zarządzania Microsoft (MMC)^[26], obsługa UDF, Szyfrowanie systemu plików (EFS), Zarządzanie dyskami lokalnymi(inne języki)^[27], Image Color Management 2.0, obsługa drukarek opartych na PostScript 3, obsługa czcionek OpenType (.OTF) i Type 1 PostScript (.PFB) (w tym nowa czcionka – Palatino Linotype – w celu zaprezentowania niektórych funkcji OpenType)^[28], API ochrony danych (DPAPI)^[29], książka adresowa z obsługą LDAP/Active Directory^[30], ulepszenia użyteczności, obsługa wielu języków i lokalizacji. Windows 2000 wprowadził również sterowniki klasy urządzeń USB dla drukarek USB, urządzenia pamięci masowej^[31] oraz ulepszoną obsługę FireWire SBP-2 dla drukarek i skanerów, wraz z apletem bezpiecznego usuwania urządzeń magazynujących^[32]. Windows 2000 jest również pierwszą wersją Windows obsługującą hibernację na poziomie systemu operacyjnego (stan uśpienia ACPI S4 kontrolowany przez system operacyjny) w przeciwieństwie do Windows 98, który wymagał specjalnych sterowników od producenta sprzętu lub programistów^[33].

Wprowadzono nową funkcję przeznaczoną do ochrony krytycznych plików systemowych o nazwie „Ochrona plików systemu Windows(inne języki)”. Chroni to krytyczne pliki systemu Windows, zapobiegając modyfikowaniu ich przez programy inne niż mechanizmy aktualizacji systemu operacyjnego firmy Microsoft, takie jak Instalator pakietów, Instalator Windows i inne składniki aktualizacji^[34]. Kontroler plików systemowych(inne języki) zapewnia użytkownikom możliwość ręcznego skanowania integralności wszystkich chronionych plików systemowych i opcjonalnie ich naprawy, przywracając je z pamięci podręcznej przechowywanej w oddzielnym katalogu „DLLCACHE” lub z oryginalnego nośnika instalacyjnego.

Microsoft zdał sobie sprawę, że poważny błąd (niebieski ekran śmierci) lub błąd zatrzymania mogą powodować problemy dla serwerów, które muszą być stale uruchomione, dlatego zapewnił ustawienie systemu, które umożliwiłoby automatyczne ponowne uruchomienie serwera w przypadku wystąpienia błędu zatrzymania^[35]. Dołączona jest również opcja zrzucenia dowolnego z pierwszych 64 KB pamięci na dysk (najmniejsza ilość pamięci, która jest przydatna w celu debugowania, znana również jako minidump), zrzutu tylko pamięci jądra lub zrzutu pamięci całą zawartość pamięci na dysk, a także napisać, że zdarzenie to miało miejsce w Dzienniku zdarzeń(inne języki) systemu Windows 2000. Aby poprawić wydajność na serwerach z systemem Windows 2000, Microsoft dał administratorom możliwość optymalizacji pamięci systemu operacyjnego i wzorców wykorzystania procesora dla usług w tle lub dla aplikacji^[36]. Windows 2000 wprowadził również do systemu operacyjnego podstawowe funkcje administrowania i zarządzania systemem, takie jak Instalator Windows^[37], Instrumentacja zarządzania Windows^[38] i Śledzenie zdarzeń dla systemu Windows (ETW)^[39].

Najbardziej zauważalnym ulepszeniem w stosunku do Windows NT 4.0 jest dodanie Plug and Play z pełną obsługą ACPI i Modelem Sterowników Windows(inne języki). Podobnie jak Windows 9x, Windows 2000 obsługuje automatyczne rozpoznawanie zainstalowanego sprzętu, przydzielanie zasobów sprzętowych, ładowanie odpowiednich sterowników, API PnP oraz zdarzenia powiadamiania o urządzeniu. Dodanie jądra PnP Manager wraz z Power Managerem to dwa znaczące podsystemy dodane w Windows 2000.

