Mauna Kahalawai
Skała Īʻao Needle | |
Państwo | |
---|---|
Stan | |
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
1764[1] m n.p.m. |
Wybitność |
1728 m |
Dane wulkanu | |
Typ wulkanu | |
Aktywność | |
Położenie na mapie Hawajów | |
Położenie na mapie Oceanu Spokojnego | |
20°52,8′N 156°36,0′W/20,880000 -156,600000 |
Mauna Kahalawai (ang. West Maui Mountains) – wygasły wulkan na Oceanie Spokojnym na wyspie Maui w archipelagu Hawajów.
Geologia i geografia
[edytuj | edytuj kod]Jest to plejstoceński wulkan tarczowy, który uległ silnej erozji. Jego zbocza są pocięte przez głębokie, strome doliny, rozciągające się od północy i wschodu do szczytowej kaldery. Badania z lat 1980. wskazują, że najmłodsze wypływy lawy mają ponad 25 tysięcy lat[1]. Datowanie metodą potasowo-argonową wskazało wiek 1,32 ± 0,04 miliona lat[2].
Ze względu na bogatą rzeźbę terenu, niektóre części masywu są praktycznie niedostępne. W dolinach znajduje się wiele rzek i wodospadów, w tym druga co do wysokości kaskada w Stanach Zjednoczonych. Szczyt Mauna Kahalawai nosi nazwę Puʻu Kukui i jest objęty ochroną jako prywatny rezerwat. Znajduje się w nim wysokogórskie mokradło i las mglisty, w którym rośnie prawie 300 gatunków lokalnych roślin[3].
W kulturze
[edytuj | edytuj kod]Hawajska nazwa Kahalawai oznacza „Dom wody”. Masyw ten znany jest także pod nazwą Hale Mahina, co odnosi się do bogini Hina i oznacza „Dom Księżyca”. Znajduje się w nim wiele miejsc o znaczeniu kulturowym i historycznym dla Hawajczyków. Doliny położone po stronie miejscowości Lahaina, leżącej na stoku wulkanu, noszą nazwę dolin Piʻilani, a położone po stronie miejscowości Waiheʻe noszą nazwę dolin Piʻikea, od imienia siostry Piʻilani[4].
W obrębie Lahaina znajduje się dawna rezydencja władców, Moku‘ula, używana od XVI do XVIII wieku. Leży ona na osi doliny wcinającej się w masyw Mauna Kahalawai i w dniu przesilenia letniego promienie zachodzącego Słońca świecą w osi doliny, oświetlając masyw oglądany z Moku‘ula[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b West Maui. [w:] Global Volcanism Program [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-03-30]. (ang.).
- ↑ Ken Rubin: The Formation of the Hawaiian Islands. Hawaii Center for Volcanology, 2018-05-13. [dostęp 2020-03-30]. (ang.).
- ↑ a b Keli‘i Brown: Where Mauna Kahalawai (West Maui Mountains) Meets the Ocean. [w:] GoHawaii.com [on-line]. Hawaii Tourism Authority, 2010-06-10. [dostęp 2020-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-23)].
- ↑ Historical Sites. West Maui Mountains Watershed Parthership. [dostęp 2020-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-01)].