Windows 2000 wprowadził sterowniki druku w wersji 3 (sterowniki drukarki trybu użytkownika)^[40]. Standardowa obsługa myszy z pięcioma przyciskami jest również dostępna w standardzie^[41] a instalacja IntelliPoint(inne języki) umożliwia ponowne przypisanie programowalnych przycisków. Windows 98 brakowało ogólnego wsparcia^[42]. Weryfikator sterowników(inne języki) został wprowadzony do testów warunków skrajnych i wyłapywania błędów sterowników urządzeń^[43].

Windows 2000 wprowadza okna warstwowe, które pozwalają na przezroczystość, półprzezroczystość i różne efekty przejścia, takie jak cienie, wypełnienia gradientowe i elementy GUI z domieszką alfa do okien najwyższego poziomu^[44]. Menu obsługują nowy efekt przejścia Fade. Menu Start w Windows 2000 wprowadza spersonalizowane menu, rozwijane specjalne foldery(inne języki) i możliwość uruchamiania wielu programów bez zamykania menu przez przytrzymanie klawisza SHIFT. Przycisk Sortuj ponownie wymusza sortowanie całego menu Start według nazwy. Pasek zadań wprowadza obsługę powiadomień w dymkach, z których mogą również korzystać twórcy aplikacji. Eksplorator Windows 2000 wprowadza konfigurowalne paski narzędzi Eksploratora Windows, automatyczne uzupełnianie w pasku adresu Eksploratora Windows i polu Uruchom, zaawansowane funkcje skojarzeń typów plików, wyświetlanie komentarzy w skrótach jako podpowiedzi, rozszerzalne kolumny w widoku szczegółów (interfejs IColumnProvider), nakładki ikon, zintegrowane okienko wyszukiwania w Eksploratorze Windows, funkcja sortowania według nazwy dla menu i pasek miejsc we wspólnych oknach dialogowych otwierania i zapisywania

Eksplorator Windows został ulepszony na kilka sposobów w systemie Windows 2000. Jest to pierwsza wersja systemu Windows NT zawierająca Active Desktop, po raz pierwszy wprowadzona jako część programu Internet Explorer 4.0 (w szczególności Aktualizacja pulpitu Windows(inne języki)) i preinstalowana tylko w systemie Windows 98.^[45] Pozwoliło to użytkownikom dostosować wygląd i zachowanie folderów za pomocą szablonów HTML z rozszerzeniem HTT. Ta funkcja była nadużywana przez wirusy komputerowe, które wykorzystywały złośliwe skrypty, aplety Java lub formanty ActiveX w plikach szablonów folderów jako wektor infekcji. Dwa takie wirusy to VBS/ Roor-C^[46] i VBS.Redlof.a^[47].

Widok folderów w stylu sieciowym, z lewym okienkiem Eksploratora wyświetlającym szczegóły aktualnie wybranego obiektu, jest domyślnie włączony w systemie Windows 2000. W przypadku niektórych typów plików, takich jak obrazy i pliki multimedialne, podgląd jest również wyświetlany w lewym okienku^[48]. Do czasu pojawienia się dedykowanego panelu interaktywnego podglądu w systemie Windows Vista, Windows 2000 był jedyną wersją systemu Windows, która zawierała interaktywny odtwarzacz multimediów jako podgląd plików dźwiękowych i wideo, domyślnie włączony. Jednak taką przeglądarkę można włączyć w poprzednich wersjach systemu Windows z aktualizacją pulpitu Windows(inne języki) zainstalowaną przy użyciu szablonów dostosowywania folderów^[49]. Domyślna etykieta narzędzia pliku wyświetla tytuł pliku, autora, temat i komentarze^[50]; te metadane mogą być odczytywane ze specjalnego strumienia NTFS, jeśli plik znajduje się na woluminie NTFS, lub ze strumienia pamięci masowej o strukturze OLE(inne języki), jeśli plik jest ustrukturyzowany dokument przechowywania. Wszystkie dokumenty Microsoft Office od wersji Office 4.0^[51] korzystają ze strukturalnej pamięci masowej(inne języki), więc ich metadane są wyświetlane w domyślnej etykiecie narzędzia Eksploratora Windows 2000. Skróty do plików mogą również przechowywać komentarze, które są wyświetlane jako podpowiedź, gdy wskaźnik myszy znajduje się nad skrótem. Powłoka wprowadza obsługę rozszerzalności poprzez programy obsługi metadanych, programy obsługi nakładek ikon i moduły obsługi kolumn w widoku Szczegóły Eksploratora^[52].

Prawy panel Eksploratora Windows 2000, który zwykle zawiera tylko listę plików i folderów, również można dostosować. Na przykład zawartość folderów systemowych nie jest domyślnie wyświetlana, zamiast tego w prawym okienku pojawia się ostrzeżenie dla użytkownika, że modyfikowanie zawartości folderów systemowych może uszkodzić jego komputer. Możliwe jest zdefiniowanie dodatkowych okienek Eksploratora za pomocą elementów DIV(inne języki) w plikach szablonów folderów. [63] Ten stopień dostosowywania jest nowością w systemie Windows 2000; ani Windows 98, ani aktualizacja pulpitu nie były w stanie tego zapewnić^[53]. Nowy panel wyszukiwania oparty na DHTML jest zintegrowany z Eksploratorem Windows 2000, w przeciwieństwie do oddzielnego okna wyszukiwania we wszystkich poprzednich wersjach Eksploratora. Usługa indeksowania(inne języki) została również zintegrowana z systemem operacyjnym, a okienko wyszukiwania wbudowane w Eksplorator umożliwia wyszukiwanie plików indeksowanych przez jego bazę danych.

Microsoft wydał wersję 3.0 NTFS^[54] (czasami nazywaną błędnie „NTFS 5” w odniesieniu do numeru wersji jądra) jako część systemu Windows 2000; wprowadzono Przydziały (limity) dyskowe (dostarczone przez QuotaAdvisor), szyfrowanie na poziomie systemu plików, rzadkie pliki(inne języki) i punkty ponownej analizy(inne języki).

System szyfrowania plików (EFS) wprowadził do systemu Windows silne szyfrowanie(inne języki) na poziomie systemu plików. Pozwala na szyfrowanie dowolnego folderu lub dysku na woluminie NTFS przez użytkownika^[55]. EFS współpracuje z usługą EFS Microsoft CryptoAPI(inne języki) i biblioteką wykonawczą systemu plików EFS (FSRTL)^[56].

Windows 2000 wprowadził Menedżera dysków logicznych(inne języki) i narzędzie wiersza poleceń diskpart(inne języki) do przechowywania dynamicznego. Wszystkie wersje systemu Windows 2000 obsługują trzy typy dynamicznych woluminów dyskowych (wraz z dyskami podstawowymi): woluminy proste, woluminy łączone i woluminy rozłożone:

• Wolumin prosty, wolumin z miejscem na pojedynczym dysku fizycznym
• Wolumin łączony, w których maksymalnie 32 dyski są wyświetlane jako jeden, co zwiększa jego rozmiar, ale nie poprawia wydajności. Gdy jeden dysk ulegnie awarii, macierz zostaje zniszczona. Niektóre dane można odzyskać. Odpowiada to JBOD, a nie RAID-1.
• Wolumin rozłożony, znane również jako RAID-0, przechowują wszystkie swoje dane na kilku dyskach w paskach. Zapewnia to lepszą wydajność, ponieważ odczyty i zapisy na dysku są równoważone na wielu dyskach. Podobnie jak woluminy łączone, awaria jednego dysku w macierzy powoduje zniszczenie całej macierzy (niektóre dane można odzyskać).

Oprócz tych woluminów dysków systemy Windows 2000 Server, Windows 2000 Advanced Server i Windows 2000 Datacenter Server obsługują woluminy lustrzane i woluminy rozłożone z parzystością:

• Wolumin dublowane, znane również jako RAID-1, przechowują identyczne kopie swoich danych na 2 lub więcej identycznych dyskach (dublowanych). Pozwala to na tolerancję błędów; w przypadku awarii jednego dysku, inne dyski mogą utrzymywać działanie serwera do czasu jego wyłączenia w celu wymiany uszkodzonego dysku.
• Wolumin rozłożony z parzystością, znane również jako RAID-5, działają podobnie do woluminów rozłożonych/RAID-0, z wyjątkiem tego, że „dane parzystości” są zapisywane na każdym z dysków oprócz danych. Pozwala to na „odbudowę” danych w przypadku konieczności wymiany dysku w macierzy.

Wraz z Windows 2000, Microsoft wprowadził funkcje ułatwień dostępu Windows 9x dla osób z upośledzeniem wzroku i słuchu oraz innymi niepełnosprawnościami do systemów operacyjnych linii NT. Obejmowały one:

• KlawiszeTrwałe:(inne języki) powoduje, że klawisze modyfikujące (ALT, CTRL i SHIFT) stają się „trwałe”: użytkownik może nacisnąć klawisz modyfikujący, a następnie zwolnić go przed naciśnięciem klawisza kombinacji. (Aktywowane przez szybkie pięciokrotne naciśnięcie klawisza Shift).
• KlawiszeFiltru:(inne języki)
• KlawiszePrzełączające: po włączeniu system Windows odtworzy dźwięk po naciśnięciu klawisza CAPS LOCK, NUM LOCK lub SCROLL LOCK.
• KlawiszeMyszy:(inne języki)
• KlawiszeSzeregowe:
• Schemat wysokiego kontrastu: aby pomóc użytkownikom z wadami wzroku.
• Lupa(inne języki): Lupa(inne języki) powiększa część ekranu, nad którą znajduje się kursor

Ponadto system Windows 2000 wprowadził następujące nowe funkcje ułatwień dostępu

• Klawiatura ekranowa: wyświetla wirtualną klawiaturę na ekranie i umożliwia użytkownikom naciskanie jej klawiszy za pomocą myszy lub joysticka.
• Microsoft Narrator: wprowadzony w Windows 2000, jest to czytnik ekranu, który wykorzystuje Speech API 4(inne języki), zaktualizowany do Speech API 5 w Windows XP
• Menedżer narzędzi: aplikacja zaprojektowana do uruchamiania, zatrzymywania i zarządzania w momencie uruchomienia funkcji ułatwień dostępu. Zostało to ostatecznie zastąpione w systemie Windows Vista przez Centrum ułatwień dostępu(inne języki).
• Kreator ułatwień dostępu: aplet panelu sterowania, który pomaga użytkownikom skonfigurować komputer dla osób niepełnosprawnych

W systemie Windows 2000 wprowadzono wielojęzyczny interfejs użytkownika(inne języki) (MUI). Oprócz języka angielskiego, Windows 2000 obsługuje również: arabski, armeński, bałtyckie, języki środkowoeuropejskie, gruziński, grecki, hebrajski, hindi, japoński, koreański, chiński, tajski, turecki, wietnamski i języki zachodnioeuropejskie^[57]. Obsługuje również wiele różnych lokalizacji.

Windows 2000 Professional i Server są dostępne w wersji polskiej (Windows 2000 był pierwszym serwerowym systemem Microsoftu przetłumaczonym na język polski), ale Windows 2000 Advanced Server i Datacenter Server, włączając w to Limited Edition, nie zostały wydane w polskiej wersji.

Windows 2000 początkowo zawierał wersję bibliotek DirectX 7.0, powszechnie używanych przez twórców gier pisanych z myślą o Windowsie 98^[58]. Ostatnia wspierana wersja DirectX w Windows 2000 to DirectX 9.0c (Shader Model 3.0), ta sama wersja, która jest wprowadzona do Windows XP Service Pack 2^[59]. Microsoft publikował kwartalne aktualizacje programu DirectX 9.0c do wydania z lutego 2010 r., Po czym wycofano wsparcie w zestawie SDK z czerwca 2010 r. Te aktualizacje zawierają poprawki błędów w podstawowym środowisku wykonawczym i kilku dodatkowych bibliotekach, takich jak komponenty D3DX(inne języki), XAudio 2, XInput i Managed DirectX. Większość gier napisanych dla wersji DirectX 9.0c (do wydania z lutego 2010) może działać w systemie Windows 2000 (dla porównania Windows NT 4.0 zapewniał obsługę DirectX 3.0).

Windows 2000 zawierał te same gry co Windows NT 4.0: FreeCell(inne języki), Saper(inne języki), Pinball i Pasjans.

W systemie Windows 2000 wprowadzono konsolę Microsoft Management Console (MMC), która służy do tworzenia, zapisywania i otwierania narzędzi administracyjnych. Każdy z nich nazywany jest konsolą, a większość z nich pozwala administratorowi administrować innymi komputerami z systemem Windows 2000 z jednego scentralizowanego komputera. Każda konsola może zawierać jedno lub wiele konkretnych narzędzi administracyjnych, zwanych przystawkami.

Główne narzędzia, które są dostarczane z systemem Windows 2000, można znaleźć w konsoli zarządzania komputerem (w Narzędziach administracyjnych w Panelu sterowania). Zawiera Podgląd Zdarzeń(inne języki) – sposób przeglądania zdarzeń i odpowiednik pliku dziennika w systemie Windows, narzędzie informacji o systemie, narzędzie do tworzenia kopii zapasowych(inne języki), harmonogram zadań(inne języki) i konsole zarządzania do przeglądania otwartych folderów współdzielonych i sesji folderów współdzielonych, konfigurowania i zarządzania Aplikacje COM+, zasady grupy(inne języki), zarządzanie wszystkimi lokalnymi użytkownikami i grupami użytkowników oraz Menedżer Urządzeń. Zawiera przystawki Zarządzanie dyskami i Pamięć wymienna(inne języki), defragmentator dysków oraz konsolę diagnostyczną wydajności, która wyświetla wykresy wydajności systemu i konfiguruje dzienniki danych i alerty. Zawiera również konsolę konfiguracji usług, która umożliwia użytkownikom przeglądanie wszystkich zainstalowanych usług oraz ich zatrzymywanie i uruchamianie, a także konfigurowanie, co te usługi mają robić podczas uruchamiania komputera. CHKDSK ma znaczące ulepszenia wydajności.

Konsola odzyskiwania(inne języki) jest uruchamiana spoza zainstalowanej kopii systemu Windows w celu wykonania zadań konserwacyjnych, których nie można uruchomić z jej poziomu ani uruchomić z innego komputera lub kopii systemu Windows 2000. Zwykle jest używana do odzyskiwania systemu po problemach, które powodują niepowodzenie rozruchu, co spowodowałoby, że inne narzędzia byłyby bezużyteczne, takie jak tryb awaryjny lub ostatnia znana dobra konfiguracja lub chkdsk. Zawiera polecenia takie jak „fixmbr”, których nie ma w systemie MS-DOS.

Ma prosty interfejs wiersza poleceń, używany do sprawdzania i naprawy dysków twardych, naprawy informacji rozruchowych (w tym NTLDR), zastępowania uszkodzonych plików systemowych świeżymi kopiami z dysku CD lub włączania / wyłączania usług i sterowników do następnego rozruchu.

Dostęp do konsoli można uzyskać na dwa sposoby:

1. Uruchamianie z dysku CD z systemem Windows 2000 i wybranie uruchomienia Konsoli odzyskiwania z samego dysku CD zamiast kontynuowania instalacji. Konsola odzyskiwania jest dostępna tak długo, jak dostępny jest instalacyjny dysk CD.
2. Preinstalacja Konsoli odzyskiwania na dysku twardym jako opcja startowa w Boot.ini, poprzez WinNT32.exe, z przełącznikiem / cmdcons. W takim przypadku można go uruchomić tylko wtedy, gdy NTLDR może uruchomić się z partycji systemowej(inne języki).

Windows 2000 jest systemem wysoce modularnym, składającym się z dwóch warstw: przestrzeni użytkownika i przestrzeni jądra. Programy użytkownika działają w przestrzeni użytkownika. Mają one dostęp wyłącznie do niektórych zasobów systemowych, podczas gdy w trybie jądra dostęp do pamięci systemowej i urządzeń zewnętrznych jest nieograniczony. Aplikacje działające w trybie użytkownika otrzymują dostęp do zasobów systemowych poprzez egzekutora, działającego w trybie jądra.

Przestrzeń użytkownika w Windows 2000 składa się z podsystemów zdolnych do wydawania zamówień wejścia/wyjścia do odpowiednich sterowników trybu jądra poprzez menedżera wejścia/wyjścia. Warstwa użytkownika Windows 2000 składa się z dwóch podsystemów: podsystemu środowiska i podsystemu integralności^[60]. Podsystem środowiska jest przeznaczony do uruchamiania aplikacji napisanych dla wielu różnych typów systemów operacyjnych. Aplikacje te działają jednakże z niższym priorytetem, niż procesy trybu jądra. Wyróżniamy trzy główne środowiska^[61]:

1. Podsystem środowiska Win32, w którym działają 32-bitowe aplikacje systemu Windows, wspiera także NT Virtual DOS Machine, pozwalający na uruchamianie aplikacji dla MS-DOS i 16-bitowego Windows 3.1x (Win16).
2. Podsystem środowiska OS/2, w którym działają 16-bitowe aplikacje systemu OS/2 w trybie znakowym. Podsystem ten emuluje system OS/2 1.3 i 1.x, ale nie obsługuje 32-bitowych, oraz graficznych aplikacji dla systemu OS/2 2.x i późniejszych.
3. Podsystem środowiska POSIX pozwala na uruchamianie aplikacji ściśle zgodnych ze standardem POSIX.1, lub powiązanych z nim standardami ISO/IEC.

Podsystem integralności zajmuje się specyficznymi funkcjami systemu operacyjnego w imieniu podsystemu środowiska. Składa się z podsystemu bezpieczeństwa (który udostępnia lub blokuje dostęp, oraz obsługuje logowanie), usługi stacji roboczej (umożliwia otrzymanie dostępu do sieci) oraz usługi serwera (umożliwia udostępnianie usług sieciowych)^[62].

Tryb jądra w systemie Windows 2000 ma pełny dostęp do sprzętu oraz zasobów systemów komputera. Uniemożliwia on usługom i aplikacjom trybu użytkownika dostęp do krytycznych obszarów systemu operacyjnego.

Egzekutor porozumiewa się ze wszystkimi podsystemami trybu użytkownika. Obsługuje on operacje wejścia/wyjścia, zarządza bezpieczeństwem i procesami. Zawiera on wiele komponentów, między innymi:

• Menedżer obiektów: specjalny podsystem egzekutora, przez który przejść muszą wszystkie inne podsystemy egzekutora, aby otrzymać dostęp do zasobów systemu. Jest on właściwie usługą zarządzającą zasobami, co czyni Windows 2000 systemem operacyjnym zorientowanym obiektowo.
• Menedżer wejścia/wyjścia: umożliwia komunikację pomiędzy urządzeniami a podsystemami działającymi w trybie użytkownika, tłumacząc komendy odczytu i zapisu tego trybu i przekazując je do sterowników urządzeń.
• Security Reference Monitor (SRM): główna jednostka odpowiedzialna za egzekwowanie zasad bezpieczeństwa^[63].
• IPC Manager: skrót od Inter-Process Communication Manager (menedżer komunikacji międzyprocesowej), zarządza komunikacją pomiędzy klientami (podsystemem środowiska) i serwerami (komponentami wykonywalnymi).
• Zarządca wirtualnej pamięci (VMM): zarządza pamięcia wirtualną, pozwala systemowi Windows 2000 na używanie twardego dysku jako podstawowe urządzenie przechowywania danych (chociaż, dokładnie jest to przechowywanie wtórne).
• Zarządca procesów: zarządza procesami oraz tworzeniem i kończeniem wątków
• Zarządca PnP: używa Plug and Play i umożliwia detekcję urządzeń oraz instalację w czasie bootowania.
• Zarządca energii: koordynuje pracę zdarzeń związanych z energią i generuje pakiety IRP dotyczące energii.
• System wyświetlania jest obsługiwany przez sterownik urządzenia zawarty w pliku Win32k.sys. Komponent Window Manager tego sterownika jest odpowiedzialny za rysowanie okien i menu, a GDI (Graphics Device Interface) odpowiada za zadania takie jak rysowanie linii i krzywych, rendering fontów i obsługę palet. Windows 2000 wprowadził także alpha blending, co jest widoczne w efektach cieniowania menu.

Hardware Abstraction Layer w Windows 2000 (HAL), jest warstwą pomiędzy sprzętem (fizycznym) komputera a pozostałą częścią systemu operacyjnego. HAL został zaprojektowany, aby ukryć różnice w sprzęcie i zapewnić jednolitą platformę do uruchamiania aplikacji. HAL zawiera kod zależny od sprzętu kontrolujący interfejsy wejścia/wyjścia, kontrolery przerwań i wiele procesorów.

Jądro hybrydowe znajduje się pomiędzy HAL-em i executive, zapewnia synchronizację wieloprocesorową, szeregowanie wątków i obsługę przerwań, obsługę pułapek i wyjątków. Jądro hybrydowe często komunikuje się z menedżerem procesów^[64] i odpowiada za inicjalizację sterowników urządzeń w czasie rozruchu, która jest niezbędna do uruchomienia i działania systemu.

Okrojona odmiana jądra Windows 2000 została użyta w konsoli Xbox.

Microsoft wydał różne wersje systemu Windows 2000 dla różnych rynków i potrzeb biznesowych: Professional, Server, Advanced Server i Datacenter Server. Każdy był sprzedawany oddzielnie.

• Windows 2000 Terminal – środowisko udostępniane przez Windows 2000 Server jako usługi terminalowe ze współdzielonymi procesami i pamięcią,
• Windows 2000 Professional – obsługa 2 procesorów oraz 4 GB RAM,
• Windows 2000 Server – obsługa 4 procesorów oraz 4 GB RAM, Active Directory, Intellimirror, Kerberos, usługi terminalowe,
• Windows 2000 Advanced Server – jak wersja „Server”, lecz obsługuje 8 procesorów i 8 GB RAM, 2 węzły klastra,
• Windows 2000 Datacenter Server – jak wersja „Advanced Server”, lecz obsługuje 32 procesory i 64 GB RAM, 4 węzły klastra,
• Windows 2000 Advanced Server, Limited Edition – specjalna wersja systemu wydana w 2001 r. przeznaczona dla procesorów Itanium firmy Intel,
• Windows 2000 Datacenter Server, Limited Edition – specjalna wersja systemu wydana w 2001 r. przeznaczona dla procesorów Itanium firmy Intel

Należy pamiętać, że Small Business Server nie jest po prostu edycją Windows Server. Jest to zmodyfikowana i ograniczona wersja tego produktu połączona z innymi produktami serwerowymi.

Windows 2000 otrzymał cztery pełne dodatki Service Pack i jeden pakiet zbiorczy aktualizacji po dodatku SP4, który jest ostatnim dodatkiem Service Pack. Microsoft wycofał cały rozwój swojej wirtualnej maszyny języka Java (JVM) z systemu Windows 2000 w dodatku SP3. Internet Explorer 5.01 również został uaktualniony do odpowiedniego poziomu dodatku Service Pack.

Microsoft pierwotnie zamierzał wydać piąty dodatek Service Pack dla systemu Windows 2000, ale firma Microsoft anulowała ten projekt na wczesnym etapie jego opracowywania i zamiast tego wydała pakiet zbiorczy aktualizacji 1 dla dodatku SP4, zbiór wszystkich poprawek związanych z bezpieczeństwem i kilku innych ważnych problemów^[65]. Pakiet zbiorczy aktualizacji nie obejmuje wszystkich poprawek niezwiązanych z zabezpieczeniami i nie jest poddawany takim samym rozległym testom regresyjnym, jak pełny dodatek Service Pack. Microsoft twierdzi, że ta aktualizacja lepiej zaspokoi potrzeby klientów niż zupełnie nowy dodatek Service Pack i nadal pomoże klientom systemu Windows 2000 zabezpieczyć ich komputery, obniżyć koszty pomocy technicznej i wspierać istniejący sprzęt komputerowy^[66]

Service pack	Data wydania
Service Pack 1 (SP1)	15 sierpnia 2000
Service Pack 2 (SP2)	16 maja 2001
Service Pack 3 (SP3)	29 sierpnia 2002
Service Pack 4 (SP4)	26 czerwca 2003

Kilka składników systemu Windows 2000 można uaktualnić do nowszych wersji, a także składniki wprowadzone w późniejszych wersjach systemu Windows. Obejmują one:

• DirectX 9.0c (najnowszą obsługiwaną kompilacją jest pakiet redystrybucyjny 2/5/2010)
• Windows Media Player seria 9, Windows Media Encoder 7.1(inne języki) i wiersz poleceń narzędzia Windows Media 8 Encoding Utility
• Internet Explorer 6 lub Outlook Express 6 z dodatkiem SP1
• Office 2003 to ostatnia wersja pakietu Microsoft Office zgodna z systemem Windows 2000
• .NET Framework 2.0 z dodatkiem SP2
• Środowisko uruchomieniowe Visual C ++ 2008
• MSN Messenger 7.0 (Windows Messenger(inne języki) jest również dostępny dla Windows 2000)
• NetMeeting 3.01
• Microsoft Agent(inne języki) 2.0
• ActiveSync 4.5
• MSXML(inne języki) 6.0 SP2
• Microsoft Data Access Components 2.81
• Windows Script Host 5.7
• Windows Installer 3.1
• Visual Studio 2005 to ostatnia wersja programu Visual Studio zgodna z systemem Windows 2000

Źródło: winhistory.de

Minimalne
Procesor Pentium 133 MHz lub szybszy
64 MB Pamięci RAM
650 MB wolnego miejsca na dysku
VGA (640 × 480)
Napęd CD-ROM (tylko dla wersji pudełkowej)
Klawiatura

System Windows 2000 można wdrożyć w witrynie różnymi metodami. Można go zainstalować na serwerach za pośrednictwem tradycyjnych nośników (takich jak CD) lub za pośrednictwem folderów dystrybucyjnych znajdujących się w udostępnionym folderze. Instalacje mogą być obsługiwane lub nienadzorowane. Podczas instalacji ręcznej administrator musi określić opcje konfiguracji. Instalacje nienadzorowane są tworzone przez skrypty za pomocą pliku odpowiedzi lub predefiniowanego skryptu w postaci pliku INI z wypełnionymi wszystkimi opcjami. Plik odpowiedzi można utworzyć ręcznie lub za pomocą graficznego menedżera instalacji. Następnie program Winnt.exe lub Winnt32.exe używa tego pliku odpowiedzi do automatyzacji instalacji. Nienadzorowaną instalacje można wykonać za pomocą rozruchowej płyty CD, przy użyciu programu Microsoft Systems Management Server (SMS), narzędzia przygotowywania systemu (Sysprep)(inne języki), programu Winnt32.exe z przełącznikiem /syspart lub usług instalacji zdalnej(inne języki) (RIS). Możliwość integracji dodatku Service Pack w oryginalnych plikach instalacyjnych systemu operacyjnego jest również wprowadzona w systemie Windows 2000.^[67]

• Architektura Windows NT
• BlueKeep(inne języki)
• Porównanie systemów operacyjnych(inne języki)
• DEC Multia(inne języki), jeden z komputerów DEC Alpha, na którym można uruchomić system Windows 2000 beta
• Serwery Microsoft, marka oprogramowania serwera sieciowego firmy Microsoft
• Windows Neptune, anulowany następca systemu Windows 2000

• Archiwalna oficjalna witryna Microsoft Windows 2000. microsoft.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-20)].
• Karanjit S. Siyan Windows2000 Server. Kompendium, 2001, Wydawnictwo Robomatic
• Windows 2000 Server po polsku
• Windows 2000 w polskiej wersji językowej
• Windows 2000 – następca NT 4.0. pckurier.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-12-26)].

• Archiwalna oficjalna strona Windows 2000. microsoft.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-20)].